IPPP1/443-1431/11-2/PR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 września 2011 r. (data wpływu 26 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawianych przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi z tytułu opłat za nadawanie utworów autorskich - jest prawidłowe.

W dniu 26 września 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawianych przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi z tytułu opłat za nadawanie utworów autorskich.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka (Wnioskodawca) jest spółką publiczną notowaną na Giełdzie prowadzącą działalność gospodarczą na szeroko rozumianym rynku medialnym w Polsce oraz nadawcą programów telewizyjnych. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym. W związku z m.in. nadawaniem programów telewizyjnych Spółka zawiera umowy generalne (dalej: "Umowy") z organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi (dalej: "OZZ"). Definicja OZZ znajduje się w art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 dalej: "ustawa - Prawo autorskie"). Zgodnie z tym przepisem za OZZ uważa się stowarzyszenia twórców, artystów wykonawców, producentów lub organizacje radiowe i telewizyjne, których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych im praw autorskich lub praw pokrewnych oraz wykonywanie uprawnień wynikających z ustawy.

Istotą wskazanych powyżej Umów jest udzielenie na rzecz Spółki licencji na nadawanie artystycznych wykonań (utworów) objętych ochroną prawno autorską (dalej: "Utwory") oraz określenie zasad ustalania i płatności wynagrodzenia z tego tytułu należnego od Wnioskodawcy z tytułu nadawania Utworów (art. 1071 ustawy - Prawo autorskie). Przedmiotem Umów jest cała kategoria praw wskazanych w zezwoleniu OZZ.

Uprawnionymi z tytułu Utworów mogą być zarówno twórcy (artyści wykonawcy), którzy powierzyli zarządzanie prawami do Utworów danej OZZ, jak i twórcy (artyści wykonawcy), których prawami dana OZZ nie zarządza, lecz występuje w ich imieniu jako tzw. negotorium gestor.

Stroną Umów są Spółka i OZZ, nie zaś reprezentowani przez OZZ twórcy (artyści wykonawcy). Co do zasady, w przypadku wykonywania zbiorowego zarządu przez OZZ nie dochodzi do nabycia przez organizację praw do eksploatacji utworu jako całości, celem ich dalszego licencjonowania użytkownikowi.

W związku z wypełnianiem zadań wynikających z ustawy - Prawo autorskie, OZZ "zatrzymują" tytułem zwrotu kosztów określoną procentowo część kwot zapłaconych przez Wnioskodawcę. Twórcy (artyści wykonawcy) otrzymują zatem należne im wynagrodzenie z tytułu emisji Utworów po potrąceniu kwoty należnej OZZ.

W związku wejściem w życie ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz ustawy - Prawo o miarach (Dz. U. z 2011, Nr 64, poz. 332, dalej: "Nowelizacja") niektóre OZZ, z którymi współpracuje Spółka zmieniły lub zamierzają zmienić zasady rozliczeń wynagrodzenia wynikającego z Umów. Wnioskodawca prowadzi obecnie negocjacje w tym zakresie. OZZ wystawiły lub zamierzają wystawiać faktury VAT określając podstawę opodatkowania zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy o VAT (podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przedstawioną działalność OZZ należy uznać za pośrednictwo w świadczeniu usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, a w konsekwencji czy Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT wykazanego na fakturach wystawionych przez OZZ dokumentujących te usługi (na podstawie art. 86 ust. 1 i nast. ustawy o VAT).

W ocenie Spółki, wynikającą z Umów działalność OZZ należy uznać za pośrednictwo w świadczeniu usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. W konsekwencji Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT wykazanego na fakturach wystawionych przez OZZ zgodnie z tą kwalifikacją (na podstawie art. 86 ust. 1 nast. ustawy o VAT).

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przez które rozumieć należy każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, wprowadzonym Nowelizacją, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Przepis ten stanowi wierną implementację art. 28 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Di Urz. UE L 347).

Ponadto zgodnie z art. 30 ust. 3 ustawy o VAT, w takim przypadku podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

W tym miejscu należy wskazać, że w ocenie Spółki nie ulega wątpliwości, iż OZZ nie podlegają wyłączeniu z kręgu podatników VAT na podstawie art. 15 ust. 3a w zw. z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, jak również działalności tych podmiotów nie obejmuje zwolnienie zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 33 ustawy o VAT - związane bezpośrednio z działalnością osobistą twórców i artystów wykonawców.

W związku z Nowelizacją Spółka przystąpiła do negocjacji warunków Umów z OZZ dot. udzielenia licencji na nadawanie Utworów oraz określenia zasad ustalania i płatności należnego z tego tytułu wynagrodzenia od Wnioskodawcy.

W ocenie Spółki, fakt, że Umowy zawierane są pomiędzy Spółką a daną OZZ dowodzi, że te ostatnie działają w ramach tego pośrednictwa we własnym imieniu.

Ponadto, beneficjentami pośrednictwa są przede wszystkim uprawnieni twórcy (artyści wykonawcy) reprezentowani przez OZZ, co oznacza, że OZZ działają w tym zakresie na rachunek uprawnionych podmiotów, a nie Spółki jako użytkownika (niemniej, rozstrzygnięcie, na czyją rzecz w tym przypadku działa OZZ, tj. podmiotów uprawnionych czy użytkownika, nie jest kluczowe dla określenia kwalifikacji VAT czynności wykonywanych przez OZZ).

W związku z powyższym, działalność OZZ spełnią zdaniem Spółki, przesłanki wynikające z przytoczonych art. 28 Dyrektywy VAT i art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. Konsekwentnie, dla celów VAT należy uznać, że OZZ same nabywają a następnie świadczą (na rzecz Spółki) usługi w zakresie upoważnienia (licencji) do nadawania utworów na antenach Spółki. Usługa ta podlega opodatkowaniu stawką podstawową. Podobnie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 22 sierpnia 2011 r. nr lPPP1-443-803/11-4/PR.

Jednocześnie, zastosowanie będzie miał art. 30 ust. 3 ustawy o VAT. Podstawą opodatkowania usług "świadczonych" przez OZZ powinna więc być kwota należna od Wnioskodawcy z tytułu ww. usług, pomniejszona o kwotę należnego VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe a także fakt, że nadawanie Utworów jest związane z wykonywaniem przez Spółkę czynności opodatkowanych VAT (w szczególności, usługi reklamowe i sponsoring, przychody licencyjne), w ocenie Wnioskodawcy, jest on uprawniony do odliczania podatku naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych przez OZZ, które stosują opisaną wyżej kwalifikację świadczonych przez nie usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. Nr 177, poz. 1055) - zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4 (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy).

Z powyższego uregulowania wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione jednocześnie warunki: odliczenia dokonuje podatnik VAT oraz towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Powołany wyżej przepis wyklucza jednocześnie możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych (czynności zwolnione od podatku VAT, czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT).

Ustawodawca stworzył tym samym podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych (wskazanych powyżej, tj. m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych), oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z przedstawionej we wniosku sytuacji wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą na szeroko rozumianym rynku medialnym oraz jest nadawcą programów telewizyjnych. Jednocześnie zaznacza, iż jest podatnikiem VAT czynnym i wykonuje czynności opodatkowane VAT, w szczególności usługi reklamowe i sponsoring oraz przychody licencyjne.

W związku z m.in. nadawaniem programów telewizyjnych Spółka zawiera umowy generalne z organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi. Istotą zawieranych umów jest udzielenie na rzecz Spółki licencji na nadawanie artystycznych wykonań (utworów) objętych ochroną prawno-autorską oraz określenie zasad ustalania i płatności wynagrodzenia z tego tytułu należnego od Wnioskodawcy z tytułu nadawania Utworów. Przedmiotem ww. umów jest cała kategoria praw wskazanych w zezwoleniu OZZ. Wątpliwości Zainteresowanego, będącego licencjobiorcą skupiają się na możliwości odliczenia podatku naliczonego z przedmiotowych faktur wystawianych przez OZZ.

Aby stwierdzić, czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej przedmiotową transakcję, należy zbadać, czy nie zaistnieją przesłanki określone w art. 88 ustawy o VAT, a w szczególności czy ww. transakcja będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT oraz czy nie będzie z tego podatku zwolniona.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy, obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r., w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Stosownie do art. 30 ust. 3 ustawy o podatku do towarów i usług (obowiązującego od dnia od dnia 1 grudnia 2008 r.), w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Stosownie do art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. W poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy przewidziano zastosowanie preferencyjnej stawki podatku VAT dla usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, a stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytułu załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę podatku i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Konfrontując przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy oraz powołane powyżej przepisy prawa podatkowego, w sytuacji, gdy mamy do czynienia z udzielaniem licencji, jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie oraz mając na względzie art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, należy stwierdzić, iż organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi działają w charakterze podatnika podatku od towarów i usług oraz na mocy art. 8 ust. 2a uznaje się je za pośredników działających na takiej zasadzie jakby to dana OZZ, udzielając licencji na prawa autorskie (pokrewne) znajdujące się w jej repertuarze, reprezentując przy tym twórców, sama faktycznie wykonywała usługę samodzielnie we własnym imieniu, co oznacza, iż taka transakcja w całości podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT w wysokości 23%. Z powyższym wiąże się także obowiązek udokumentowania powyższej czynności (udzielenia licencji), w zamian za którą wypłacane jest wynagrodzenie - fakturą VAT wystawioną użytkownikom praw (nabywcom licencji), na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy prawa podatkowego, a także fakt, iż usługi udzielania licencji przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi działając na rzecz twórców jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, należy stwierdzić, iż Spółce na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od OZZ, obejmujących wynagrodzenie z tytułu świadczonych usług (udzielanych licencji na korzystanie z określonego repertuaru, uwzględniające podatek w wysokości 23%).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.