IPPP1/443-1948/08-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 10 października 2008 r. (data wpływu 20 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności nieruchomości gminnych w zamian za wypłatę odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 20 października 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności nieruchomości gminnych w zamian za odszkodowanie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Działka nr 34 o pow. 1590 m², zabudowana pawilonami handlowymi, zlokalizowana przy ul............ w R.........., podzielona została na działki oznaczone nr ewidencyjnym: nr... o pow. 1149 m², nr.... o pow. 342 m², nr....o pow. 37 m².

Decyzją Nr.... z dnia...... ustalona została lokalizacja drogi o nazwie......., wydana zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.).

W świetle przepisu art. 12 ust. 4, 4a cyt. ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r., nieruchomości wydzielone liniami rozgraniczającymi teren inwestycji, w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych, stają się z mocy prawa własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego - z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji drogi stała się ostateczna za odszkodowaniem ustalonym w odrębnej decyzji. Własnością Gminy, na mocy ww. decyzji stała się działka nr..... o pow. 342 m². Do ustalenia i wypłaty odszkodowania w wysokości 1.155.065,00 zł, zobowiązany jest Prezydent Miasta R......, z mocy art. 12 ust. 5 tej ustawy.

W zamian za wypłatę części odszkodowania, strony złożyły wniosek o zamianę nieruchomości zabudowanej nr..... o pow. 342 m² na działki gminne położone przy tej samej ulicy w wartości 307.700,00 zł netto z przeznaczeniem na realizację zadania inwestycyjnego, tj. budowę nowych pawilonów handlowych.

Odszkodowanie za wywłaszczoną nieruchomość ustalone przez Organ władzy publicznej na mocy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT oraz § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Natomiast przydzielenie nieruchomości zamiennej w zamian za wypłatę odszkodowania w świetle art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podlega opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 ww. ustawy.

Sytuacja ta, jest de facto otrzymaniem przez współwłaścicieli pawilonów odszkodowania w kwocie niższej niż ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego. Po zakończonej transakcji Gmina Miasta R..... zobowiązana będzie do wypłaty różnicy w kwocie: 779.671,00 zł w przypadku doliczenia podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku przydzielenia działek gminnych w zamian za wypłatę części odszkodowania ustalonego za nieruchomość przejętą na rzecz Gminy Miasta R....... pod budowę ulicy....... w trybie "spec ustawy", należy do wartości nieruchomości, stanowiących własność Gminy doliczyć 22% podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, przydzielenie działek gminnych w zamian za wypłatę części odszkodowania jest dostawą towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), która podlega opodatkowaniu podatkiem na mocy art. 5 ust. 1 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

Według art. 2 pkt 6 ww. ustawy, towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Za dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, uważa się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

W sytuacji przedstawionej we wniosku uznać należy, że ma miejsce dostawa towarów (gruntu) w zamian za odszkodowanie. W tym przypadku odszkodowanie pełni więc funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną - objętą opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie lecz stanowiące dostawę towaru przeniesienie własności nieruchomości gruntowej w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Podmiotem, który realizuje dostawę jest dotychczasowy właściciel nieruchomości.

Z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie wynika, że odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa. Dla uznania "czynności za odpłatą " wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, iż decyzją Nr..... z...... wydaną na podstawie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, ustalona została lokalizacja drogi w R....... Własnością Gminy Miasta R....., na mocy ww. decyzji stała się działka zabudowana pawilonami handlowymi. Prezydent Miasta R...... zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość w wysokości ustalonej odrębną decyzją. W zamian za wypłatę części odszkodowania, strony złożyły wniosek o zamianę wywłaszczonej nieruchomości na działki gminne położone przy tej samej ulicy z przeznaczeniem na realizację zadania inwestycyjnego tj. budowę nowych pawilonów handlowych. Po zakończonej transakcji Gmina zobowiązana będzie do wypłaty różnicy ustalonego przez rzeczoznawcę majątkowego odszkodowania za przejętą nieruchomość i wartości przydzielonych działek gminnych.

W przedstawionych okolicznościach Wnioskodawca dokonuje zamiany gruntów. Zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy, Zgodnie z art. 604 cyt. ustawy, do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.

Dostawą towarów jest zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, co również ma miejsce w przypadku umowy zamiany, w odniesieniu do obu stron transakcji. Dokonanie zatem zamiany gruntów jest zamianą towarów, czyli odpłatną dostawą towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednak opodatkowanie ma miejsce wtedy, gdy czynność ta zostanie wykonana przez podatnika podatku od towarów i usług, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Według art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wtedy, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Od wspomnianej zasady ustawodawca wprowadza pewne wyjątki. I tak na podstawie art. 15 ust. 6 ww. ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W przedmiotowej sprawie transakcje zamiany nieruchomości gruntowych potraktować należy na zasadach ogólnych, jako dostawę towarów, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Gmina, przydzielając nieruchomość w zamian za część ustalonego odszkodowania działa jak podatnik VAT. Dostawa nieruchomości nie jest bowiem czynnością, co do której działa ona jako jednostka władzy publicznej wykonująca swe ustawowe zadania na podstawie art. 15 ust. 6 ww. ustawy.

Nie jest to również czynność zwolniona od podatku na mocy § 13 ust. 1 pkt 11 obowiązującego od 1 grudnia 2008 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336, w myśl którego, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych, nałożonych odrębnymi przepisami wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W uwagi na fakt, iż zamiana przedmiotowych gruntów ma charakter cywilnoprawny, nie jest możliwe wyłączenie Wnioskodawcy z grona podatników VAT.

Przydzielenie działek gminnych przeznaczonych pod zabudowę w zamian za część ustalonego decyzją odszkodowania podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej 22% - stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy. Zgodnie bowiem z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług zwolniona z opodatkowania jest dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul.1 Maja 10, 09-402 Płock