IPPB5/423-262/13-4/JC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 12 kwietnia 2013 r. (data wpływu 15 kwietnia 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 maja 2013 r. (data nadania 24 maja 2013 r., data wpływu 27 maja 2013 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie Nr IPPP1/443-341/13-2/EK oraz IPPB5/423-262/13-2/JC z dnia 16 maja 2013 r. (data doręczenia 21 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji przystąpienia Spółki do systemu cash poolingu, w tym:

* rozpoznania przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe,

* ustalenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów dla Spółki jako Uczestnika systemu - jest prawidłowe,

* zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych o niedostatecznej kapitalizacji - jest nieprawidłowe,

* obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 kwietnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie konsekwencji przystąpienia Spółki do systemu cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Sp. z o.o. ("A." lub "Spółka") jest wiodącą polską firmą farmaceutyczną, oferującą skuteczne i bezpieczne terapie lekowe dla pacjentów w kraju oraz poza jego granicami. Podstawowa działalność operacyjna Spółki sprowadza się do wytwarzania i obrotu produktami leczniczymi. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT) prowadzącym wyłącznie sprzedaż opodatkowaną VAT.

Spółka jest częścią grupy kapitałowej A. (Grupa A.), skupiającej głównie podmioty będące polskimi rezydentami podatkowymi w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. W Grupie A. zachodzą powiązanie kapitałowe, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ww. Ustawy.

Wraz z polskimi spółkami z Grupy A. od 1 stycznia 2012 r. A. utworzył Podatkową Grupę Kapitałową (PGK), z Zakładami Farmaceutycznymi P. S.A. pełniącymi funkcję Spółki Reprezentującej. Niemniej, w opinii Spółki fakt ten nie powinien mieć wpływu na interpretację poniższego zdarzenia przyszłego.

A., w celu poprawy efektywności zarządzania zasobami finansowymi, rozważa skorzystanie (wraz z innymi podmiotami należącymi do Grupy A.) z oferowanej przez banki tzw. usługi cash poolingu, czyli kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową. Usługa ta, polegająca na odpowiednim wykorzystaniu sumy dziennych sald (zarówno dodatnich, jak i ujemnych) na rachunkach bankowych uczestników byłaby świadczona w oparciu o poniżej opisany model obsługi.

A. przystąpi, wraz z innymi podmiotami z Grupy A. (dalej: "Uczestnicy Systemu"), jako uczestnik, do Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: "System"). Pod tą nazwą handlową będzie się kryła wspomniana powyżej usługa wspólnego zarządzania płynnością finansową, czyli cash pooling (dalej: "cash pooling" lub "Usługa"). Przystąpienie do Systemu nastąpi w efekcie zawarcia przez Spółkę, z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: "Bank), Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: "Umowa"). Umowa ta będzie umową wielostronną i zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a spółkami z Grupy A. (Uczestnicy Systemu oraz tzw. Koordynujący). Uczestnicy Systemu są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, posiadającymi siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Celem zawarcia Umowy jest nabywanie przez A. i innych Uczestników Systemu usługi należącej do zakresu usług bankowych, polegającej na umożliwieniu przez Bank grupie kapitałowej bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i kredytami oraz korzystania przez poszczególne spółki z Grupy A. ze wspólnej płynności finansowej grupy kapitałowej.

Przed rozpoczęciem korzystania z Usługi, Uczestnicy Systemu otworzą w Banku rachunki rozliczeniowe (dalej: "Rachunki Główne" lub "Grupa Rachunków"). Następnie Bank przyzna Uczestnikom Systemu dzienne limity zadłużenia na ich Rachunkach Głównych (dalej: "Limit Zadłużenia"). W ramach Umowy, A. jako Uczestnik Systemu, pełnić będzie dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego, tj. będzie posiadać w Banku oprócz Rachunku Głównego również rachunek dodatkowy, pełniący role techniczną, wyłącznie dla przeprowadzenia transferów cash poolingu (dalej: "Rachunek Pomocniczy Koordynującego") oraz zostanie upoważniony przez pozostałych Uczestników Systemu do reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie.

Zgodnie z Umową, rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym Koordynującym), w ramach Systemu, wykorzystywać będą instytucję przewidzianą treścią art. 518 § 1 Kodeksu Cywilnego, skutkującą tzw. subrogacją, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela. Dodatkowo Uczestnicy Systemu udzielają Bankowi nieodpłatnego poręczenia na zasadzie odpowiedzialności solidarnej za spłatę wszelkich zobowiązań wynikających lub mogących wyniknąć z Umowy, jak również spłatę zadłużenia powstałego na którymkolwiek z osobna i na wszystkich razem Rachunkach Uczestników w wyniku wykorzystania Limitów Zadłużenia.

Usługa będzie się opierała o bilansowanie (tekst jedn.: zerowanie) sald na prowadzonych przez Bank Rachunkach Głównych Uczestników Systemu z wykorzystaniem Rachunku Koordynującego. Bilansowanie sald dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność Limitów Zadłużenia przyznanych przez Bank Uczestnikom Systemu.

Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Koordynujący dokonywał będzie spłaty wobec Banku wymagalnych sald zadłużenia wszystkich Uczestników Systemu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, wykorzystując dostępne dodatnie salda Rachunków Głównych, a Uczestnicy Systemu dokonywali będą spłaty wymaganego zadłużenia Koordynującego wobec Banku. W efekcie zastosowania instytucji subrogacji, Uczestnikom Systemu, których dodanie saldo Rachunku Głównego zostanie wykorzystane do spłaty salda zadłużenia innego Uczestnika Systemu, przysługiwało będzie roszczenie, obciążone stosownymi odsetkami określonymi w Umowie.

Umowa przewiduje automatyczne transfery zwrotne realizowane przez Bank następnego dnia funkcjonowania Systemu, czyli powrót do stanu sald na Rachunkach Głównych z końca poprzedniego dnia funkcjonowania Systemu. Podstawą prawną zwrotnych transferów pomiędzy Rachunkami Głównymi a Rachunkiem Głównym Koordynującego i Rachunkiem Pomocniczym Koordynującego będzie rozliczenie roszczeń subrogacyjnych pomiędzy Uczestnikami Systemu i Koordynującym.

Odsetki od sald dodatnich zgromadzonych na Rachunkach Głównych poszczególnych Uczestników Systemu będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników Systemu (w tym Koordynującego) będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu kalkulowana będzie przez Bank.

Podsumowując, w ramach kompleksowej Usługi Bank będzie wykonywał na koniec każdego dnia roboczego w szczególności następujące czynności:

* jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych jest ujemna, Bank obciąży Rachunek Pomocniczy Koordynującego i uzna Rachunek Główny Koordynującego kwotą wartości bezwzględnej sumy algebraicznej sald wszystkich Rachunków Głównych. Natomiast, jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych jest dodatnia Bank uzna Rachunek Pomocniczy Koordynującego i obciąży Rachunek Główny Koordynującego sumą algebraiczną sald wszystkich Rachunków Głównych;

* jeżeli którykolwiek z Uczestników Systemu wykorzystujących Limit Zadłużenia nie spłaci w całości przed końcem dnia roboczego, Limitu Zadłużenia zaciągniętego przez tego Uczestnika Systemu, wówczas Bank obciąży Rachunek Główny Koordynującego kwotami niespłaconymi Bankowi przez któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu wykorzystujących Limit Zadłużenia;

* jeżeli po wykonaniu czynności opisanych powyżej Rachunek Główny Koordynującego będzie wykazywał ujemne saldo, wówczas Bank obciąży wszystkie Rachunki Główne wykazujące salda dodatnie kwotami niespłaconymi Bankowi przez Koordynującego.

Zgodnie z zawartą Umową, za świadczenie przedmiotowej usługi cash poolingu Bank będzie otrzymywał od Spółki oraz pozostałych Uczestników Systemu wynagrodzenie.

Pismem z dnia 24 maja 2013 r. Wnioskodawca doprecyzował powyższe zdarzenie przyszłe w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych o następujące informacje:

* Bank nie jest podmiotem powiązanym kapitałowo ani ze Spółką jako Wnioskodawcą, ani jakimkolwiek innym Uczestnikiem Systemu - żadna z przestanek z art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako "Ustawa o CIT") nie będzie spełniona.

* Rachunkami Głównymi będą rachunki bieżące Uczestników Systemu, z których już obecnie korzystają oni dla celów prowadzenia bieżącej działalności gospodarczej. Nowo otwartym rachunkiem będzie jedynie Rachunek Pomocniczy Koordynującego, który będzie pełnił rolę techniczną, wyłącznie dla przeprowadzenia transferów cash poolingu.

* Zgodnie z treścią Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi każdy Uczestnik Systemu nieodwołalnie upoważni Bank do obciążania jego Rachunku Głównego, a Koordynujący nieodwołalnie upoważni Bank do obciążania Rachunku Głównego oraz Rachunku Pomocniczego Koordynującego kwotami wykorzystanymi przez Uczestników Systemu w ramach Limitu Zadłużenia, które nie zostaną spłacone Bankowi przez któregokolwiek z Uczestników Systemu Wykorzystujących Limit Zadłużenia.W związku z powyższym z chwilą obciążenia któregokolwiek z Rachunków Głównych lub Rachunku Pomocniczego Koordynującego, każdy z Uczestników Systemu, którego Środki Pieniężne zostaną wykorzystywane do spłaty wykorzystanych kwot Limitu Zadłużenia na pozostałych Rachunkach Głównych, nabędzie wierzytelność Banku wobec Uczestników Systemu Wykorzystujących Limit Zadłużenia, których wykorzystane kwoty Limitów Zadłużenia zostały spłacone z jego Środków Pieniężnych.Z chwilą nabycia wierzytelności, o której mowa powyżej, Uczestnik Systemu którego Środki Pieniężne zostały wykorzystane do spłaty kwot Limitu Zadłużenia wykorzystanego przez Uczestnika Systemu Wykorzystującego Limit Zadłużenia nabędzie wobec spłaconego przez niego Uczestnika Systemu Wykorzystującego Limit Zadłużenia roszczenie do spłaty świadczenia wynikającego z nabycia wierzytelności wraz z należnymi odsetkami z tego tytułu. Kwota Roszczenia będzie równa kwocie nabytej wierzytelności.

* Nabycie wierzytelności, w ramach Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi będzie odbywało się w trybie art. 518 § 1 ustawy - Kodeks Cywilny (subrogacja).Szczegółowy opis rozliczeń w ramach Systemu Cash Pool:Zgodnie z Umową Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi, każdy z Uczestników Systemu zleci Bankowi wykonywanie poniższych czynności, na koniec każdego Dnia Roboczego, w następującym trybie i kolejności:

* jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych będzie ujemna, Bank obciąży Rachunek Pomocniczy Koordynującego i uzna Rachunek Główny Koordynującego kwotą wartości bezwzględnej sumy algebraicznej sald wszystkich Rachunków Głównych. Natomiast, jeżeli suma sald dodatnich i ujemnych wszystkich Rachunków Głównych będzie dodatnia, Bank uzna Rachunek Pomocniczy Koordynującego i obciąży Rachunek Główny Koordynującego sumą algebraiczną sald wszystkich Rachunków Głównych;

* jeżeli którykolwiek z Uczestników Systemu Wykorzystujących Limit Zadłużenia nie spłaci w całości przed końcem Dnia Roboczego, Limitu Zadłużenia zaciągniętego przez tego Uczestnika Systemu, wówczas, zgodnie z postanowieniami Umowy, Bank obciąży Rachunek Główny Koordynującego kwotami niespłaconymi Bankowi przez któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu Wykorzystujących Limit Zadłużenia;

* jeżeli po wykonaniu czynności określonych powyżej Rachunek Główny Koordynującego będzie wykazywał ujemne saldo, wówczas, zgodnie z postanowieniami Umowy, Bank obciąży wszystkie Rachunki Główne wykazujące salda dodatnie kwotami nie spłaconymi Bankowi przez Koordynującego.

* Bank nie stanowi podmiotu powiązanego z Wnioskodawcą lub innym Uczestnikiem Systemu, w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 Ustawy o CIT.Jednocześnie, pomiędzy Spółką jako Wnioskodawcą i pozostałymi Uczestnikami Systemu z Grupy A. zachodzą powiązania o charakterze kapitałowym i osobowym, o których mowa w art. 11 ust. 4 Ustawy o CIT.

* Zgodnie z treścią Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi, każdy Uczestnik Systemu upoważni Koordynującego do wykonywania następujących czynności w imieniu któregokolwiek lub wszystkich Uczestników Systemu:

* podpisania z Bankiem - w imieniu Uczestników Systemu i innymi podmiotami - aneksu do Umowy, na mocy którego inne podmioty staną się Uczestnikami Systemu;

* wyłączenia Rachunku z Systemu w imieniu tegoż Uczestnika Systemu poprzez złożenie zawiadomienia skierowanego do Banku;

* zmiany lub zastępowania treści zleceń lub załączników do Umowy pod warunkiem uzyskania uprzedniej pisemnej zgody Banku;

* negocjowania z Bankiem wysokości oprocentowania, które Bank będzie stosował odpowiednio w przypadku dodatnich i ujemnych sald na wszystkich Rachunkach Głównych;

* negocjowania z Bankiem wysokości opłat i kosztów związanych z niniejszą Umową;

* reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy, oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie.

Ponadto możliwe jest udostępnienie Koordynującemu prawa do zlecania Bankowi zmiany wysokości limitów Zadłużenia w Rachunkach Głównych Uczestników Systemu, która każdorazowo będzie podlegała akceptacji Banku.

* Koordynator w imieniu Uczestników Systemu wykonuje czynności administracyjne na podstawie upoważnienia zawartego w treści Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi, określone w Umowie jako "Funkcje Koordynującego" w zakresie zgodnym z odpowiedzią powyżej.Koordynujący nie otrzymuje od Uczestników Systemu ani od Banku wynagrodzenia za czynności administracyjne określone w ww. Umowie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w świetle art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych usługa wspólnego zarządzania płynnością finansową, czyli cash pooling, świadczona przez Bank, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

2. Czy czynności wykonywane na podstawie Umowy cash poolingu, należy traktować dla celów VAT jako elementy świadczonej przez Bank kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową, zwolnionej od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 Ustawy o VAT.

3. Czy biorąc pod uwagę charakter usługi świadczonej przez Bank czynności podejmowane przez Spółkę wynikające z zawartej Umowy cash poolingu nie stanowią odpłatnego świadczenia usług na rzecz Banku lub innych Uczestników Systemu, w rozumieniu ustawy o VAT.

4. Czy w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wzajemne poręczenia udzielone przez Uczestników Systemu w związku z zawarciem Umowy, nie stanowią przychodu z tytułu świadczeń nieodpłatnych lub świadczeń częściowo odplatanych.

5. Czy dla Spółki jako Uczestnika Systemu, przychodami podatkowymi będą wyłącznie kwoty odsetek wpłaconych przez Bank na Rachunek Główny, zaś kosztami uzyskania przychodów będą wydatki poniesione przez Spółkę z tytułu odsetek zapłaconych od salda ujemnego na Rachunku Głównym oraz wydatki poniesione z tytułu opłat zapłaconych Bankowi za usługi świadczone w ramach systemu cash poolingu, natomiast wszelkie pozostałe transfery środków finansowych w ramach systemu cash poolingu nie będą generować odpowiednio przychodów ani kosztów ich uzyskania na gruncie ustawy o CIT.

6. Czy w świetle art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty odsetek naliczonych przez Bank w związku z Usługą cash poolingu podlegają ograniczeniu w zaliczaniu w ciężar kosztów Uzyskania przychodów.

7. Czy w związku z uczestnictwem A. w opisanej Strukturze cash poolingu na Spółce spoczywał będzie obowiązek dokumentacyjny wynikający z art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytania oznaczone we wniosku numerami 4, 5, 6 i 7, dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie pytań dotyczących podatku od towarów i usług oraz pytania dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Stanowiska Spółki odnośnie pytania nr 4.

Zdaniem Spółki, z uwagi na konstrukcję umowy cash poolingu fakt udzielenia przez Uczestników Systemu (w tym Spółki) nieodpłatnego poręczenia na zasadzie odpowiedzialności solidarnej za spłatę wszelkich zobowiązań wynikających lub mogących wyniknąć z umowy, jak również spłatę zadłużenia powstałego na którymkolwiek z osobna i na wszystkich razem Rachunkach Głównych Uczestników Systemu w wyniku wykorzystania Limitów Zadłużenia, nie powoduje powstania przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia lub świadczenia częściowo nieodpłatnego, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

UZASADNIENIE do stanowiska Spółki odnośnie pytania nr 4.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Ustawa o CIT) przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Tym samym, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych, stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, (tekst jedn.: nie przekazując jakiegokolwiek świadczenia ekwiwalentnego). Dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem było nieodpłatne, tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku osoby prawnej, mające konkretny wymiar finansowy.

W tym kontekście, w ocenie Spółki, fakt udzielenia poręczeń przez każdego z Uczestników Systemu wchodzących w skład struktury cash poolingu wobec Banku za spłatę zadłużenia pozostałych Uczestników umowy cash poolingu, nie powinien generować przychodu na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych - poręczenie takie jest bowiem udzielane wzajemnie i w identycznym zakresie przez wszystkich Uczestników Systemu.

Jednocześnie, udzielenie poręczenia stanowi warunek konieczny do zawarcia umowy cash poolingu z Bankiem - poręczenia te stanowią formę zabezpieczenia dla Banku, a nie Uczestników Umowy cash poolingu, a co za tym idzie, w przypadku realizacji poręczeń korzyści z tego tytułu osiągnie Bank, nie zaś Uczestnicy Umowy cash poolingu. Ponadto, wymóg udzielenia poręczenia przez każdego Uczestnika Umowy cash poolingu, w tym przez Spółkę jest narzucany przez Bank i, bez realizacji tego wymogu, zawarcie Umowy cash poolingu nie byłoby możliwe. W związku z tym Spółka, jak i pozostali Uczestnicy, nie miałaby możliwości korzystania z optymalizacji przepływów finansowych w ramach Umowy cash poolingu bez udzielenia wymaganych przez Bank poręczeń innym Uczestnikom cash poolingu.

Podsumowując, w opinii Spółki poręczenia udzielane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym Spółkę) w związku z zawarciem Umowy cash poolingu nie mają charakteru świadczeń nieodpłatnych (częściowo odpłatnych) w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i nie powodują powstania dla Spółki przychodu z tytułu uzyskania nieodpłatnych świadczeń.

Analogiczne stanowisko zaprezentowano m.in. w:

i. interpretacji indywidualnej wydanej dnia 11 listopada 2011 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (Nr ITPB3/423-492/11/DK),

ii. interpretacji indywidualnej wydanej dnia 27 maja 2011 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (Nr IBPBI/2/423-261/11/JD),

iii. interpretacji indywidualnej wydanej dnia 20 grudnia 2012 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (Nr IPTPB3/423-348/12-2/IR).

Stanowisko Spółki odnośnie pytania nr 5

Zdaniem Wnioskodawcy, dla Spółki jako Uczestnika Systemu przychodami podatkowymi będą wyłącznie kwoty odsetek wpłaconych na Rachunek Główny przez Bank, zaś kosztami uzyskania przychodów będą wydatki poniesione z tytułu odsetek zapłaconych od salda ujemnego na Rachunku Głównym oraz wydatki poniesione z tytułu opłat zapłaconych Bankowi za usługi świadczone w ramach systemu cash poolingu. Wszelkie pozostałe transfery środków finansowych w ramach systemu cash poolingu nie będą generować odpowiednio przychodów ani kosztów ich uzyskania na gruncie ustawy o CIT.

UZASADNIENIE do stanowiska Spółki odnośnie pytania nr 5.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Do przychodów na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Do przychodów nie zalicza się również, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Jednocześnie Spółka podkreśla, że w świetle utrwalonej linii orzeczniczej przychodami podatkowymi są jedynie bezzwrotne przysporzenia majątkowe uzyskane przez podatnika definitywnie, co potwierdza np. wyrok NSA z dnia 27 listopada 2003 r. (sygn. III SA 3382/02).

Z uwagi na powyższe w ocenie Spółki w przypadku posiadania przez Wnioskodawcę jako Uczestnika Systemu dodatniego salda na Rachunku Głównym przychodem podatkowym będą jedynie te odsetki, które zostaną przez nią faktycznie otrzymane, przy czym odsetki dodane do kapitału (skapitalizowane) będą stanowić przychód podatkowy w dacie ich kapitalizacji. Pozostałe środki transferowane pomiędzy Uczestnikami systemu cash poolingowego, poza definitywnie wypłacanymi na rzecz Uczestników Systemu odsetkami, będą neutralne dla potrzeb ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, tzn. nie będą stanowiły przychodów dla celów tego podatku.

W zakresie kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 15 ust. 1 zdanie 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Tym samym, zgodnie z powyższą zasadą ogólną za koszty uzyskania przychodów należy uznać wszystkie wydatki ponoszone przez podatników na działania zmierzające do osiągnięcia celu wskazanego w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT jakim jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Związek ponoszonych wydatków z uzyskiwanymi przychodami może przy tym mieć przy tym charakter bezpośredni, jak i pośredni - warunkiem jest aby zostały one poniesione w sposób racjonalny w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, nawet w przypadku gdy z obiektywnych przyczyn w ostatecznym rozrachunku przychód nie zostanie osiągnięty.

Z powyższego wynika, iż aby zaliczyć poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów należy wykazać związek pomiędzy ich poniesieniem, a dążeniem do uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Ponadto poniesione wydatki powinny wykazywać związek z prowadzoną działalnością, tak by przy wykorzystaniu zasad logiki i doświadczania życiowego można było wywnioskować, iż mogły mieć one wpływ na osiągnięcie przychodu lub jego zachowanie albo zabezpieczenie.

Jednocześnie w zamkniętym katalogu kosztów, które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ustawy o CIT, ustawodawca wskazał między innymi na:

i. wydatki na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów) (art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o CIT),

ii. naliczone, lecz niezapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów) (art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o CIT),

iii. odsetki, prowizje i różnice kursowe od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji (art. 16 ust. 1 pkt 12 ustawy o CIT).

Biorąc pod uwagę, iż przystąpienie do struktury cash poolingu ma na celu zwiększenie efektywności zarządzania środkami pieniężnymi, to w opinii Spółki prowizje i opłaty należne dla Banku za świadczone przez niego usługi pośrednictwa finansowego, jak również odsetki od salda ujemnego na Rachunku Głównym (jeżeli takie saldo wystąpi) będą stanowić koszty uzyskania przychodów w momencie ich faktycznej zapłaty lub kapitalizacji. Wskazane bowiem powyżej wydatki pozostają w ścisłym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą mającą wpływ na uzyskiwane przychody Uczestnika.

Jednocześnie, biorąc pod uwagę przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, środki pieniężne transferowane w ramach struktury cash poolingu, które nie stanowią powyżej opisanych wydatków na zapłatę odsetek lub prowizji bankowych, będą neutralne dla potrzeb ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, tzn. nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów dla celów tego podatku. Zgodnie bowiem z przyjętym orzecznictwem za koszty podatkowe mogą zostać uznane jedynie wydatki o charakterze definitywnym, które nie podlegają zwrotowi.

Powyższe stanowisko zostało w szczególności potwierdzone w wyroku NSA z dnia 20 marca 1996 r. (sygn. SA/Ka 332795).

Stanowisko Spółki odnośnie pytania nr 6.

Zdaniem Spółki, przy zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów odsetek wypłacanych w ramach systemu cash pooliongu nie znajdą zastosowania ograniczenia wynikające z art. 16 ust. 1 pkt 60 lub 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT).

UZASADNIENIE do stanowiska Spółki odnośnie pytania nr 6.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W tym kontekście, zgodnie z dyspozycją art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów:

i. odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni,

ii. odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Dodatkowo w świetle dyspozycji art. 16 ust. 7b ustawy o CIT przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

W tym kontekście, zdaniem Wnioskodawcy, powyżej przytoczone przepisy nie będą miał zastosowania do zdarzenia przyszłego opisanego we wniosku z uwagi na niespełnienie jednej z przesłanek wskazanej w tych przepisach: podstawą dokonywanych transferów w ramach struktury nie będą bowiem pożyczki, o których mowa w art. 16 ust. 7b ustawy o CIT, lecz transakcja przelewu wierzytelności lub przejęcia długu w myśl art. 509 § 1 oraz art. 519 ustawy z dnia 23 kwietnia 1984 r. - Kodeks Cywilny.

W omawianej strukturze cash poolingu występują co najmniej dwa podmioty, a mianowicie podmiot posiadający wolne środki finansowe oraz występujący w roli pośrednika bank działający we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w transakcjach cash poolingowych dla każdego z podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, co jednak nie prowadzi do zawarcia pomiędzy nimi umowy pożyczki. Żaden z Uczestników Systemu nie zobowiązuje się do przeniesienia na własność innego Uczestnika określonej ilości pieniędzy, a także żaden z Uczestników nie zobowiązuje się do ich zwrotu. Wszystkie transfery środków będą wykonywane na podstawie przelewu wierzytelności lub przejęcia długu w sposób automatyczny. Uczestnicy dysponujący saldem dodatnim nie mają wiedzy odnośnie tego, jaka część zgromadzonych na ich Rachunku Głównym nadwyżek przetransferowana na Rachunek Główny Koordynatora zostaje wykorzystana przez pozostałych Uczestników. W związku z powyższym nie można wskazać, który z Uczestników pełniłby funkcję dającego pożyczkę, a który biorącego pożyczkę. Także przedmiot pożyczki pozostaje nieokreślony, ponieważ zasilenie rachunku bieżącego Uczestnika o niedoborze finansowym następuje z Rachunku Głównego Agenta, a nie ze środków zgromadzonych na rachunku Uczestnika dysponującego nadwyżką. W żadnym momencie nie dojdzie do bezpośredniego przepływu środków pomiędzy Uczestnikami cash poolingu, co oznacza że Uczestnicy w ramach grupy kapitałowej nie dokonują pomiędzy sobą żadnych bezpośrednich transakcji. To Bank oblicza oprocentowanie od salda skonsolidowanego na Rachunku Głównym Koordynującego i to Bank alokuje odsetki na odpowiednie rachunki bieżące Uczestników.

W kontekście powyższego, w opinii Wnioskodawcy ograniczenia dotyczące niedostatecznej kapitalizacji przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o CIT nie znajdują zastosowania w odniesieniu do omawianego zdarzenia przyszłego, a odsetki wypłacane przez Spółkę i innych Uczestników Systemu za pośrednictwem Banku, w przypadku stwierdzenia sald ujemnych, będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Spółka podnosi, iż powyższe stanowisko zostało potwierdzone w szeregu wydanych w analogicznym stanie faktycznym interpretacji indywidualnych, w tym:

* w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 2 maja 2012 r. sygn. IPTPB3/423-54/12-3/MF,

* w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 kwietnia 2012 r. sygn. IPPB5/423-185/12-2/JC,

* w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 13 marca 2012 r. sygn. IPPB5/423-25/12-2/JC,

* w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 listopada 2012 r. sygn. IPPB5/423-759/12-6/JC,

* w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 grudnia 2012 r. sygn. IBPBI/2/423-1145/12/CzP.

Stanowisko Spółki odnośnie pytania nr 7

W opinii Spółki, w związku z jej uczestnictwem w strukturze cash poolingu, Spółka nie będzie zobowiązana do sporządzenia dokumentacji, o której mowa w art. 9a ustawy o CIT.

UZASADNIENIE do stanowiska Spółki odnośnie pytania nr 7.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o CIT podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o CIT są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej do takiej (takich) transakcji, obejmującej:

* określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),

* określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty,

* metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji,

* określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot,

* wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki,

* określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.

Powyższy obowiązek, na podstawie art. 9a ust. 2 ww. ustawy o CIT, obejmuje: transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

* 100.000 EURO - jeżeli wartość transakcji nie przekracza 20% kapitału zakładowego, określonego zgodnie z art. 16 ust. 7, albo

* 30.000 EURO - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo

* 50.000 EURO w pozostałych przypadkach.

Definicja podmiotów powiązanych umieszczona została w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o CIT. Jeżeli więc:

i. podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym za granicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

ii. osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo

iii. te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów, albo

iv. podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział ty kapitale innego podmiotu krajowego, albo

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Powyższe przepisy stanowią zatem, że dla powstania wymogu sporządzania dokumentacji podatkowej między podmiotami powiązanymi konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków:

i. musi mieć miejsce transakcja oraz;

ii. taka transakcja musi być realizowana pomiędzy podmiotami powiązanymi.

W tym miejscu wskazać należy, iż pojęcie "transakcji" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego. Oznacza to, iż można uznać, że nie posiada ono definicji legalnej i dla potrzeb interpretacji tego sformułowania należy posłużyć się znaczeniem słownikowym. Według internetowego Słownika Języka Polskiego "transakcja" to "operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też zawarcie takiej umowy".

Odnosząc powyższe do analizowanego zdarzenia przyszłego zauważyć należy, iż Spółka wraz z innymi Uczestnikami Systemu należącymi do Grupy A. zamierza zawrzeć z Bankiem Umowę, na podstawie której przystąpi do Struktury cash poolingu. Na podstawie Umowy Bank będzie wykonywał na rzecz Uczestników szereg czynności składających się łącznie na jedną usługę w postaci kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową (cash pooling). Bank nie jest podmiotem powiązanym ze Spółką ani żadnym innym Uczestnikiem Systemu z Grupy A. w rozumieniu art. 11 ustawy o CIT. Tym samym nie jest spełniony drugi z ww. warunków niezbędny dla powstania obowiązku sporządzania dokumentacji cen transferowych.

Natomiast jeśli chodzi o Uczestników Systemu, między którymi występują powiązania zdefiniowane w art. 11 ustawy o CIT, to ich uczestnictwo w Umowie nie powoduje powstania między nimi żadnych transakcji, tzn. nie występuje kupno ani sprzedaż towarów bądź usług. Natomiast brak relacji spełniającej znamiona transakcji oznacza, że nie jest spełniony pierwszy z ww. warunków niezbędnych dla powstania obowiązku sporządzania dokumentacji cen.

Oznacza to, że w obu przypadkach nie zachodzą przesłanki warunkujące powstanie obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o jakim mowa w przepisach art. 9a ustawy o CIT.

Wnioskodawca podnosi, iż stanowisko Spółki znalazło potwierdzenie w utrwalonej linii interpretacyjnej Dyrektorów Izb Skarbowych działających w imieniu Ministra Finansów, np. w:

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 listopada 2012 r., sygn.: IPPB5/423-747/12-5/JC;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 października 2011 r., sygn.: IPPB5/423-658/11-6/JC;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 25 lutego 2011 r., sygn.: ILPB3/423-938/10-2/GC;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 marca 2011 r., sygn.: IBPBI/2/423-1763/10/CzP;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 kwietnia 2011 r., sygn.: IPPB5/423-841/11-4/JC;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 czerwca 2010 r., sygn.: IPPB3/423-245/10-2/PD;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 września 2010 r., sygn.: ILPB4/423-18/10-7/ŁM;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 września 2010 r., sygn.: IPPB5/423-437/10-9/JC;

* interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 października 2010 r., sygn.: ILPB3/423-650/10-7/MM.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się w zakresie konsekwencji przystąpienia Spółki do systemu cash poolingu, w tym:

* rozpoznania przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - za prawidłowe,

* ustalenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów dla Spółki jako Uczestnika systemu - za prawidłowe,

* zastosowania przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych o niedostatecznej kapitalizacji - za nieprawidłowe,

* obowiązku sporządzania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - za nieprawidłowe.

Stanowisko Organu podatkowego odnośnie pytania oznaczonego we wniosku numerem 4.

Stanowisko Spółki w zakresie rozpoznania przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, należy uznać za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku numerem 4.

Stanowisko Organu podatkowego odnośnie pytania oznaczonego we wniosku numerem 5.

Stanowisko Spółki w zakresie ustalenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów dla Spółki jako Uczestnika systemu, należy uznać za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku numerem 5.

Zauważyć przy tym należy, iż we własnym stanowisku zawartym we wniosku, Wnioskodawca błędnie wskazał, iż: "Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe". Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Organ uznał to za oczywistą omyłkę nie mającą wpływu na rozstrzygnięcie w przedstawionej sprawie.

Stanowisko Organu podatkowego odnośnie pytania oznaczonego we wniosku numerem 6.

Polskie przepisy prawa cywilnego nie zawierają regulacji odnoszących się do opisanej umowy cash poolingu. Stąd też umowę taką zaliczyć należy do umów nienazwanych na gruncie polskich przepisów prawa cywilnego. Tym niemniej cechą takiej umowy jest to, iż jeden z podmiotów (uczestnik umowy) przekazuje własne środki finansowe innemu podmiotowi (innemu uczestnikowi umowy), celem pokrycia przez ten inny podmiot zobowiązań pieniężnych. Otrzymane przez taki inny podmiot środki finansowe podlegać będą zwrotowi wraz z wynagrodzeniem za korzystanie z tych środków, określonym w formie odsetek.

Przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) regulują podatkowe skutki tzw. "niedostatecznej kapitalizacji" i mają zastosowanie do pożyczek udzielanych pomiędzy spółkami kapitałowymi powiązanymi ze sobą w sposób, o którym mowa w tych przepisach.

Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 60 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

W myśl natomiast art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Jednocześnie, jak wynika z art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przez pożyczkę, o której mowa m.in. w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę zdarzenia przyszłego wynika, iż w przypadku cash poolingu codzienna likwidacja sald ujemnych powoduje wprawdzie powstanie czasowego zadłużenia posiadacza salda ujemnego wobec posiadacza salda dodatniego. Zadłużenie to nie istnieje natomiast w momencie zapłaty odsetek (wynagrodzenia), gdyż zobowiązania z tytułu przeniesionych wierzytelności w chwili płatności odsetek (wynagrodzenia) faktycznie już nie istnieją.

Opisana w zdarzeniu przyszłym umowa cash poolingu wypełnia przesłanki zaliczenia jej do umowy pożyczki zdefiniowanej w art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jednakże, polskie przepisy o niedostatecznej kapitalizacji znajdują zastosowanie w przypadkach, kiedy na dzień zapłaty odsetek zadłużenie podatnika przekracza określony w tych przepisach poziom zadłużenia wobec podmiotów powiązanych. Jeżeli więc na dzień zapłaty odsetek podatnik nie jest zadłużony wobec podmiotów powiązanych, bowiem zadłużenie swoje wobec tych podmiotów już spłacił, to w praktyce wobec płaconych odsetek nie znajdą zastosowania ograniczenia w zaliczaniu ich w koszty na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tym samym stanowisko Spółki należało uznać za nieprawidłowe.

Stanowisko Organu podatkowego odnośnie pytania oznaczonego we wniosku numerem 7.

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu, dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy.

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 - lub transakcji, w związku z którymi zapłata należności wynikających z takich transakcji dokonywana jest bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, są obowiązani do sporządzenia dokumentacji podatkowej takiej (takich) transakcji, obejmującej:

Powyższy obowiązek, na podstawie art. 9a ust. 2 ww. ustawy, obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:

Definicja podmiotów powiązanych została umieszczona w art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. I tak, jeżeli:

- i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Z powyższego wyraźnie wynika, iż aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków: musimy mieć do czynienia z transakcją oraz taka transakcja musi mieć miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego, zatem można uznać, iż nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według internetowego Słownika Języka Polskiego - http://sjp.pwn.pl) transakcja to operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług lub umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług, też zawarcie takiej umowy.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca, w celu poprawy efektywności zarządzania zasobami finansowymi, rozważa skorzystanie (wraz z innymi podmiotami należącymi do Grupy A.) z oferowanej przez banki tzw. usługi cash poolingu, czyli kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową. Usługa ta, polegająca na odpowiednim wykorzystaniu sumy dziennych sald (zarówno dodatnich, jak i ujemnych) na rachunkach bankowych uczestników byłaby świadczona w oparciu o poniżej opisany model obsługi. A. przystąpi, wraz z innymi podmiotami z Grupy A. (dalej: "Uczestnicy Systemu"), jako uczestnik, do Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: "System"). Pod tą nazwą handlową będzie się kryła wspomniana powyżej usługa wspólnego zarządzania płynnością finansową, czyli cash pooling (dalej: "cash pooling" lub "Usługa"). Przystąpienie do Systemu nastąpi w efekcie zawarcia przez Spółkę, z bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: "Bank), Umowy Systemu Zarządzania Środkami Pieniężnymi w Grupie Rachunków (dalej: "Umowa"). Umowa ta będzie umową wielostronną i zostanie zawarta pomiędzy Bankiem a spółkami z Grupy A. (Uczestnicy Systemu oraz tzw. Koordynujący). Uczestnicy Systemu są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT, posiadającymi siedziby działalności gospodarczej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Celem zawarcia Umowy jest nabywanie przez A. i innych Uczestników Systemu usługi należącej do zakresu usług bankowych, polegającej na umożliwieniu przez Bank grupie kapitałowej bardziej efektywnego, codziennego zarządzania środkami pieniężnymi i kredytami oraz korzystania przez poszczególne spółki z Grupy A. ze wspólnej płynności finansowej grupy kapitałowej. Przed rozpoczęciem korzystania z Usługi, Uczestnicy Systemu otworzą w Banku rachunki rozliczeniowe (dalej: "Rachunki Główne" lub "Grupa Rachunków"). Następnie Bank przyzna Uczestnikom Systemu dzienne limity zadłużenia na ich Rachunkach Głównych (dalej: "Limit Zadłużenia"). W ramach Umowy, A. jako Uczestnik Systemu, pełnić będzie dodatkowo funkcję tzw. Koordynującego, tj. będzie posiadać w Banku oprócz Rachunku Głównego również rachunek dodatkowy, pełniący role techniczną, wyłącznie dla przeprowadzenia transferów cash poolingu (dalej: "Rachunek Pomocniczy Koordynującego") oraz zostanie upoważniony przez pozostałych Uczestników Systemu do reprezentowania Uczestników Systemu we wszelkich sprawach dotyczących Umowy oraz do podpisywania stosownych aneksów w tym zakresie. Zgodnie z Umową, rozliczenia dokonywane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (w tym Koordynującym), w ramach Systemu, wykorzystywać będą instytucję przewidzianą treścią art. 518 § 1 Kodeksu Cywilnego, skutkującą tzw. subrogacją, tj. wstąpieniem w miejsce zaspokojonego wierzyciela. Dodatkowo Uczestnicy Systemu udzielają Bankowi nieodpłatnego poręczenia na zasadzie odpowiedzialności solidarnej za spłatę wszelkich zobowiązań wynikających lub mogących wyniknąć z Umowy, jak również spłatę zadłużenia powstałego na którymkolwiek z osobna i na wszystkich razem Rachunkach Uczestników w wyniku wykorzystania Limitów Zadłużenia. Usługa będzie się opierała o bilansowanie (tekst jedn.: zerowanie) sald na prowadzonych przez Bank Rachunkach Głównych Uczestników Systemu z wykorzystaniem Rachunku Koordynującego. Bilansowanie sald dokonywane będzie na koniec każdego dnia roboczego z chwilą postawienia w wymagalność Limitów Zadłużenia przyznanych przez Bank Uczestnikom Systemu. Oznacza to, iż przy wykorzystaniu wskazanego powyżej mechanizmu prawnego Koordynujący dokonywał będzie spłaty wobec Banku wymagalnych sald zadłużenia wszystkich Uczestników Systemu z tytułu wykorzystania przez nich Limitów Zadłużenia, wykorzystując dostępne dodatnie salda Rachunków Głównych, a Uczestnicy Systemu dokonywali będą spłaty wymaganego zadłużenia Koordynującego wobec Banku. W efekcie zastosowania instytucji subrogacji, Uczestnikom Systemu, których dodanie saldo Rachunku Głównego zostanie wykorzystane do spłaty salda zadłużenia innego Uczestnika Systemu, przysługiwało będzie roszczenie, obciążone stosownymi odsetkami określonymi w Umowie. Umowa przewiduje automatyczne transfery zwrotne realizowane przez Bank następnego dnia funkcjonowania Systemu, czyli powrót do stanu sald na Rachunkach Głównych z końca poprzedniego dnia funkcjonowania Systemu. Podstawą prawną zwrotnych transferów pomiędzy Rachunkami Głównymi a Rachunkiem Głównym Koordynującego i Rachunkiem Pomocniczym Koordynującego będzie rozliczenie roszczeń subrogacyjnych pomiędzy Uczestnikami Systemu i Koordynującym. Odsetki od sald dodatnich zgromadzonych na Rachunkach Głównych poszczególnych Uczestników Systemu będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez/do poszczególnych Uczestników Systemu (w tym Koordynującego) będzie dokonywana jednorazowo w okresie rozliczeniowym (miesięcznym). Wysokość odsetek należnych poszczególnym Uczestnikom Systemu kalkulowana będzie przez Bank.

Ponadto jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Bank nie stanowi podmiotu powiązanego z Wnioskodawcą lub innym Uczestnikiem Systemu, w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 Ustawy o CIT.

W omawianym zdarzeniu przyszłym, z pewnością mianem transakcji określić można usługę cash poolingu świadczoną przez Bank Uczestnikom usługi. Jednak ponieważ Bank (będący stroną transakcji) nie jest powiązany w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z Uczestnikami usługi, w tym z Wnioskodawcą (czyli z drugą stroną transakcji), nie zostanie spełniony drugi z dwóch wspomnianych wyżej warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej.

Jednocześnie Wnioskodawca podnosi, iż pomiędzy Spółką jako Wnioskodawcą i pozostałymi Uczestnikami Systemu z Grupy A. zachodzą powiązania o charakterze kapitałowym i osobowym, o których mowa w art. 11 ust. 4 Ustawy o CIT.

Jak już wskazano wyżej, celem umowy cash poolingu jest ograniczenie - u podmiotów uczestniczących w takim porozumieniu - kosztów związanych z finansowaniem prowadzonej przez nie działalności. Jeżeli dzięki tej umowie u każdego z Uczestników systemu (w tym Wnioskodawcy) saldo odsetek otrzymanych nad odsetkami zapłaconymi jest wyższe od analogicznego salda, jakie podmiot taki zrealizowałby, gdyby w umowie nie uczestniczył, lecz pożyczał środki finansowe na prowadzoną działalność i jednocześnie lokował swoje środki, dokonując tych czynności z podmiotami niepowiązanymi według zasad rynkowych, to przyjąć należy, że dzięki tej umowie wyżej wspomniany cel jest zrealizowany. Jednakże w każdym indywidualnym przypadku wymagałoby oceny to (co zrealizować można tylko w postępowaniu podatkowym lub kontrolnym), czy stopień korzyści w postaci oszczędności związanych z uczestniczeniem przez podmioty w tej umowie jest adekwatny do angażowanych przez podmioty środków finansowych. W przypadku bowiem, gdy wzajemne świadczenia uczestników umowy są ekwiwalentne, to zgodnie z § 18 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 października 1997 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów podatników w drodze oszacowania cen w transakcjach dokonywanych przez tych podatników (Dz. U. Nr 128, poz. 833 z późn. zm.), organy podatkowe nie dokonają korekty cen przedmiotów takich transakcji i dochodu podmiotów w niej uczestniczących.

Odnośnie zastosowania przepisu art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do omawianego systemu, należy zauważyć, iż przepis ten nie wyłącza obowiązku dokumentowania transakcji między podmiotami powiązanymi dokonywanych w ramach cash poolingu. Przy czym transakcja ta polega na wzajemnym udostępnianiu sobie kapitału za wynagrodzeniem w postaci odsetek. Dokumentacja taka powinna zawierać te informacje, które będą niezbędne do oceny, że podatnik uczestniczący w takiej umowie (tu: Spółka) osiąga wyższe korzyści (np. w postaci niższych kosztów), niż gdyby lokował i pożyczał środki finansowe od podmiotów z nim niepowiązanych. Zarazem, z dokumentacji tej wynikać powinien ekwiwalentny charakter takiej umowy. Ponadto, wskazać należy, iż opisany przez Spółkę system spełnia definicję pożyczki, a zatem stanowi również transakcję w rozumieniu omawianej regulacji.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w związku z czym Spółka będzie zobowiązana do sporządzania dokumentacji podatkowej, o ile nastąpi wypełnienie przesłanki dotyczącej przekroczenia rocznej wartości zawieranych transakcji, o której mowa w art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w przedstawionym w opisie zdarzenia przyszłego systemie na Spółce spoczywał będzie obowiązek dokumentacyjny wynikający z art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli transakcje między Uczestnikami systemu przekroczą w danym roku podatkowym wartości określone w art. 9a ust. 2 tej ustawy.

Tym samym stanowisko Spółki należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej ściśle przedmiotem zapytań Zainteresowanego. Tym samym treść pytań wyznacza granice, na które organ udzielił odpowiedzi. Ponadto, inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), Minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze powyższe interpretacja indywidualna skierowana jest wyłącznie do Zainteresowanego i nie wywołuje skutków prawnych w stosunku do pozostałych Uczestników systemu cash poolingu.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Dodatkowo podkreślić należy, że odmienne rozstrzygnięcia organów podatkowych dokonane nawet w analogicznych zagadnieniach nie mogą stanowić podstawy do żądania analogicznego rozstrzygnięcia sprawy skarżącego, jeśli stoi temu na przeszkodzie treść przepisów prawa (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14 kwietnia 2008 r., sygn. akt I SA/Gl 848/07; wyrok WSA w Łodzi z dnia 18 listopada 2008 r. sygn. akt I SA/Łd 907/08; wyrok NSA z 30 września 2005 r., FSK 2528/04, Lex Polonica nr 401550).

Ponadto na podstawie art. 14e ustawy - Ordynacja podatkowa, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.