IPPP1/443-1050/12-4/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 17 października 2012 r. (data wpływu 22 października 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 stycznia 2013 r. (data wpływu 23 stycznia 2013 r.), w odpowiedzi na wezwanie z dnia 9 stycznia 2013 r. skutecznie doręczone w dniu 14 stycznia 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości zabudowanej dokonanej w ramach postępowania egzekucyjnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 października 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości zabudowanej dokonanej w ramach postępowania egzekucyjnego.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 18 stycznia 2013 r. (data wpływu 23 stycznia 2013 r.), w odpowiedzi na wezwanie z dnia 9 stycznia 2013 r. skutecznie doręczone w dniu 14 stycznia 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W toku czynności egzekucyjnych na podstawie art. 923 k.p.c. dokonano wszczęcia egzekucji do nieruchomości dłużnika: Pana T., Pana K., Pana P., Pani M., dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. W dniu 18 czerwca 2012 r. Sąd Rejonowy udzielił w sprawie egzekucyjnej prowadzonej przeciwko ww. dłużnikom przybicie nieruchomości zabudowanej, stanowiącej działkę nr 5/2 o powierzchni 730 m² zabudowaną budynkiem garażowo-gospodarczym o powierzchni użytkowej ok. 160,00 m^2, nieukończonym, murowanym, niepodpiwniczonym, na części garażowej parterowym, na pozostałej części dwukondygnacyjnym.

Przybicie nastąpiło za cenę 89.250,00 zł (osiemdziesiąt dziewięć tysięcy dwieście pięćdziesiąt złotych). Z ustaleń wynika, że dłużnicy, tzn. Pan K. - jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą i podatnikiem od towarów i usług. Wg oświadczenia ww. przedmiotowa nieruchomość nie stanowiła majątku prywatnego, nigdy nie była wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Nie przysługiwało również prawo do obciążenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 18 stycznia 2013 r. Wnioskodawca doprecyzował przedstawiony stan faktyczny o informacje:

* z wymienionych dłużników Pan K. i Pani M. są osobami prowadzącymi działalność gospodarczą. Wg oświadczenia działalność ta nie była nigdy związana z nieruchomością. Pozostali dłużnicy są osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej,

* osoby prowadzące działalność są podatnikami podatku od towarów i usług,

* Pani K. i Pan P. budowali nieruchomość wyłącznie w celach mieszkaniowych,

* zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) przedmiotowy budynek miałby symbol 1.11. 111.1110,

* budowa obiektu nie będzie kontynuowana; budowla kwalifikuje się do wyburzenia,

* dłużnikom nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do budowanego obiektu,

* nieruchomość stanowiła majątek prywatny dłużników,

* nieruchomość nigdy nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.

Ponadto Wnioskodawca uściślił, iż nieruchomość wchodziła w skład majątku prywatnego Pana K., a przedmiotowa nieruchomość była budowana w celach mieszkaniowych

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym, na podstawie art. 14 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja Podatkowa zwraca się o wydanie interpretacji - czy od nieruchomości określonych w pkt 68 wniosku należy obliczyć i odprowadzić podatek VAT, jeżeli odpowiedź jest twierdząca - to w jakiej wysokości, a także czy na sądowym organie egzekucyjnym - komorniku, spoczywa obowiązek w przypadku licytacyjnej sprzedaży nieruchomości należącej do dłużnika.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zgodnie z obowiązującym stanem faktycznym i prawnym, komornik nie posiada ustawowej kompetencji do ustalania podatku VAT od sprzedanej nieruchomości w drodze licytacji.

Ponadto należy podkreślić, w sposób niedostateczny został uregulowany status komornika sądowego jako płatnika podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów k.p.c. są płatnikami podatku od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji towarów będących własnością dłużników lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z wykładni przedmiotowego artykułu można jedynie wyprowadzić wniosek, że wskazane w nim podmioty, w tym również komornik, są płatnikiem podatku od towarów i usług oraz że są oni płatnikami podatku od dostawy dokonywanej w trybie egzekucji. Jednakże konkludując - nie da się już wywieść jaki jest kształt obowiązków ciążących na płatniku, ani też jakie uprawnienia posiada on w stosunku do podatnika. W końcu, nie można ustalić, jakimi środkami działania miałby się posłużyć płatnik w celu wykonania nałożonego na niego obowiązku prawnego. Co więcej, analiza systemowa prowadzi do wniosku, że wykonanie obowiązku płatnika nie jest w ogóle możliwe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Obowiązki płatnika podatku zostały określone w art. 8 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z tym przepisem, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Podatnikiem natomiast, stosownie do art. 7 § 1 ww. ustawy, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

W myśl § 23 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.), organy egzekucyjne, określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.), oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), w przypadku sprzedaży towarów, wystawiają w imieniu dłużnika i na jego rachunek faktury potwierdzające dokonanie sprzedaży tych towarów. Fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.

Z powyższych przepisów wynika, iż komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

A zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepisy art. 5 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jest dokonywana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Według art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Tym samym, dostawa zabudowanej nieruchomości spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów wynikającą z art. 7 ust. 1 ustawy i na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Podatnikami - wg zapisu ust. 1 tego artykułu - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 powyższego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Podkreślić przy tym należy, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakup towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 ustawy nie można podmiotu dokonującego dostawy uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy.

Skutkiem powyższego, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów cytowanej wyżej ustawy.

Z opisu sprawy wynika, iż przedmiotem egzekucji jest nieruchomość stanowiąca działkę o powierzchni 730 m² zabudowaną budynkiem garażowo-gospodarczym o powierzchni użytkowej ok. 160 m² nieukończonym, niepodpiwniczonym, na części garażowej parterowym, na pozostałej części dwukondygnacyjnym. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie PKOB przedmiotowy budynek miałby symbol 1.11.111.1110. Budowa obiektu nie będzie kontynuowana, budowla kwalifikuje się do wyburzenia. Nieruchomość stanowiła majątek prywatny dłużników. Była budowana wyłącznie w celach mieszkaniowych dłużników Pani K. i Pana P. Nieruchomość nigdy nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Z wymienionych dłużników Pani M. i Pan K. są osobami prowadzącymi działalność gospodarczą. Wg oświadczenia działalność ta nie była nigdy związana z nieruchomością. Pozostali dłużnicy są osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze, dłużników nie można uznać za podatników prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy - w odniesieniu do przedmiotu dostawy.

Treść wniosku wskazuje, że przedmiotowa nieruchomość nie była budowana w celu odsprzedaży, lecz w celach mieszkalnych, a także nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej. Oznacza to, że dostawa ww. nieruchomości realizowana będzie poza sferą działalności gospodarczej i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Skoro zatem dłużnicy z tytułu omawianej transakcji nie wystąpią w charakterze podatników podatku VAT, również dostawa dokonana przez Komornika sądowego nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, Komornik nie wystąpi z tytułu przedmiotowej transakcji jako płatnik podatku od towarów i usług.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu sprawy w odpowiedzi na zadane we wniosku pytanie należy stwierdzić, że z tytułu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji Wnioskodawca nie będzie obowiązany do obliczenia i uiszczenia za dłużnika należnego podatku VAT, bowiem jak dowiedziono wyżej jest to czynność niepodlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy, w którym Wnioskodawca wywodzi, iż "wykonanie obowiązku płatnika na podstawie przepisu art. 18 ustawy o podatku od towarów i usług nie jest w ogóle możliwe", należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.