IPPP1/443-1403/11-2/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 14 września 2011 r. (data wpływu 19 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktury zaliczkowej - jest prawidłowe.

W dniu 19 września 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktury zaliczkowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 10 czerwca 2011 r. Podatnik zawarł w formie aktu notarialnego) przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości niezabudowanej, położonej w W. Obie strony ustaliły, zgodnie z paragrafem 3 ww. umowy, że warunkiem zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży jest uprzednie nabycie przez zbywcę własności przedmiotowej nieruchomości. Z treści paragrafu 4 wynika, że tytułem zaliczki Wnioskodawca zapłaci na rachunek należący do zbywcy kwotę 246.000 zł w terminie do dnia 17 czerwca 2011 r. Nabywca (Wnioskodawca) wpłacił ww. zaliczkę, udokumentowaną fakturą VAT z dn. 10 czerwca 2011 r. o wartości netto: 200.000 zł, VAT: 46.000 zł. Pozostała do zapłaty kwota należna tytułem przyszłej ceny zostanie zapłacona przez Wnioskodawcę w terminie 5 dni od daty zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży. Zgodnie z paragrafem 5 wydanie przedmiotu umowy w posiadanie Wnioskodawcy nastąpi w terminie 5 dni od daty zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży.

Zatem w czasie wpłacenia zaliczki i otrzymania faktury przez Wnioskodawcę (nabywcę), zbywca nie dysponował nieruchomością jak właściciel. I taki stan trwał w chwili, w której Wnioskodawca rozliczył VAT z tytułu ww. faktury zaliczkowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Stanowisko Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej, nie może być więc traktowane jako przywilej podatnika, czy szczególne uprawnienie, które uzyskuje się tylko w specjalnych warunkach. Jest ono także fundamentalnym elementem systemu VAT, który umożliwia zachowanie zasady neutralności tego podatku. Istotą podatku od towarów i usług jest bowiem obciążenie konsumpcji towarów i usług - to konsument finalnego produktu (usługi) ma być ostatecznie obciążony, transakcje podmiotów gospodarczych są natomiast opodatkowane "tymczasowo" z zapewnieniem, poprzez właśnie mechanizm odliczania podatku naliczonego, swoistej neutralności podatku VAT dla podatników. Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. b) jednoznacznie stwierdza, że kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty) jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego. Stosownie natomiast do art. 19 ust. 11 ustawy o podatku od towarów i usług - jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę-obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. W tej sytuacji, skoro otrzymanie przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi chociażby części należności (zaliczki, zadatku, raty) rodzi powstanie obowiązku podatkowego i obliguje otrzymującego tę należność podatnika do wystawienia faktury z tytułu otrzymanej zaliczki - podatnik, który uiścił tę należność (zaliczkę, zadatek, ratę), otrzymawszy na potwierdzenie tego faktu fakturę, na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. b) ustawy, ma prawo do dokonania odliczenia podatku naliczonego wykazanego na tej fakturze, czyniąc to w rozliczeniu za okres, w którym tę fakturę otrzymał (art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy) lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Reasumując: faktury zaliczkowe uprawniają do odliczenia podatku naliczonego po ich otrzymaniu, niezależnie od tego, czy dostawa bądź usługa została wykonana. Jest to związane z faktem, że w przypadku zaliczki powstaje obowiązek podatkowy u sprzedawcy, a to skutkuje powstaniem prawa do odliczenia u nabywcy otrzymującego fakturę. Mając powyższe na uwadze Wnioskodawca uważa, iż to, czy w momencie otrzymania zaliczki i wystawienia dokumentującej ją faktury VAT zbywca dysponował bądź nie dysponował jak właściciel nieruchomością będącą przedmiotem zawartej umowy przedwstępnej sprzedaży nie ma znaczenia dla istnienia prawa po stronie nabywcy do odliczenia podatku naliczonego zawartego w otrzymanej fakturze VAT. Wskazać przy tym należy, że z punktu widzenia konstrukcji ustawy o podatku od towarów i usług otrzymanie zaliczek z jednej strony przyspiesza powstanie obowiązku podatkowego związanego z mającą wystąpić dostawą towarów lub świadczeniem usług, a z drugiej strony daje możliwość wcześniejszego odliczenia podatku z faktur potwierdzających uiszczenie części należności.

W związku z powyższym uwzględniając uregulowanie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od towarów i usług i wynikającą z niego zasadę, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związane jest z powstaniem u sprzedawcy obowiązku podatkowego, Wnioskodawca uważa, iż ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od zapłaconej zaliczki dotyczącej zawartej umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości w Warszawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. - dalej: ustawa), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

Stosownie do postanowień art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy).

Stosownie do treści art. 19 ust. 11 ustawy, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

W oparciu o przepis art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

Z powyższych przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Z opisu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca podpisał w dniu 10 czerwca 2011 r. w formie aktu notarialnego umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości niezabudowanej. W warunkach zawartej umowy Strony ustaliły, iż Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty na rzecz zbywcy nieruchomości kwoty 246.000 zł tytułem zaliczki. Wnioskodawca dokonał wpłaty powyższej zaliczki, którą zbywca udokumentował stosowną fakturą VAT. Pozostała część należności wynikającej z nabycia nieruchomości zostanie zapłacona przez Wnioskodawcę w terminie 5 dni od daty zawarcia umowy sprzedaży.

Wnioskodawca poinformował ponadto w opisie stanu faktycznego, iż w momencie wpłaty zaliczki na rzecz zbywcy oraz otrzymania faktury, dokonujący sprzedaży nie dysponował nieruchomością jak właściciel. Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze zaliczkowej wystawionej przez zbywcę.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego należy wskazać, iż należność jaką uregulował Wnioskodawca zgodnie z postanowieniami umowy przedwstępnej z tytułu nabycia przedmiotowej nieruchomości stanowi zaliczkę na poczet przyszłej dostawy.

Analizując powyższe przepisy w szczególności art. 86 warunkujący prawo do odliczenia podatku naliczonego należy wskazać, iż podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wówczas gdy odliczenia tego dokonuje podatnik oraz gdy nabyte towary i usługi mają związek z czynnościami opodatkowanymi. W sytuacji gdy podatnik dokonał wpłaty zaliczki w związku z nabyciem towarów bądź usług wykorzystywanych do działalności opodatkowanej ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza dodatkowy warunek jaki musi być spełniony aby podatnik mógł dokonać odliczenia VAT naliczonego. W powyższej sytuacji prawo do odliczenia powiązane jest momentem powstania obowiązku podatkowego u zbywcy. W okolicznościach gdy u dokonującego dostawy powstaje obowiązek podatkowy w tych okolicznościach podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT. Żaden z przepisów ustawy nie warunkuje natomiast prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zaliczki, od obowiązku posiadania przez zbywcę prawa do rozporządzania towarem jak właściciel w momencie opodatkowania zaliczki.

Zatem zgodnie z postanowieniami art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. b) ustawy, Wnioskodawca miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury zaliczkowej, bez względu czy w chwili wpłaty zaliczki zbywca dysponował nieruchomością jak właściciel, pod warunkiem, że nie zaistniały okoliczności o których stanowi art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy

Tym samym należy uznać stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.