IPPB5/423-810/11-2/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 18 sierpnia 2011 r. (data wpływu 29 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne, cateringowe oraz artykuły spożywcze ponoszone w celu świadczenia usług reklamowych, a związanych z organizacją spotkań zewnętrznych - jest prawidłowe;

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne, cateringowe oraz artykuły spożywcze ponoszone w związku z organizacją spotkań wewnętrznych, których uczestnikami są wyłącznie pracownicy Spółki - jest prawidłowe.

W dniu 29 sierpnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne, cateringowe oraz artykuły spożywcze ponoszone w celu świadczenia usług reklamowych, a związanych z organizacją spotkań zewnętrznych i wewnętrznych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej "Spółka") jest częścią międzynarodowej grupy kapitałowej. Przedmiotem działalności Spółki jest marketing i promocja produktów leczniczych na obszarze Polski. Wyłącznym odbiorcą usług Spółki jest podmiot z siedzibą na Malcie, będący częścią tej samej grupy kapitałowej (dalej "Klient"). Klient jest podmiotem działającym w branży farmaceutycznej, zajmującym się produkcją leków, których promocję i reklamę na obszarze Polski powierza Spółce. Podstawą współpracy między Spółką i Klientem jest umowa o świadczenie usług reklamowych i doradczych (dalej "Umowa").

Spółka nie jest ani producentem ani dystrybutorem produktów leczniczych, kosmetyków czy suplementów diety. Produkty farmaceutyczne stanowiące przedmiot usług są dystrybuowane na terytorium Polski przez podmiot trzeci.

Na mocy wspomnianej Umowy, Spółka jest zobowiązana do dokonywania określonych czynności w odniesieniu do produktów leczniczych produkowanych i dystrybuowanych przez Klienta. Usługi wykonywane przez Spółkę obejmują:

ii. uczestnictwo w konferencjach branżowych w imieniu Klienta;

iii. zorganizowanie grupy przedstawicieli medycznych, którzy będą odpowiedzialni za reklamowanie produktów poprzez składanie wizyt osobom uprawnionym do wystawiania recept oraz prowadzącym zaopatrzenie w produkty;

iv. projektowanie i rozprowadzanie materiałów reklamowych i promocyjnych (obejmujących m.in. ulotki, broszury, katalogi, naklejki, materiały promocyjne i próbki);

vi. organizowanie kampanii telemarketingowych;

vii. przygotowanie i prezentowanie opisów produktów w materiałach reklamowych wydawanych przez dystrybutorów hurtowych;

viii. prowadzenie innych przedsięwzięć reklamowych indywidualnych i wspólnych;

Zgodnie z zapisami Umowy, wyżej wymienione usługi mogą być świadczone samodzielnie przez Spółkę bądź przy udziale podwykonawców.

W ramach usług reklamowych świadczonych na podstawie Umowy, Spółka organizuje różnego typu spotkania promocyjne, informacyjne, zebrania czy szkolenia, w których biorą udział zarówno pracownicy Spółki, jaki osoby z zewnątrz - osoby uprawnione do wystawiania recept oraz osoby prowadzące obrót produktami leczniczymi (tj. lekarze, przedstawiciele hurtowni, aptek, osoby prowadzące zaopatrzenie dla placówek medycznych), a także kontrahenci czy podwykonawcy (np. przedstawiciele współpracujących ze Spółką agencji reklamowych).

Usługi reklamowe są w przeważającej większości wykonywane przez Spółkę we własnym zakresie. W tym celu, Spółka zatrudnia zespół przedstawicieli medycznych (handlowych), których zadaniem jest bezpośrednie wykonywanie usług reklamowych, tj. organizowanie spotkań z osobami uprawnionymi do wystawiania recept oraz prowadzącymi obrót produktami leczniczymi, przekazywanie im informacji na temat produktów leczniczych znajdujących się w ofercie Klienta, ich zastosowań i działania, utrzymywanie kontaktów z tymi osobami, przekazywanie im próbek produktów leczniczych, materiałów promocyjnych, reklamowych i informacyjnych dotyczących Klienta i jego produktów leczniczych, przekazywanie tym osobom dozwolonych upominków reklamowych związanych z praktyką medyczną i farmaceutyczną, opatrzonych logo lub nazwą Klienta/jego produktów leczniczych, organizowanie dla tych osób szkoleń lub umożliwienie im udziału w specjalistycznych szkoleniach i konferencjach naukowych organizowanych przez inne podmioty. Spółka zatrudnia także kierowników przedstawicieli medycznych, których zadaniem jest nadzorowanie pracy przedstawicieli medycznych wdanym regionie (województwie), określanie celów i zadań przedstawicieli oraz ocena wyników ich pracy.

Działalność Spółki i zatrudnianych przez nią przedstawicieli medycznych swym zasięgiem obejmuje terytorium całej Polski.

Spółka nie posiada na obszarze kraju lokalnych oddziałów ani biur regionalnych.

W ramach działań podejmowanych w celu wykonywania usług reklamowych będących przedmiotem Umowy, Spółka ponosi wydatki związane między innymi z zakupem usług gastronomicznych, cateringowych oraz artykułów spożywczych.

W szczególności, są to wydatki na zakup:

Działania podejmowane przez Spółkę w związku ze świadczeniem na rzecz Klienta usług reklamowych, w tym zakup usług gastronomicznych, cateringowych i artykułów spożywczych, prowadzone są zgodnie z przepisami ustawy z 6 września 2011 r. Prawo farmaceutyczne tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 z późn. zm., dalej "Prawo farmaceutyczne").

Wydatki na zakup wyżej wymienionych usług i towarów ponoszone są w związku z organizacją spotkań zewnętrznych oraz wewnętrznych. Poniżej przedstawione zostały okoliczności, w jakich Spółka dokonuje wyżej wymienionych wydatków.

Spotkania zewnętrzne obejmują spotkania z osobami spoza Spółki, w szczególności:

W spotkaniach wewnętrznych uczestniczą wyłącznie pracownicy Spółki. Wśród spotkań wewnętrznych organizowanych przez Spółkę można wskazać:

W odniesieniu do wszystkich spotkań organizowanych/finansowanych przez Spółkę, zarówno spotkań zewnętrznych, jak i wewnętrznych, należy wskazać, że nie mają one charakteru wystawnych przyjęć, czy bankietów lecz mieszczą się w ogólnie przyjętych standardach.

Zgodnie z Umową, wynagrodzenie Spółki za świadczone usługi reklamowe kalkulowane jest w oparciu o metodę "koszt plus". Spółka otrzymuje od Klienta wynagrodzenie, które obejmuje koszty poniesione wdanym okresie rozliczeniowym, w związku ze świadczeniem usług oraz określoną w Umowie marżę, która stanowi zysk Spółki. W skład wynagrodzenia należnego Spółce za świadczone usługi wchodzą wszystkie koszty poniesione przez Spółkę w celu świadczenia usług objętych Umową (tj. zarówno koszty bezpośrednie, jaki pośrednie).

Spółka chciałaby potwierdzić, że wyżej wymienione wydatki na zakup usług gastronomicznych, cateringowych oraz artykułów spożywczych, ponoszone w okolicznościach opisanych przez Spółkę wstanie faktycznym, mogą być zaliczone przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej "ustawa o p.d.o.p.").

Spółka zauważa, że przedstawiony w niniejszym wniosku stan faktyczny był już częściowo przedmiotem interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 listopada 2008 r. (sygn. IPPB5/423-29/08-2/AJ). Przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm., dalej "Ordynacja podatkowa") regulujące zasady składania wniosków i wydawania interpretacji podatkowych nie zabraniają wnioskowania o wydanie ponownej interpretacji przepisów prawa podatkowego w tym samym stanie faktycznym. W szczególności, nie zabrania tego art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej, który zobowiązuje podmiot wnioskujący o wydanie interpretacji indywidualnej do złożenia oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

Powyżej cytowany przepis nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego nie stanowi ani decyzji ani postanowienia. Co więcej, prawo podatnika do ponownego wystąpienia z wnioskiem o interpretację indywidualną zostało kilkukrotnie już potwierdzone przez Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok NSA z 23 marca 2010 r. sygn. II FSK 1734/08 oraz wyrok NSA z 14 grudnia 2010 r. sygn. II FSK 1426/09).

Ponadto, Spółka podkreśla, że przedstawiony w niniejszym wniosku stan faktyczny nie jest identyczny z analizowanym już przez Ministra Finansów w poprzedniej interpretacji indywidualnej. Niniejszy wniosek stanowi uściślenie (uszczegółowienie) i rozszerzenie stanu faktycznego analizowanego w poprzedniej interpretacji indywidualnej. W przedmiotowej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów uznał, że wydatki ponoszone przez Spółkę na usługi gastronomiczne w związku z organizacją spotkań promocyjnych nie są związane z jej reprezentacją i reklamą i dlatego mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. We wniosku o interpretację złożonym ówcześnie, Spółka nie przedstawiła wystarczająco szczegółowo spotkań, w związku z którymi nabywane są usługi gastronomiczne. Dlatego też, w niniejszym wniosku Spółka przedstawiła szczegółowo wszystkie kategorie organizowanych przez nią spotkań w ramach świadczenia usług reklamowych na rzecz Klienta, w trakcie których nabywane są nie tylko usługi gastronomiczne, ale także usługi cateringowe oraz artykuły spożywcze. Spółka wnosi o potwierdzenie, że tego typu wydatki na gastronomię, catering, artykuły spożywcze, ponoszone w opisanych okolicznościach mogą stanowić w Spółce koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wydatki na usługi gastronomiczne, cateringowe oraz artykuły spożywcze ponoszone przez Spółkę w celu świadczenia usług reklamowych mogą być zaliczone przez Spółkę do kosztów uzyskania przychodów na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli wydatki te (powiększone o marżę) są doliczane do wynagrodzenia należnego Spółce za świadczenie usług reklamowych na rzecz zagranicznego zleceniodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm. dalej: "ustawy o p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p.

Stosownie do utrwalonej praktyki, aby dany wydatek mógł zostać uznany za koszt podatkowy:

Ze względu na nieco odmienny charakter wydatków na gastronomię ponoszonych przez Spółkę w związku z organizacją spotkań zewnętrznych oraz wewnętrznych, argumenty dotyczące możliwości zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów Spółka przedstawi osobno.

Ad. 1. Wydatki na gastronomię ponoszone w związku z organizacją spotkań zewnętrznych

Zdaniem Spółki, wydatki na gastronomię związane z organizacją spotkań zewnętrznych niewątpliwie mają związek z działalnością gospodarczą Spółki i generowanymi przez nią przychodami. Przedmiotem działalności Spółki jest świadczenie usług reklamowych mających na celu promowanie i upowszechnianie wizerunku oraz produktów Klienta na polskim rynku. Nieodzowną częścią działań podejmowanych przez Spółkę w celu realizacji zobowiązań wynikających z zawartej Umowy jest utrzymywanie dobrych relacji z osobami, które mają wpływ na wielkość sprzedaży produktów oferowanych przez Klienta (lekarze, przedstawiciele hurtowni, aptek, osoby odpowiedzialne za zaopatrzenie w placówkach medycznych).

Naturalnym i powszechnie wykorzystywanym sposobem na budowanie relacji w reklamie produkt6w farmaceutycznych są spotkania promocyjne, podczas których przekazywane są informacje na temat producenta i oferowanych przez niego produktów leczniczych. Wydatki ponoszone przez Spółkę w celu organizacji takich spotkań (wydatki na gastronomię omówione w pkt 1 it. (a) i (b) stanu faktycznego) stanowią więc część kompleksowej usługi reklamowej świadczonej na rzecz Klienta.

Również spotkania biznesowe z podwykonawcami współpracującymi ze Spółką w celu świadczenia usług reklamowych na rzecz Klienta (omówione w pkt 1 lit. (e) stanu faktycznego) są związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą. Podczas spotkań z podwykonawcami, przedstawiciele Spółki omawiają warunki współpracy, negocjują cenę za usługi, delegują zadania, a także monitorują zlecone podwykonawcom prace. Organizowane spotkania służą więc jak najlepszemu wywiązaniu się z warunków umowy zawartej z Klientem. Wobec powyższego, należy stwierdzić, że ponoszone w związku z organizacją tego typu spotkań wydatki są związane z działalnością gospodarczą Spółki.

Także finansowanie udziału lekarzy w konferencjach i sympozjach lekarskich (omówione w pkt 1 lit. (c) stanu faktycznego) jest niewątpliwie związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością i ma na celu upowszechnianie wizerunku Klienta oraz jego produktów.

Podobnie jest z finansowaniem określonych wydatków (w tym, wyżywienia) w celu umożliwienia lekarzom wykonania powierzonego im zlecenia/dzieła (wydatki te zostały omówione w pkt 1 lit. (d) stanu faktycznego). Wydatki ponoszone na finansowanie udziału lekarzy w konferencjach przekładają się na wymierne korzyści w postaci opracowania i analizy zagadnień medycznych pomocnych w celu opracowywania specjalistycznych materiałów informujących na temat farmaceutyków dostępnych na rynku, ich zastosowań i efektów, schorzeń oraz oferowanych przez Klienta produktów leczniczych.

Podsumowując, w analizowanym stanie faktycznym, wydatkom na gastronomię, catering i artykuły spożywcze nie można odmówić bezpośredniego związku z działalnością Spółki oraz z generowanymi przez nią przychodami. Spółka świadcząc usługi reklamowe, w celu wywiązania się z postanowień Umowy z Klientem, zobowiązana jest do ponoszenia wydatków m.in. na gastronomię, catering i artykuły spożywcze, wchodzą one bowiem w skład kompleksowej usługi świadczonej przez Spółkę. Ze względu na sposób kalkulacji wynagrodzenia Spółki, przełożenie poniesienia tych wydatków na przychody Spółki jest bezpośrednie. Wartość wydatków poniesionych przez Spółkę stanowi bowiem podstawę kalkulacji wynagrodzenia otrzymywanego przez Spółkę od Klienta.

Przyjęty sposób kalkulacji wynagrodzenia jest jednakowy dla wszystkich rodzajów wydatków i opiera się o zasadę "koszt plus". Wartość wydatków na gastronomię stanowi bowiem podstawę (obok innych wydatków) kalkulacji wynagrodzenia otrzymywanego przez Spółkę z tytułu świadczenia przedmiotowych usług. Oznacza to, że w rzeczywistości wydatki na gastronomię i catering są ponoszone przez Klienta - usługobiorcę. Zatem, każdy wydatek Spółki poniesiony w celu świadczenia usług na rzecz Klienta (w tym wydatki na gastronomię i catering) stanowi następnie przychód Spółki z tytułu usług reklamowych świadczonych zgodnie z Umową. Gdyby Spółka nie poniosła danego wydatku (np. gdyby nie nabyła usługi gastronomicznej/ cateringowej), nie tylko nie otrzymałaby zwrotu nieponiesionego kosztu, ale też nie uzyskałaby zysku w postaci marży naliczonej na tym wydatku. Zgodnie z Umową zawartą z Klientem, wynagrodzenie Spółki nie zależy bowiem od efektywności podejmowanych przez nią działań reklamowych, czyli od wielkości osiąganych przez Klienta przychodów z tytułu sprzedaży produktów leczniczych, lecz od wielkości kosztów poniesionych przez Spółkę w związku ze świadczeniem usług na rzecz Klienta.

Wnioskodawca zwraca uwagę na fakt, iż wszelkie koszty związane z zakupem usług gastronomicznych, cateringowych, a także artykułów spożywczych początkowo ponosi Spółka. Wydatki udokumentowane fakturami i rachunkami regulowane są przez Spółkę, a następnie stają się podstawą do ustalenia wynagrodzenia za całość objętych Umową usług reklamowych.

Zdaniem Spółki, wydatków na gastronomię związanych z organizacją spotkań zewnętrznych nie można zakwalifikować do żadnej kategorii kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. jako niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. W szczególności, nie można uznać, że ponoszone przez Spółkę wydatki na gastronomię stanowią koszty reprezentacji.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o p.d.o.p., do katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów zalicza się koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Ustawa o p.d.o.p. nie definiuje terminu "reprezentacja", dlatego też w celu analizy tego pojęcia należy posłużyć się wykładnią językową. W języku potocznym przez reprezentację rozumie się okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod red. prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007).

Przenosząc tę definicję na grunt ustawy o p.d.o.p., należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika, ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki można uznać za reprezentacyjne, jeżeli wskazują na okazałość i wystawność podmiotu, który je ponosi, a ich celem jest zwiększanie przychodów z tytułu sprzedaży produktów, czy usług tego podmiotu.

Z powyższego wynika, iż aby można było dany wydatek zakwalifikować jako reprezentację, musi być on związany z budowaniem wizerunku podmiotu, który go ponosi oraz przejawiać się na zewnątrz (wśród istniejących i potencjalnych klientów, kontrahentów, itp.). W analizowanym stanie faktycznym, podejmowane przez Spółkę działania nie służą budowaniu własnego wizerunku Spółki, lecz mają na celu upowszechnianie wizerunku jej Klienta. Mają one w ten sposób wpływać na wzrost sprzedaży produktów Klienta, a ponosząc te wydatki Spółka nie ma na celu pozyskania kolejnych, nowych klientów, czy promowania swoich usług. Wydatki na gastronomię obejmujące: koszty posiłków w restauracjach, usług cateringowych oraz koszty zakupu artykułów spożywczych, ponoszone przez Spółkę w związku z wykonywaniem usług określonych w Umowie nie mogą zostać uznane za koszty reprezentacji. Zatem, w od niesieniu do powyższych wydatków, nie ma zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o p.d.o.p. Wydatki takie stanowią dla Spółki wyłącznie koszt świadczenia usług reklamowych.

Na marginesie Wnioskodawca wskazuje, że organizowane przez Spółkę spotkania zewnętrzne są wynikiem specyfiki branży farmaceutycznej oraz przyjętego modelu operacyjnego Spółki. Szczególne regulacje zawarte w Prawie farmaceutycznym oraz duża konkurencja na rynku powodują, że najpopularniejszym sposobem upowszechniania informacji o produktach leczniczych są bezpośrednie spotkania z osobami mającymi wpływ na popyt na te produkty, czyli lekarzami, hurtownikami, aptekarzami.

W odniesieniu do spotkań promocyjnych z lekarzami Wnioskodawca podkreśla, iż wynikające z przepisów prawa ograniczenia dotyczące możliwości odbywania spotkań z nimi w placówkach medycznych, w których są zatrudnieni, oraz w godzinach pracy, a także brak biur czy oddziałów Spółki w terenie powodują, że zazwyczaj spotkania odbywają się w restauracjach i po godzinach pracy lekarzy. Zaproszenie do restauracji, czy też zapewnienie niewystawnego poczęstunku jest więc niekiedy spowodowane brakiem odpowiedniego miejsca na spotkanie, ale także swojego rodzaju zachętą do poświęcenia swego wolnego czasu i wysłuchania informacji na temat oferowanych przez Klienta produktów leczniczych. Brak sieci biur i oddziałów na terenie Polski powoduje, że organizowanie tego typu spotkań w restauracjach jest najprostszymi najbardziej naturalnym rozwiązaniem. W większości przypadków, nie jest wymagana wcześniejsza rezerwacja, zaś długość spotkania nie jest w żaden sposób narzucona. Ponadto, skorzystanie z restauracji w celu odbycia spotkania w większości przypadków wiąże się ze znacznie niższym kosztem niż wynajęcie sali.

Brak biur i oddziałów na terenie Polski jest również głównym powodem organizowania w restauracjach spotkań z podwykonawcami. Biorąc pod uwagę fakt, iż ilość spotkań biznesowych odbywanych z podwykonawcami nie jest znacząca, organizowanie spotkań w restauracjach pozwala z jednej strony na zredukowanie kosztów związanych z utrzymywaniem biur lokalnych, ale z drugiej strony, wiąże się z koniecznością ponoszenia kosztów spotkań w restauracji.

Jednocześnie Wnioskodawca podkreśla, że wszystkie spotkania zewnętrzne organizowane przez Spółkę z lekarzami, osobami prowadzącymi obrót produktami leczniczymi i podwykonawcami (zarówno odbywające się w restauracjach, jaki winnych miejscach) nie noszą cech wystawności. W szczególności, nie są to specjalnie zorganizowane imprezy, wytworne kolacje, czy bankiety. Spotkania zewnętrzne organizowane są w celu omówienia bieżących spraw biznesowych, a nie okazania przepychu i wystawności. W tym zakresie, podmioty zajmujące się promocją i reklamą produktów farmaceutycznych są bowiem związane przepisami Prawa farmaceutycznego, które regulują zasady upowszechniania informacji na temat produktów leczniczych, zabraniając między innymi charakterystycznej dla reprezentacji wystawności i okazałości.

Zgodnie z art. 58 ust. 1 Prawa farmaceutycznego, zabrania się kierowania do osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących obrót produktami leczniczymi reklamy produktu leczniczego polegającej na wręczaniu, oferowaniu i obiecywaniu korzyści materialnych, prezentów i różnych ułatwień, nagród, wycieczek oraz organizowaniu i finansowaniu spotkań promocyjnych produktów leczniczych, podczas których przejawy gościnności wykraczają poza główny cel spotkania. Zatem nabywane przez Spółkę usługi gastronomiczne i cateringowe nie mogą być zbyt okazałe, tak by głównym celem spotkania było omówienie oferty Klienta i jego produktów leczniczych. Wyżej cytowany przepis odnosi się zarówno do lekarzy, jaki przedstawicieli hurtowni, aptek oraz osób odpowiedzialnych za zaopatrzenie placówek medycznych.

Co więcej, Prawo farmaceutyczne dopuszcza możliwość sponsorowania przez przedsiębiorców prowadzących reklamę produktów leczniczych konferencji, zjazdów i kongresów naukowych dla osób uprawnionych do wystawiania recept oraz osób prowadzących obrót produktami leczniczymi, a także finansowanie spotkań promocyjnych dla takich osób. Prawo farmaceutyczne uznaje takie działania za reklamę produktu leczniczego (art. 52 ust. 2 pkt 5 i 6 Prawa farmaceutycznego). A zatem, działania podejmowane przez Spółkę w tym zakresie noszą znamiona reklamy.

Powyżej przedstawione stanowisko Spółki zgodne jest z utrwaloną praktyką władz skarbowych. Minister Finansów wielokrotnie w analogicznych stanach faktycznych potwierdzał możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na gastronomię. Potwierdzeniem są między innymi następujące interpretacje indywidualne:

* interpretacja z 16 marca 2011 r. (sygn. IPPB5/423-883/10-4/AM), interpretacja z 13 stycznia 2010 r. (sygn. IPPB5/423-697/09-2/AM), interpretacja z 29 grudnia 2009 r. (sygn. IPPB5/423-633/09-4/AM) oraz interpretacja z 18 sierpnia 2009 r. (sygn. IPPB5/423-290/09-2/AM), w których Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdza: "Ponoszone przez Wnioskodawcę koszty nie są związane z jego reprezentacją i reklamą i zasadniczo nie wpływają na promocję samej Spółki. W tym stanie rzeczy, przedmiotowe wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę w szczególności na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych należy uznać za poniesione w związku z wykonaniem usług określonych w umowie, a nie w celu reprezentacji Wnioskodawcy (koszty reprezentacji faktycznie ponoszą kontrahenci), a w konsekwencji za będące poza hipotezą normy prawnej określonej art. 16 ust. 1 pkt 28 cytowanej ustawy."

* interpretacja z 19 listopada 2007 r. (sygn. IP-PB3-423-116/07-2/GJ), w której Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zgodził się na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne przez firmę, która koszt tych usług doliczała do ryczałtowego wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług doradczych. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził, że w takim przypadku wydatki na nabycie usługi gastronomicznej "nie mają charakteru reprezentacyjnego. Stanowią bowiem bezpośredni koszt wykonania usługi doradczej. Zakup tych usług pozostaje w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. A zatem na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są kosztem uzyskania przychodów."

Natomiast w odniesieniu do wydatków na gastronomię ponoszonych w związku z wykonywaniem przez zleceniobiorców umów o dzieło/zlecenia, oprócz powyższej argumentacji, należy dodać, iż koszty wyżywienia są częścią umowy zawieranej między lekarzem i Spółką. Umowa każdorazowo wymienia wszelkie koszty ponoszone przez Spółkę w związku z zawarciem umowy o dzieło/zlecenia, np. opłaty za uczestnictwo w konferencji czy kongresie naukowym, koszty dojazdu, zakwaterowania, wyżywienia, itp. Do poniesienia wydatków obliguje Spółkę zawarta umowa z lekarzem, gdyż w ten sposób Spółka ma umożliwić lekarzowi wykonanie powierzonego mu dzieła/zlecenia. Możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków na gastronomię w podobnych sytuacjach (tj. celem umożliwienia wykonania umowy/ powierzonego zadania) potwierdził przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 12 grudnia 2008 r. sygn. IPPB5/423-90/08-2/AS. Spółka wskazuje, że również i tego typu wydatki na gastronomię są Spółce "zwracane" przez Klienta, ponieważ stanowią element kalkulacji wynagrodzenia za usługi reklamowe na bazie "koszt plus".

Ad. 2. Wydatki na gastronomię ponoszone w związku z organizacją spotkań wewnętrznych

Zdaniem Spółki, ponoszone przez nią wydatki na gastronomię w związku z organizacją spotkań wewnętrznych dla przedstawicieli medycznych są niewątpliwe związane z jej działalnością gospodarczą i generowanymi przez Spółkę przychodami. Podejmowane w trakcie spotkań wewnętrznych (omówionych w pkt 2 lit. (a) stanu faktycznego) tematy i działania, takie jak analiza bieżącej sytuacji, delegowanie zadań, ocena pracy przedstawicieli medycznych, przekazywanie przedstawicielom medycznym informacji i materiałów dotyczących oferowanych produktów, służą wykonywaniu usług reklamowych na rzecz Klienta.

Również spotkania integracyjne okolicznościowe pracowników (omówione w pkt 2 lit. (b) stanu faktycznego) mają związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą - zacieśnianie więzi między pracownikami, budowanie relacji oraz umiejętności pracy w grupie niewątpliwe mają wpływ na sprawność działania oraz jakość i efektywność pracy. Tego typu wydarzenia pomagają w integracji pracowników różnych działów i szczebli, w tym także w ich integracji z przełożonymi. Dzięki integracji przełamywany jest dystans i bariery między pracownikami oraz między przełożonymi pracownikami, co podczas normalnego dnia pracy niejednokrotnie jest ciężkie do osiągnięcia. Osoby na co dzień bezpośrednio ze sobą współpracujące, a także te, których obowiązki zawodowe zbiegają się tylko sporadycznie, mają możliwość poznania się bliżej, co niewątpliwie poprawia komunikację podczas pracy. Co więcej, należy wskazać, że organizowane przez Spółkę spotkania integracyjne i okolicznościowe pracowników nie mają na celu jedynie integracji, ale obejmują też tematy związane z działalnością Spółki. Każde spotkanie integracyjne służy przekazaniu pracownikom informacji na temat osiągnięć Spółki, omówieniu wyników, planowanych działań i strategii Spółki.

W przypadku spotkań wewnętrznych, koszt wydatków ponoszony na ich organizację również przekłada się na wielkość przychodów Spółki. Wydatki na gastronomię związane z organizacją spotkań wewnętrznych w restauracji służą bowiem realizacji zobowiązań wynikających z zawartej z Klientem Umowy. Dlatego też, wydatki te wchodzą w skład wynagrodzenia Spółki za świadczone na rzecz Klienta usługi i stanowią podstawę obliczenia należnej marży. Wobec powyższego, poniesione wydatki bezpośrednio przekładają się na uzyskane przez Spółkę przychody.

Podobnie jak w przypadku wydatków na gastronomię ponoszonych w związku z organizacją spotkań zewnętrznych, faktury i rachunki dokumentujące wydatki na gastronomię związane z organizacją spotkań wewnętrznych (zarówno biznesowych, jak i integracyjnych i okolicznościowych) wystawiane są na Spółkę i przez nią regulowane. Dopiero w następnej kolejności są one uwzględniane w ustaleniu wysokości wynagrodzenia należnego za świadczone usługi reklamowe.

Zdaniem Spółki, wydatki na gastronomię związane z organizacją spotkań wewnętrznych w restauracjach lub wynajętych salach (z poczęstunkiem) nie mogą zostać zakwalifikowane do żadnej z kategorii kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o p.d.o.p. jako niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. W szczególności, wydatki te nie stanowią kosztów reprezentacji.

Jak już wspomniano, działania reprezentacyjne są skierowane na zewnątrz i przejawiają się w okazałości i wystawności. Nie można więc mówić o reprezentacji w odniesieniu do usług gastronomicznych i cateringowych, a także artykułów spożywczych nabywanych przez Spółkę w związku z odbywaniem spotkań wewnętrznych. Jak zostało wskazane wstanie faktycznym, w spotkaniach wewnętrznych biorą udział wyłącznie pracownicy Spółki i służą one omówieniu zarówno bieżących i długoterminowych działań Spółki, jaki integracji pracowników.

Ponadto, Wnioskodawca wskazuje, iż organizowane spotkania wewnętrzne nie noszą znamion wystawności czy okazałości, lecz mieszczą się w ogólnie przyjętych standardach, zaś organizowanie ich w restauracjach czy wynajętych w tym celu salach wynika głównie z przyjętego modelu operacyjnego Spółki. Zważywszy na fakt, że przedstawiciele medyczni działają na terenie całej Polski, ich spotkania nie mogą odbywać się w siedzibie Spółki w W. ze względu na koszt i czas dojazdu. Spotkanie pracowników w restauracji (zwłaszcza działających w terenie - na obszarze danego województwa przedstawicieli medycznych) jest w tej sytuacji najprostszymi najbardziej dostępnym rozwiązaniem. Ponadto, w większości przypadków, spotkanie w restauracji wiąże się ze znacznie niższymi kosztami niż np. wynajęcie sali konferencyjnej w hotelu.

Wreszcie zakupu usług gastronomicznych, cateringowych czy artykułów spożywczych nie można zakwalifikować jako wydatków pracodawcy na działalność socjalną wyłączoną z kosztów podatkowych na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o p.d.o.p. Zgodnie z tym przepisem, za koszty uzyskania przychodów nie uważa się wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej "ZFŚS"). Kosztem uzyskania przychodów są natomiast odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o ZFŚS obciążają koszty działalności pracodawcy (art. 16 ust. 1 pkt 9 ustawy o p.d.o.p.). Pokrycie wydatków na organizację spotkania integracyjnego, czy okolicznościowego ze środków zgromadzonych na koncie ZFŚS byłoby sprzeczne z art. 8 ust. 1 Ustawy o ZFŚS. Finansowanie spotkania dla wszystkich pracowników ze środków przeznaczonych na pomoc socjalną byłoby krzywdzące dla pracowników oraz rodzin najbardziej potrzebujących wsparcia finansowego. Przyznawanie usług, świadczeń, czy dopłat z ZFŚS powinno być bowiem uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych do korzystania ze środków ZFŚS. W związku z tym, wydatki na organizację spotkań i imprez integracyjnych powinny pochodzić ze środków obrotowych Spółki. Stanowisko takie potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 20 sierpnia 2001 r. (sygn. akt PKN 579/00).

Wnioskodawca podkreśla, że finansowanie spotkań biznesowych lub integracyjnych i okolicznościowych dla pracowników w restauracjach, nie ma na celu poprawy sytuacji materialnej pracowników Spółki lecz ułatwienie kontaktów między pracownikami, przekazywania informacji, wiedzy technicznej oraz szczegółów na temat planowanych strategii i działań. Spotkania integracyjne również nie mają na celu oferowania pracownikom posiłków w celu poprawienia ich sytuacji materialnej lecz integrację i zacieśnianie więzi między pracownikami.

Ponadto, Spółka zauważa, że poczęstunek w trakcie spotkań wewnętrznych jest ogólnie przyjętym standardem w biznesie. Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na organizację wewnętrznych spotkań biznesowych (w tym, wydatków na gastronomię) była wielokrotnie potwierdzana przez władze skarbowe. Dowodem na to są między innymi następujące pisma; interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 11 lutego 2011 r. (sygn. IBPBI/2/423-1594/10/AK), interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z (7 listopada 2007 r. sygn. ITPB3/423-45/07/PS), interpretacja indywidualna z 12 sierpnia 2008 r. (sygn. ILPB3/423-287/08-4/EK).

Władze skarbowe w wydawanych interpretacjach wielokrotnie wskazywały również na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na organizację spotkań integracyjnych i okolicznościowych pracowników (w tym, wydatków na gastronomię). Potwierdzeniem tego są następujące pisma: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 4 czerwca 2009 r. (sygn. IPPB3/423-129/09-4/EZ), interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 lutego 2008 r. (sygn. lP-PB3-423-501/07-2/EM) oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 4 lipca 2003 r. (sygn. ITPB3/423-249/08/AW). Podobne stanowisko, potwierdzające pozytywny wpływ spotkań integracyjnych oraz imprez okolicznościowych-jako elementu motywacyjnego - na przychody przedsiębiorstwa, a także traktowanie wydatków na takie spotkania jako kosztów pracowniczych, zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 13 lutego 2007 r. (sygn. III SA/Wa 4283/2006). Dodatkowo, warto powołać pismo Ministra Finansów z 30 grudnia 2005 r. (sygn. PB3/GN-8213-298/05/1680), w którym przedstawiono stanowisko Ministerstwa Finansów oraz wytyczne dla podatników, jak powinni traktować na gruncie ustawy o p.d.o.p. wydatki na organizację imprez integracyjnych dla pracowników. Stanowisko to pozwala uznać tego typu wydatki za koszty uzyskania przychodów jako koszty pracownicze mające wpływ na zwiększenie przychodów Spółki.

Podsumowując, wydatki na gastronomię ponoszone przez Spółkę w związku z organizacją przedstawionych w stanie faktycznym spotkań zewnętrznych oraz wewnętrznych w celu wykonania usług reklamowych na rzecz Klienta stanowią dla Spółki koszt uzyskania przychodów na gruncie przepisów ustawy o p.d.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się w zakresie:

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne, cateringowe oraz artykuły spożywcze ponoszone w celu świadczenia usług reklamowych, a związanych z organizacją spotkań zewnętrznych za prawidłowe;

* możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na usługi gastronomiczne, cateringowe oraz artykuły spożywcze ponoszone w związku z organizacją spotkań wewnętrznych, których uczestnikami są wyłącznie pracownicy Spółki za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.