IPPP1/443-311/12-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia M.stra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu M.stra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 5 kwietnia 2012 r. (data wpływu 10 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* uznania nabytych składników majątkowych i niemajątkowych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy - jest nieprawidłowe,

* prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie składników - jest prawidłowe.

W dniu 10 kwietnia 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania nabytych składników majątkowych i niemajątkowych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie składników

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

(I.).Sp. z o.o. jest spółką kapitałową prawa polskiego, prowadzącą działalność w zakresie sprzedaży motocykli B. oraz samochodów osobowych B. i M. a także sprzedaży usług serwisowych oraz części i akcesoriów B. i M.

W związku z dalszym rozwojem biznesowym, Spółka planuje nabycie od innego dealera marek B. i M. - tj. "B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka spółka komandytowa" z siedzibą w U. (dalej: Sprzedający", "B") jej przedsiębiorstwa (w rozumieniu art. 55<1> ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm. dalej "k.c."), obejmującego całokształt dotychczasowej działalności Sprzedającego. Przedmiotem transakcji będą wszystkie materialne i niematerialne składniki wchodzące w skład przedsiębiorstwa Sprzedającego, niezbędne do kontynuowania działalności w jego obecnym kształcie, a w szczególności:

Sprzedający jest stroną umów leasingu, których przedmiotem są zarówno samochody wykorzystywane przez B. jak również wyposażenie serwisu i salonu samochodowego. Obecnie rozważany jest wykup przedmiotów leasingu przez Sprzedającego na własność, co spowoduje wygaśnięcie tych umów przed sprzedażą przedsiębiorstwa. Wówczas w ramach umowy sprzedaży przedsiębiorstwa Kupujący nabędzie prawo własności do przedmiotów umów leasingu. W sytuacji, gdy przedterminowy wykup przedmiotów leasingu okaże się nieuzasadniony ekonomicznie, to umowy leasingu nie zostaną zakończone. W takim wypadku prawa i obowiązki wynikające z umów leasingu wyposażenia serwisu i salonu samochodowego zostaną przejęte przez I. w ramach umowy sprzedaży przedsiębiorstwa. Umowy dotyczące leasingu samochodów natomiast, zostaną przejęte przez Kupującego lub też pozostaną u Sprzedającego (ostateczna decyzja w tej sprawie nie została jeszcze podjęta).

Planowana transakcja skutkować będzie również przejściem pracowników Sprzedającego na Kupującego w związku z przejściem zakładu pracy Sprzedającego na I. w rozumieniu art. 23<1> ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm., dalej: Kodeks Pracy).

Przedmiotem nabycia nie będą

Zespół składników przenoszonych w ramach transakcji będzie pozwalał na dalsze samodzielne i niezależne funkcjonowanie przedsiębiorstwa B. po jego przejęciu przez Kupującego w dotychczasowej formie. W szczególności należy podkreślić, że wyłączenie części wskazanych wyżej elementów nie wpłynie w żaden sposób na działalność zbywanego przedsiębiorstwa po transakcji jego zbycia. W związku z powyższym zdaniem Spółki, w opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do zbycia przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Stanowisko w zakresie pytania nr 1:

Zdaniem Spółki, w opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do zbycia przez Sprzedającego, a w konsekwencji nabycia przez Spółkę przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 6 pkt 1 tej ustawy, a co za tym idzie przedmiotowa transakcja będzie wyłączona z opodatkowania VAT i I. nie będzie miał prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktury (lub faktur) dotyczącej nabycia przedsiębiorstwa, gdyby taka faktura została (lub faktury) wystawiona przez Sprzedającego.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2:

Jeżeli organ podatkowy uzna, że w opisanym zdarzeniu przyszłym nie dojdzie do zbycia przez Sprzedającego, a w konsekwencji nabycia przez Spółkę przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, o których mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, to transakcja nabycia opisana w zdarzeniu przyszłym podlegać będzie na podstawie art. 5 tej ustawy opodatkowaniu VAT. W konsekwencji Spółka, w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia poszczególnych aktywów na podstawie otrzymanej faktury VAT (otrzymanych faktur VAT), gdyby taka transakcja została udokumentowana przez Sprzedającego fakturą (lub fakturami) VAT wystawionymi na I.

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1:

Zgodnie z art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Termin przedsiębiorstwo nie został zdefiniowany w tej ustawie. Odnosząc się do definicji przedsiębiorstwa w innych ustawach podatkowych, należy zauważyć, iż zgodnie z art. 4a pkt 3 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z 15 lutego 1992 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; dalej. "Ustawa o CIT"), termin przedsiębiorstwo oznacza przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego.

Nie znajdując racjonalnego uzasadnienia dla możliwości przyjęcia różnych definicji przedsiębiorstwa na gruncie Ustawy o VAT i Ustawy o CIT, również dla celów Ustawy o VAT ustalając znaczenie pojęcia przedsiębiorstwa należy więc odnieść się do przepisu art. 55<1> ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej k.c."). Przykładowo Spółka wskazuje na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 18 lutego 2010 r. (sygn. I SA/Wr 268/09), który stwierdził, iż "Punktem wyjścia dla oceny charakteru przedmiotowych transakcji będzie definicja przedsiębiorstwa zawarta w art. 55 (1) k c. Odwołanie się do przepisów prawa cywilnego należało uznać za uzasadnione zważywszy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje samodzielnie tego pojęcia. Tak doktryna jak i orzecznictwo sądów administracyjnych wyprowadzało jednolity pogląd, iż na potrzeby przepisów ustawy VAT należy stosować definicję przedsiębiorstwa zawartą w art. 55 (1) k.c."

Zgodnie z wskazanym art. 55 (1) k.c., przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Jak wynika z brzmienia przytoczonego powyżej przepisu, zawiera on jedynie przykładowe wyliczenie składników wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Podkreślił to m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy. W wyroku z 10 sierpnia 2010 r. (sygn. I SA/Bd 476/10) wskazał jednoznacznie, iż "Wyliczenie powyższe ma charakter przykładowy i oddaje jedynie intencję ustawodawcy uznania za przedsiębiorstwo składników funkcjonalnie i organizacyjnie powiązanych, tak aby, przy ich wykorzystaniu można było prowadzić określoną działalność."

Zgodnie z art. 55 (2) k.c., czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Ustawodawca dopuszcza więc możliwość zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączeniem jego pewnych składników, co jednak nie jest jednoznaczne z pozbawieniem zbywanego majątku charakteru przedsiębiorstwa. W takim przypadku jednak składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Ważne jest zatem, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający nabywcy przedsiębiorstwa kontynuowanie działalności gospodarczej za jego pomocą.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny prawa cywilnego, nie wszystkie składniki materialne i niematerialne przedsiębiorstwa wymienione w art. 55 (1) k.c. są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie składniki muszą być przedmiotem transakcji, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne w danej sprawie. Zdaniem Spółki, aby doszło do przeniesienia przedsiębiorstwa, konieczne jest, aby zbywca przeniósł na nabywcę taki zespół składników materialnych i niematerialnych, za pomocą którego można prowadzić określoną działalność gospodarczą.

Powyższa konkluzja była w przeszłości wielokrotnie potwierdzana w orzecznictwie Sądu Najwyższego, jak również sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 17 października 2000 r. (sygn. akt I CKN 850/98) Sąd Najwyższy wskazał, że "ocena, czy doszło do nabycia przedsiębiorstwa jest więc możliwa in concreto, a miarodajne jest ustalenie, czy nabyto minimum środków, bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe. Strony - jak wynika z art. 55 (2) k.c. - mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym, że swoboda w wyłączeniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinuje funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo".

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, I. planuje nabycie od Sprzedającego zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych, obejmującego całokształt prowadzonej przez spółkę B. dotychczas działalności gospodarczej. Jak Kupujący wskazał w opisie zdarzenia przyszłego przedmiotem transakcji będą wszystkie materialne i niematerialne składniki wchodzące w skład przedsiębiorstwa Sprzedającego, niezbędne do kontynuowania działalności w jego obecnym kształcie, a w szczególności:

Planowana transakcja skutkować będzie również przejściem pracowników Sprzedającego na

Kupującego w związku z przejściem zakładu pracy Sprzedającego na I. w rozumieniu art. 23 (1> Kodeksu Pracy.

Przedmiotem zbycia nie będzie:

Spółka podkreśla, iż nazwa przedsiębiorstwa Sprzedającego została wyłączona z transakcji, z uwagi na fakt, że odwołuje się bezpośrednio do nazwiska obecnych właścicieli przedsiębiorstwa (tj. "B"). Ponadto obecnie Kupujący prowadzi działalność z wykorzystaniem własnej firmy I., która jest rozpoznawalna na rynku. Stąd też z punktu widzenia Kupującego obecna nazwa nabywanego przedsiębiorstwa nie posiada wartości ekonomicznej. W tym miejscu Spółka pragnie wskazać przykładowo na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 19 października 2010 r. (sygn. I SA/Łd 307/10), w którym podkreślił, iż "Skoro ustawodawca wskazał w art. 55 § 1 k.c. na oznaczone elementy składające się na przedsiębiorstwo i jednocześnie dopuścił możliwość wyłączenia w drodze czynności prawnej niektórych z nich, byleby w przypadku jego wniesienia aportem do spółki nie doszło do utraty zdolności do kontynuowania działalności jaką prowadził zbywca, to w okolicznościach sprawy, w ocenie sądu, wyłączenie z aportu nazwy przedsiębiorstwa nie zakłóciło zdolności do działalności produkcyjnej zgodnej z dotychczasowym jego profilem (przygotowywanie posiłków). Zdaniem sądu (...) czynność miała za przedmiot przedsiębiorstwo i z tego powodu podlega wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług".

W skład zbywanego przedsiębiorstwa wejdą księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, jednak z wyłączeniem ksiąg rachunkowych Sprzedającego. Spółka podkreśla, iż fakt ten nie wpłynie na zdolność przedsiębiorstwa do samodzielnego funkcjonowania. Pozostawienie ksiąg rachunkowych u Sprzedającego jest konieczne z uwagi na obowiązek przechowywania dokumentacji z rozliczeniami podatkowymi spółki B. W szczególności I. pragnie wskazać na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 16 grudnia 2010 r. (sygn. I SA/Wr 1297/10), w którym wskazał on, iż "Nieprawidłowo więc Dyrektor Izby Skarbowej, uczynił warunkiem zastosowania przepisu art. 6 pkt 1 ustawy VAT, względem zbycia zespołu składników majątkowych (materialnych i niematerialnych, jako przedsiębiorstwa lub jego części) - sporządzanie bilansu, lub przekazania nabywcy ksiąg rachunkowych."

Jak Spółka wskazała w opisie zdarzenia przyszłego, nie zostanie nabyta w ramach przedsiębiorstwa również część wierzytelności. Spółka podkreśla, iż wierzytelności te nie są kluczowe w działalności przedsiębiorstwa. Dotyczą one bowiem zasadniczo wierzytelności dochodzonych na drodze sądowej, wierzytelności od klientów dotyczących wykonanych przed transakcją sprzedaży przedsiębiorstwa usług serwisowych, sprzedaży części i akcesoriów oraz wierzytelności wynikających z umów zawartych przez Sprzedającego z przyrzeczeniem odkupu samochodu lub wierzytelności wynikających umów, które dublowałyby się po przejęciu przedsiębiorstwa przez I. Wyłączenie tych wierzytelności z transakcji w żadnym stopniu nie spowoduje po stronie I. braku możliwości kontynuacji działalności za pomocą nabywanego przedsiębiorstwa.

Spółka zaznacza ponadto, że w działalności Sprzedający nie wykorzystuje części składników, które są wymieniane jako przykłady w art. 55 (1) k.c. W szczególności B. nie posiada: (i) papierów wartościowych, (ii) koncesji i zezwoleń, (iii) patentów lub innych praw własności przemysłowej ani (iv) majątkowych praw autorskich i majątkowych praw pokrewnych. Z oczywistych względów nie będą więc one przedmiotem nabycia.

Prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych, o których mowa w przykładowym katalogu art. 55<1> k.c. w sytuacji Sprzedającego dotyczą umów leasingu. Ich przedmiotem są samochody wykorzystywane przez Sprzedającego oraz wyposażenie serwisu i salonu samochodowego. Jak Spółka wskazała w opisie zdarzenia przyszłego, obecnie rozważany jest wykup przedmiotów leasingu przez Sprzedającego na własność, co spowoduje wygaśnięcie tych umów przed sprzedażą przedsiębiorstwa. Wówczas w ramach umowy sprzedaży przedsiębiorstwa Kupujący nabędzie prawo własności do przedmiotów umów leasingu. W sytuacji, gdy przedterminowy wykup przedmiotów leasingu okaże się nieuzasadniony ekonomicznie, to umowy leasingu nie zostaną zakończone. W takim wypadku prawa i obowiązki wynikające z umów leasingu wyposażenia serwisu i salonu samochodowego zostaną przejęte przez I. w ramach umowy sprzedaży przedsiębiorstwa. Umowy dotyczące leasingu samochodów natomiast, zostaną przejęte przez Kupującego lub też pozostaną w spółce B. (ostateczna decyzja w tej sprawie nie została jeszcze podjęta). Bez względu jednak na finalne ustalenia, ewentualna rezygnacja z przeniesienia umów leasingu w ramach przedsiębiorstwa na I. (o ile aktywa nie zostaną wykupione przedterminowo), nie będzie miała wpływu na zdolność przedsiębiorstwa do samodzielnego prowadzenia działalności gospodarczej.

W ramach sprzedaży przedsiębiorstwa, dojdzie do zbycia zapasów - w postaci samochodów, motocykli i części zamiennych. Jak Spółka wskazała w opisie zdarzenia przyszłego, część magazynu części zamiennych o obniżonej przydatności oraz pojedyncze samochody mogą jednak zostać wyłączone z transakcji (jest to obecnie przedmiotem negocjacji stron i decyzja w tej sprawie nie została jeszcze podjęta). Dotyczy to głównie części starszych, których przejęcie nie znajduje ekonomicznego uzasadnienia. Ograniczenia te nie wpłyną jednak w istotny sposób na ogólny kształt magazynu. Z transakcji mogą być wyłączone również pojedyncze samochody, które są obecnie używane przez Sprzedającego (np. jako samochody demonstracyjne). Samochody nowe, niezarejestrowane, które są podstawowym przedmiotem obrotu będą jednak wchodziły w skład przedsiębiorstwa. Tak więc wszystkie istotne zapasy zostaną przeniesione na Kupującego w ramach nabycia przedsiębiorstwa. Powyższe wyłączenia natomiast, z uwagi na ich funkcjonalnie nieistotny charakter, nie wpłyną w żaden sposób na możliwość kontynuowania działalności przez przedsiębiorstwo po jego nabyciu przez Kupującego. Spółka wskazuje na pogląd wyrażany w orzecznictwie, zgodnie z którym nawet całkowite wyłączenie zapasów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, nie wpływa na charakter takiej transakcji. Przykładowo w cytowanym wcześniej wyroku z 10 sierpnia 2010 r. (sygn. I SA/Bd 476/10) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy stwierdził, iż "Po pierwsze, w 7 pkt 1 aktu notarialnego z dnia 13 stycznia 2004 r. wyraźnie stwierdzono, że skarżąca obejmuje swoje udziały aportem w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 k.c., a zatem strony same uznały, że wydzielony przez nich kompleks składników materialnych i niematerialnych w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa - bez towarów handlowych - będzie zdolny do realizowania wyznaczonych zadań gospodarczych. Po drugie, dla realizacji celu działalności hurtowni - handlu artykułami budowlanymi, powstała spółka mogła dokonać zakupu towarów handlowych, nie wykorzystując do tego celu towarów znajdujących się w hurtowni należącej do skarżącej. W ocenie Sądu, bez towarów handlowych pozostałe składniki majątkowe wniesione aportem stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa. która umożliwiała kontynuowanie działalności gospodarczej prowadzonej przed przekształceniem." Wyrok ten słownie odnosi się do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jednak wskazuje wyraźnie na art. 55 (1) k.c., co oznacza, iż w praktyce odwołuje się do przedsiębiorstwa.

Spółka jeszcze raz podkreśla, iż fakt wyłączenia pewnych mniej istotnych elementów przedsiębiorstwa z transakcji nie może stanowić o zmianie jej charakteru. Pogląd taki znajduje jednoznaczne potwierdzenie w orzecznictwie. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 10 marca 2011 r. (sygn. I FSK 1062/10) stwierdził, iż stanowisko autora skargi kasacyjnej, jakoby transakcja mająca za przedmiot przedsiębiorstwo, w przypadku wyłączenia z niej jednego z elementów opisanych przykładowo w art. 551 k.c. zawsze skutkowała uznaniem, że zbywane składniki tracą łącznie charakter przedsiębiorstwa, jest nieuzasadnione".

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy we wskazanym wcześniej wyroku z 10 sierpnia 2010 r. (sygn. I SA/Bd 476/10) wyraził podobne stanowisko wskazując, iż "O tym, jakie konkretne składniki muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują okoliczności faktyczne, których nie można określić apriorycznie. Ocena, czy doszło do nabycia przedsiębiorstwa jest więc możliwa in concreto, a miarodajne jest ustalenie, czy nabyto minimum środków, bez których kontynuowanie przez nabywcę działalności gospodarczej realizowanej przed zbyciem nie jest możliwe. Strony - jak wynika z art. 55 (2) k.c. - mają pozostawioną swobodę co do tego, jakie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, z tym że swoboda w wyłączaniu poszczególnych składników nie może iść tak daleko, aby zakres wyłączeń przekreślił istotę przedsiębiorstwa. Dlatego też zbycie przedsiębiorstwa powinno obejmować co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo.

Podobny pogląd jest reprezentowany w doktrynie."Podkreślić przy tym należy, iż w doktrynie przyjmuje się, że wobec dyspozytywnego charakteru ww. normy wolno stronom wyłączyć z zakresu rozporządzających skutków dokonywanej czynności prawnej niektóre, wybrane składniki przedsiębiorstwa. Wyłączenie należy określić ściśle. Niewyłączone składniki przedsiębiorstwa są objęte podejmowaną czynnością prawną nawet bez wyraźnego ich wskazywania" (por. Kodeks cywilny Komentarz pod red. E Gniewek Wyd. CH Beck 2008).

Zdaniem I., w przedstawionych okolicznościach wskazane wyżej składniki nie są na tyle istotne w planowanej transakcji, aby bez ich przeniesienia nie można było mówić o nabyciu przedsiębiorstwa. Zespół składników przenoszonych w ramach transakcji bez wątpienia będzie pozwalał na dalsze samodzielne i niezależne funkcjonowanie przedsiębiorstwa Sprzedającego po jego przejęciu przez Spółkę w dotychczasowej formie.

Z uwagi na fakt, że przedmiotem nabycia będzie przedsiębiorstwo, nie będzie nim zorganizowana część przedsiębiorstwa, gdyż brak jest w istniejącym przedsiębiorstwie innej działalności, od której przenoszony majątek mógłby być wyodrębniony organizacyjnie i finansowo w myśl art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT.

Spółka pragnie podkreślić, iż zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 Ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W związku z powyższym, ocena dokonana przez organ, czy w zdarzeniu przyszłym opisanym w niniejszym wniosku dojdzie do nabycia przedsiębiorstwa (a więc do transakcji, do której nie stosuje się przepisów Ustawy o VAT), czy też zespołu aktywów (co do zasady opodatkowanych VAT) jest kluczowa dla Spółki w celu ustalenia jej prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktury (lub faktur VAT) dokumentujących nabycie przez nią od Sprzedającego przedsiębiorstwa (gdyby takie faktury zostały wystawione przez Sprzedającego).

Podsumowując, zdaniem Spółki, w opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do zbycia przez Sprzedającego, a w konsekwencji nabycia przez Spółkę przedsiębiorstwa, o którym mowa w art. 6 ust. 1 tej ustawy, a co za tym idzie przedmiotowa transakcja będzie wyłączona z opodatkowania VAT i I. nie będzie miał prawa do odliczenia VAT naliczonego z faktury (lub faktur) dotyczącej nabycia przedsiębiorstwa, gdyby taka faktura została (lub faktury) wystawiona przez Sprzedającego.

Uzasadnienie stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 2:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Gdyby organ podatkowy uznał (inaczej niż wnioskuje Spółka), iż w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego nie dojdzie do zbycia przez Sprzedającego, a w konsekwencji nabycia przez Spółkę przedsiębiorstwa ani jego zorganizowanej części, o których mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, to w takim przypadku zdaniem Spółki opisana transakcja zbycia zespołu składników przedsiębiorstwa przez Sprzedającego będzie podlegała opodatkowaniu VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy, zgodnie z którym opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Sprzedający w takim wypadku ustali zakres składników podlegających opodatkowaniu VAT i wystawi odpowiednią fakturę (lub faktury) VAT na I.

Według art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, podatnikowi przysługuje, co do zasady, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ponadto, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów lub usług.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT, a aktywa, które nabędzie w związku z opisaną transakcją będą przez nią wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, zdaniem Spółki w przypadku gdyby organ uznał, że w przedmiotowa transakcja nie stanowi sprzedaży przedsiębiorstwa, będzie ona uprawniona do odliczenia podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktury (lub faktur VAT) dokumentujących nabycie przez nią od Sprzedającego aktywów, z wyjątkiem przypadków, kiedy sprzedaż poszczególnych aktywów będzie zwolniona z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

* nieprawidłowe - w zakresie uznania nabytych składników majątkowych i niemajątkowych za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy,

* prawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie składników.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy, pod pojęciem towaru należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postanie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 wskazanej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do postanowień art. 6 pkt 1 ustawy VAT, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia "przedsiębiorstwo". Z tej przyczyny, w celu określenia zakresu pojęcia przedsiębiorstwa wykorzystuje się regulację zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

W świetle powyższej definicji, w skład przedsiębiorstwa wchodzą takie składniki materialne i niematerialne, które w sposób zorganizowany służą prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa działalności gospodarczej. Oznacza to, że aby mówić o transferze przedsiębiorstwa, przenoszone składniki majątkowe muszą umożliwiać prowadzenie samodzielnej działalności wyłącznie w oparciu o te składniki.

W myśl art. 2 pkt 27e ustawy, przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W celu ustalenia, czy mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, zbadać należy, czy nabyty zespół składników majątkowych stanowić mógłby samodzielnie działające przedsiębiorstwo. Wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Ponadto, wymogiem do uznania, aby zespół składników stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa, jest to by stanowił on zespół składników materialnych i niematerialnych - w tym zobowiązań. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Jak wskazuje orzecznictwo sądowe, organizacyjne i finansowe wyodrębnienie musi istnieć już w ramach istniejącego przedsiębiorstwa, a nie dopiero kształtować się po "wyprowadzeniu" w jakikolwiek sposób zespołu składników materialnych i niematerialnych z tego przedsiębiorstwa (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 grudnia 2009 r., sygn. akt I SA/Op 325/09).

Odnośnie wyodrębnienia funkcjonalnego to kryterium to sprowadza się do ustalenia czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku.

Aby zatem zespół składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione łącznie następujące przesłanki:

* istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych,

* zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

* składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

* zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży samochodów, motocykli a także sprzedaży usług serwisowych oraz części zamiennych i akcesoriów do ww. pojazdów. Wnioskodawca planuje nabycie składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa innego dealera tej samej marki pojazdów. Przedmiotem nabycia będą w szczególności:

Planowana transakcja skutkować będzie również przejściem pracowników Sprzedającego na

Kupującego w związku z przejściem zakładu pracy w rozumieniu art. 23 (1) Kodeksu Pracy.

Przedmiotem zbycia nie będą natomiast:

W świetle cytowanej wyżej definicji przedsiębiorstwa, w skład przedsiębiorstwa wchodzą takie składniki materialne i niematerialne, które w sposób zorganizowany służą prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa działalności gospodarczej. Oznacza to, że aby mówić o transferze przedsiębiorstwa, przenoszone składniki majątkowe muszą umożliwić prowadzenie samodzielnej działalności wyłącznie w oparciu o te składniki.

W przypadku planowanej transakcji nabycia przez Wnioskodawcę szeregu aktywów nie można mówić o zdolności przenoszonego majątku do prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej. Transakcji nie będzie towarzyszył transfer istotnych składników wchodzących w skład normatywnej definicji przedsiębiorstwa, determinujących jego funkcjonowanie, obejmujących należności i zobowiązania związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa czy księgi rachunkowe związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i funkcjonowaniem Sprzedającego.

Z funkcjonalnego punktu widzenia zespół składników majątkowych i niemajątkowych, które mają być przedmiotem nabycia nie posiada potencjalnej zdolności do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielny podmiot gospodarczy. W ramach sprzedaży nie dojdzie m.in. do przeniesienia na Wnioskodawcę praw Sprzedającego z tytułu szeregu umów np. związanych z obsługą prawną, księgową, umowami w zakresie serwisu samochodów.

Przy Sprzedającym pozostaną również księgi rachunkowe oraz wierzytelności z tytułu umowy na prowadzenie rachunku bankowego, umowy kredytu na rachunku bieżącym oraz umowy kredytu inwestycyjnego. Wnioskodawca nie przejmie więc żadnych długów z tytułu pożyczek i kredytów zaciągniętych przez Sprzedającego na cele prowadzonej działalności. Zobowiązania (długi) stanowią immanentny element każdego przedsiębiorstwa. W tym względzie należy wprost wskazać na treść art. 2 pkt 27e u.p.t.u., który definiuje zorganizowaną część przedsiębiorstwa jako " (...) zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań (...)".

W celu utrzymania działalności gospodarczej w zakresie realizowanym przez Sprzedającego, Nabywca będzie zobligowany do zapewnienia we własnym zakresie obsługi prawnej, finansowej i księgowej. Niezbędne również będzie podpisanie nowych umów (bądź jak wskazuje Wnioskodawca wykorzystanie umów zawartych już wcześniej na potrzeby własnej działalności) dotyczących obsługi serwisowej samochodów, stanowiącej obok sprzedaży pojazdów podstawowy zakres prowadzonej działalności.

Przy Sprzedającym pozostanie również część magazynu części zamiennych o obniżonej przydatności oraz niektóre samochody wykorzystywane obecnie przez Sprzedającego jako samochody osobowe. Skoro, jak wynika z wniosku, Sprzedający jest dealerem tej samej marki samochodów co Wnioskodawca, magazyn części zamiennych do tych samochodów, mimo że dotyczy części starszych, o obniżonej przydatności (ale nie bezużytecznych), również powinien stanowić element zbywanego zbioru składników. To samo dotyczy samochodów użytkowanych w przedsiębiorstwie Sprzedającego jako samochody demonstracyjne.

Ponadto jak wskazano we wniosku, sprzedający jest stroną umów leasingu, których przedmiotem są zarówno samochody jak również wyposażenie serwisu i salonu samochodowego. Obecnie rozważany jest wykup przedmiotów leasingu przez Sprzedającego, co spowoduje wygaśnięcie tych umów. Jeżeli nastąpi to przed planowaną transakcją sprzedaży, prawa i obowiązku wynikające z umów leasingu serwisu i salonu zostaną przeniesione na Wnioskodawcę. W chwili obecnej nie została jednak jeszcze podjęta decyzja, czy umowy leasingu samochodów zostaną przeniesione, czy pozostaną przy Sprzedającym.

Na Wnioskodawcę nie zostaną również przeniesione wierzytelności Sprzedającego od klientów, dotyczące wykonanych umów serwisowych, sprzedaży części i akcesoriów oraz wierzytelności wynikające z umów sprzedaży samochodu z opcją przyznana klientowi w postaci możliwości odkupu od niego samochodu przez Sprzedającego po pewnym czasie.

Zdaniem Organu podatkowego, przedstawiony zakres masy majątkowej która ma być przedmiotem zbycia nie wskazuje na umożliwienie Nabywcy podjęcia działalności gospodarczej tylko w oparciu o nabyte składniki. Opisany zespół składników majątkowych nie posiada zdolności kontynuowania działalności, którą w oparciu o te składniki prowadził Sprzedający.

Fakt, że Wnioskodawca prowadzi działalność w takim samym zakresie co Sprzedający, jako dealer tej samej marki aut, oraz ma pewien zespół składników materialnych i niematerialnych, przy pomocy którego prowadzi swoje przedsiębiorstwo nie oznacza, że nabywając wybrane składniki przedsiębiorstwa Sprzedającego - które w połączeniu ze składnikami Wnioskodawcy będą zdolne funkcjonować jako jedno przedsiębiorstwo - nabywa "przedsiębiorstwo" Sprzedającego. Jak wskazano wyżej, przejmowany zespół składników ma potencjalnie umożliwić Wnioskodawcy kontynuowanie działalności gospodarczej w oparciu wyłącznie o nabyte składniki.

W opisanym zdarzeniu przyszłym, z nabywanego majątku wyłączone zostały pewne składniki materialne oraz pewna pula wierzytelności, które w sposób ścisły i bezpośredni powiązane są z prowadzeniem działalności dealerskiej i stanowią jej nieodłączny element. Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy dokona on nabycia wymienionych składników w związku z " rozwojem biznesowym" Spółki, które będą one wykorzystywane w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

Opisanej transakcji nie będzie zatem można zaklasyfikować jako nabycia przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa objętego zakresem art. 6 pkt 1 ustawy o VAT. Stanowi ona natomiast nabycie poszczególnych składników przedsiębiorstwa i jako dostawa towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustaw zgodnie z zasadami właściwymi dla poszczególnych nabywanych składników.

Wskazane w opisie zdarzenia przyszłego składniki materialne i niematerialne, których własność zostanie przeniesiona na Nabywcę, nie będą także stanowiły zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Wynika to z faktu, iż nie stanowią one finansowo i organizacyjnie wyodrębnionego kompleksu aktywów w ramach struktury organizacyjnej Sprzedającego. Przedstawione okoliczności sprawy nie wskazują na istnienie w przedsiębiorstwie Sprzedającego innej działalności, od której przenoszony majątek mógłby być wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie.

Powołane w treści wniosku wyroki sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem doktryny prawa cywilnego, nie wszystkie składniki materialne i niematerialne przedsiębiorstwa wymienione w art. 55 (1) k.c. są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. O tym, jakie składniki muszą być przedmiotem transakcji aby można było uznać, że nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne w danej sprawie. Swoboda jednak w wyłączeniu poszczególnych składników jest ograniczona, tzn. zbyte powinny zostać co najmniej te składniki, które determinują funkcje spełniane przez przedsiębiorstwo (wyrok Sądu Najwyższego, Izba Cywilna z dnia 17 października 2000 r., sygn. I CKN 850/98). Owa teza została potwierdzona w wyroku Sądu Najwyższego, Izba Cywilna z dnia 8 kwietnia 2003 r. (sygn. IV CKN 51/2001)".

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zatem warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ww. ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą podlegająca opodatkowaniu VAT, a nabyte składniki będą wykorzystywane do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu VAT. W konsekwencji powyższego Wnioskodawca będzie miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Sprzedającego, dokumentujących nabycie poszczególnych składników, z wyjątkiem przypadków, kiedy sprzedaż poszczególnych aktywów będzie zwolniona z podatku VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.