IPPB5/423-884/11-5/JC - Zastosowanie przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczących niedostatecznej kapitalizacji w związku z zawartą umową cash poolingu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 2 grudnia 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB5/423-884/11-5/JC Zastosowanie przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 u.p.d.o.p. dotyczących niedostatecznej kapitalizacji w związku z zawartą umową cash poolingu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 1 września 2011 r. (data wpływu 2 września 2011 r.) uzupełnionym pismem, które wpłynęło do tut. Organu w dniu 10 listopada 2011 r. oraz pismem z dnia 22 listopada 2011 r. (data nadania 22 listopada 2011 r., data wpływu 24 listopada 2011 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie Nr IPPB5/423-884/11-3/JC z dnia 10 listopada 2011 r. (data nadania 14 listopada 2011 r., data doręczenia 16 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy dotyczących niedostatecznej kapitalizacji w związku z zawartą umową cash poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy dotyczących niedostatecznej kapitalizacji w związku z zawartą umową cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca") jest polską spółką kapitałową z siedzibą w W. wchodzącą w skład Grupy E. (dalej: "Grupa E."). Wnioskodawca jest członkiem systemu zarządzania płynnością finansową (dalej: "Cash-pooling" lub "System") na podstawie Umowy cash poolingu zawartej z A. Bank (dalej: "umowa A.").

Umowa A. została zawarta pomiędzy A. Bank (dalej: "Bank") oraz spółkami z Grupy E., w tym z N. pełniącym rolę agenta w ramach Systemu (dalej: "Agent") oraz pozostałymi uczestnikami Systemu, w tym Wnioskodawcą (dalej łącznie z Agentem jako: "Uczestnicy"). Celem Systemu jest zwiększenie efektywności działalności gospodarczej i rozliczeń pieniężnych z partnerami handlowymi prowadzonymi przez Uczestników poprzez zoptymalizowanie kosztów zaciągniętego kredytu i odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald na rachunkach bankowych Uczestników prowadzonych przez Bank. Każdy z Uczestników dzięki przystąpieniu do Systemu dąży do zmniejszenia obciążeń z tytułu odsetek od kredytu oraz do uzyskiwania większych przychodów z odsetek od środków zgromadzonych w Banku na rachunku bieżącym.

Bank na podstawie odrębnych umów zawartych z każdym z Uczestników przechowuje środki pieniężne Uczestników na rachunkach bankowych bieżących prowadzonych w Euro (dalej: "Rachunek Bieżący") oraz dokonuje na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych.

Agent posiada w Banku Rachunek Bieżący oraz dodatkowy rachunek pomocniczy (inny niż Rachunek Bieżący) przeznaczony wyłącznie do dokonywania rozliczeń i przeprowadzania operacji związanych z Systemem (dalej: "Rachunek Pomocniczy"). System przewiduje, iż na koniec każdego dnia roboczego Bank przenosi na Agenta wszystkie wierzytelności pieniężne przysługujące Bankowi wobec Uczestników innych niż Agent (dalej: "Wierzytelność") oraz jednocześnie dokonuje przeksięgowania na Rachunek Pomocniczy Agenta wierzytelności przysługujących Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego Rachunku Bieżącym (dalej: "Wierzytelność Banku"). Z tytułu nabycia wierzytelności Agent płaci Bankowi cenę w wysokości wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Zapłata ceny następuje poprzez obciążenie Rachunku Bieżącego Agenta odpowiednią kwotą.

Dodatkowo na koniec każdego dnia roboczego Agent przejmuje od Banku wszystkie wówczas istniejące zobowiązania pieniężne Banku wobec Uczestników innych niż Agent w kwocie równej nominalnej wysokości dodatniego salda na Rachunkach Bieżących poszczególnych Uczestników (dalej: "Dług"), a Bank dokonuje jednoczesnego przeksięgowania na Rachunek Pomocniczy Agenta długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku Bieżącym (dalej: "Dług Banku"). Z tytułu przejęcia Długów Bank wypłaca Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wypłata tego wynagrodzenia następuje poprzez uznanie Rachunku Bieżącego Agenta odpowiednią kwotą.

Na początku każdego dnia roboczego następującego po dniu roboczym, w którym Bank przeniósł na Agenta Wierzytelności, Agent dokonuje zwrotnego przeniesienia Wierzytelności nabytych poprzedniego dnia na Bank za cenę w wysokości ich wartości nominalnej, a Bank dokonuje równoczesnego przeksięgowania na Rachunek Bieżący prowadzony przez Agenta Wierzytelności Banku przeniesionych poprzedniego dnia roboczego na Rachunek Pomocniczy Agenta. Zapłata ceny zostaje dokonana poprzez uznanie odpowiednią kwotą Rachunku Bieżącego Agenta.

Bank dokonuje również na początku każdego dnia roboczego następującego po dniu roboczym, w którym Agent przejął od Banku Długi zwrotnego przejęcia wszystkich takich długów od Agenta za wynagrodzeniem w wysokości ich wartości nominalnej oraz dokonuje przeksięgowania na Rachunek Bieżący Agenta Długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku Bieżącym przeksięgowanego poprzedniego dnia roboczego na Rachunek Pomocniczy Agenta.

Wynagrodzenie z tego tytułu zostaje zapłacone poprzez obciążenie odpowiednią kwotą Rachunku Bieżącego Agenta. Jako "koniec dnia roboczego" uznaje się godzinę 17:00, a za "początek dnia roboczego" godzinę 09:00 czasu urzędowego obowiązującego w danym dniu na terytorium Polski. Dzień roboczy oznacza każdy dzień miesiąca kalendarzowego, z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy oraz innych dni, w których Bank nie prowadzi działalności operacyjnej.

Jeżeli po dokonaniu czynności przeniesienia na Rachunek Pomocniczy Agenta wszystkich wierzytelności i długów na rachunku tym powstanie saldo dodatnie, Bank nalicza odsetki od tego salda. Uznanie odsetkami Rachunku Pomocniczego Agenta z tego tytułu odbywa się ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca kalendarzowego z datą waluty następnego dnia roboczego.

Jeżeli jednak po dokonaniu czynności przeniesienia na Rachunek Pomocniczy Agenta wszystkich wierzytelności i długów na rachunku tym powstanie saldo ujemne, Bank pobiera odsetki od tego salda. Obciążenie odsetkami z tego tytułu Rachunku Pomocniczego odbywa się ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca kalendarzowego z datą waluty następnego dnia roboczego.

Salda ujemne i dodatnie na Rachunkach Uczestników nie są oprocentowane.

Ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca kalendarzowego odsetki, którymi został uznany lub obciążony Rachunek Pomocniczy Agenta zostają podzielone pomiędzy Uczestników poprzez, odpowiednio, uznanie bądź obciążenie ich Rachunków Bieżących stosownie do udziału każdego z nich w powstałych każdego dnia roboczego w wyniku dokonania operacji przeniesień wierzytelności i długów dodatnich albo ujemnych saldach na Rachunku Pomocniczym Agenta.

Z tytułu opisanych powyżej czynności Bankowi przysługuje wynagrodzenie początkowe (należne od każdego Uczestnika, w związku z przystąpieniem do Systemu) oraz wynagrodzenie miesięczne (w związku z bieżącą obsługą systemu przez Bank).

W uzupełnieniu wniosku z dnia 22 listopada 2011 r. Spółka wskazała:

1.

Systemem stosowanym na podstawie umowy jest cash pooling nierzeczywisty ("notional cash pooling"). System ten polega na optymalizacji efektu odsetkowego poprzez kompensowanie sald powstałych na rachunkach bankowych grupy kapitałowej - nie występuje fizyczny transfer środków pieniężnych pomiędzy Uczestnikami Systemu, a jedynie salda z poszczególnych rachunków uczestniczących w cash poolingu podlegają konsolidacji na Rachunku Pomocniczym Agenta i w ten sposób obliczane są odsetki od kwoty netto zgromadzonych sald.

Tak jak wskazano w ramach stanu faktycznego wniosku, System przewiduje, iż na koniec każdego dnia roboczego Bank przenosi na Agenta wszystkie wierzytelności pieniężne przysługujące Bankowi wobec Uczestników innych niż Agent (dalej: "Wierzytelność") oraz jednocześnie dokonuje przeksięgowania na Rachunek Pomocniczy Agenta wierzytelności przysługujących Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego Rachunku Bieżącym (dalej: "Wierzytelność Banku"). Z tytułu nabycia wierzytelności Agent płaci Bankowi cenę w wysokości wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Zapłata ceny następuje poprzez obciążenie Rachunku Bieżącego Agenta odpowiednią kwotą.

Dodatkowo na koniec każdego dnia roboczego Agent przejmuje od Banku wszystkie wówczas istniejące zobowiązania pieniężne Banku wobec Uczestników innych niż Agent w kwocie równej nominalnej wysokości dodatniego salda na Rachunkach Bieżących poszczególnych Uczestników (dalej: "Dług"), a Bank dokonuje jednoczesnego przeksięgowania na Rachunek Pomocniczy Agenta długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku Bieżącym (dalej: "Dług Banku"). Z tytułu przejęcia Długów Bank wypłaca Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wypłata tego wynagrodzenia następuje poprzez uznanie Rachunku Bieżącego Agenta odpowiednią kwotą.

Na początku każdego dnia roboczego następującego po dniu roboczym, w którym Bank przeniósł na Agenta Wierzytelności, Agent dokonuje zwrotnego przeniesienia Wierzytelności nabytych poprzedniego dnia na Bank za cenę w wysokości ich wartości nominalnej, a Bank dokonuje równoczesnego przeksięgowania na Rachunek Bieżący prowadzony przez Agenta Wierzytelności Banku przeniesionych poprzedniego dnia roboczego na Rachunek Pomocniczy Agenta. Zapłata ceny zostaje dokonana poprzez uznanie odpowiednią kwotą Rachunku Bieżącego Agenta.

Bank dokonuje również na początku każdego dnia roboczego następującego po dniu roboczym, w którym Agent przejął od Banku Długi zwrotnego przejęcia wszystkich takich długów od Agenta za wynagrodzeniem w wysokości ich wartości nominalnej oraz dokonuje przeksięgowania na Rachunek Bieżący Agenta Długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku Bieżącym przeksięgowanego poprzedniego dnia roboczego na Rachunek Pomocniczy Agenta.

2.

Bank nie jest podmiotem powiązanym z Uczestnikami Systemu zarządzania płynnością finansową w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

3.

Spółki uczestniczące w Systemie są podmiotami powiązanymi ze Spółką w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych; wśród Spółek uczestniczących w Systemie, następujące podmioty podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy:

* N.,

* S.,

* K.;

wśród Spółek uczestniczących w Systemie, następujące podmioty nie podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy:

* E. z siedzibą w Szwajcarii,

* P. z siedzibą na Cyprze,

* M. z siedzibą na Cyprze,

* M. z siedzibą na Cyprze,

* M. z siedzibą na Cyprze,

* O. z siedzibą w Czechach,

* E. z siedzibą w Czechach.

4.

W ramach Systemu zarządzania płynnością finansową nie będzie dochodziło (nie dochodzi) do zawarcia umów pożyczek ani też umów depozytu nieprawidłowego.Zgodnie z art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych dla potrzeb przepisów o niedostatecznej kapitalizacji""przez pożyczkę rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę".

Umowa A., na podstawie której Spółka uczestniczy w Systemie, nie spełnia warunków niezbędnych do uznania jej za umowę pożyczki (w tym depozytu nieprawidłowego) zgodne z powyższą definicją. Podpisując umowę A., uczestnicy zobowiązują się do konsolidowania swoich sald z saldami innych podmiotów uczestniczących w Systemie za pośrednictwem Rachunku Pomocniczego Agenta, a nie do pożyczenia ich konkretnemu uczestnikowi. Spółka uczestnicząc w Systemie nie jest zobowiązana do przeniesienia z góry ustalonej ilości pieniędzy na rzecz z góry określonego podmiotu.

Należy wskazać, iż w przypadku cash-poolingu z reguły występują przynajmniej trzy podmioty, tj. uczestnik (np. mający saldo dodatnie), inny uczestnik (np. mający saldo ujemne) oraz bank występujący w roli organizatora. Uczestnik wykazujący saldo dodatnie nie wie, czy jego saldo zostanie wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest możliwe konkretne określenie drugiej strony operacji oraz jej przedmiotu.

W związku z tym, Spółka nie jest w stanie stwierdzić, czy i w jakiej części oraz jaki konkretnie podmiot udzielił Spółce finansowania, tj. Spółka nie jest w stanie określić Uczestnika, którego saldo dodatnie posłużyło do pokrycia salda ujemnego innego z Uczestników.

Uczestnicy nie są zatem wobec siebie stronami stosunków zobowiązaniowych, których przedmiotem byłoby przeniesienie na własność biorącego określonej ilości pieniędzy oraz zwrot tej samej ilości pieniędzy, a o których mowa w przytoczonym powyżej art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tj. pożyczki oraz depozytu nieprawidłowego).

5.

W omawianym Systemie zarządzania płynnością finansową Agent, którego rolę pełni N., jest podmiotem powiązanym z pozostałymi Uczestnikami Systemu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W zakresie wskazania roli Agenta w Systemie, zgodnie z opisem stanu faktycznego przedstawionym we wniosku, Agent posiada w Banku Rachunek Bieżący oraz dodatkowy rachunek pomocniczy (inny niż Rachunek Bieżący) przeznaczony wyłącznie do dokonywania rozliczeń i przeprowadzania operacji związanych z Systemem (dalej: "Rachunek Pomocniczy").

System przewiduje, iż na koniec każdego dnia roboczego Bank przenosi na Agenta wszystkie wierzytelności pieniężne przysługujące Bankowi wobec Uczestników innych niż Agent (dalej: "Wierzytelność") oraz jednocześnie dokonuje przeksięgowania na Rachunek Pomocniczy Agenta wierzytelności przysługujących Bankowi wobec Agenta z tytułu ujemnego salda na jego Rachunku Bieżącym (dalej: "Wierzytelność Banku"). Z tytułu nabycia wierzytelności Agent płaci Bankowi cenę w wysokości wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Zapłata ceny następuje poprzez obciążenie Rachunku Bieżącego Agenta odpowiednią kwotą. Dodatkowo na koniec każdego dnia roboczego Agent przejmuje od Banku wszystkie wówczas istniejące zobowiązania pieniężne Banku wobec Uczestników innych niż Agent w kwocie równej nominalnej wysokości dodatniego salda na Rachunkach Bieżących poszczególnych Uczestników (dalej: "Dług"), a Bank dokonuje jednoczesnego przeksięgowania na Rachunek Pomocniczy Agenta długu Banku wobec Agenta z tytułu dodatniego salda na jego Rachunku Bieżącym (dalej: "Dług Banku"). Z tytułu przejęcia Długów Bank wypłaca Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej. Wypłata tego wynagrodzenia następuje poprzez uznanie Rachunku Bieżącego Agenta odpowiednią kwotą.W konsekwencji, rola Agenta sprowadza się do koncentrowania sald Uczestników Systemu wobec Banku oraz dokonywania rozliczeń z Bankiem z tytułu tychże sald, w celu zoptymalizowania kosztów zaciągniętego kredytu i odpowiedniego wykorzystania sumy sald dziennych na rachunkach poszczególnych Uczestników.

6.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego przedstawionym we wniosku, System, przewiduje, iż na koniec każdego dnia roboczego Bank przenosi na Agenta wszystkie wierzytelności pieniężne przysługujące Bankowi wobec Uczestników innych niż Agent (dalej: "Wierzytelność"). Z tytułu nabycia wierzytelności Agent płaci Bankowi cenę w wysokości wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Zapłata ceny następuje poprzez obciążenie Rachunku Bieżącego Agenta odpowiednią kwotą.

Na początku każdego dnia roboczego następującego po dniu roboczym, w którym Bank przeniósł na Agenta Wierzytelności, Agent dokonuje zwrotnego przeniesienia Wierzytelności nabytych poprzedniego dnia na Bank za cenę w wysokości ich wartości nominalnej, a Bank dokonuje równoczesnego przeksięgowania na Rachunek Bieżący prowadzony przez Agenta Wierzytelności Banku przeniesionych poprzedniego dnia roboczego na Rachunek Pomocniczy Agenta. Zapłata ceny zostaje dokonana poprzez uznanie odpowiednią kwotą Rachunku Bieżącego Agenta.

W świetle powyższego, w opinii Spółki, rozliczenia dokonywane w ramach Systemu oparte są na mechanizmie przelewu wierzytelności. W konsekwencji nie mamy tu do czynienia z konstrukcją subrogacji określoną w art. 518 Kodeksu cywilnego.

7.

W ramach Systemu dochodzi do konsolidacji sald na Rachunku Pomocniczym Agenta, na który przelewane są na koniec dnia roboczego Wierzytelności wszystkich Uczestników wobec Banku oraz wszelkie Długi Banku wobec Uczestników.

W treści powyższego uzupełnienia Spółka sformułowała ponadto pytanie przyporządkowane do stanu faktycznego przedstawionego w poz. 68 wniosku ORD-IN.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przy zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów Spółki odsetek zapłaconych przez Spółkę w związku z przystąpieniem do Systemu należy stosować ograniczenia wynikające z przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: "ustawa o p.d.o.p.").

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki wpłacane przez Spółkę w związku z finansowaniem uzyskanym z Systemu nie będą podlegały przepisom o tzw. niedostatecznej kapitalizacji i tym samym będą mogły w całości stanowić koszty uzyskania przychodu na gruncie ustawy o p.d.o.p.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz 61 ustawy o p.d.o.p., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

* odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni,

* odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Zgodnie z art. 16 ust. 7b ustawy o p.d.o.p. dla potrzeb przepisów o niedostatecznej kapitalizacji, "przez pożyczkę rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę".

Umowa A., na podstawie której Spółka uczestniczy w Systemie, nie spełnia warunków niezbędnych do uznania jej za umowę pożyczki zgodne z powyższą definicją. Podpisując Umowę A., Uczestnicy zobowiązują się do konsolidowania swoich środków ze środkami innych podmiotów uczestniczących w Systemie, a nie do pożyczenia ich konkretnemu Uczestnikowi. Należy wskazać, iż w przypadku cash-poolingu z reguły występują przynajmniej trzy podmioty, tzn. uczestnik (np. mający saldo dodatnie), inny uczestnik, oraz bank występujący w roli organizatora. Uczestnik wykazujący saldo dodatnie nie wie, czy jego środki zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest możliwe konkretne określenie drugiej strony operacji oraz jej przedmiotu. Spółka uczestnicząc w Systemie nie jest zobowiązana do przeniesienia z góry ustalonej ilości pieniędzy na rzecz określonego podmiotu, lecz udostępnia lub pobiera środki w zależności od swojej sytuacji finansowej. Zarówno rola, jaką Spółka pełni, jak również wartości, jakie Spółka otrzymuje lub wpłaca do Systemu nie są znane na podstawie umów regulujących jej uczestnictwo w Cash-poolingu.

Ponadto, zgodnie z założeniem Systemu w sytuacji, gdy Spółka wykazuje saldo ujemne na Rachunku Bieżącym Spółki, zostanie ono pokryte ze środków, które do Systemu wpłacili Uczestnicy wykazujący salda dodatnie (w tym również Spółka). W związku z tym, Spółka nie jest w stanie stwierdzić, czy i w jakiej części oraz jaki konkretnie podmiot udzielił Spółce finansowania.

Transfery środków pieniężnych dokonywane są pomiędzy Rachunkami Bieżącymi poszczególnych Uczestników oraz rachunkiem Banku automatycznie. W konsekwencji, Uczestnicy nie składają dyspozycji wykonania transferów i nie wiedzą, czyje środki w danym wypadku są wykorzystywane. Uczestnicy nie są zatem wobec siebie stronami stosunków zobowiązaniowych, których przedmiotem byłoby przeniesienie na własność biorącego określonej ilości pieniędzy oraz zwrot tej samej ilości pieniędzy, a o których mowa w przytoczonym powyżej art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

O braku konieczności stosowania przepisów o niedostatecznej kapitalizacji do umowy o zarządzaniu płynnością finansową decyduje również wykładnia celowościowa przepisów zawartych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o p.d.o.p. Zdaniem Spółki przedstawione powyżej ograniczenia mają na celu zapobieżenie nadmiernemu finansowaniu działalności spółek kapitałowych przez ich właścicieli inaczej niż poprzez neutralne podatkowo kapitały własne, co może skutkować obniżeniem podstawy opodatkowania podaniem dochodowym. Finansowanie takie ma charakter trwałego przekazywania przez jeden z podmiotów środków pieniężnych do dyspozycji innego podmiotu (agenta) i skutkuje "brakiem korelacji pomiędzy wysokością kapitału zakładowego a wielkością prowadzonej przez podmiot działalności (...) z drugiej zaś strony częstokroć skutkuje możliwością uchylenia się od opodatkowana w Polsce" (tak interpretuje cel wprowadzenia przepisów o niedostatecznej kapitalizacji Ministerstwo Finansów w szczególności w piśmie z grudnia 1999 r., sygn. PB4/AK-802-3156/350/99 oraz w interpretacji z dnia 20 grudnia 2000 r., sygn. MF PB7-033/RFN/11/2000, Biul. Skarb. 2001/1/12). W opinii Spółki, w przypadku zaoferowania usługi zarządzania płynnością finansową, suma płatności odsetkowych wykazywanych przez grupę spółek uczestniczących w Systemie będzie znaczne niższa, co w konsekwencji, nie powinno wpływać ani na obniżenie podstawy ich opodatkowania, ani skutkować naruszeniem interesów fiskalnych Skarbu Państwa, które legły u podstaw wprowadzenia przepisów o niedostatecznej kapitalizacji.

W świetle przytoczonych argumentów, a w szczególności z uwagi na fakt, że stosunki w ramach Cash-poolingu nie mogą być uznane za umowy pożyczki / pożyczek w rozumieniu przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 ustawy o p.d.o.p., przepisy o niedostatecznej kapitalizacji nie będą miały zastosowania do odsetek płaconych przez Spółkę w ramach Cash-poolingu. Odsetki te powinny stanowić koszt uzyskania przychodu w całości (z chwilą zapłaty lub kapitalizacji odsetek), chyba że byłyby one związane z inwestycją w środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, w którym to przypadku odsetki naliczone do dnia przekazania składnika majątkowego do używania powinny zostać skapitalizowane do wartości początkowej składnika majątkowego - również bez ograniczeń wynikających z przepisów o niedostatecznej kapitalizacji, gdyż nie mają one zastosowania w omawianej transakcji.

Powyższe stanowisko, w opinii Spółki, znajduje potwierdzenie m.in. w:

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 27 września 2010 r. (Nr IBPBI/2/423-1211/10/PP),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 23 września 2010 r. (Nr IPPB5/423-437/10-6/JC),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 10 listopada 2009 r. (Nr ITPB3/423-470/09/DK),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 26 stycznia 2009 r. (Nr ILPB3/423-727/08-2/DS),

* postanowieniu w sprawie interpretacji prawa podatkowego wydanego przez Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu w dniu 28 września 2007 r. (Nr ZD/4061-212/07),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 14 listopada 2007 r. (Nr ITPB1/423-58/b/07/MR).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 61 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b powołanej ustawy przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Tymczasem przedstawiona we wniosku konstrukcja cash poolingu, stanowiąca sposób gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących w umowie podmiotów zawiera w sobie pewne elementy umowy pożyczki, lecz nie wyczerpuje istotnych jej znamion.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Spółka uczestnicząc w Systemie nie jest zobowiązana do przeniesienia z góry ustalonej ilości pieniędzy na rzecz określonego podmiotu, lecz udostępnia lub pobiera środki w zależności od swojej sytuacji finansowej.

Z przedstawionego przez Spółkę stanu faktycznego wynika, iż w przedmiotowej sprawie umowę cash poolingu mają zamiar zawrzeć podmioty powiązane. Jednak uwzględniając konstrukcję tej umowy, z której wynika, iż to Bank (który nie jest powiązany z innymi Uczestnikami Systemu) jest podmiotem oferującym tę usługę, należy stwierdzić, że wyżej przytoczone przepisy dotyczące tzw. niedostatecznej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61) nie będą miały zastosowania.

W kontekście powyższego, przepisy dotyczącym tzw. niedostatecznej kapitalizacji (art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) nie będą miały zastosowania do odsetek wypłacanych przez Spółkę w związku z finansowaniem uzyskanym z Systemu. Odsetki te mogą zostać w całości uznane jako koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tym samym, stanowisko Spółki należało uznać za prawidłowe.

Tut. Organ nie odniósł się natomiast do rozważań Wnioskodawcy dotyczących momentu poniesienia kosztów uzyskania przychodów, gdyż powyższa kwestia nie była przedmiotem zapytania.

Na marginesie sprawy podnieść należy, że uzyskanie niezbędnych i koniecznych informacji, istotnych z punktu widzenia prawidłowego opodatkowania powinno stanowić element organizacji cash poolingu i umożliwić prawidłowe stosowanie przepisów podatkowych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę zawartej umowy cash poolingu. Ocena ta zostanie poddana badaniu w prowadzonych przez organy skarbowe postępowaniach kontrolnych.

Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl