IPPP1/443-1389/11-3/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 września 2011 r. (data wpływu 13 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług zarządzania instrumentami finansowymi, świadczonych na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego oraz innych usługobiorców - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 września 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług zarządzania ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi oraz instrumentami finansowymi, świadczonych na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego oraz innych usługobiorców.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

X Oddział w Polsce jest podmiotem prowadzącym działalność maklerską w Polsce na zasadzie,"paszportu europejskiego" zgodnie z zasadami wskazanymi przepisami art. 117 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 tekst jednolity).

W oparciu o wskazane zezwolenie Oddział świadczy na rzecz N. T. (dalej jako: "Towarzystwo") usługi polegające na zarządzaniu portfelami maklerskich instrumentów finansowych oraz doradztwa inwestycyjnego.

Towarzystwo prowadzi działalność w zakresie oferowania i udzielania ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych w zakresie ubezpieczeń na życie. Towarzystwo dysponuje środkami finansowymi, pochodzącymi głównie ze składek płaconych przez ubezpieczających się. Zgodnie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej Towarzystwo tworzy ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. - o działalności ubezpieczeniowej (tekst jednolity, Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66), będące wydzielonymi funduszami aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na ryzyko ubezpieczeniowe. Zgodnie bowiem z art. 156 ustawy o działalności ubezpieczeniowej w przypadku. gdy zakład ubezpieczeń wykonuje działalność ubezpieczeniową w dziale I grupa 3 załącznika do ustawy (Ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym), do zarządzania ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym lub ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi jest obowiązany zatrudnić doradcę inwestycyjnego lub zawrzeć umowę z podmiotem uprawnionym, na podstawie odrębnych przepisów, do zarządzania aktywami na zlecenie. Ponadto Towarzystwo posiada pewną część aktywów w ramach tzw. funduszy własnych. Aktywa zgromadzone w ramach funduszy własnych nie stanowią w jakiejkolwiek części ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych.

W celu świadczenia powyższych usług została zawarta umowa, której celem jest przejęcie przez Oddział obowiązków inwestycyjnych Towarzystwa, które obecnie scentralizowane są w ramach Departamentu Inwestycyjnego Towarzystwa. Uzasadnieniem gospodarczym zawarcia Umowy jest wykorzystanie w ramach podmiotów z Grupy Kapitałowej outsourcingu specjalistycznych usług asset management oraz doradztwa inwestycyjnego.

W powyższym zakresie Oddział przejął funkcje zarządzania portfelem.

Na mocy Umowy Towarzystwo powierzyło Oddziałowi funkcję zarządzającego portfelem Towarzystwa. W ramach Umowy Oddział podejmuje działania w celu zapewnienia Towarzystwu możliwie jak najwyższej stopy zwrotu z Portfela poprzez aktywne zarządzanie Portfelem z wykorzystaniem najlepszej staranności oraz umiejętności przy zachowaniu zgodności ze standardami obowiązującymi firmy inwestycyjne.

Działalność Oddziału, jako aktywnego zarządzającego Portfelem, obejmuje zasadniczo następujące obowiązki:

Oddział wykonuje ww. czynności w imieniu i na rzecz Towarzystwa, na podstawie udzielonych przez Towarzystwo pełnomocnictw, zgodnie z posiadanym "paszportem" unijnym na świadczenie usług maklerskich.

Oprócz wyżej wymienionych usług Oddział może świadczyć na rzecz Towarzystwa usługi doradztwa inwestycyjnego.

Funkcja zarządzania Portfelem przez Oddział obejmuje aktywa wymienione w Załączniku nr 1 do Umowy, czyli aktywa na rachunkach w opisanym niżej banku depozytariusza Towarzystwa. Portfel obejmuje również instrumenty finansowe nabyte przez Oddział na rzecz Towarzystwa w zamian za aktywa znajdujące się w Portfelu. Ponadto Portfel może obejmować dalsze konta, jakie Oddział ustanowi w imieniu Towarzystwa w ramach świadczenia usług zarządzania. Precyzyjnie rzecz biorąc w skład zarządzanego portfela wchodzą następujące aktywa:

* Obligacje państwowe wyemitowane lub gwarantowane przez Polskę o stałym lub zmiennym oprocentowaniu (włącznie z obligacjami indeksowymi powiązanymi z inflacją);

* Obligacje korporacyjne wyemitowane przez polskie korporacje o stałym lub zmiennym oprocentowaniu;

* Papiery wartościowe dopuszczone do zorganizowanego systemu obrotu;

* Kontrakty terminowe futures notowane na następujących indeksach: WIG2D, MWIG4O;

* Obligacje rządowe wyemitowane przez Niemcy, Turcję, Rosję, Czechy oraz Węgry (denominowane w PLN lub w walucie lokalnej, o stałym lub zmiennym oprocentowaniu);

* Depozyty bankowe denominowane w PLN oraz w EURO.

Oddział pragnie zaznaczyć, że wyżej opisane usługi (zarządzanie aktywami, doradztwo inwestycyjne) mogą być też w przyszłości świadczone na rzecz innych niż Towarzystwo usługobiorców. W praktyce usługi mogą w tym przypadku obejmować następujący katalog czynności w imieniu i na rachunek usługobiorców:

ii. praw z papierów wartościowych (w tym praw poboru, praw do akcji);

iii. instrumentów pochodnych (opcji, warrantów, transakcji terminowych);

iv. innych instrumentów finansowych;

Przedmiotem tych usług będą instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.) lub portfele tych instrumentów. Chodzi tu o instrumenty finansowe będące papierami wartościowymi, ale również niebędące papierami wartościowymi.

W zamian za świadczoną usługę zarządzania portfelem, Oddział pobiera co do zasady od usługobiorców następującego rodzaju wynagrodzenie:

W opinii Urzędu Statystycznego w Łodzi z dnia 17 czerwca 2011 r., sygnatura... usługi zarządzania portfelem maklerskich instrumentów finansowych należy zakwalifikować, jako usługi związane z zarządzaniem portfelem papierów wartościowych, z wyłączeniem funduszów emerytalnych (PKWiU 66.30.11.0), natomiast doradztwo inwestycyjne, niezwiązane z zarządzaniem lub obrotem instrumentami finansowymi, jako usługi związane z doradztwem finansowym (PKWiU 66.19.91.0).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Ad. 2 i 3

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT zwolnione od podatku VAT są usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Natomiast, zgodnie z art. 2 powyższej ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi są:

Choć biorąc pod uwagę literalne brzmienie powyższych przepisów, można by stwierdzić, iż usługi zarządzania instrumentami finansowymi w całości (tj. zarówno zarządzanie papierami wartościowymi, jak i zarządzanie instrumentami finansowymi niebędącymi papierami wartościowymi, czyli w tym drugim przypadku usługi świadczone przez Oddział) nie będą podlegały zwolnieniu od podatku VAT, to zdaniem Oddziału taka interpretacja nie zasługuje na akceptację.

Tym niemniej zakresu ww. zwolnienia nie można interpretować bazując tylko na literalnym brzmieniu polskich przepisów, ale należy wziąć po uwagę także brzmienie przepisów unijnych, interpretując w tym zakresie regulacje Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej jako: "Dyrektywa"). Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy, Państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania VAT transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 Dyrektywy.

Natomiast, stosownie do art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy, zwolnieniu od podatku VAT będą podlegać transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Tak więc, należy zauważyć, że na podstawie ww. przepisów wyłączone ze zwolnienia od podatku VAT będzie przechowywanie i zarządzanie jedynie papierów wartościowych (akcji, udziałów, obligacji, itd.). Porównując brzmienie art. 135 ust. 1 lit. d) oraz lit. f) Dyrektywy należy dojść do wniosku, że w art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy termin "transakcje dotyczące innych zbywalnych instrumentów finansowych" obejmuje także czynności przechowywania i zarządzania tymi instrumentami, skoro art. 135 ust. 1 lit. f) Dyrektywy wyraźnie wyłącza czynności przechowywania i zarządzania z pojęcia "transakcje, których przedmiotem są akcje, udziały i inne papiery wartościowe".

Z powyższych przepisów wynika, że na gruncie Dyrektywy istnieje wyraźne rozróżnienie pomiędzy (i) usługami zarządzania dotyczącymi innych niż papiery wartościowe instrumentów finansowych, które to korzystają ze zwolnienia z podatku VAT a (ii) usługami zarządzania akcjami, obligacjami i innymi papierami wartościowymi, które to nie mogą korzystać ze zwolnienia. W rezultacie, transakcje (a więc również zarządzanie) instrumentami finansowymi innymi niż papiery wartościowe będą podlegały zwolnieniu od podatku VAT.

Prawidłowość powyższego stanowiska została potwierdzona także przez krajowe organy podatkowe m.in. w interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dn. 23 września 2009 r. W szczególności Dyrektor Izby Skarbowej potwierdził iż:

"Stanowisko zgodnie z którym zarządzanie innymi niż papiery wartościowe instrumentami finansowymi podlega zwolnieniu z podatku VAT, znajduje potwierdzenie także w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (zwanej dalej Dyrektywą). Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy, Państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania transakcje łącznie z pośrednictwem dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności. Z drugiej strony, stosownie do lit. f) powyższego przepisu Dyrektywy, ze zwolnienia korzystają również transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe. Z powyższych przepisów wynika, że również na gruncie Dyrektywy istnieje rozróżnienie pomiędzy usługami zarządzania dotyczącymi innych niż papiery wartościowe instrumentów finansowych, które korzystają ze zwolnienia z podatku VAT oraz usługami zarządzania akcjami, obligacjami i innymi papierami wartościowymi, które nie mogą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT". W powyższej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej uznał stanowisko podatnika w całości za prawidłowe i w związku z tym odstąpił od sporządzenia uzasadnienia prawnego dokonanej oceny tego stanowiska.

Warto zauważyć, iż regulacje ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r. również przewidywały odmienne traktowanie dla celów VAT transakcji dotyczących instrumentów finansowych w zależności od ich kategorii (tj. objęcie zwolnieniem z VAT usług zarządzania innych niż papiery wartościowe instrumentów finansowych oraz opodatkowanie VAT usług zarządzania akcjami, obligacjami i innymi papierami wartościowymi).

Jak Oddział wskazał w stanie faktycznym:

* usługi świadczone przez Oddział na rzecz Towarzystwa polegają na zarządzaniu portfelami maklerskich instrumentów finansowych będących papierami wartościowymi, ale również niebędących papierami wartościowymi (np. kontrakty terminowe futures notowane na następujących indeksach: WIG2O, MWIG4O);

* usługi świadczone przez Oddział na rzecz usługodawców innych niż Towarzystwo będą polegać na zarządzaniu portfelami maklerskich instrumentów finansowych będących papierami wartościowymi, ale również niebędącymi papierami wartościowymi.

W konsekwencji, usługi świadczone przez Oddział w odniesieniu do instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi oraz środków pieniężnych zgromadzonych w formie depozytów bankowych, w świetle regulacji Dyrektywy, powinny korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.

Analiza porównawcza art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r.) oraz art. 135 ust. 1 lit. d) i f) Dyrektywy prowadzi do wniosku, że przepisy wspólnotowe nie zostały prawidłowo transponowane do polskiej ustawy o VAT. W rezultacie przepisy polskiej ustawy o VAT są bardziej restrykcyjne od przepisów wspólnotowych. Polskie przepisy o VAT wyłączają ze zwolnienia od podatku VAT (a więc opodatkowują VAT) zarządzanie wszystkimi instrumentami finansowymi, podczas gdy przepisy wspólnotowe wyłączają ze zwolnienia od podatku VAT zarządzanie wyłącznie papierami wartościowymi.

Jak zostało to wielokrotnie potwierdzane w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej "TSUE"), jak i polskich sądów administracyjnych, w sytuacji konfliktu między unijnymi a polskimi regulacjami podatnik ma prawo do odwołania się bezpośrednio do postanowień dyrektyw unijnych (o ile przepisy unijne są bezwarunkowe i wystarczająco precyzyjne). Reguła ta w doktrynie prawa podatkowego określana jest jako m.in. "zasada bezpośredniej skuteczności dyrektywy" albo "zasadą bezpośredniego stosowania przepisów dyrektywy" (por. "Dyrektywa VAT 2006/112/WE. Komentarz 2009" pod red. J. Martini, Wrocław 2009, wydanie 1, str. 26; "VAT 2010" J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, Warszawa 2010, wydanie 2, str. 22 lub "Dyrektywa VAT. Komentarz" pod red. K. Sachsa i Romana Namysłowskiego, Warszawa 2008, str. 62).

Zasada bezpośredniego stosowania dyrektyw w przypadku ich niewłaściwej implementacji została sformułowana przede wszystkim w orzecznictwie TSUE. Zgodnie z orzeczeniem TSUE w sprawie Ursula Becker 8/81: " (...) jeśli przepisy dyrektywy z punktu widzenia ich treści wydają się bezwarunkowe i wystarczająco precyzyjne, to wobec braku w wyznaczonych terminach przepisów wykonawczych można się na nie powołać wobec wszelkich przepisów prawa krajowego niezgodnych z dyrektywą, (...)". Ponadto, TSUE stwierdził, że "Państwo członkowskie, które nie podjęto niezbędnych działań (...)" nie może powoływać się na własne zaniechanie, aby odmówić podatnikowi korzyści wynikającej ze zwolnienia podatkowego (...)".Wprawdzie w samym wyroku mowa jest o braku implementacji prawa unijnego do prawa krajowego w przepisanym czasie, jednakże zdaniem Spółki powyższe reguły dotyczą także sytuacji, w której dyrektywa została transponowana do krajowego porządku prawnego niepoprawnie. Potwierdza to również teza orzeczenia TSUE w sprawie Fratelli Costanzo SpA 103/88. Co więcej TSUE w ww. wyroku potwierdził tezę, iż obowiązek bezpośredniego stosowania prawa wspólnotowego dotyczy wszystkich organów państwa członkowskiego, w tym również organów podatkowych: "byłoby skądinąd sprzecznością uznawać, iż jednostki mają prawo powoływać się w postępowaniach toczących się przed sądami krajowymi kontrolującymi legalność działań organów administracji na przepisy dyrektywy (...) i uważać jednocześnie, że organ administracji nie ma obowiązku stosowania przepisów dyrektywy i zaniechania stosowania sprzecznych z nimi przepisów prawa krajowego". Nie jest to odosobnione stanowisko TSUE (podobnie TSUE w wyrokach w sprawach The Queen a la demande de Helena Wells C-201/02, BP Supergaz C-62/93 czy Kolpinghuis Nijmegen 80/86).

Ponadto przepisy Ordynacji podatkowej (ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) wprost nakazują, że dorobek prawny Wspólnoty powinien być uwzględniany przy interpretacji krajowych przepisów prawa podatkowego. Na przykład zgodnie z art. 14a Ordynacji podatkowej "Minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w szczególności jego interpretacji, przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości". Ponadto z przepisów Ordynacji podatkowej wynika, że jedną z przesłanek nadzwyczajnego trybu wznowienia postępowania w sprawie zakończonej decyzją ostateczną jest wydanie przez TSUE orzeczenia, które miało wpływ na treść wydanego wcześniej rozstrzygnięcia (por. art. 240 § 1 pkt 11 Ordynacji podatkowej).

Także zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych (w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego - dalej "NSA") uzasadnione jest bezpośrednie stosowanie przez podatników przepisów dyrektywy w przypadkach, gdy jej normy zostały wprowadzone do polskiej legislacji w sposób nieprawidłowy (np. por. wyrok NSA z 8 maja 2007 r., sygn. I FSK 829/06; postanowienie NSA z 23 kwietnia 2009 r., sygn. I FSK 185/08; wyrok NSA z 1 października 2010 r., I FSK 52/10; wyrok NSA z 26 października 2010 r., sygn. III SA/Wa 1978/10 i in.).

W szczególności, jak wskazał NSA w wyroku z dnia 23 marca 2009 r. (sygn. I FPS 6/08, ONSA/WSA 2009, Nr 4, poz. 61)" (...) gdy porównanie treści transponowanego przepisu dyrektywy i unormowania krajowego wskazuje, że nadanie uregulowaniu krajowemu znaczenia wynikającego z bezwarunkowej precyzyjnej normy unijnej prowadziłoby do sprzeczności z gramatycznym brzmieniem przepisu krajowego, sąd powinien - jeśli podatnik domaga się zastosowania tej normy w sposób określony w dyrektywie - odmówić zastosowania normy prawa krajowego i umożliwić mu skorzystanie z unormowania wspólnotowego. Jeżeli jednak podatnik uznaje za korzystniejsze zastosowanie wadliwie sformułowanej w procesie transpozycji normy krajowej, brak jest podstaw do dokonywania wykładni prowspólnotowej tej normy, prowadzącej do wykładni contra legem i nakładania na obywatela obowiązków wynikających tylko z samej dyrektywy".

Biorąc pod uwagę powyższą argumentację, w omawianej sytuacji, Oddział, w myśl zasady bezpośredniej skuteczności dyrektywy, ma prawo odwołać się bezpośrednio do art. 135 ust. 1 lit. d) i f) Dyrektywy, gdyż przepisy te są wystarczająco precyzyjne i bezwarunkowe.

W konsekwencji, w opinii Oddziału usługi opisane w stanie faktycznym (które w opinii Urzędu Statystycznego w Łodzi, należy zakwalifikować jako: usługi związane z zarządzaniem portfelem papierów wartościowych, z wyłączeniem funduszów emerytalnych - PKWiU 66.30.11.0) stanowią usługi zarządzania instrumentami finansowymi i w konsekwencji:

Natomiast usługi doradztwa inwestycyjnego świadczone przez Oddział na rzecz Towarzystwa będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki 23%.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 15 punkt 2 Ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do usług doradztwa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

Stosownie natomiast do 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnieniu podlegają usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam w sobie stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zgodnie z art. 43 ust. 14 cyt. ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Stosownie do art. 43 ust. 15 punkt 2 Ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do usług doradztwa.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Wnioskodawca jest podmiotem prowadzącym działalność maklerską w Polsce na zasadzie "paszportu europejskiego" zgodnie z zasadami wskazanymi przepisami ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. W oparciu o wskazane zezwolenie oraz na podstawie udzielonych pełnomocnictw Wnioskodawca świadczy w imieniu i na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeń usługi polegające na zarządzaniu:

Przedmiotem usług są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi lub portfele tych instrumentów. Chodzi tu o instrumenty finansowe będące papierami wartościowymi, ale również niebędące papierami wartościowymi.

Oprócz usług polegających na zarządzaniu portfelami maklerskich instrumentów finansowych Wnioskodawca świadczy również usługi doradztwa inwestycyjnego.

Ponadto Wnioskodawca zaznacza, iż wyżej opisane usługi (zarządzanie aktywami, doradztwo inwestycyjne) mogą być w przyszłości świadczone na rzecz innych niż Towarzystwo usługobiorców.

W niniejszej interpretacji organ podatkowy ograniczył się do oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania usług zarządzania aktywami niewchodzącymi w skład ubezpieczeniowego funduszu kapitałowego świadczonymi na rzecz Towarzystwa Ubezpieczeniowego (pytanie nr 2) oraz usługami zarządzania instrumentami finansowymi świadczonymi przez Wnioskodawcę na rzecz innych usługobiorców (pytanie nr 3). W zakresie pytania nr 1 dot. opodatkowania usług zarządzania ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie - interpretacja indywidualna IPPP1/443-1389/11-2/MP.

Ustawodawca, zakreślając ramy przedmiotowe art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku od towarów i usług, odwołał się do definicji zawartych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Zgodnie art. 2 ust. 1 tej ustawy, instrumentami finansowymi są:

W art. 3 pkt 1 ww. ustawy wskazano, iż przez papiery wartościowe rozumie się:

Dokonując analizy przytoczonych przepisów i opisu okoliczności sprawy przedstawionego przez Wnioskodawcę, należy zauważyć, że wyłączenie ze zwolnienia od podatku, zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy, dotyczy czynności przechowywania i zarządzania instrumentami finansowymi, tj. zarówno papierami wartościowymi jak i innymi instrumentami finansowymi niebędącymi papierami wartościowymi.

Tak sformułowany zakres pojęciowy w naszym ustawodawstwie pokrywa się z wytycznymi Rady Wspólnot Europejskich, która podjęła się uregulowania szeroko rozumianej działalności finansowej, w celu skutecznej i bardziej jednolitej ochrony prawnej dla podmiotów działających na europejskim rynku kapitałowym.

Jedną z najistotniejszych regulacji unijnych w zakresie instytucji finansowych i rynków kapitałowych jest Dyrektywa 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych zmieniająca Dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i Dyrektywę 2000/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę rady 93/22/EWG (Dz. U. UE L z dnia 30 kwietnia 2004 r.), która ustanawia ramy systemu regulacji rynków finansowych we Wspólnocie, określając między innymi: warunki działalności związane z wykonywaniem przez przedsiębiorstwa inwestycyjne usług inwestycyjnych, jak i wymogi organizacyjne w odniesieniu do przedsiębiorstw inwestycyjnych. Artykuł 4 pkt 17 tej regulacji zawiera definicję instrumentów finansowych. Według Dyrektywy są to instrumenty określone w sekcji C załącznika I, tzn.:

Nietrudno zauważyć, że tak sformułowana definicja, podobnie jak w prawie polskim, zawiera w sobie zarówno pojęcia papierów wartościowych jak i innych instrumentów finansowych.

Z kolei definicja zbywalnych papierów wartościowych znajduje się w Dyrektywie Rady z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG; Dz. U. UE L z dnia 31 grudnia 1985 r.), którą wskazana została powyżej jako Dyrektywa zmieniana. W artykule 1a powyższej regulacji, zbywalne papiery wartościowe oznaczają:

* akcje spółek i inne papiery wartościowe równoważne akcjom spółek ("akcje"),

* obligacje i inne formy papierów dłużnych ("papiery dłużne"),

* pozostałe zbywalne papiery wartościowe, które noszą prawo nabywania wszelkich takich zbywalnych papierów wartościowych przez subskrypcję lub zamianę, z wyłączeniem metod i instrumentów określonych w art. 21.

Zatem, podsumowując, aparat pojęciowy obu regulacji, zarówno unijnej jak i ustawodawstwa krajowego, dotyczących szeroko rozumianego rynku finansowego, jest ze sobą spójny i jednolity.

Zauważyć należy, iż z treści art. 135 ust. 1 pkt f Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z dnia 11 grudnia 2006 r. Nr 347, poz. 1 z późn. zm.) wynika, iż państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, jednakże z wyłączeniem przechowywania i zarządzania, których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe, z wyłączeniem dokumentów ustanawiających tytuł prawny do towarów, oraz praw lub papierów wartościowych, o których mowa w art. 15 ust. 2 Dyrektywy.

Przywołana przez Wnioskodawcę interpretacja choć dotyczy analogicznych usług zarządzania innymi niż papiery wartościowe, instrumentami finansowymi, niemniej jednak opiera się na przepisach, które na dzień dzisiejszy są nieobowiązujące. Wcześniejsze regulacje dotyczące zwolnień od podatku, odwoływały się wprost do symboli statystycznych, co było sporym uproszczeniem a jednocześnie powodowało liczne rozbieżności legislacji krajowej i wspólnotowej. Chodziło przede wszystkim o to, iż zakres polskich regulacji zwolnień od podatku był szerszy od zakresu przewidzianego w Dyrektywie VAT. Nowe przepisy, obowiązujące od 1 stycznia 2011 r., zawarte w ustawie o podatku od towarów usług, dotyczące zwolnień z podatku mają w pełniejszy sposób realizować cele stawiane przez ustawodawstwo unijne, zwłaszcza w art. 135 Dyrektywy 112, a co za tym idzie wyeliminować zaburzenia warunków konkurencji, zarówno na rynku krajowym jak i międzynarodowym, spowodowane rozbieżnościami interpretacyjnymi przepisów podatkowych.

Ponadto, nowe założenia metodologiczne klasyfikacji PKWiU z 2008 r., wprowadzone do ustawy od 1 stycznia 2011 r., nie pozwoliły na takie odniesienie przepisów statystycznych, aby zakres zwolnień, określony w załączniku nr 4 do ustawy, był zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE. Dlatego też załącznik ten został uchylony, jednocześnie uregulowania dotyczące tej tematyki zostały przeniesione do ustawy.

Zatem, mając na uwadze powyższe przepisy i stanowisko polskiego ustawodawcy, oraz powołując się na literalną wykładnię przepisów, należy uznać, że zakres działalności Wnioskodawcy, opisany w niniejszym wniosku, zawiera się wprost w wyłączeniu ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy.

Ponadto, tut. Organ pragnie zauważyć, że zastosowanie wykładni językowej w odniesieniu do art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy jest jak najbardziej właściwe. Wykładnia językowa bowiem, polega na ustaleniu znaczenia i zakresu wyrażeń tekstu prawnego ze względu na język, w którym został sformułowany. Z kolei źródłem języka prawnego są same teksty prawne i zawarte w nich definicje (wiążące ustalenie znaczenia pochodzące od prawodawcy). Zatem, jeżeli ustawodawca w danym przepisie wprost odwołuje się do definicji położonej w innym niż interpretowany akcie prawnym, definicja taka staje się wiążąca. W sytuacji, gdy brak jest odesłania do definicji legalnej, bądź ustawodawca takiej nie wskazuje, wówczas należałoby sięgać po kolejne rodzaje wykładni.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy, w oparciu o powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż:

Usługi doradztwa inwestycyjnego świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Towarzystwa oraz na rzecz usługobiorców innych niż Towarzystwo, w myśl art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy, podlegają opodatkowaniu 23% stawką podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.