IPPP1/443-1743/11-2/BH - Opodatkowanie świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. Z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2011 r. (data wpływu 15 grudnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - jest prawidłowe.

W dniu 15.12. 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczeń z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka akcyjna (dalej: "Spółka"), zatrudnia pracowników i zgodnie z przepisami ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1994 r. Nr 43, poz. 163 z późn. zm., dalej:"Ustawa o ZFŚS") zobowiązana jest do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: "ZFŚS").

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy o ZFŚS, ze środków ZFŚS finansowana jest działalność socjalna na rzecz osób uprawnionych, tj. pracowników i członków ich rodzin oraz byłych pracowników i ich rodzin oraz innych osób, którym pracodawca przyznał prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z ZFŚS (dalej: "Podmioty uprawnione").

W przedmiotowej sprawie, ze środków ZFŚS administrowanego przez Spółkę, finansowana może być na rzecz Podmiotów uprawnionych szeroko pojęta działalność socjalna, w szczególności w formie finansowania różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej.

Towary lub usługi służące zaspokajaniu potrzeb socjalnych Podmiotów uprawnionych zakupywane są od osób trzecich. Może się również zdarzyć tak, że Spółka będzie dokonywać przekazania na rzecz Podmiotów uprawionych towarów, które sama wyprodukowała lub nabyła w celach handlowych, a więc w związku z normalną działalnością gospodarczą. Ponadto Spółka może udzielać pomocy finansowej w formie pożyczek ze środków ZFŚS.

Zakupy powyższych usług lub towarów faktycznie finansowane są w zależności od sytuacji:

W ramach przekazań towarów na rzecz Podmiotów uprawnionych można wyróżnić następujące sytuacje:

W związku z produkcją towarów oraz nabyciem towarów handlowych Spółce, co do zasady, przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, bowiem dokonywana przez nią dostawa tych towarów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Spółka jest również podatnikiem VAT zarejestrowanym, jako podatnik VAT czynny.

W związku z powyższym zadano następujące pytania

Zdaniem Wnioskodawcy

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawca wskazał:

Ad 1. Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy o ZFŚS Spółka jest zobowiązana do stworzenia ZFŚS. Spółka taki fundusz utworzyła i w rozumieniu przepisu art. 10 ustawy o ZFŚS administruje środkami ZFŚS. Środki finansowe ZFŚS są wyodrębnione od środków finansowych Spółki i złożone są na odrębnym rachunku bankowym zgodnie z przepisem art. 12 ust. 1 ustawy o ZFŚS. ZFŚS stanowi masę majątkową odrębną od majątku Spółki. Jak wspomniano wyżej, Spółka jest jedynie administratorem ZFŚS i nie może dysponować w sposób swobodny i dowolny środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku bankowym. ZFŚS. Potwierdza to bogate orzecznictwo polskich sądów. Przykładowo Sąd Najwyższy, w wyroku z dnia 20 sierpnia 2001 r. (sygn. I PKN 579/00) stwierdził, iż "pracodawca administrując środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może ich wydatkować niezgodnie z regulaminem zakładowej działalności socjalnej, którego postanowienia nie mogą być sprzeczne z zasadą przyznawania świadczeń według kryterium socjalnego, to jest uzależniających przyznanie ulgowych usług i świadczeń wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na funkcję społeczną zakładu pracy i instytucji ZFŚS: "Nie ulega wątpliwości, że fundusz świadczeń socjalnych jest instytucją prawną, która ma łagodzić różnice w poziomie życia pracowników i ich rodzin, a także emerytów i rencistów. Jest on wyrazem funkcji społecznej zakładu pracy, zaś jego adresatami są zwłaszcza rodziny o najniższych dochodach.

Administrowanie natomiast nie jest równoznaczne z wyłącznym dysponowaniem. Swoboda pracodawcy w rozporządzaniu środkami ZFŚS ograniczona jest ustawowo, a przede wszystkim poprzez obowiązek dokonywania uzgodnień z pracownikami. Rola pracodawcy w administrowaniu ZFŚS została szeroko omówiona w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 7 maja 2010 r. (sygn. I SA/Wr 186/10) oraz WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 18 września 2009 r. (sygn. I SA/Wr 1100/09) stwierdził, że "administrowanie przez pracodawcę ZFŚS (...) oznacza wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych dla pracodawcy w ustawie o Funduszu, a w szczególności: zapewnienie obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania Funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów ustawy o Funduszu". Należy zwrócić w tym miejscu uwagę na fakt, że czynności administrowania ZFŚS wykonywane są przez Spółkę nieodpłatnie, w wykonaniu obowiązków nałożonych na Spółkę przez ustawę o ZFŚS. Spółka ponosi wszelkie koszty związane administrowaniem ZFŚS nie pobierając z tego tytułu żadnego wynagrodzenia.

Jak wynika z regulacji ustawy o VAT, nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu przepisu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Dana czynność może być opodatkowana podatkiem VAT wyłącznie, jeśli jest wykonana przez podmiot, który działa jako podatnik.

Zgodnie z przepisem art. 15 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Warunkiem koniecznym opodatkowania danej transakcji VAT jest wykonanie takiej transakcji w ramach wykonywanej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy VAT. Niespełnienie tego warunku uniemożliwia korzystanie z przywilejów i podleganie obowiązkom wynikającym z ustawy o VAT. Przepis art. 15 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Dodatkowo, zgodnie z brzmieniem przepisu art. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej opodatkowaniu podlegają czynności dokonane przez podmiot działający w charakterze podatnika.

W ocenie Spółki, w zakresie wyznaczonym w pytaniu nr 1, nie będzie ona występować w charakterze podatnika VAT, gdyż we wspomnianym przypadku działalność Spółki ograniczać się będzie do czynności administrowania ZFŚS, które to czynności nie mogą być zdaniem Spółki uznane za prowadzenie działalności gospodarczej. Spółka nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym (ZFŚS). Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na Spółkę ustawa o ZFŚS. Analogiczne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia z dnia 2 września 2008 r. (sygn. I FSK 1076/07): "podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym i aby w jego ramach udzielać pracownikom pożyczek mieszkaniowych. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych."

Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 ustawy o ZFŚS, środki ZFŚS zwiększa się o: wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych - korzystających z działalności socjalnej. Tym samym, częściowe ponoszenie kosztów towarów lub usług przez Podmioty uprawnione nie stanowi odpłatności (wynagrodzenia) czynionej przez Podmiot na rzecz Spółki, a jedynie zwiększa środki funduszu celowego, jakim jest ZFŚS, gdyż płatność jest przekazywana na rachunek ZFŚS.

W ocenie Spółki w przedmiotowej sprawie w zakresie wyznaczonym treścią pytania nr 1 niniejszego wniosku Spółka będzie jedynie wykonywać czynności administracyjno-techniczne, które mają na celu udostępnienie Podmiotom uprawnionym świadczeń (towarów lub usług) osób trzecich. Czynności administracyjno-techniczne znajdują się poza sferą działalności gospodarczej Spółki (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 12 maja 2010 r. sygn. I SA/Lu 42/10). W konsekwencji niespełnienia przesłanek uznania za podatnika w przypadku określonym ramami pytania nr 1 niniejszego wniosku, Spółka nie będzie w tym wypadku występować w charakterze podatnika VAT.

Stanowisko Spółki jest ponadto zbieżne ze stanowiskiem wyrażonym przez organy podatkowe w indywidualnej interpretacji prawa podatkowego wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 4 października 2011 r. (sygn. IPTPP2/443-306/11-3/JN) oraz w indywidualnej interpretacji prawa podatkowego wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 21 października 2011 r. (sygn. IPTPP2/443-381/11-2/AW).

W związku z powyższym, zdaniem Spółki w zakresie wyznaczonym przez pytanie nr 1 niniejszego wniosku, Spółce nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług nabytych z zamiarem wykorzystania ich w działalności socjalnej. W przedmiotowej sprawie Spółka nie występuje w charakterze podatnika, a zatem zgodnie z brzmieniem przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Spółce nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia, gdyż takie prawo przysługuje jedynie podatnikowi. Odnosi się to do przypadku, w którym towary i usługi są w całości finansowane ze środków, ZFŚS jak i przypadku, gdy finansowanie nabycia towarów i usług następuje w części ze środków ZFŚS, a w pozostałej części ze środków Podmiotów uprawnionych.

Ad 2. Mając na uwadze argumentację przedstawioną w Ad 1., Spółka stoi na stanowisku, że również w tym przypadku nie będzie ona występować w charakterze podatnika VAT. Dokonywanie przez Spółkę zakupów ze środków własnych, (które są Spółce zwracane ze środków ZFŚS lub ze środków ZFŚS oraz środków własnych Podmiotów uprawnionych) z zamiarem ich przekazania Podmiotom uprawnionym znajdują się poza sferą działalności gospodarczej Spółki. W związku z tym, Spółka nie występuje w tym przypadku w charakterze podatnika VAT. W konsekwencji więc również w tych sytuacjach nie będzie ona miała prawa do odliczenia podatku VAT, gdyż nie będzie w tym zakresie występować w charakterze podatnika VAT, a ponadto, zakupywane towary w ogóle nie będą przez Spółkę wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Z kolei przekazanie towarów i usług podmiotom uprawnionym także nie będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

Ad 3. W ocenie Spółki w sytuacji, której dotyczy pytanie Nr 3, Spółka będzie występować w charakterze podatnika VAT. Zgodnie z przytoczonymi już przepisami art. 15 ust. 1 oraz 15 ust. 2 ustawy o VAT podatnikiem tego podatku są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. We wskazanym przypadku, Spółka nabyła towary w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej z pierwotnym ich przeznaczeniem do wykonywania czynności opodatkowanych VAT oraz, gdy tylko to było możliwe, Spółka skorzystała z prawa do odliczenia podatku VAT przy nabyciu tych towarów.

Spółka, przekazując towary mające być pierwotnie wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, działa w tym przypadku w charakterze podatnika VAT. Dokonuje więc przekazania towarów na rzecz Podmiotów uprawnionych, do którego zastosowanie znajdzie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Przepis ten zrównuje z odpłatną dostawą towarów przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

W okolicznościach stanu faktycznego, których dotyczy pytanie nr 3, warunki te są spełnione. Spółce przy nabyciu towarów przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów, bowiem nabyła je lub wytworzyła w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Pierwotnie miały być również przeznaczone do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jednocześnie wskazać należy, iż do przekazania towarów we wskazanych okolicznościach nie znajdzie zastosowania art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Pomimo bowiem tego, iż Spółka ostatecznie "zrefunduje" sobie koszty związane z przekazaniem takich towarów, to jednak przesunięcie środków pieniężnych z ZFŚS do środków obrotowych będzie tylko przesunięciem wewnętrznym i nie może być postrzegane jako wynagrodzenie otrzymane przez Spółkę z tytułu dostawy towarów. Jak wskazano powyżej, wyodrębnienie środków na rachunku ZFŚS nie powoduje, iż środki te stają się własnością innego podmiotu. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych jest tylko wyodrębnionym rachunkiem bankowym, a nie odrębnym podmiotem praw i obowiązków. Z prawnego punktu widzenia takie wewnętrzne przesunięcie tych środków nie może być uznane za wynagrodzenie, czyli świadczenie wzajemne innego podmiotu, bowiem niemożliwe jest wzajemne świadczenie samemu sobie.

Ad 4. Uwagi przedstawione wyżej do pytania nr 1 mają w pełni zastosowanie również do pytania nr 4. Uznając administrowanie środkami zgromadzonymi na rachunku ZFŚS za działalność administracyjno-techniczną, niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu VAT, stwierdzić należy w konsekwencji, iż udzielając pożyczek Podmiotom uprawnionym ze środków zgromadzonych na rachunku Funduszu, Spółka nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji zatem czynności te nie podlegają opodatkowaniu VAT. Rozpatrywanie ich zatem w kategorii zwolnień przedmiotowych jest zbędne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Ponadto, przez dostawę towarów rozumie się również - w myśl art. 7 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r. - przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (...).

Stosownie zaś do przepisu art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z brzmieniem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka realizując przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych prowadzi szeroko pojętą działalność socjalną poprzez finansowanie różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej. Ponadto udziela pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej, w tym również udzielając pożyczek na rzecz Podmiotów uprawnionych. Towary lub usługi zakupywane są od osób trzecich. Może się również zdarzyć tak, że Spółka będzie dokonywać przekazania na rzecz Podmiotów uprawnionych towarów, które sama wyprodukowała lub nabyła w celach handlowych, a więc w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zakupy powyższych towarów i usług finansowane są w zależności od sytuacji: w całości ze środków ZFŚS lub w części finansowane ze środków ZFŚS, a częściowo finansowane są prze Podmioty uprawnione, jak również w niektórych przypadkach, finansowane są ze środków obrotowych Spółki (innych niż środki ZFŚS) a następnie są "refundowane ze środków ZFŚS. Może wystąpić sytuacja, gdy Spółka nabywa lub produkuje towary z zamiarem ich wykorzystania do wykonywania czynności opodatkowanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. W tym przypadku, jeśli Spółce przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie towarów, Spółka korzysta z tego prawa. Następnie Spółka "refunduje" sobie koszt nabycia towarów. Spółka przekazuje Podmiotom uprawnionym te towary, które w ocenie i zamiarze Wnioskodawcy nie będą już wykorzystywane przez Spółkę do wykonywania czynności opodatkowanych. Odpłatność za te towary jest ponoszona w całości ze środków ZFŚS lub w części ze środków ZFŚS, a w pozostałej części ze środków własnych Podmiotów uprawnionych.

Wątpliwości Strony dotyczą roli w jakiej Podmiot występuje dokonując wymienionych we wniosku czynności oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem lub wyprodukowaniem towarów przekazanych następnie podmiotom uprawnionym w wyżej wymienionych sytuacjach.

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, zauważyć należy, ze zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu określa ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335) zwana dalej "ustawą o ZFŚS".

Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS za działalność socjalną uważa się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Artykuł 3 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że Fundusz tworzą, pracodawcy zatrudniający powyżej dwudziestu pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Fundusz, zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych.

W myśl art. 10 ustawy o ZFŚS środkami Funduszu administruje pracodawca. Środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym - art. 12 ust. 1 cyt. ustawy.

Analizując powyższe przepisy prawne wskazać należy, że niezależnie od wymogu wykonania danej czynności za wynagrodzeniem ustawa przewiduje, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu, jeżeli wykonywane są przez podatnika występującego w takim charakterze. Objęcie danej czynności podatkiem VAT wymaga zbadania, czy do dostawy towarów lub świadczenia usług doszło w warunkach pozwalających na uznanie, że strona transakcji, w odniesieniu do konkretnej czynności, działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Z zapisów ustawy o ZFŚS wynika, że utworzenie Funduszu jest obowiązkiem Spółki. Spółka nie może wykorzystać środków zgromadzonych na ZFŚS do działalności gospodarczej jaką prowadzi. Spółka jest zobowiązana do administrowania Funduszem, który jest przeznaczony wyłącznie na działalność socjalną prowadzoną w stosunku do osób uprawnionych. Właścicielem środków, zgromadzonych na odrębnym rachunku bankowym, jest ZFŚS. Nie można zatem przyjąć, że administrowanie przez Spółkę środkami Funduszu poprzez przyznawanie świadczeń socjalnych, jest wykonywaniem działalności gospodarczej, a Spółka z tytułu wykonywania tych czynności jest podatnikiem podatku VAT. Samodzielność działalności gospodarczej polega na pełnej swobodzie w dysponowaniu środkami należącymi do podatnika, a środki zgromadzone na rachunku Funduszu są środkami należącymi do pracowników a nie do pracodawcy. Pracodawca, w tym przypadku, Spółka jedynie nimi administruje.

W konsekwencji w przypadku zakupu towarów i usług z zamiarem ich przekazania Podmiotom uprawnionym, finansowanych w całości ze środków ZFŚS Spółka nie występuje w charakterze podatnika VAT. Powyższe odnosi się również, do sytuacji gdy zakup towarów i usług jest finansowany częściowo z ZFŚS a częściowo ze środków własnych Podmiotów uprawnionych. W przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych towarów i usług obcych przez Podmioty uprawnione, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez te podmioty ma charakter wynagrodzenia za usługę Spółki, gdyż Jej usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu Podmiotom uprawnionym usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu, którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność Podmiotu uprawnionego przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Udziału i zaangażowania osoby uprawnionej we współfinansowaniu świadczenia nie można kwalifikować jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla Spółki.

W sytuacji opisanej w stanie faktycznym pod lit. b) (pyt. nr 2) Wnioskodawca wskazuje, że dokonuje zakupu towarów ze środków własnych a następnie "refunduje" ze środków ZFŚS w całości lub w części ze środków ZFŚS a w części ze środków Podmiotów uprawnionych. Należy zauważyć, iż zasady związane z tworzeniem i prowadzeniem ZFŚS jak również z przepływem środków finansowych w firmie określone są w odrębnych przepisach. Cytowany powyżej art. 12 ust. 1 ustawy o ZFŚS stanowi, że każdy podmiot jest zobowiązany do wyodrębnienia rachunku bankowego, na którym lokowane są środki ZFŚS. Środki te stanowią odrębną masę majątkową firmy i to z nich winien być dokonywany zakup towarów i usług przeznaczonych na działalność socjalną. Ze stanu faktycznego wynika, iż Spółka, dokonuje zakupu towarów z zamiarem ich przekazania Podmiotom uprawnionym. W momencie zakupu Spółka wydatkuje środki własne, jednakże środki te są "refundowane" z Funduszu ponieważ zakupione towary nie będą wykorzystywane przez Spółkę do działalności gospodarczej. Z wniosku wynika, że intencją Spółki już w momencie dokonywania zakupu towarów jest ich przeznaczenie na działalność socjalną. Nadmienić należy, że pieniądze z funduszu są pieniędzmi pracowników - pracodawca nie może ich wykorzystywać na kupno materiałów. Pieniądze te przeznaczone są na działalność socjalną firmy. Gdy jednak z jakiś powodów zakup towarów przeznaczonych na cele działalności socjalnej zostanie dokonany z majątku własnego, tak jak ma to miejsce w przedmiotowej sytuacji, ale Spółka dokona "refundacji" z rachunku bankowego Funduszu przyjąć można, że Spółka finansuje w efekcie (poprzez refundację) zakup towarów ze środków ZFŚS w całości bądź częściowo ze środków Funduszu a w części ze środków własnych Podmiotów uprawnionych, w związku z czym nie występuje, w tym przypadku, charakterze Podatnika VAT.

Ze względu na powyższe, w przypadkach, do których odnosi się pyt. nr 1 i nr 2, Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług, przekazanych następnie lub świadczonych na rzecz Podmiotów uprawnionych, finansowanych z ZFŚS zarówno w całości jak i w części. Jak wynika z cyt. wcześniej art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Skoro zatem działalność Wnioskodawcy w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (nie występuje Wnioskodawca w tym przypadku jako podatnik podatku od towarów i usług), to nie przysługuje Mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu poniesionych na rzecz osób uprawnionych wydatków sfinansowanych w całości lub w części z ZFŚS.

Analiza przepisów ustawy o ZFŚS oraz ustawy o VAT pozwala stwierdzić, że również w zakresie udzielania Podmiotom uprawnionym pożyczek ze środków Funduszu Spółka nie występuje w roli podatnika VAT. Środki, które są przekazywane tym osobom pochodzą z masy majątkowej stanowiącej odrębną masę od tej, która wykorzystywana jest na cele prowadzonej działalności gospodarczej, a Spółka, jak wskazano powyżej, jedynie administruje tymi środkami.

W przypadku, do którego odnosi się pytanie nr 3 Wnioskodawca przekazuje na działalność socjalną wyprodukowane przez siebie lub nabyte od innych podmiotów towary handlowe, które to towary zostały wyprodukowane lub nabyte z zamiarem wykorzystania ich w działalności gospodarczej. Produkcja bądź zakup nastąpił ze środków własnych Spółki a następnie Spółka dokonała "refundacji" ze środków ZFŚS lub w części ze środków ZFŚS a w części ze środków Podmiotów uprawnionych. Z wniosku wynika, że Spółka przekazuje podmiotom uprawnionym te towary, które w ocenie i zamiarze Spółki nie będą już wykorzystywane przez Nią do wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto w każdym przypadku, jeśli Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, Spółka korzysta z tego prawa. Biorąc pod uwagę cytowane wyżej przepisy w tym przypadku, stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie podejmuje działań technicznych związanych z administrowaniem ZFŚS. Spółka zakupuje lub produkuje towary z zamiarem ich wykorzystania do czynności opodatkowanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. A zatem działa, jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Należy zatem rozważyć uregulowania zawarte w powołanym wcześniej art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Wynika z niego, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tego towaru, z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących drukowane materiały reklamowe i informacyjne, bądź spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki. Należy zauważyć, iż przekazanie towarów w przedmiotowym przypadku niewątpliwie jest czynnością wykonywaną na cele osobiste osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS. Zatem zgodnie z ww. przepisami podlega opodatkowaniu. Spółce, w tym przypadku, przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem bądź produkcją tych towarów, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Reasumując, w sytuacjach, do których odnosi się pytanie nr 1, nr 2 i nr 4 Spółka nie występuje w roli podatnika podatku od towarów i usług. W związku z zakupem towarów i usług od osób trzecich, przekazanych następnie Podmiotom uprawnionym Spółce nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w otrzymanych fakturach. Natomiast w przypadku, opisanym we wniosku, do którego zadano pyt. nr 3 Wnioskodawca działa jako podatnik VAT i przysługuje Jej prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem bądź produkcją przekazanych następnie towarów na cele działalności socjalnej.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy zawarte we wniosku należy uznać za prawidłowe w pełnym zakresie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.