IPPP1-443-1475/08-2/JL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 29 lipca 2008 r. (data wpływu 4 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz przeniesienia tego prawa w odrębną własność lokalu - jest prawidłowe.

W dniu 4 sierpnia 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz przeniesienia tego prawa w odrębną własność lokalu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i związane z nim zdarzenie przyszłe.

Budynek mieszkalny przy ul. P. w R wybudowano w 1982 r. Pierwsze zasiedlenie i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nr 33 w tym budynku nastąpiło na rzecz małżonków L i E P w dniu 6 sierpnia 1982 r. Członkiem Spółdzielni został pan L P. W dniu 29 maja 2005 r. Rada Nadzorcza R Spółdzielni Mieszkaniowej wykluczyła pana L z rejestru członków Spółdzielni i od tego dnia utracił on jednocześnie lokatorskie prawo do lokalu, w dalszym ciągu zamieszkując w tymże lokalu. W dniu 18 sierpnia 2007 r. pan L P zmarł. 27 sierpnia 2007 r. Sąd Rejonowy w R postanowił, że spadek po zmarłym L P nabyli: żona E oraz dzieci A, G, J po #188; części każde z nich. Dnia 11 września 2007 r. Sąd przyznał prawo do wkładu mieszkaniowego po zmarłym na wyłączną własność E P. W oparciu o podanie pani E P z 27 lutego 2008 r. oraz na mocy par. 78 Statutu R Spółdzielni Mieszkaniowej, którego treść brzmi "W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego roszczenie o przyjęcie do Spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługuje małżonkowi, dzieciom i innym osobom bliskim". Zarząd Spółdzielni w dniu 2 kwietnia 2008 r. przyjął panią E P w poczet członków spółdzielni i zawarł z nią umowę o ustanowienie lokatorskiego prawa do powyższego lokalu mieszkalnego. Par. 123 Statutu Spółdzielni brzmi: "W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i nieopróżnienia lokalu, gdy z roszczeniem w trybie par. 78 statutu występują osoby uprawnione, spółdzielnia wypłaca osobom uprawnionym z tytułu wygasłego prawa wkład mieszkaniowy albo jego część zwaloryzowany wg wartości rynkowej lokalu określonej na dzień wygaśnięcia tego prawa. Warunkiem wypłaty należności z tyt. wygasłego prawa osobom uprawnionym jest wniesienie wymaganego wkładu mieszkaniowego albo jego części przez osobę uzyskującą spółdzielcze lokatorskie prawo do tego lokalu..."

Na podstawie par. 78 i 123 Statutu Spółdzielni Zarząd ustanowił lokatorskie prawo do ww. lokalu mieszkalnego nr 33 stosując zwolnienie od podatku od towarów i usług w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W dniu 11 kwietnia 2007 r. pani E wystąpiła do Zarządu Spółdzielni z wnioskiem o przeniesienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do ww. lokalu mieszkalnego w odrębną własność. Wniosek nie został jeszcze zrealizowany z uwagi na niejednoznaczne interpretacje art. 29 ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Jeśli nie, to w jaki sposób ustalić podstawę opodatkowania, skoro zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych (art. 12) członek spółdzielni, któremu przysługuje lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, z którym spółdzielnia zobowiązana jest zawrzeć umowę przeniesienia własności lokalu, zobowiązany jest do spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu w części przypadającej na jego lokal a nie różnicę pomiędzy wartością rynkową lokalu, a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego.

Zdaniem wnioskodawcy ustanowienie lokatorskiego prawa do ww. lokalu mieszkalnego po raz pierwszy oraz jego zasiedlenie nastąpiło w 1982 r. Spółdzielcze lokatorskie prawo wygasło z chwilą ustania członkowstwa tj. 29 maja 2005 r. Uchwała o wykluczeniu pana L. P z rejestru członków nie została uchylona przez Radę Nadzorczą Spółdzielni. Dlatego Spółdzielnia ustanowiła lokatorskie prawo do lokalu w oparciu o par. 78 statutu Spółdzielni oraz zastosowała art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o VAT, gdyż lokal w 2005 r. nie był zasiedlony po raz pierwszy.

W kwestii przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu w odrębną własność w trybie art. 29 ust. 8 ustawy o VAT Spółdzielnia prezentuje stanowisko, że czynność ta nie podlega przepisom tej ustawy na mocy art. 153 ust. 2.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i związanego z nim zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do dyspozycji art. 7 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy, przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Spółdzielcze prawa do lokalu zostały zatem zrównane (dla celów podatkowych) z prawem do rozporządzania tym lokalem jak właściciel.

W myśl postanowień art. 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe.

Jednocześnie pod pojęciem pierwszego zasiedlenia, zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy rozumie się wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu.

Ze wskazanych powyżej regulacji prawnych wynika, iż ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego traktowane jest jak dostawa towarów, jednakże korzysta ze zwolnienia przedmiotowego ze względu na charakter lokalu będącego przedmiotem tej czynności.

Zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy ustawodawca postanowił, że jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 i ust. 7 ustawy zwalnia się od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Powyższe zwolnienie nie ma również zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8 ww. ustawy.

Stosownie do art. 153 ust. 2 cyt. ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Z cytowanego wyżej przepisu wynika, iż wyłączeniu spod ustawy o podatku od towarów i usług na mocy art. 153 ust. 2 tej ustawy, podlegają czynności przekształcenia lub ustanowienia odrębnej własności lokalu, w przypadku, gdy ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r. Celem tego przepisu jest wyłączenie spod ustawy przekształcenia przysługującego członkowi spółdzielni spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienia w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, w odniesieniu do tych lokali, do których spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu zostało ustanowione po raz pierwszy przed dniem 1 maja 2004 r. i zostały one zasiedlone przed tą datą.

W analizowanej sprawie ustanowienie po raz pierwszy spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz uwzględniając wszystkie powołane wyżej unormowania należy stwierdzić, iż opisana przez Wnioskodawcę czynność ponownego ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego będzie podlegała zwolnieniu z podatku od towarów i usług ze względu na charakter lokalu.

Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu w miejsce spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, na mocy art. 153 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.