IPPB5/4510-1217/15-4/JC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2015 r. (data wpływu 28 grudnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 18 marca 2016 r. (data wpływu 24 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. w związku z art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p. odsetki płacone przez Wnioskodawcę w związku z uczestnictwem w systemie zarządzania płynnością finansową cash-pooling na podstawie Globalnej Umowy Cash-poola, nie będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji i w konsekwencji będą podlegały zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p. w związku z art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p. odsetki płacone przez Wnioskodawcę w związku z uczestnictwem w systemie zarządzania płynnością finansową cash-pooling na podstawie Globalnej Umowy Cash-poola, nie będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji i w konsekwencji będą podlegały zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

A. S.A. z siedzibą w Polsce (dalej określana jako "Spółka" lub "Wnioskodawca") zamierza przystąpić do globalnej umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową - zerowanie sald rachunków bankowych, zawartej pomiędzy A., a Bankiem z siedzibą w Danii (dalej określana także, jako "Globalna umowa cash-poolingu", lub "Globalny cash-pooling"). W przypadku Globalnego cash-poolingu Wnioskodawca będzie jedynie jego uczestnikiem. Funkcję lidera będzie pełnił A. z siedzibą w Danii (dalej zwany "A."). Usługa objęta wyżej wymienioną umową świadczona będzie przez Bank z siedzibą w Danii, oraz oddział Banku zlokalizowany w Polsce (dalej "Bank"). Globalna umowa cash-poolingu, do której przystąpić zamierza Spółka, jest umową cash-poolingu typu rzeczywistego i jest umową nienazwaną, której celem jest polepszenie płynności finansowej spółek uczestniczących w tej strukturze.

Z perspektywy Spółki oraz pozostałych uczestników tworzących grupę kapitałową, zasadniczym elementem Globalnej umowy cash-poolingu jest wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek tworzących grupę kapitałową, poprzez poprawę bieżących przepływów pieniężnych. W tym celu następuje koncentracja środków pieniężnych wszystkich spółek grupy kapitałowej na jednym rachunku rozliczeniowym Lidera.

W celu realizacji powyższych założeń Bank otworzył dla lidera Globalnego cash-poolingu specjalny rachunek rozliczeniowy - Rachunek Główny ("Rachunek Główny"). Jednocześnie Bank otworzy szereg rachunków dodatkowych - Rachunków Szczegółowych ("Rachunki Szczegółowe"), związanych funkcjonalnie z powyższym Rachunkiem Głównym. Posiadaczami Rachunków Szczegółowych będą wszystkie podmioty z grupy kapitałowej, które przystąpią do Globalnej Umowy cash-poolingu, w tym Spółka ("Uczestnicy"). Wskazane rachunki mogą być prowadzone w polskim złotym lub walutach obcych, przy czym Rachunki Szczegółowe mogą być otwarte w wielu krajach, w tym w innych krajach niż kraj, w którym jest otwarty Rachunek Główny.

Wpłaty dokonywane na Rachunki Szczegółowe Uczestników (w tym Spółki) będą zwiększały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym. Bank będzie przenosił saldo dodatnie każdego Rachunku Szczegółowego na Rachunek Główny. Jednocześnie każdorazowe wypłaty z poszczególnych Rachunków Szczegółowych dokonywane przez Uczestników (w tym przez Spółkę) będą zmniejszały saldo środków pieniężnych na Rachunku Głównym. Saldo na Rachunku Głównym będzie zawsze odzwierciedleniem salda pomiędzy Bankiem a liderem, natomiast saldo na każdym Rachunku Szczegółowym będzie odzwierciedleniem salda pomiędzy danym Uczestnikiem a Bankiem i zawsze będzie wynosiło zero.

Wysokość wypłat dokonywanych przez Uczestników z Rachunków Szczegółowych może być ograniczona wysokością limitu ustalonego pomiędzy liderem a Uczestnikiem (o ile taki limit zostanie ustalony), a także wysokością limitu ustalonego pomiędzy Bankiem a liderem dla wszystkich spółek wchodzących w skład grupy kapitałowej. W systemie zarządzania płynnością finansową oferowanym przez Bank nie będzie możliwości dokonywania przez Spółkę samodzielnych wypłat lub wpłat bezpośrednio na Rachunek Główny. Za czynności wykonywane w ramach usługi zarządzania płynnością finansową Bank będzie pobierał wynagrodzenie.

Zaprezentowana powyżej struktura zarządzania środkami finansowymi oparta o Globalny cash-pooling nie jest jedynym rozwiązaniem mającym na celu usprawnienie procesu zarządzania finansami Grupy A. Oprócz tego A. utworzyła tzw. bank wewnętrzny (In-House Bank). Bank wewnętrzny nie jest odrębną spółką celową utworzoną w celu prowadzenia działalności finansowej, lecz funkcjonalnością systemu księgowego, z którego korzystają spółki należące do Grupy A.

Celem powołania banku wewnętrznego, a więc banku funkcjonującego wewnątrz korporacji jest umożliwienie spółkom z Grupy A. korzystania z rachunków prowadzonych w ramach banku wewnętrznego (systemu księgowego) według zasad zbliżonych do rachunków prowadzonych w bankach zewnętrznych. Ponadto, bank wewnętrzny został utworzony w celu centralizacji zarządzania środkami pieniężnymi należącymi do spółek z Grupy poprzez Globalny cash-pooling oparty o strukturę zerowania sald na rachunkach bankowych.

Dodatkowo rozliczenia pomiędzy spółkami wchodzącymi w skład Grupy, które zaimplementowały przedmiotowe rozwiązanie, odbywają się za pomocą operacji zarejestrowanych w systemie finansowo-księgowym, bez przepływu gotówki poprzez banki zewnętrzne, co powoduje zmniejszenie kosztów obsługi świadczonej przez banki zewnętrzne. Ostatnim aspektem utworzenia banku wewnętrznego są płatności na rzecz kontrahentów spółek z Grupy, które są realizowane w imieniu spółek przez A. przy wykorzystaniu jej kont bankowych (tzw. Payments on Behalf of (POBO)).

A. będący pool leaderem w Globalnym cash-poolingu posiada w Banku zarówno Globalne Rachunki Główne, jak i Globalne Rachunki Szczegółowe w poszczególnych walutach. Globalne Rachunki Główne odzwierciedlają wszystkie transakcje wszystkich uczestników Globalnego cash-poolingu. Natomiast Globalne Rachunki Szczegółowe wykorzystywane są do realizacji płatności własnych A. na rzecz jej kontrahentów oraz do regulowania przez A. w imieniu uczestników zobowiązań na rzecz ich kontrahentów zewnętrznych. Przykładowo Globalny Rachunek Szczegółowy prowadzony w polskich złotych jest wykorzystywany do realizowania przelewów w polskich złotych dla wszystkich spółek z grupy kapitałowej, których zobowiązania (np. względem zewnętrznych kontrahentów) są realizowane w złotych polskich. W związku z tym, że A. reguluje zobowiązanie w ich imieniu, te transakcje są także zaewidencjonowane na rachunkach prowadzonych na rzecz uczestników, w tym Spółki, w ramach banku wewnętrznego (tzw. rachunkach wewnętrznych). Zatem Wnioskodawca, będąc uczestnikiem Globalnego cash-poolingu, będzie posiadać rachunki w Banku oraz rachunki w banku wewnętrznym.

Saldo wewnątrzgrupowe Wnioskodawcy, jakie posiada on danego dnia względem A. w Globalnym cash-poolingu będzie odzwierciedlone na Globalnym Rachunku Szczegółowym Wnioskodawcy. To saldo będzie miało swoje odzwierciedlenie na rachunku w banku wewnętrznym należącym do Wnioskodawcy, ale nie będzie tożsame z saldem na tym rachunku. Rachunek wewnętrzny będzie wykazywał rzeczywiste saldo (dodatnie lub ujemne) Wnioskodawcy względem A. Z kolei rozliczenia wewnętrzne dokonywane między spółkami będącymi klientami banku wewnętrznego będą odbywały się wyłącznie w systemie księgowo-finansowym, z którego korzystają spółki wchodzące w skład Grupy A.

Natomiast płatności w imieniu Wnioskodawcy (POBO) do jego kontrahentów będą realizowane z Globalnych Rachunków Szczegółowych, których właścicielem jest A. Rozwiązanie to nie będzie dotyczyć należności publicznoprawnych (np. podatków, składek na ubezpieczenie społeczne) oraz wynagrodzeń na rzecz pracowników, które będą realizowane przez Wnioskodawcę bezpośrednio z własnego Rachunku Szczegółowego lub innego rachunku bankowego zewnętrznego. W przypadku, w którym A. zrealizuje płatność w imieniu Wnioskodawcy, a więc wykona rzeczywisty przelew ze swojego Globalnego Rachunku Szczegółowego na rachunek wskazany przez kontrahenta Wnioskodawcy, to następnie obciąży rachunek wewnętrzny Wnioskodawcy kwotą odpowiadającą kwocie przelewu powiększoną o koszty transakcyjne, jeśli takie wystąpią. Zatem na wyciągu bankowym dotyczącym Rachunku Szczegółowego prowadzonego przez Bank dla Wnioskodawcy nie będą widoczne płatności na rzecz jego kontrahentów, z wyjątkiem płatności na rzecz pracowników (np. wynagrodzenia) oraz płatności należności publicznoprawnych.

Wnioskodawca będzie dysponował potwierdzeniem wykonania przelewu w jego imieniu przez A. oraz potwierdzeniem obciążenia jego rachunku wewnętrznego przez A. A. jako właściciel banku wewnętrznego będzie odpowiedzialny za kalkulację odsetek. Odsetki będą naliczane pod koniec każdego miesiąca, przy uwzględnieniu sald dziennych. Saldo dzienne będzie sumą wszystkich transakcji zrealizowanych w ciągu dnia (np. wpłat otrzymanych od innych spółek z Grupy, które także uczestniczą w banku wewnętrznym pomniejszonych o wszystkie wypłaty zrealizowane przez A. w imieniu uczestnika banku wewnętrznego).

Odsetki nie będą kompensowane, tj. przychód z odsetek będzie naliczany na saldach dodatnich Spółki, a wydatki odsetkowe będą naliczane na saldach ujemnych Spółki. Odsetki nie będą fizycznie transferowane, ale będą naliczane/odliczane na wewnętrznych kontach (w banku wewnętrznym), na których będą ujawnione pozycje pomiędzy spółkami.

Zarówno A. jaki i Spółka, z uwagi na mechanizm kalkulacji i dystrybucji odsetek w ramach banku wewnętrznego nie jest w stanie określić, które kwoty otrzymywanych odsetek i w jakiej wysokości trafiają do poszczególnych odbiorców, gdyż pieniądz elektroniczny nie jest w żaden sposób zindywidualizowany. Podmiotami uprawnionymi mogą być każdorazowo pozostałe podmioty z grupy kapitałowej, uczestniczące w banku wewnętrznym, w tym także Spółka. A. nie będzie pobierał żadnych dodatkowych opłat za uczestnictwo w banku wewnętrznym, jednak będzie obciążał uczestników banku wewnętrznego kosztami transakcji, jakie w ich imieniu A. poniosła na rzecz Banku.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 18 marca 2016 r. Wnioskodawca wskazał, że pomiędzy Wnioskodawcą oraz Uczestnikami Globalnego cash-poolingu, w tym także Liderem istnieją powiązania, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Natomiast pomiędzy Wnioskodawcą, a Bankiem nie istnieją powiązania, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT w związku z art. 16 ust. 7b ustawy o CIT odsetki płacone przez Wnioskodawcę w związku z uczestnictwem w systemie zarządzania płynnością finansową cash-pooling na podstawie Globalnej Umowy Cash-poola, nie będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji i w konsekwencji będą podlegały zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki płacone przez niego w związku z uczestnictwem w systemie zarządzania płynnością finansową cash-pooling oraz w strukturze banku wewnętrznego nie będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT w związku z art. 16 ust. 7b ustawy o CIT i w konsekwencji będą podlegały zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w całości, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Poprzez koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT rozumie się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Z kolei w świetle art. 16 ust. 7b ustawy o CIT przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz art. 15c, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę; pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu.

Mając na uwadze powołane uregulowania, aby można było rozważać istnienie stosunku prawnego opartego na umowie pożyczki, potencjalnie objętego ograniczeniem wskazanym w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT, konieczne jest wystąpienie kluczowego dla tej umowy elementu - zgodnego oświadczenia woli dającego i biorącego pożyczkę, przez które dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy (albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku), a biorący zobowiązuje się zwrócić taką samą ilość pieniędzy (albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości). Ponadto istotą umowy pożyczki jest przeniesienie własności przedmiotu pożyczki z pożyczkodawcy na pożyczkobiorcę i odwrotnie przy zwrocie pożyczki (por. Kodeks cywilny. Komentarz, pod red. E. Gniewka, Warszawa 2014, dostęp: www.legalis.pl).

Wnioskodawca jednak wskazał, że w przedstawionym przez niego opisie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) wzajemne zobowiązania i należności pomiędzy Spółką wynikają odpowiednio z uczestnictwa w Globalnym cash-poolingu oraz strukturze banku wewnętrznego oraz Lokalnego cash-poolingu.

Globalny Cash pooling jest rodzajem systemu, w ramach którego dokonuje się koncentracji środków z jednostkowych rachunków poszczególnych jego uczestników na rachunek wspólny (rachunek główny) i zarządza się zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu możliwości wynikających z tzw. korzyści skali. Jednym z walorów cash-poolingu jest możliwość koncentracji środków kilku podmiotów oraz kompensowania przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów.

Przedstawiona w opisie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) konstrukcja Umowy Cash Poolingu Globalnego, a także rozwiązanie polegające na utworzeniu banku wewnętrznego, jako sposobów gospodarowania wolnymi środkami finansowymi poszczególnych członków Grupy nie powoduje, że pomiędzy uczestnikami systemu dochodzi do zawierania umów pożyczek w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o CIT, mimo, że system ten zawiera w sobie pewne elementy finansowania mogącego przypominać kredytowanie. Nie można jednak uznać, że jego konstrukcja wyczerpuje elementy istotne dla umowy pożyczki, ponieważ po stronie Spółki nie powstaje zobowiązanie do przeniesienia skonkretyzowanej ilości środków pieniężnych na określony podmiot. Takie zobowiązanie nie powstaje także na żadnym etapie uczestnictwa w opisanej strukturze. Wnioskodawca wskazuje, że istotą Globalnej Umowy Cash poola jest stworzenie puli środków pieniężnych, z której korzystają spółki powiązane kapitałowo. Zarówno wartość środków pieniężnych lokowanych przez Spółkę w systemie Cash-Pool, jak i stopień wykorzystania środków tam zgromadzonych jest uzależniony od bieżącej sytuacji gospodarczej Spółki i podlega ciągłym zmianom. Co warte podkreślenia, w przypadku wpłaty środków na Globalny Rachunek Główny, Spółka nie jest wstanie wskazać jaki uczestnik otrzymał wpłacone przez nią środki, pełniący funkcję lidera w Globalnej Umowie Cash-poola. Analogicznie w sytuacji, w której Spółka wypłaca środki z Globalnego Rachunku Głównego nie jest w stanie określić do jakiego podmiotu lub podmiotów one należą.

Podsumowując, w ocenie Spółki transakcje dokonywane w ramach Globalnej Umowy Cash Poola nie mogą być uznane za pożyczkę w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o CIT. W związku z powyższym do odsetek obciążających Wnioskodawcę, w związku z uczestnictwem w opisanej Globalnej Umowie Cash Poola nie będą miały zastosowania ograniczenia wynikające z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT.

Wnioskodawca wskazuje, że prawidłowość prezentowanego przez Niego powyżej stanowiska znajduje swoje potwierdzenie w praktyce sądów administracyjnych. W szczególności Wnioskodawca wskazuje na:

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 listopada 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 1109/14, w którym wskazano, że "należy zauważyć, że ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczą odsetek od pożyczek (kredytów) udzielanych podatnikowi przez podmioty z nim powiązane. Natomiast w przypadku cash poolingu przedstawionego w zdarzeniu przyszłym opisanym przez stronę, nie dochodzi do zawierania pomiędzy uczestnikami systemu zarządzania środkami pieniężnymi umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p., mimo że umowy te zawierają element kredytowania jednych podmiotów przez inne podmioty. Przede wszystkim, jak słusznie wskazała Skarżąca, podatnicy przystępujący do umowy cash pooolingu nie zobowiązują się do przeniesienia własności określonej z góry ilości pieniędzy na inny określony w umowie podmiot. Uczestnicy tego rodzaju porozumienia nie wiedzą, kiedy ich środki zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego z uczestników. Nie jest więc skonkretyzowana druga strona transakcji i wysokość pożyczki, co oznacza, że podmioty porozumienia nie są w tym zakresie wobec siebie stronami stosunków zobowiązaniowych. Uczestnicząc w umowie, spółka jedynie udostępnia lub otrzymuje środki w zależności od swojej sytuacji finansowej. Innymi słowy, istotą umowy cash poolingu nie jest przenoszenie na własność biorącego określonej ilości pieniędzy i późniejszy ich zwrot, ale zarządzanie płynnością finansową poszczególnych podmiotów wchodzących w skład grupy, co pozwala na kompensowanie przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty, z przejściowymi niedoborami powstałymi u innych podmiotów" (wyrok nieprawomocny);

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 maja 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 32/14, gdzie wskazano, że "należy zauważyć, że ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczą odsetek od pożyczek (kredytów) udzielanych podatnikowi przez podmioty z nim powiązane. Natomiast w przypadku cash poolingu, przedstawionego w zdarzeniu przyszłym opisanym przez stronę, nie dochodzi do zawierania pomiędzy uczestnikami systemu zarządzania środkami pieniężnymi umowy pożyczki w rozumieniu art. 16 ust. 7b up.d.o.p., mimo że umowy te zawierają element kredytowania jednych podmiotów przez inne podmioty. Przede wszystkim, jak słusznie wskazała Skarżąca, podatnicy przystępujący do umowy cash-poolingu nie zobowiązują się do przeniesienia własności określonej z góry ilości pieniędzy na inny określony w umowie podmiot. Uczestnicy tego rodzaju porozumienia nie wiedza, kiedy ich środki zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego z uczestników. Nie jest wiec skonkretyzowana druga strona transakcji i wysokość pożyczki, co oznacza, że podmioty porozumienia nie są w tym zakresie wobec siebie stronami stosunków zobowiązaniowych. Uczestnicząc w umowie, spółka jedynie udostępnia lub otrzymuje środki w zależności od swojej sytuacji finansowej. Innymi słowy, istotą umowy cash poolingu nie jest przenoszenie na własność biorącego określonej ilości pieniędzy i późniejszy ich zwrot, ale zarządzanie płynnością finansową poszczególnych podmiotów wchodzących w skład grupy, co pozwala na kompensowanie przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty, z przejściowymi niedoborami powstałymi u innych podmiotów. Wobec powyższego zasadne jest stanowisko skarżącej, że stosunki pomiędzy uczestnikami systemu i agentem wynikające z uczestnictwa w systemie nie powinny być kwalifikowane jako udzielenie pożyczki, o której mowa w art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p. i tym samym, odsetki płacone w ramach umowy cash poolingu nie powinny podlegać restrykcjom wynikającym z przepisów o niedostatecznej kapitalizacji" (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 11 lutego 2014 r., sygn. akt I SA/Wr 1946/13, wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 lutego 2014 r., sygn. akt III SA/WA 2562/13, wyrok nieprawomocny);

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 8 maja 2014 r., sygn. akt I SA/Rz 235/14, gdzie wskazano, że "na podstawie przedstawionego przez Skarżącą zdarzenia przyszłego nie sposób zgodzić się z interpretacją organu, że uczestnicy systemu zobowiązują się względem siebie do przeniesienia określonych pieniędzy; a następnie do zwrotu tej samej ich ilości. Jak słusznie podkreśla Skarżącą, w momencie zawarcia umowy żaden z uczestników systemu (w tym koordynujący) nie posiada informacji, czy i w jakiej wysokości nabędzie roszczenie wobec innego uczestnika systemu, w związku ze spłatą jego długu wobec banku, z tytułu wykorzystania kredytu w rachunku głównym. (...) tymczasem cash pooling jest formą zarządzania finansami stosowaną wprawdzie przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie, której istota sprowadza się do zapewnienia płynności finansowej grupy, przy prawnie dopuszczalnym koncentrowaniu środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą z wykorzystaniem korzyści skali. (...) w związku z zaprzeczeniem by przepływy finansowe pomiędzy uczestnikami systemu stanowiły realizację zawartych pomiędzy tymi uczestnikami umów pożyczek brak jest podstaw do zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p" (wyrok nieprawomocny).

Mając na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że odsetki płacone przez Wnioskodawcę w związku z uczestnictwem w systemie zarządzania płynnością finansową cash-pooling na podstawie Globalnej Lokalnej umowy cash-poola, a także w ramach struktury banku wewnętrznego nie będą podlegały ograniczeniom wynikającym z przepisów o tzw. niedostatecznej kapitalizacji i w konsekwencji będą podlegały zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem spełnienia ogólnych warunków wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 18 marca 2016 r. Wnioskodawca wskazał, że w złożonym wniosku o interpretację (w opisie własnego stanowiska) Wnioskodawca błędnie podał informację, że jest uczestnikiem Lokalnego cash-poolingu, gdyż jest uczestnikiem Globalnego cash-poolingu oraz tzw. banku wewnętrznego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Umowa "cash poolingu" jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy przez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. Pool leadera (Agenta, Lidera), którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm., dalej: "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 60 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 61 u.p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

Przy czym, zgodnie z art. 16 ust. 6 u.p.d.o.p., wskaźnik procentowy, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, posiadanych udziałów (akcji) w spółce określa się na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami (akcjami) przysługują danemu podmiotowi; przepis art. 11 ust. 5b stosuje się odpowiednio. W przypadku wspólnika spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, niebędącego akcjonariuszem uważa się, że ten wskaźnik procentowy pozostaje spełniony bez względu na wielkość jego udziału w tej spółce.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p., przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz art. 15c, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę; pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu.

Zgodnie z art. 16 ust. 7g u.p.d.o.p., wartość zadłużenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, pomniejsza się o wartość pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, wskazanym w tych przepisach.

Z kolei, w myśl art. 16 ust. 7h u.p.d.o.p., wartość kapitału własnego, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, określa się na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek, o których mowa w tych przepisach, bez uwzględnienia kapitałów z aktualizacji wyceny oraz części kapitału własnego pochodzącego z otrzymanych pożyczek podporządkowanych. Wartość tę pomniejsza się o wartość kapitału zakładowego spółki lub funduszu udziałowego w spółdzielni, jaka nie została na ten kapitał lub fundusz faktycznie przekazana lub jaka została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek, przysługującymi wspólnikom wobec tej spółki lub członkom wobec tej spółdzielni, a także wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16m.

Polskie przepisy prawa cywilnego nie zawierają regulacji odnoszących się do umowy cash poolingu, stąd też umowę taką zaliczyć należy do umów nienazwanych na gruncie polskich przepisów prawa cywilnego. Tym niemniej cechą takiej umowy jest to, że jeden z podmiotów (uczestnik umowy) przekazuje własne środki finansowe innemu podmiotowi (innemu uczestnikowi umowy), celem pokrycia przez ten inny podmiot zobowiązań pieniężnych. Otrzymane przez podmiot środki finansowe podlegają zwrotowi wraz z wynagrodzeniem za korzystanie z tych środków, określonym w formie odsetek. Faktycznym jej celem jest udostępnianie środków pieniężnych pomiędzy podmiotami z grupy oraz osiąganie przez te podmioty korzyści w postaci odsetek.

Istotą zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki jest przejście prawa własności przedmiotu pożyczki na pożyczkobiorcę oraz zobowiązanie pożyczkobiorcy do zwrotu, czyli do przeniesienia własności takiego samego przedmiotu na pożyczkodawcę.

Opisana we wniosku umowa cash poolingu wypełnia przesłanki zaliczenia jej do umowy pożyczki zdefiniowanej w art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p. W przedmiotowej sprawie mamy bowiem do czynienia z przekazywaniem środków pieniężnych pomiędzy podmiotami, przy jednoczesnej - wynikającej z logiki systemu zarządzania płynnością finansową - konieczności zwrotu danych środków oraz uzyskiwaniu w związku z tym określonego wynagrodzenia w postaci odsetek.

Odnosząc powołane wcześniej normy prawne do przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że uprawnienie Spółki do korzystania ze środków finansowych w ramach opisanego systemu upoważnia do stwierdzenia, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym będziemy mieli do czynienia z pożyczką w rozumieniu definicji zawartej w art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p.

Tym samym, w sytuacji gdy Spółka będzie wykazywała saldo debetowe, a także łączna wartość zadłużenia wobec podmiotów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. przekroczy wartość kapitału własnego, wówczas w odniesieniu do odsetek wypłacanych w związku z uczestnictwem w systemie znajdą zastosowanie ograniczenia w zakresie niedostatecznej kapitalizacji.

W tym miejscu wskazać należy, że uzyskanie niezbędnych i koniecznych informacji, istotnych z punktu widzenia prawidłowego opodatkowania powinno stanowić element organizacji systemu i umożliwić prawidłowe stosowanie przepisów podatkowych.

Mając zatem na względzie treść stanowiska Wnioskodawcy zawartego we wniosku należy stwierdzić, że jest ono nieprawidłowe, gdyż w kontekście przedstawionego systemu, nie można wykluczyć okoliczności stosowania art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p., z uwagi na brzmienie art. 16 ust. 7b u.p.d.o.p.

Zauważyć także należy, że stanowisko organu zawarte w niniejszej interpretacji znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych - przykładowo wyroki:

* WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt I SA/Go 604/13;

* WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Go 503/15;

* WSA w Poznaniu z dnia 2 kwietnia 2014 r., sygn. akt I SA/Po 1014/13;

* WSA w Poznaniu z dnia 3 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Po 745/15;

* WSA w Lublinie z dnia 11 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Lu 240/14;

* WSA w Łodzi z dnia 12 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Łd 714/15;

* WSA w Gliwicach z dnia 6 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 483/15;

* WSA w Gliwicach z dnia 6 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 500/15;

* WSA w Gliwicach z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 242/15;

* WSA w Gliwicach z dnia 19 listopada 2015 r., sygn. akt I SA/Gl 535/15;

* WSA w Gliwicach z dnia 12 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Gl 755/15;

* WSA w Warszawie z dnia 6 października 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 212/15;

* WSA w Warszawie z dnia 28 października 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 147/15;

* WSA w Warszawie z dnia 16 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 389/15;

* WSA w Warszawie z dnia 17 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 2907/15;

* WSA w Warszawie z dnia 3 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1054/15;

* WSA w Warszawie z dnia 3 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1055/15;

* WSA w Warszawie z dnia 3 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1056/15;

* WSA w Warszawie z dnia 23 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1295/15;

* WSA w Warszawie z dnia 9 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1318/15;

* WSA w Warszawie z dnia 10 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 210/15;

* WSA w Warszawie z dnia 11 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1355/15;

* WSA w Warszawie z dnia 11 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1353/15;

* WSA w Warszawie z dnia 11 marca 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 1354/15;

* WSA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1112/15;

* WSA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 1018/15;

* WSA we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt I SA/Wr 996/15.

Stanowisko organu zostało także w pełni potwierdzone przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 30 września 2015 r., sygn. akt II FSK 2033/14 oraz II FSK 3137/14.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.