IPPP1-443-1225/09-3/MP - Możliwość opodatkowania podatkiem VAT czynności nabycia biura rachunkowego od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2009 r. (data wpływu 30 listopada 2009 r.), uzupełnionym w dniu 8 grudnia 2009 r. (data wpływu 10 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nabycia biura rachunkowego od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 listopada 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nabycia biura rachunkowego od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą.

Wniosek uzupełniony został w dniu 8 grudnia 2009 r. (data wpływu 10 grudnia 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka cywilna P. zamierza nabyć od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą biuro rachunkowe. W ramach ww. transakcji P. przejmie:

Zapasy nie występują. P. przejmie również należności i zobowiązania związane z przejmowanym biurem (rozrachunki z pracownikami i klientami). P. nie przejmie ksiąg ani nazwy ponieważ biuro rachunkowe nie jest jedyną działalnością osoby fizycznej od której kupowana jest zorganizowana część przedsiębiorstwa. Nabycie mieszkania nastąpi w formie aktu notarialnego, a pozostała część będzie udokumentowana umową kupna sprzedaży.

Przejmowane biuro stanowi zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), co jest potwierdzone regulaminem wewnętrznym przedsiębiorstwa osoby fizycznej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przejęcie biura rachunkowego stanowi nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a w związku z tym nie będzie podlegało ustawie o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, transakcja jest nabyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa zgodnie z art. 2 pkt 27e i nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług zgodnie z art. 6 przywołanej ustawy. Nie jest to nabycie całego przedsiębiorstwa ponieważ transakcja nie spełnia definicji przedsiębiorstwa zgodnie z art. 55¹ k.c. (P. nie przejmuje ksiąg ani nazwy czy oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorstwo).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przez dostawę towarów rozumie się również - stosownie do art. 7 ust. 2 cyt. ustawy - przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Z opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyłączono czynności określone w art. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Na podstawie art. 6 pkt 1 przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcji zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów", tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie prawa własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia "przedsiębiorstwo", należy więc odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. W tym miejscu należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, ustawodawca zdefiniował "zorganizowaną część przedsiębiorstwa" jako organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa musi zatem charakteryzować niezależność finansowa i organizacyjna, a po wydzieleniu część przedsiębiorstwa musi stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

Zgodnie z powyższym, muszą być spełnione łącznie trzy warunki, aby można było uznać, że mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, a mianowicie:

Powyższe oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których w przyszłości, będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz pewnym zorganizowanym zespołem tych składników. Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Warunkiem niezbędnym jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które to wydzielenie ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonywana według podstawowego kryterium tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W sytuacji wyodrębnienia finansowego możliwe jest oddzielenie finansów przedsiębiorstwa od finansów jego zorganizowanej części.

Odnośnie wyodrębnienia funkcjonalnego to kryterium to sprowadza się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca zamierza nabyć od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą biuro rachunkowe. W ramach tej transakcji Wnioskodawca przejmie: mieszkanie wraz z wyposażeniem, licencje na użytkowanie programów komputerowych, prenumeraty przepisów podatkowych i dostęp do specjalistycznych portali, pracowników, umowy z klientami i dostawcami, rozrachunki z pracownikami i klientami oraz wypracowaną pozycję na rynku. Wydzielone składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne stanowią wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość w istniejącym przedsiębiorstwie zbywcy. Aby jednak przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie miały zastosowania do czynności przejęcia biura rachunkowego, wydzielona część przedsiębiorstwa musi najpierw posiadać samodzielność ekonomiczną, przejawiającą się w tym, że oprócz odpowiedniego wyodrębnienia organizacyjnego i funkcjonalnego od reszty przedsiębiorstwa musi istnieć również wyodrębnienie finansowe. Oznacza to, że winna być prowadzona odrębna księgowość, na podstawie której samodzielnie sporządzane są sprawozdania finansowe i która pozwalałaby na przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do tak zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Z treści wniosku oraz uzupełnienia do wniosku wynika, iż P. "nie przejmie ksiąg ani nazwy ponieważ biuro rachunkowe nie jest jedyną działalnością osoby fizycznej, od której jest kupowane".

Odnosząc zatem przedstawiony stan prawny do opisanego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż przejęcie biura rachunkowego nie stanowi zbycia przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny ani też zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Opisana transakcja stanowić będzie dostawę poszczególnych składników majątku. W niniejszej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania wyłączenie z opodatkowania wynikające z art. 6 pkt 1 ww. ustawy.

Przejęcie biura rachunkowego przez Spółkę P. stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach przewidzianych dla dostawy poszczególnych składników majątkowych, wartości niematerialnych i prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock