IPPP1/443-1197/14-2/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2014 r. (data wpływu 13 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości zabudowanej dokonanej w ramach postępowania egzekucyjnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 października 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości zabudowanej dokonanej w ramach postępowania egzekucyjnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W toku czynności egzekucyjnych na podstawie art. 923 kodeksu postępowania egzekucyjnego dokonano wszczęcia i przyłącznego zajęcia nieruchomości objętej księgą wieczystą numer KW tj. nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę nr ew. 261/4 o łącznej powierzchni 2994 m (2) położona: P., ulica L. Na działce znajduje się budynek gospodarczy o powierzchni zabudowy 25,0 m (2), powierzchni użytkowej około 18,0 m (2), należącej do dłużnika: Andrzej K. oraz Barbara K.

Działka nie jest zagospodarowana. Teren na działce nie jest równy. Częściowo porośnięta jest trawa, krzakami i krzewami lub drzewami. Na fragmencie działki wyłożone są płyty betonowe.

W okolicy występują główne media.

W dniu 28 kwietnia 2014 r. nieruchomość oznaczona księgą wieczystą nr KW została sprzedana w drodze licytacji

Aktualny plan zagospodarowania nie obejmuje obszaru, w którym znajduje się przedmiotowa nieruchomość. Zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 16 listopada 2000 r. w sprawie uchwalenia Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta P. przedmiotowa nieruchomość znajduje się w obszarze studium oznaczonym jako: strefa wytwórczości, magazynowania, handlu, usług rzemiosła.

Z informacji uzyskanej z US wynika, że nieruchomość została nabyta w drodze umowy kupna-sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 19 maja 2005 r. - nabycie na zasadzie wspólności ustawowej. Zbywcy udziałów w nieruchomości oświadczyli do aktu notarialnego, iż w zakresie czynności dokonywanej ww. aktem nie są podatnikami podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Od ww. umowy kupna-sprzedaży notariusz jako płatnik pobrał podatek od czynności cywilnoprawnej w kwocie 6 166,90 zł. W akcie notarialnym brak jest zapisu, że nabycia dokonano w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dłużnik oświadczył, że ww. nieruchomość stanowiła własność prywatną a nie zakupioną na potrzeby działalności gospodarczej.

Ponadto informuje, że ustalono następujący stan faktyczny nieruchomości wg. oświadczenia dłużnika (zgodnie z pismem z Izby Skarbowej z dnia 21 sierpnia 2014 r. sygn. IPP1/443-802/14-2/IGo).

i. Budynki nie były wykorzystywane przez dłużników do czynności opodatkowanych,

j. nieruchomość oraz budynki nie były wykorzystywane przez dłużników do wykonywania czynności opodatkowanych, nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy, innych umów o podobnym charakterze.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym na podstawie art. 14B § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 Ordynacja Podatkowa zwraca się o wydanie Interpretacji - czy od nieruchomości określonej w pkt 68 należy obliczyć i odprowadzić podatek VAT, w jakiej wysokości a także czy na komorniku sądowym spoczywa taki obowiązek w przypadku licytacyjnej sprzedaży nieruchomości należącej do dłużnika.

Zapytanie Wnioskodawcy podyktowane jest faktem, iż zgodnie z obowiązującym stanem prawnym komornik sądowy jako organ egzekucyjny nie posiada ustawowych kompetencji do ustalenia wysokości podatku VAT od sprzedanej w drodze licytacji przedmiotowej nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Obowiązki płatnika podatku zostały określone w art. 8 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Podatnikiem natomiast, stosownie do art. 7 § 1 ww. ustawy, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

W myśl art. 106c ustawy, faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

Z powyższych przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

A zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Według art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Tym samym, dostawa zabudowanej nieruchomości spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów wynikającą z art. 7 ust. 1 ustawy i na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Podatnikami - wg zapisu ust. 1 tego artykułu - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą zbycie majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności.

Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku zbycia przez osobę fizyczną majątku prywatnego. Zbycie majątku nabytego na własne potrzeby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Z opisu sprawy wynika, przedmiotem egzekucji jest nieruchomość gruntowa stanowiąca działkę o powierzchni 2944 m², na której znajduje się budynek gospodarczy o powierzchni zabudowy 25 m², powierzchni użytkowej około 20 m². Aktualny plan zagospodarowania nie obejmuje obszaru, na którym znajduje się przedmiotowa nieruchomość. Wg studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego nieruchomość znajduje się w obszarze studium oznaczonym jako strefa wytwórczości, magazynowania, handlu, usług rzemiosła. Nieruchomość została nabyta przez dłużników w drodze umowy kupna-sprzedaży na zasadzie wspólności ustawowej. W akcie notarialnym brak jest zapisu, że nabycia dokonano w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Dłużnik oświadczył, że ww. nieruchomość stanowiła własność prywatną nie zakupioną na potrzeby działalności gospodarczej. Dłużnicy Andrzej K. i Barbara K. nie są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Nieruchomość oraz budynki nie były wykorzystywane przez dłużników do wykonywania czynności opodatkowanych, nie były przedmiotem umów najmu, dzierżawy i innych umów o podobnym charakterze. Dłużnikom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia nieruchomości. Wydatki poniesione na ulepszenie budynków nie przekraczały 30% wartości początkowej. Ponadto dłużnicy dokonali rozbiórki niektórych budynków znajdujących się na nieruchomości.

Z uwagi na powołane przepisy i przedstawione okoliczności sprawy, dłużników nie można uznać za podatników prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy - w odniesieniu do przedmiotu dostawy. Treść wniosku wskazuje, że przedmiotowa nieruchomość została nabyta w celach prywatnych i nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej. Oznacza to, że dostawa ww. nieruchomości realizowana będzie poza sferą działalności gospodarczej i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Skoro zatem dłużnicy z tytułu omawianej transakcji nie wystąpią w charakterze podatników podatku VAT, również dostawa dokonana przez Komornika sądowego nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, Komornik nie wystąpi z tytułu przedmiotowej transakcji jako płatnik podatku od towarów i usług.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu sprawy w odpowiedzi na zadane we wniosku pytanie należy stwierdzić, że z tytułu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji Wnioskodawca nie będzie obowiązany do obliczenia i uiszczenia za dłużnika należnego podatku VAT, bowiem jak dowiedziono wyżej jest to czynność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jednakże odnosząc się do stanowiska Strony, z uwagi na przywołane uregulowania prawne oraz przedstawioną treść wniosku nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że komornik sądowy jako organ egzekucyjny nie posiada ustawowych kompetencji do ustalenia wysokości podatku VAT od sprzedanej w drodze licytacji nieruchomości. Komornik sądowy co do zasady jest płatnikiem podatku od towarów i usług od dokonywanych dostaw w trybie egzekucji, jednakże w przypadku przedmiotowej transakcji podatek od towarów i usług nie wystąpił, gdyż zbycie przez dłużników omawianej nieruchomości pozostaje poza zakresem ustawy o VAT. W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.