IPPP1/443-112/12-2/PR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 31 stycznia 2012 r. (data wpływu 3 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

* uznania za usługę nabycia wierzytelności od Sprzedającego, zastosowania zwolnienia z opodatkowania w stosunku do tej usługi (pytania nr 1 i 2) - jest prawidłowe,

* określenia właściwej podstawy opodatkowania z tytułu świadczenia przedmiotowych usług oraz udokumentowania fakturą VAT (pytania nr 3 i 4) - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 lutego 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za usługę nabycia wierzytelności od Sprzedającego, zastosowania zwolnienia z opodatkowania w stosunku do tej usługi, określenia właściwej podstawy opodatkowania oraz udokumentowania fakturą VAT tej usługi.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

"Bank" ("Kupujący") na mocy umów sprzedaży wierzytelności zawartych w grudniu 2011 r. pomiędzy Bankiem a Sprzedającym wierzytelności ("Umowy Sprzedaży") nabył od Sprzedającego wierzytelności o zapłatę z tytułu ceny sprzedaży Udziałów, która przysługuje Sprzedającemu w stosunku do Miasta na podstawie zawartej z Miastem Umowy Sprzedaży Udziałów. Zapłata przez Miasto ceny zakupu udziałów została zgodnie z umową odroczona i Miasto jest zobowiązane zapłacić Sprzedającemu udziały odsetki za wydłużenie okresu spłaty zobowiązań wynikających z umowy sprzedaży udziałów. Wszelkie odsetki w ramach poszczególnych wierzytelności płatne są łącznie z kwotą nominalną wierzytelności, jednorazowo na koniec ustalonego okresu spłaty danej wierzytelności. Skutkiem powyższego, aż do momentu wymagalności wierzytelności (wraz z naliczonymi odsetkami) nie następuje żadna płatność na rzecz Sprzedającego.

Bank nabył Wierzytelności od Sprzedającego wraz z całością praw z nimi związanych, w tym wszelkimi prawami przysługującymi Sprzedającemu jako wierzycielowi Miasta na podstawie Umowy Sprzedaży Udziałów: prawem do uzyskania zapłaty Ceny Sprzedaży Udziałów, zapłaty odsetek za opóźnienie, oraz innych opłat, wydatków i kosztów, prawem do ustalenia Stopy Referencyjnej (zdefiniowanej w Umowie Sprzedaży Udziałów), prawem do wypowiedzenia Umowy Sprzedaży Udziałów skutkującego natychmiastową wymagalnością Wierzytelności Sprzedającego (zdefiniowanej w Umowie Sprzedaży Udziałów); jak również całością związanych z nią obowiązków. Umowy sprzedaży posiadają skutek zarówno zobowiązujący jak i rozporządzający. Sprzedaż wierzytelności nastąpiła bez prawa regresu po stronie Kupującego. Strony uzgodniły w Umowach Sprzedaży, że Sprzedawca w odpowiednim terminie zawiadomi Dłużnika o zawarciu Umów Sprzedaży i cesji przedmiotowych wierzytelności.

Kupujący zobowiązał się zapłacić Sprzedawcy Cenę Sprzedaży w wysokości Wartości Wierzytelności pomniejszonej o dyskonto. Wartość Wierzytelności uwzględnia Odsetki (zdefiniowane i liczone zgodnie z Umową Sprzedaży Udziałów) do dnia zawarcia Umowy Sprzedaży. Dyskonto zostało przez strony ustalone jako określony procent Wartości Wierzytelności i stanowi ono wynagrodzenie Kupującego za zwolnienie Sprzedającego z konieczności dochodzenia tych wierzytelności we własnym zakresie. Od kwoty Dyskonta obliczonego od Wartości Wierzytelności, Sprzedawca zapłacił podatek VAT w wysokości 23%, na podstawie faktur VAT wystawionych przez Kupującego na rzecz Sprzedawcy.

Bank nabył przedmiotowe wierzytelności w celu dochodzenia ich we własnym zakresie, zwalniając Sprzedającego z konieczności dochodzenia tych wierzytelności we własnym zakresie, co jest szczególnie istotne biorąc pod uwagę charakter ich spłat (wszelkie płatności nominału i odsetek dokonywane są jednorazowo dopiero na koniec ustalonego okresu spłaty danej wierzytelności). W przyszłości Bank planuje nabywać podobne wierzytelności w celu ich dochodzenia lub dalszej odsprzedaży.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) ("Ustawa o VAT"), opodatkowaniu tym podatkiem podlega, między innymi, odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 Ustawy o VAT.

Zgodnie natomiast z art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT stawka podatku wynosi 23%. Na mocy art. 43 ust. 1 ustawy o VAT, szereg usług o charakterze finansowym jest zwolniona z podatku VAT. Przepisy Ustawy o VAT nie regulują w sposób bezpośredni transakcji sprzedaży wierzytelności. Należy jednak zwrócić uwagę, iż, jak stanowi art. 43 ust. 15 Ustawy VAT, zwolnienia z podatku VAT, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz ust. 13 Ustawy o VAT nie mają zastosowania, między innymi, do czynności ściągania długów, w tym factoringu.

Nabycie wierzytelności (w celu jej dochodzenia) przez podmiot profesjonalnie zajmujący się obrotem wierzytelnościami, stanowi świadczenie usługi na rzecz zbywcy wierzytelności. Jak wskazują interpretacje podatkowe usługa ta polega na dokonaniu przez nabywcę wierzytelności na rzecz zbywcy wierzytelności zapłaty za nabytą Wierzytelność, w wyniku czego zbywca jest zwolniony z działań w celu odzyskania zapłaty od dłużnika. W takim przypadku, gdy celem działania jest przejęcie wierzytelności (długu lub zobowiązania) innego podmiotu w celu jej egzekwowania - usługę taką należy opodatkować na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W konsekwencji, transakcja zawierana pomiędzy zbywcą wierzytelności a Bankiem polegająca na przelewie wierzytelności na Bank, który przejmuje tę wierzytelność w celu jej realizacji we własnym imieniu, powodując "uwolnienie" przedsiębiorcy (cedenta) od ciężaru egzekwowania wierzytelności, stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy. Pojęcie odzyskiwania długów dotyczy bowiem jasno sprecyzowanych transakcji finansowych mających na celu uzyskanie zapłaty wierzytelności pieniężnej. Brak możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego skutkuje opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146a pkt 1 z zastosowaniem stawki podatkowej 23%. Zatem usługa polegająca na ściągnięciu (windykacja) długów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według podstawowej stawki 23%, na mocy art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ustawy. (Interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 5 kwietnia 2011 r. sygn. IPPP3/443-115/11-2/JF).

W opinii Banku usługę świadczoną przez Kupującego (Bank) w związku z nabyciem przedmiotowych wierzytelności należy zaliczyć do czynności ściągania długów, które podlegają opodatkowaniu 23% VAT. Wynagrodzeniem należnym Bankowi za tę usługę będzie kwota dyskonta zastosowanego przez strony przy ustalaniu ceny poszczególnych wierzytelności, a mianowicie różnica pomiędzy wartością danej Wierzytelności, a ceną zapłaconą za tę Wierzytelność przez Bank. Wynagrodzenie to będzie jednocześnie podstawą opodatkowania przedmiotowej Usługi podatkiem VAT. Bank prawidłowo postąpił wystawiając faktury na rzecz Sprzedającego wierzytelności, w których wykazał wartość dyskonta opodatkowaną 23% VAT.

Opinia Banku jest zgodna ze stanowiskiem organów podatkowych. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 19 października 2010 r. (sygn. IBPP2/443-589/10/UH) potwierdził, że "usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych. W konsekwencji fakt zakupu wierzytelności w celu odsprzedaży lub wyegzekwowania lub dalszej odsprzedaży, należy zakwalifikować jako usługę na rzecz sprzedawcy wierzytelności własnej. Sprzedawca taki jest w opisanej sytuacji usługobiorcą, on bowiem jest odbiorcą świadczenia ze strony nabywcy wierzytelności".

Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 16 grudnia 2010 r. (sygn. IPPP2/443-721/10-2/MM) wskazał, iż "to nabywca wierzytelności (w tym przypadku Wnioskodawca) świadczy na rzecz swojego Udziałowca usługę, polegającą na uwolnieniu go od wykonywania czynności związanych ze ściąganiem długu i ryzyka jego nieściągnięcia. W konsekwencji, po stronie Wnioskodawcy istnieje czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT".

W interpretacji indywidualnej z dnia 11 października 2011 r. (sygn. IPPP2/443-843/11-2/MM) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że "nabycie wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej. Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy. Z punktu widzenia nabywcy Wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować, o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych. (...) Uznać zatem należy, że w sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika z tytułu wykonywanej czynności (nabycia wierzytelności), ponieważ dokonuje zakupu wierzytelności w celu ich dalszej sprzedaży lub windykacji we własnym zakresie".

Podsumowując swoje stanowisko Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, (odpowiadając jednocześnie na zadane we wniosku pytania), że:

Podobnie w interpretacji indywidualnej z dnia 5 stycznia 2012 r. (sygn. ILPP4/443-677/11-2/EWW) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że cesja wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy w odniesieniu do Nabywcy tych wierzytelności. W takim przypadku to nabywca wierzytelności świadczy bowiem na rzecz ich zbywcy usługę polegającą na uwolnieniu go od ciężaru wierzytelności własnej. W sytuacji cedenta, uzyskanie określonej kwoty, jest ekonomicznie pożądanym rozwiązaniem. Uzyskuje on bowiem od cesjonariusza określoną wartość, której działając we własnym zakresie w danym momencie nie byłby wstanie osiągnąć. Cesjonariusz daje mu taką możliwość skupując wierzytelności, przez co zaspokaja roszczenia wierzyciela. Nie ulega zatem wątpliwości, że cesjonariusz dokonując nabycia wierzytelności świadczy na rzecz cedenta (ich zbywcy) usługę, z tytułu której ten odnosi wymierną korzyść.

Zatem w przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że dokonując nabycia wierzytelności Nabywca świadczy na rzecz Zainteresowanego usługę uwolnienia go od ciężaru wierzytelności, czyli konieczności zaspokojenia przysługującej mu jako - zbywcy należności od innego podmiotu".

Mając na uwadze powyższe, Bank wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska wskazanego w niniejszym wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie:

* uznania za usługę nabycia wierzytelności od Sprzedającego, zastosowania zwolnienia z opodatkowania w stosunku do tej usługi oraz udokumentowania fakturą VAT tej usługi (pytania nr 1 i 2) - uznaje się za prawidłowe,

* określenia właściwej podstawy opodatkowania z tytułu świadczenia przedmiotowych usług oraz udokumentowania fakturą VAT (pytania nr 3 i 4) - uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 nr 177, poz. 1054), zwanej dalej "ustawą o VAT", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Przez dostawę towarów, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). W świetle postanowień art. 8 ust. 1 pkt ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zwanej dalej "k.c.". Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Według art. 509 § 2 k.c., wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...).

Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 k.c. - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

Nabycie wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej. Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności. Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, obojętnie czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji tej wierzytelności przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jej odsprzedaży. Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować, o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemającą osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Uznać zatem należy, że w sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawca będzie działał w charakterze podatnika z tytułu wykonywanej czynności (nabycia wierzytelności), ponieważ dokonuje zakupu wierzytelności w celu jej dalszej windykacji we własnym zakresie. Działanie to zaś wypełnia znamiona odpłatnego świadczenia usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f. W tym miejscu należy zaznaczyć, że w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwolnione od podatku były usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, jednakże przepis ten został uchylony.

W konsekwencji, od dnia 1 stycznia 2011 r., w przypadku usług finansowych, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Stosownie do art. 43 ust. 15 ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy zauważyć, iż wskazane wyżej wyłączenie usług ściągania długów i factoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. Stosownie bowiem do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom, transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dodatkowo wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując factoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej Dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Pojęcia "czynności ściągania długów" i "factoring" nie zostały w ustawie zdefiniowane, w związku z czym powstaje wątpliwość, czy obejmują one również obrót wierzytelnościami. Usługi ściągania długów i factoringu należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady, factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora.

W pojęciu usług ściągania długów i factoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia. W tym miejscu należy wskazać, że ustawa nie uzależnia opodatkowania usług factoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ factoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Factoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) wynika, iż Wnioskodawca na mocy umów sprzedaży wierzytelności zawartych pomiędzy nim a Sprzedającym wierzytelności, nabył od Sprzedającego wierzytelności o zapłatę z tytułu ceny sprzedaży Udziałów, która przysługuje Sprzedającemu w stosunku do Miasta na podstawie zawartej z Miastem Umowy Sprzedaży Udziałów. Zapłata przez Miasto ceny zakupu udziałów została zgodnie z umową odroczona i Miasto jest zobowiązane zapłacić Sprzedającemu udziały odsetki za wydłużenie okresu spłaty zobowiązań wynikających z umowy sprzedaży udziałów. Wszelkie odsetki w ramach poszczególnych wierzytelności płatne są łącznie z kwotą nominalną wierzytelności, jednorazowo na koniec ustalonego okresu spłaty danej wierzytelności. Skutkiem powyższego, aż do momentu wymagalności wierzytelności (wraz z naliczonymi odsetkami) nie następuje żadna płatność na rzecz Sprzedającego. Bank nabył Wierzytelności od Sprzedającego wraz z całością praw z nimi związanych, w tym wszelkimi prawami przysługującymi Sprzedającemu jako wierzycielowi Miasta na podstawie Umowy Sprzedaży Udziałów, jak również całością związanych z nią obowiązków. Umowy sprzedaży posiadają skutek zarówno zobowiązujący jak i rozporządzający. Sprzedaż wierzytelności nastąpiła bez prawa regresu po stronie Kupującego. Strony uzgodniły w Umowach Sprzedaży, że Sprzedawca w odpowiednim terminie zawiadomi Dłużnika o zawarciu Umów Sprzedaży i cesji przedmiotowych wierzytelności. Kupujący zobowiązał się zapłacić Sprzedawcy Cenę Sprzedaży w wysokości Wartości Wierzytelności pomniejszonej o dyskonto. Wartość Wierzytelności uwzględnia Odsetki (zdefiniowane i liczone zgodnie z Umową Sprzedaży Udziałów) do dnia zawarcia Umowy Sprzedaży. Dyskonto zostało przez strony ustalone jako określony procent Wartości Wierzytelności i stanowi ono wynagrodzenie Kupującego za zwolnienie Sprzedającego z konieczności dochodzenia tych wierzytelności we własnym zakresie. Bank nabył przedmiotowe wierzytelności w celu dochodzenia ich we własnym zakresie, zwalniając Sprzedającego z konieczności dochodzenia tych wierzytelności we własnym zakresie, co jest szczególnie istotne biorąc pod uwagę charakter ich spłat (wszelkie płatności nominału i odsetek dokonywane są jednorazowo dopiero na koniec ustalonego okresu spłaty danej wierzytelności). W przyszłości Bank planuje nabywać podobne wierzytelności w celu ich dochodzenia lub dalszej odsprzedaży.

Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) tut. Organ stwierdza, że zamierzone przez Wnioskodawcę nabycie przedmiotowej wierzytelności od Sprzedawcy, o którym mowa we wniosku stanowi usługę opodatkowaną na gruncie przepisów ustawy o VAT polegającą na zakupie wierzytelności w celu windykacji we własnym zakresie. Czynność wykonana przez Wnioskodawcę spowoduje niewątpliwie "uwolnienie" cedenta (Sprzedawcy) od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze, odpowiadając na pytania nr 1 i 2 postawione we wniosku, należy stwierdzić, iż czynność nabycia przez Wnioskodawcę wierzytelności od Sprzedawcy stanowi usługę pośrednictwa finansowego w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem Wnioskodawca poprzez tą czynność uwalnia cedenta od ciężaru egzekwowania tej wierzytelności we własnym zakresie. Usługa ta nie korzysta ze zwolnienia z podatku VAT, bowiem stanowi usługę odzyskiwania długów obligatoryjnie wyłączoną ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, wskutek czego zastosowanie znajduje podstawowa stawka podatku VAT w wysokości 23%. W związku z powyższym w ww. zakresie stanowisko Spółki należy uznać za prawidłowe.

Kwestia ustalenia podstawy opodatkowania uregulowana została w dziale VI ustawy o VAT. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku nabycia wierzytelności podstawę opodatkowania z tytułu świadczonej usługi finansowej (ściągania długów) stanowić będzie różnica między wartością nominalną wierzytelności, która została przeniesiona na cesjonariusza a kwotą, którą cesjonariusz zapłacił za przejętą wierzytelność. Różnica ta stanowi bowiem faktyczne wynagrodzenie cesjonariusza z tytułu świadczonej usługi.

Stosownie do zapisu art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Sposób wystawiania faktur przez podatników podatku od towarów i usług został określony w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwanego dalej "rozporządzeniem". Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT". Elementy jakie powinna zawierać faktura zostały wymienione w § 5 rozporządzenia.

Mając na uwadze konstrukcję normatywną podstawy opodatkowania, wyrażoną w przytoczonym powyżej art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, należy podkreślić, iż podstawą opodatkowania jest w istocie kwota należna, co istotne, pomniejszona o należny z tytułu danej usługi podatek. Innymi słowy, w świetle ustawowej definicji nie można przyznać racji stwierdzeniu Spółki, iż podstawą opodatkowania dla opisywanej we wniosku transakcji będzie kwota wynagrodzenia, którą stanowi kwota dyskonta zastosowanego przez strony przy ustalaniu ceny poszczególnych wierzytelności, będąca różnicą pomiędzy wartością danej Wierzytelności a ceną zapłaconą za tę Wierzytelność przez Wnioskodawcę, bowiem jak wynika z wniosku to ona stanowi w rzeczywistości kwotę należną z tytułu świadczonej na rzecz Sprzedawcy usługi finansowej. W konsekwencji powyższego należy przyjąć, że podstawę opodatkowania w zaistniałych okolicznościach stanowić będzie wspomniana kwota wynagrodzenia, zwana także dyskontem, jednakże pomniejszona o kwotę należnego podatku, co sprawia, iż stanowisko Spółki w tym zakresie, uznające za podstawę opodatkowania wartość dyskonta, od którego naliczany jest następnie podatek VAT, należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do pytania nr 4 postawionego we wniosku, zgodzić się należy z Wnioskodawcą jedynie w części dotyczącej konieczności udokumentowania świadczonej na rzecz Sprzedawcy Wierzytelności usług. Otóż, usługa nabycia opisywanej we wniosku wierzytelności powinna być udokumentowana, w myśl art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, fakturą sprzedaży wystawioną przez Wnioskodawcę. Jednakże, co w rzeczywistości stanowi konsekwencję wcześniejszego, błędnego określenia podstawy opodatkowania, za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Banku, zakładające, że na wspomnianej fakturze VAT powinna ona wykazać wartość otrzymanego wynagrodzenia (dyskonto), przyjmując je za podstawę opodatkowania, powiększając je o kwotę należnego podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.