IPPP1-443-1836/08-5/JL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 24 września 2008 r. (data wpływu 26 września 2008 r.), uzupełnionym w dniu 9 grudnia 2008 r. (na wezwanie wysłane w dniu 1 grudnia 2008 r.) oraz w dniu 31 grudnia 2008 r. (na wezwanie wysłane w dniu 15 grudnia 2008 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie refakturowania oraz uznania wykonywanej działalności za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku VAT - jest prawidłowe.

W dniu 26 września 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie refakturowania oraz uznania wykonywanej działalności za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni wraz mężem inwestują środki finansowe w nieruchomości (nie mają rozdzielności majątkowej). Kupują mieszkania z zamiarem ich wynajmowania. W chwili obecnej mają oni jedno wspólne mieszkanie, które wynajmują - mąż opodatkowuje przychody ryczałtem ewidencjonowanym (wspólne oświadczenie małżonków).

Drugie mieszkanie - też wynajmowane - stanowi majątek odrębny żony (spadek). Żona opodatkowuje się również ryczałtowo, natomiast składa także deklaracje VAT-7 - wykazując jako przychód zwolniony kwotę czynszu plus kwoty mediów (żona prowadzi działalność gospodarczą i jest podatnikiem VAT).

W chwili obecnej inne mieszkania są w budowie ale w listopadzie miał nastąpić ich systematyczny odbiór.

Wnioskodawczyni i jej mąż są emerytami ale tylko żona dodatkowo prowadzi firmę.

Wątpliwości wnioskodawczyni w zakresie opodatkowania przychodów z najmu zrodziły się w momencie, gdy pracownica urzędu skarbowego poinformowała, że wynajmując kilka mieszkań należy zarejestrować działalność gosp. w tym zakresie. Poinformowała również, że inna sytuacja jest, gdy występuje tzw. wynajem okazjonalny już posiadanego mieszkania (chwilowo niezamieszkanego), a inna gdy kupuje się lokale z zamiarem ich wynajmowania w sposób ciągły.

Wnioskodawczyni planuje zgłosić fakt wynajmowania w urzędzie skarbowym i opodatkować przychody albo ryczałtem ewidencjonowanym albo wg. skali podatkowej - decydując, że nabyte mieszkania do majątku wspólnego będą rozliczone tylko przez męża (po złożeniu odpowiedniego oświadczenia).

Najem majątku własnego na cele mieszkalne jest z podatku VAT zwolniony. W przypadku, gdyby najemca chciał w jednym z lokali mieszkalnych zarejestrować działalność gospodarczą - najem podlegać będzie podatkowi VAT 22%, ale do osiągnięcia w 2008 r. przychodu w wys. 50.000 zł - nadal będzie obowiązywało zwolnienie (przy zachowaniu proporcji).

Mąż w imieniu obojga małżonków będzie każdorazowo wystawiał rachunki lub faktury zarówno na czynsz dla nich, jak i na czynsz do spółdzielni mieszkaniowej oraz będą refakturowane wszystkie koszty mediów (wg. kwot z faktury). Wszystkie należności - media, czynsze, kaucje - będą wpływały na wspólny rachunek bankowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem wnioskodawcy, można refakturować na najemców faktury za media, dokładnie w tych samych kwotach. Odnośnie pyt. 2, według wnioskodawcy refaktura powinna być wystawiona najpóźniej 10 stycznia 2009 r., najwcześniej 10 grudnia 2008 r.

Ponadto zdaniem wnioskodawcy, w świetle przepisów o VAT stanie się on podatnikiem VAT bez względu na fakt prowadzenia działalności gospodarczej; znaczenie ma wyłącznie limit osiągniętych dochodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do zapisu w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą" - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Kierując się brzmieniem art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług (...) rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przytoczony przepis nie przewiduje szczególnej regulacji w stosunku do małżonków. Nie mają tu znaczenia regulacje cywilnoprawne odnoszące się do współdziałania małżonków w zarządzie majątkiem wspólnym. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Zatem w myśl powyższych przepisów najem stanowi usługę, o której mowa w ww. art. 8 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Wynajmowanie kilka mieszkań w sposób ciągły i zorganizowany jest na gruncie przepisów omawianej ustawy równoznaczne z wykonywaniem działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy), a wnioskodawca stanie się podatnikiem podatku VAT z tego tytułu.

W zakresie refakturowania, należy stwierdzić, że obowiązujące przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do ustawy nie regulują kwestii refakturowania kosztów. Należy więc w tej sytuacji odwołać się do zapisu zawartego w art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L06.347.1), zgodnie z którym w przypadku, gdy podatnik działając we własnym imieniu, lecz na rachunek innej osoby, uczestniczy w świadczeniu usług, uznaje się, że podatnik ten nabył i wyświadczył te usługi.

Przyjęta praktyka i orzecznictwo dopuszczają sytuacje, w których koszty niektórych usług, gdzie odbiorcą jest inny podmiot niż podmiot obciążony przez świadczącego usługę, mogą być w ramach zawartych umów przenoszone na faktycznego odbiorcę, poprzez wystawianie tzw. "refaktur". Należy przyjąć, iż refakturowanie polega na zafakturowaniu przez jeden podmiot innemu podmiotowi, odsprzedaży usług bez doliczania marży, a celem jest przeniesienie kosztów przez podmiot refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzysta. "Refaktura" jest więc zwykłą fakturą VAT, tyle że wystawioną przez podmiot pośredniczący pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi. W rezultacie więc ostateczne obciążenie spoczywa nie na pierwotnym nabywcy usługi, lecz na jej rzeczywistym użytkowniku.

Przyjmuje się, że z refakturowaniem mamy do czynienia, gdy występują następujące okoliczności:

Przy spełnieniu powyższych warunków dana usługa może być przedmiotem odsprzedaży w drodze refakturowania.

Wobec powyższego należy uznać, że wnioskodawca może refakturować na najemców faktury za media w tych samych kwotach. Należy również podkreślić, że refaktura traktowana jest jak zwykła faktura VAT. Aby określić prawidłowy termin wystawienia refaktury za media należy odnieść się do przepisów stanowiących o powstaniu obowiązku podatkowego.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 cyt. ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

W myśl art. 19 ust. 4 ustawy, jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Pytanie wnioskodawcy, związane z refakturowaniem kosztów, dotyczyło opłat za media. W przypadku opłat tego typu cytowana ustawa przewiduje szczególny moment powstania obowiązku podatkowego.

Jak stanowi bowiem art. 19 ust. 13 pkt 1a tej ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczeń z tytułu dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego.

Zgodnie natomiast z § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337), w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10, ust. 13 pkt 1 - 5 i 7 - 11, ust. 16a oraz ust. 16b ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego.

Na podstawie powyższych regulacji należy stwierdzić, że wnioskodawca prawidłowo określił termin wystawienia refaktury za media. Termin płatności w podanym przez wnioskodawcę przykładzie upływa z dniem 10 stycznia 2009 r. Faktura za media ma datę wystawienia 10.12 2008 r. Uwzględniając powyższe przepisy należy uznać, że w podanym przykładzie refaktura powinna być wystawiona najwcześniej 10.12 2008 r., a najpóźniej z dniem 10 stycznia 2009 r. (z chwilą powstania obowiązku podatkowego) - na co słusznie wskazał wnioskodawca.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.