IPPP1-443-1298/08-2/JF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2008 r. (data wpływu 8 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania niedoborów - jest prawidłowe.

W dniu 8 lipca 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania niedoborów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka z o.o. (zwana dalej Spółka) w ramach swojej podstawowej działalności zajmuje się sprzedażą alkoholu, w tym piwa. Spółka magazynuje swoje wyroby w magazynach własnych, obsługiwanych przez swoich pracowników oraz w magazynach zewnętrznych obsługiwanych przez spedytorów, którzy świadczą na rzecz Wnioskodawcy usługi w zakresie przewozu towarów oraz ich składowania w swoich magazynach na podstawie zawartych umów o współpracy. Inwentaryzacje w magazynach są przeprowadzane zgodnie z planem inwentaryzacyjnym na dany rok. Ponadto we wszystkich magazynach są przeprowadzane inwentaryzacje wyrywkowe.

W magazynach własnych inwentaryzacje przeprowadzane są raz na miesiąc a tzw. inwentaryzacje zdawczo-odbiorcze w momencie, gdy zmienia się skład osób objętych umową o odpowiedzialności materialnej. W przypadku, gdy w wyniku przeprowadzonych inwentaryzacji w magazynach własnych zostaną ujawnione niedobory przekraczające wartość 100.00 PLN obciążane są nimi proporcjonalnie wszystkie osoby objęte umową o odpowiedzialności materialnej.

W magazynach zewnętrznych inwentaryzacje odbywają się raz na kwartał zgodnie z planem inwentaryzacyjnym. Spedytor prowadzi bieżącą ewidencję magazynową na udostępnionym przez Wnioskodawcę systemie informatycznym SAP związaną z obrotem towarem oraz opakowaniami zwrotnymi.

Fakt wydania towarów spedytorowi oraz fakt ich zwrotu Wnioskodawcy jest dokumentowany za pomocą dokumentów księgowych (not obciążeniowych, uznaniowych dla opakowań oraz faktur VAT dla towarów) oraz dokumentów magazynowych (WZ i PZ). Spedytor obsługujący magazyn ponosi odpowiedzialność wobec Wnioskodawcy za składowane towary, ich niezgodności systemowo-magazynowe, ich ubytek, utratę lub uszkodzenie w czasie od przyjęcia do swojego magazynu aż do wydania ich do klientów Wnioskodawcy. Raz na miesiąc Wnioskodawca oraz firma obsługująca magazyn potwierdzają stany magazynowe na podstawie wykazu sporządzanego przez Wnioskodawcę. W przypadku niedoborów stwierdzonych podczas inwentaryzacji Wnioskodawca obciąża spedytora odpowiedzialnego za obsługę magazynu powstałymi różnicami. Dla niedoborów piwa butelkowego, puszkowego i w KEG obciążenie następuje wg ceny sprzedaży, w przypadku niedoborów opakowań, tj. beczki typu KEG, palet, skrzynek, butelek, obciążenie następuje wg ceny kaucyjnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka powinna uznawać jako podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług wartość obciążenia kontrahenta w ramach rozliczeń niedoborów inwentaryzacyjnych.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (D. U. z 2004 t. 54, poz. 535 z późn. zm., dalej zwaną ustawą) opodatkowaniu podlegają;

Z kolei zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, w tym również:

Zgodnie z przytoczonymi powyżej zapisami artykułów ustawy niedobory zawinione i niezawinione nie stanowią ani dostawy towarów ani świadczenia usług w świetle ustawy. Niedobory zawinione i niezawinione nie są wymienione w art. 5 i 7 ustawy, a więc otrzymane w ramach rozliczenia niedoborów inwentaryzacyjnych pieniądze nie będą stanowiły zapłaty za towar, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT a w związku z tym podatnik nie ma obowiązku odprowadzenia podatku należnego związanego z utraconym towarem. Zgodnie z przytoczonymi powyżej zapisami artykułów ustawy niedobory zawinione i niezawinione nie stanowią ani dostawy towarów ani świadczenia usług w świetle ustawy. Niedobory zawinione i niezawinione nie są wymienione w art. 5 i 7 ustawy, a więc otrzymane w ramach rozliczenia niedoborów inwentaryzacyjnych pieniądze nie będą stanowiły zapłaty za towar, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT a w związku z tym podatnik nie ma obowiązku odprowadzenia podatku należnego związanego z utraconym towarem.

Z przepisów kodeksu cywilnego (art. 361) wynika, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedziaIność za normalne następstwa działania lab zaniechania, z którego wynikała szkoda. Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Pieniądze te nie stanowią zapłaty za towar, lecz rodzaj rekompensaty, odszkodowania za szkody jakie poniosła Spółka z powodu nienależytego wykonania umowy ze strony kontrahenta. Ustawa nie podaje definicji odszkodowania. Natomiast w świetle przepisów kodeksu cywilnego odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzone szkody poniesione przez kogoś straty.

Niedobory zawinione i niezawinione nie stanowią również świadczenia usług w świetle ustawy. Zgodnie z art. 8 ust. 1 przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumienia art. 7, w tym również:

W świetle ustawowej definicji świadczenia usług (art. 5) nie można, zatem uznać, iż zapłata przez kontrahenta na rzecz Spółki odszkodowania stanowi wynagrodzenie za świadczoną przez nią usługę. Przez pojęcie odszkodowania należy bowiem rozumieć rekompensatę, zadośćuczynienie. Istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia ze świadczeniem w zamian za wynagrodzenie. A więc otrzymanie odszkodowania nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony Spółki. Zapłata określonej kwoty pieniężnej wynika z nienależytego wykonania umowy i stanowi dla Spółki pewnego rodzaju zadośćuczynienie za utracone zyski, które mogłaby uzyskać.

W swoim piśmie z dnia 5 stycznia 2007 r. (sygn. 1472/RPP1/443-705-06/SAPI) II Mazowiecki Urząd Skarbowy wyjaśnia, że "u podstaw odszkodowania leży fakt powstania szkody po stronie podmiotu uprawnionego do odszkodowania. Samo powstanie szkody również nie jest czynnością ani zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu. Zatem, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonanej w zamian za odszkodowanie, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego". Zgodnie ze stanem faktycznym, opisanym powyżej, kontrahenci Spółki nie uzyskują żadnych bezpośrednich korzyści w związku z wypłaceniem Spółce odszkodowania, co oznacza, że opisany przypadek nie stanowi odpłatnego świadczenia usług zdefiniowanego w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym odszkodowanie wypłacone na rzecz Spółki przez kontrahenta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług a Spółka nie jest zobowiązana do wystawienia faktury VAT.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Podatnik przytacza interpretacje wydane przez Naczelników Urzędów Skarbowych. Zgodnie z nimi sama "wypłata kary umownej, podobnie jak jej otrzymanie, ma charakter jedynie odszkodowawczy. Odszkodowanie jest wypłacane za szkodę, która została wyrządzona lub za utracone korzyści i nie podlega opodatkowaniu. Zatem, wystawianie faktury VAT z tytułu otrzymania kwoty kary umownej jest nieprawidłowe. Dla udokumentowania odszkodowania można natomiast wystawić notę księgową". Wypłata odszkodowania stanowi czynność neutralną dla podatku od towarów i usług. Żądanie i otrzymanie odszkodowania od dostawcy towarów z tytułu wadliwego wykonania przez niego umowy nie jest żadną z czynności wymienionych w art. 5 ustawy o VAT, wobec czego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odszkodowanie nie jest wynagrodzeniem za usługę, a jedynie rekompensatą za nieprawidłowe wykonanie zamówienia, która ma stanowić naprawę poniesionej szkody.

Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że otrzymane od spedytorów pieniądze w ramach rozliczenia niedoborów inwentaryzacyjnych nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A więc zdarzenie to powinno zostać udokumentowane notą księgową a nie fakturą VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu VAT podlegają:

* odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

* eksport towarów;

* import towarów;

* wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

* wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Za dostawę towarów - stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - uważa się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Przez towary - na mocy art. 2 pkt 6 ustawy-rozumie się rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Według art. 8 ust. 1 ustawy, za świadczenie usług uważa się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

* zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy, za sprzedaż uważa się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie towarów na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca po przeprowadzeniu inwentaryzacji w magazynach własnych, inwentaryzacyjne zdawczo-odbiorcze oraz inwentaryzacje zewnętrzne. Wobec stwierdzenia niedoborów inwentaryzacyjnych, wystawia fakturę VAT obciążającą odpowiednio pracowników w cenach sprzedaży obowiązujących w Spółce lub spedytora wg ceny sprzedaży, a w przypadku niedoborów opakowań wg ceny kaucyjnej.

W świetle przytoczonych przepisów o podatku od towarów i usług oraz przedstawionego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż niedobory towarów, zarówno zawinione, jak i niezawinione, nie stanowią ani dostawy towarów, ani świadczenia usług, a więc nie podlegają opodatkowaniu VAT i nie wymagają dokumentowania fakturami VAT.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w złożonym wniosku jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.