IPPB5/423-224/14-3/AJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2014 r. (data wpływu 10 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych

W dniu 10 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności papierów wartościowych emitowanych przez luksemburską spółkę (SCS) na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego (FIZ) w zamian za certyfikaty inwestycyjne.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca S. B.V. z siedzibą w Holandii jest spółką prawa holenderskiego opodatkowaną od całości swoich przychodów w Holandii, tj. rezydentem podatkowym Holandii ("Wnioskodawca"). Wnioskodawca posiada udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedziby w Polsce ("Sp. z o.o.").

Ponadto, Wnioskodawca może stać się udziałowcem w spółce prawa luksemburskiego Société en Commandite Spéciale ("SCS"). SCS jest spółką osobową, której konstrukcja prawna odpowiada polskiej spółce komandytowej. SCS na gruncie prawa luksemburskiego jest traktowana jako podmiot transparentny podatkowo. Podatnikami podatków dochodowych z tytułu dochodów osiąganych przez SCS są - analogicznie jak w przypadku polskich spółek osobowych - wspólnicy SCS. Z tytułu uczestnictwa w SCS Wnioskodawca posiadać będzie udziały, o konstrukcji prawnej zbliżonej do akcji w spółce komandytowo-akcyjnej.

Zakłada się, iż majątek Sp. z o.o. oraz SCS będzie składać się w przeważającej większości pośrednio lub bezpośrednio z nieruchomości położonych w Polsce.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawca rozważa inwestycję w certyfikaty inwestycyjne funduszu inwestycyjnego zamkniętego z siedzibą w Polsce ("FIZ"). W ramach tej inwestycji Wnioskodawca obejmie certyfikaty inwestycyjne wyemitowane przez FIZ w zamian za udziały w Sp. z o.o. lub SCS. W wyniku takiej inwestycji FIZ stanie się udziałowcem Sp. z o.o. lub w SCS. Rynkowa wartość certyfikatów inwestycyjnych na dzień ich wydania Wnioskodawcy będzie nie wyższa niż rynkowa wartość wniesionych do FIZ udziałów Sp. z o.o. bądź SCS przez Wnioskodawcę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy po stronie Wnioskodawcy w związku z objęciem certyfikatów inwestycyjnych FIZ w zamian za udziały Sp. z o.o. bądź SCS powstanie jakikolwiek przychód podatkowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z objęciem certyfikatów inwestycyjnych FIZ w zamian za udziały Sp. z o.o. bądź SCS nie powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce, co wynika z następujących okoliczności;

W art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ("Ustawa CIT") ustawodawca zawarł katalog przysporzeń, które w szczególności uznaje za przychody podlegające opodatkowaniu. W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT przychodami są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym różnice kursowe. Z tego względu, aby po stronie Wnioskodawcy powstał przychód podatkowy z tytułu objęcia certyfikatów inwestycyjnych, konieczne jest, aby zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT certyfikaty inwestycyjne stanowiły "wartości pieniężne" lub co najmniej inną formę faktycznego przysporzenia po stronie Wnioskodawcy. Wprawdzie ustawy o podatku dochodowym nie zawierają normatywnej definicji przychodu, jednak z uwagi na przedmiot opodatkowania oraz cel podatku dochodowego należy niewątpliwie uznać, iż przychodem są jedynie faktyczne przysporzenia po stronie podatnika, które mają rzeczywisty, trwały oraz definitywny charakter. Jeżeli natomiast podatnik uzyskuje świadczenie, które nie spełnia jednego z powyższych kryteriów, tj. na przykład nie stanowi rzeczywistego przysporzenia po stronie podatnika, wówczas nie powstaje dla podatnika przychód podatkowy. Nie można bowiem mówić o faktycznym wzbogaceniu się podatnika, co jest niezbędne dla powstania przychodu podatkowego (a zatem przyrostu w majątku podatnika).

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w doktrynie prawa podatkowego, na przykład w komentarzu do Ustawy CIT którego autorzy stwierdzają, iż; "przychód dla celów podatkowych powinien mieć charakter definitywny oraz jednoznacznie określony. (...) Reasumując, przychód jest to taka zmiana stanu majątkowego, u której podstaw leży zamiar uzyskania przysporzenia i zmiana ta powinna cechować się definitywnością, być określona co do kwoty (bądź w inny wiarygodny sposób wyceniona), a uzyskujący przychód powinien w rezultacie mieć możliwość rozporządzania nim jak właściciel" (G. Dźwigała, Z. Huszcz, P. Karwat, R. Krasnodębski, M. Ślifirczyk, F. Świtała, Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych. Komentarz, Warszawa 2007, s. 177). W ten sam sposób pojęcie przychodu jest rozumiane w orzecznictwie sądów administracyjnych, na przykład Naczelny Sąd Administracyjny ("NSA") m.in. w wyroku z 27 listopada 2003 r., (sygn, III SA 3382/02) jednoznacznie podkreślił, iż "zgodnie z ark 12 ust. 1 pkt 1 i 3 do przychodów zaliczyć można tylko takie wartości, które określają definitywny przyrost majątku podatnika". W innym wyroku z dnia 14 maja 1998 r. (sygn. SA/Sz 1305/97) NSA zaznaczył, iż: "z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem jako źródłem dochodu - jest. tylko taka wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Otrzymanymi pieniędzmi lub wartościami pieniężnymi są zatem w rozumienia art. 12 ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy tylko takie wartości, które powiększają aktywa majątkowe podatnika, a więc takie, którymi może on rozporządzać jak własnymi". Podobnie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 30 października 2007 r. (sygn. I SA/Wr 861/07). Warto również zaznaczyć, iż analogiczne podejście do uznania uzyskanego świadczenia za przysporzenie, a w konsekwencji za przychód podatkowy prezentuje Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 24 września 2009 r. (nr IPPB3/423-474/09-2/GJ), oraz Naczelnik Urzędu Skarbowego w Lodzi w interpretacji z 17 stycznia 2006 r. (ŁUS-II-2-423/133/05/JB), a także Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 14 listopada 2008 r. (nr ILPB3/423-506/08-2/EK) pisząc, iż: "wskazać należy, iż o przychodzie można mówić wtedy, gdy następuje trwale i definitywne przysporzenie majątkowe".

W świetle powyższych rozważań należy zwrócić uwagę, iż Wnioskodawca otrzymuje certyfikaty inwestycyjne w związku z wniesieniem do FIZ udziałów Sp. z o.o. lub SCS, których rynkowa wartość na dzień wniesienia jest nie niższa niż otrzymanych od FIZ certyfikatów inwestycyjnych. Z ekonomicznego zatem punktu widzenia Wnioskodawca "zamienia" udziały w Sp. z o.o. bądź SCS na certyfikaty inwestycyjne FIZ. Z tego względu po stronie Wnioskodawcy nie powstanie jakiekolwiek przysporzenie majątkowe w momencie otrzymania certyfikatów inwestycyjnych. Zdarzenie to nie będzie mieć bowiem rzeczywistego waloru ekonomicznego zwiększającego aktywa Wnioskodawcy, skoro Wnioskodawca aktywo w postaci udziałów w Sp. z o.o. bądź SCS zastępuje aktywem w postaci certyfikatów inwestycyjnych. Zatem z ekonomicznego punktu widzenia w wyniku wniesienia akcji i udziałów do FIZ a w zamian objęcie certyfikatów inwestycyjnych u Wnioskodawcy nie dojdzie do "przyrostu" jego majątku. Ponadto, jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 marca 2013 r. (sygn. II FSK 1479/11): "pochodny instrument finansowy w postaci certyfikatu inwestycyjnego nie zastępuje pieniądza, nie stanowi postaci jego zamiennika czy substytutu, a więc nie jest wartością pieniężną, o której mowa w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f." (a zatem również w rozumieniu art. 12 ust. 1 Ustawy CIT - przyp. Wnioskodawcy). W tym stanie rzeczy, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podatkowy, gdyż nie są spełnione przesłanki z art. 12 ust. 1 Ustawy CIT (tekst jedn.: nie doszło do przysporzenia po stronie Wnioskodawcy stanowiącego przyrost jego majątku, w tym nie uzyskał on rzeczywistych wartości pieniężnych w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT w związku z objęciem certyfikatów inwestycyjnych).

Z daleko idącej ostrożności procesowej Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż niewątpliwie po jego stronie w związku z wniesieniem udziałów do FIZ nie powstanie przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych w rozumieniu art. 14 ust. 1 Ustawy CIT. Wynika to z następujących okoliczności:

Zgodnie z językowym brzmieniem art. 14 ust. 1 Ustawy CIT sposób kalkulowania przychodu podatkowego, określonego w tym przepisie odnosi się do transakcji "odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych". Tymczasem, transakcja rozważana przez Wnioskodawcę polegająca na wniesieniu udziałów w Sp. z o.o. bądź SCS do FIZ i objęcie certyfikatów inwestycyjnych w FIZ nie stanowi transakcji odpłatnego zbycia praw majątkowych (tekst jedn.: udziałów). Mianowicie, ustawa o funduszach inwestycyjnych dopuszcza dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi, w wyniku czego dochodzi do przejścia własności tych papierów na fundusz inwestycyjny. Jest to jednak specyficzna transakcja, która zawiera w sobie dwa elementy, tj. wpłatę do funduszu oraz nabycie certyfikatów inwestycyjnych. Otrzymanie certyfikatów inwestycyjnych w związku z wniesieniem papierów wartościowych w celu opłacenia certyfikatów, wiąże się z przekształceniem uprawnień do dysponowania przedmiotem wkładu w uprawnienia związane z objęciem tytułów uczestnictwa w osobie prawnej. Transakcja ta jest unikalną czynnością prawną przewidzianą jedynie przez przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych. Podatnikowi nie przysługuje prawo do żądania od funduszu zapłaty za wnoszone udziały. Brak jest jakiegokolwiek przepisu szczególnego przewidującego opodatkowanie takiej transakcji. W szczególności, nie stanowi ona rodzaju aportu, którego wniesienie skutkowałoby powstaniem przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 Ustawy CIT.

Nawet gdyby uznać, iż opłacenie certyfikatów inwestycyjnych papierami wartościowymi stanowi odpłatne zbycie dla celów Ustawy CIT, to warunkiem opodatkowania przychodu na podstawie art. 14 ust. 1 Ustawy CIT jest wystąpienie przychodu należnego. W analizowanym przypadku nie można mówić o przychodzie należnym na dzień dokonania tej czynności po stronie Wnioskodawcy (tekst jedn.: podmiotu dokonującego wpłaty na certyfikaty). Zgodnie z przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych należność uczestnika funduszu powstaje dopiero z chwilą zbycia (umorzenia) certyfikatów, przeprowadzanego na warunkach i przy spełnieniu przesłanek określonych w statucie funduszu, i dopiero od tej daty można mówić o uzyskaniu przez uczestnika przychodu należnego z tytułu zbycia papierów wartościowych, którymi opłacono certyfikaty i o jego ewentualnym opodatkowaniu. Ustawa CIT nie zawiera przepisu pozwalającego precyzyjnie skalkulować ewentualny przychód na dzień opłacenia certyfikatów. W świetle zaś art. 16 ust. 1 punkt 8 Ustawy CIT ustawodawca wprost zdecydował o odroczeniu momentu rozpoznania kosztu uzyskania przychodu z tytułu nabycia certyfikatów inwestycyjnych do momentu ich zbycia, a zatem powstania przychodu podatkowego. Zatem ewentualny przychód podatkowy po stronie Wnioskodawcy może powstać dopiero w momencie zbycia certyfikatów inwestycyjnych, a nie ich objęcia w FIZ.

Ponadto, aby mógł mieć zastosowanie art. 14 ust. 1 Ustawy CIT po stronie Wnioskodawcy w związku z wniesieniem udziałów w Sp. z o.o. bądź SCS do FIZ musiałby w ogóle powstać przychód podatkowy. Przepis ten przewiduje bowiem szczególny sposób powstania przychodu podatkowego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 Ustawy CIT. Aby jednak mógł mieć zastosowanie musi powstać przychodów podatkowy po stronie podatnika, a zatem "przyrost" w jego majątku Jak zostało zaś już wskazane powyżej po stronie Wnioskodawcy nie powstanie jakiekolwiek przysporzenie w związku z wniesieniem udziałów do FIZ i z tego tytułu objęciem certyfikatów inwestycyjnych w FIZ. W konsekwencji, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód podatkowy, a zatem również art. 14 ust. 1 Ustawy CIT nie może mieć zastosowania.

Powyższe stanowisko potwierdzają sądy administracyjne. Otóż, jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 marca 2013 r. (sygn. II FSK 1479/11) w którym NSA wskazał, iż: "dokonywanie wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością nie podlega opodatkowaniu na podstawie (...) ustawy o podatku dochodowym (...) ponieważ uzyskanie (objęcie) z tytułu tych wpłat certyfikatów inwestycyjnych nie stanowi przychodu podatkowego". W innym orzeczeniu z 19 października 2010 r. (sygn. II FSK 1047/09) NSA wskazał, iż: "Trzeba - czego jak się wydaje nie dostrzega autorka skargi - pamiętać o różnicy pomiędzy zbyciem udziałów/papierów wartościowych za gotówkę i późniejszym nabyciem certyfikatów inwestycyjnych w zamian za uzyskane środki pieniężne, a ponadto - dystynkcji pomiędzy operacją wniesienia udziałów/papierów wartościowych w zamian za wydanie certyfikatów inwestycyjnych. W przypadku pierwszej, obejmującej niejako dwa elementy transakcji dochodzi do definitywnego przysporzenia po stronie inwestora w postaci otrzymanych środków pieniężnych. Druga z transakcji nie powoduje takiego przysporzenia (nie stanowią go certyfikaty inwestycyjne)". W konsekwencji, NSA wskazał iż: "w momencie wniesienia udziałów/papierów wartościowych do funduszu inwestycyjnego zamkniętego, inwestor nie uzyskuje automatycznie realnego przysporzenia trwale powiększającego jego aktywa i stanowiącego przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p."

Przychód taki - zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego - powstaje dopiero na drugim etapie procesu inwestycji, tj, w razie umorzenia certyfikatów (także w przypadku likwidacji funduszu), zbycia certyfikatów na rzecz osoby trzeciej albo - wyjątkowo - w następstwie wypłaty dochodów funduszu bez umarzania certyfikatów inwestycyjnych". Analogicznie wypowiedział się NSA w wyroku z dnia 16 lipca 2012 r. (sygn. II FSK 147/09).

Również wojewódzkie sądy administracyjne potwierdzają powyższe stanowisko. Przykładowo jak wskazał WSA w Poznaniu w wyroku z 16 lutego 2011 r. (sygn. I SA/Po 43/11) odwołując się notabene do interpretacji organu podatkowego: "w tym miejscu powołać się godzi, choćby interpretację dokonaną przez Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa Wola, który w postanowieniu z dnia 25 września 2007 r., nr 1440/DF1/415-117380/111/20079 (publ. w Systemie informacji podatkowej adres: http://sip.mf.gov.pl) uznał, za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym "objęcie certyfikatów inwestycyjnych za akcje jest zdarzeniem neutralnym podatkowo dla podatnika. W szczególności, nie powstanie po stronie podatnika przychód z tytułu objęcia certyfikatów w zamian za wniesione akcje...". W ten sam sposób wypowiedział się WSA w Krakowie w wyroku z 7 czerwca 2013 r. (sygn. I SA/Kr 441/13), a także WSA w Poznaniu w wyroku z 17 lutego 2011 r. (sygn. I SA/Po 35/11).

Niezależnie od powyższej argumentacji Wnioskodawca pragnie wskazać, iż nawet gdyby uznać iż w związku z wniesieniem przedmiotowych papierów wartościowych do FIZ powstaje przychód podatkowy (z czym jednak Wnioskodawca się nie zgadza) to z uwagi, iż Wnioskodawca nie jest polskim rezydentem podatkowym taki przychód nie podlegałby opodatkowaniu w Polsce. Wynika to z następujących okoliczności:

Potencjalny przychód Wnioskodawcy z tytułu wniesienia udziałów SCS do FIZ może być co najwyżej uznany za zysk przedsiębiorstw zgodnie z art. 7 ust. 1 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Holandią ("DTT"). W świetle DTT taki przychód podlega opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji, a zatem w analizowanym przypadku w Holandii. Analogicznie gdyby uznać go za przychód z przeniesienia własności majątku zgodnie z art. 13 DTT obowiązek podatkowy nie powstałby w Polsce. Jednocześnie, należy podkreślić, iż SCS będzie spółką z siedzibą w Luksemburgu. Wątpliwym jest zatem nawet czy w ogóle źródło przychodu (o ile taki w ogóle miałby miejsce) znajdowałoby się w Polsce;

Potencjalny przychód Wnioskodawcy z tytułu wniesienia udziałów Sp. z o.o. do FIZ może być co najwyżej uznany za zysk z przeniesienia własności majątku zgodnie z art. 13 DTT. Zgodnie z art. 13 ust. 4 DTT zysk z tytułu przeniesienia udziałów podlega wyłącznie opodatkowaniu w państwie rezydencji, a zatem w analizowanym przypadku w Polsce. DTT nie przewiduje tzw. klauzuli nieruchomości. W konsekwencji, nawet gdyby majątek Sp. z o.o. składał się w przeważającej większości pośrednio lub bezpośrednio z nieruchomości położonych w Polsce i tak ewentualny przychód z tytułu przeniesienia własności udziałów nie podlegałby opodatkowaniu w Polsce.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego:

* w zakresie powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w wyniku przeniesienia własności udziałów Sp. z o.o. lub SCS na rzecz funduszu inwestycyjnego (FIZ) w zamian za certyfikaty inwestycyjne - jest nieprawidłowe,

* w zakresie opodatkowania w Polsce przychodu z przeniesienia własności udziałów Sp. z o.o. lub SCS na rzecz funduszu inwestycyjnego (FIZ) w zamian za certyfikaty inwestycyjne - jest prawidłowe.

Na wstępie tut. Organ podatkowy pragnie podkreślić, że w zakresie oceny prawnopodatkowych skutków przeniesienia własności udziałów lub papierów wartościowych na rzecz funduszu inwestycyjnego w zamian za certyfikaty inwestycyjne brak jest jednolitej linii orzeczniczej sądów administracyjnych. Stanowisko przeciwne do zaprezentowanego przez Wnioskodawcę (w tym także w powołanych przez niego orzeczeniach) zajął m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 6 kwietnia 2011 r. II FSK 2056/09 oraz z dnia 14 czerwca 2011 r. II FSK 189/10.

Tutejszy organ podatkowy w pełni akceptuje i podziela stanowisko zaprezentowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (dalej: Sąd) w wyroku z dnia 14 października 2011 r. I SA/Wr 987/11.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm., dalej także: "u.p.d.o.p.") przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty, w wypadkach, o których mowa w art. 21 i art. 22 przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem (z zastrzeżeniem art. 10 i 11 tej ustawy) jest nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Gdy koszty przekraczają przychód, różnica jest stratą (art. 7 ust. 2 u.p.d.o.p.). Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje zatem źródeł przychodów (odmiennie niż w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych). Zasadą jest zatem, że za źródło przychodu uznaje się każdy zindywidualizowany stosunek prawny, zdarzenie lub stan faktyczny, z którym wiąże się uzyskanie przychodu, a wyjątki od tej zasady wynikać muszą z konkretnego przepisu ustawy wyłączającego bądź zwalniającego konkretny dochód od opodatkowania. Podatek dochodowy od osób prawnych ma zatem cechy podatku globalnego (powszechnego) obejmującego swoim zakresem przedmiotowym wszelkie uzyskiwane w ciągu roku podatkowego przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, bez względu na to, czy mają one charakter periodyczny czy jednorazowy (por. R. Pęk w: L. Błystak, B. Dauter, B. Gruszczyński, B. Hnatiuk, H. Łysikowska, E. Madej, A. Mudrecki, R. Pęk, K. Wujek, J. Zubrzycki, Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Wrocław 2003, s. 98-99, H. Kryszczak w: Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, praca zbiorowa pod red. W. Nykiela i A. Mariańskiego, Gdańsk 2008, s. 98-99).

Mimo braku wyraźnego rozróżnienia w ustawie podatkowej źródeł przychodu, w każdym wypadku uzyskania przysporzenia majątkowego należy ustalić, jakie było źródło jego pozyskania. Ustawodawca przewiduje bowiem w odniesieniu do dochodu pozyskanego z niektórych źródeł szczególne zasady opodatkowania.

Definicja legalna przychodu, zawarta w u.p.d.o.p. jest definicją zakresową niepełną. Ustawodawca podał w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. jedynie przykładowe rodzaje przysporzeń, uznawanych za przychód dla celów podatku dochodowego od osób prawnych (katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym, o czym świadczy użycie słowa "w szczególności"), a jednocześnie w ust. 4 tego przepisu wskazał (tym razem stosując katalog zamknięty, nie podlegający wykładni rozszerzającej) przysporzenia, które są neutralne podatkowo. Pozwala to, jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 24 styczna 2011 r., II FPS 6/10 (opubl. w Lex pod nr 686104) na przyjęcie, że wszelkie przychody z wyłączeniem:

- stanowią przychody wpływające na wysokość dochodu do opodatkowania. Od ich sumy odlicza się koszty ich uzyskania i w rezultacie otrzymuje się kwotę dochodu osiągniętego w roku podatkowym, bądź kwotę straty, jeżeli przychody są niższe od tych kosztów. Przedmiot opodatkowania został zatem określony w ustawie w sposób jednoznaczny.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. przykładowym przychodem są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym różnice kursowe. Ustawodawca nie definiuje pojęcia wartości pieniężnych. Przyjmuje się (por. L. Błystak, H. Łysikowska w: Podatek dochodowy od osób prawnych, op. cit. s.196), że pod pojęciem tym rozumieć należy aktywa finansowe, stanowiące substytut pieniądza, a więc przede wszystkim papiery wartościowe, a także środki płatnicze (jak weksle, czeki, akredytywy, przekazy). Przez papiery wartościowe rozumieć należy, zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego, inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne). Wartościami pieniężnymi mogą być zatem zarówno akcje spółek handlowych, jak i certyfikaty inwestycyjne. Fakt zaliczenia certyfikatów inwestycyjnych do papierów wartościowych wynika zresztą także z art. 121 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 157, dalej: u.f.i.)

Zauważyć także należy, iż w przypadku wniesienia do funduszu inwestycyjnego papierów wartościowych przedmiotem opodatkowania nie będzie w istocie nabycie certyfikatu, ale zbycie akcji lub udziałów.

Co do zasady w celu uzyskania certyfikatu (reprezentującego prawa majątkowe uczestników funduszu - art. 6 ust. 2 u.f.i.) należy dokonać wpłaty w formie pieniężnej (art. 7 ust. 1 u.f.i.). Do funduszu można jednak także wnieść papiery wartościowe (zdematerializowane i inne niż zdematerializowane) i udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, przy czym wniesienie tych papierów i udziałów zrównane jest z wpłatą (art. 7 ust. 2 i ust. 3 u.f.i.). W przypadku wniesienia papierów wartościowych innych niż zdematerializowane i udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością osoba zapisująca się na certyfikaty przenosi, w drodze umowy, zgodnie z odrębnymi przepisami, prawa z tych papierów lub udziałów na towarzystwo funduszy inwestycyjnych (art. 28 ust. 2 u.f.i.). Dokonuje zatem ich zbycia (wszelkie prawa wspólnika z papierów wartościowych przechodzą na Fundusz inwestycyjny reprezentowany przez TFI) i otrzymuje w zamian ekwiwalent w postaci certyfikatów. Certyfikaty te, będące papierami wartościowymi stanowią substrat pieniądza, a więc wartość pieniężną w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. Tym samym w momencie przeniesienia praw z akcji czy udziałów podatniczka otrzymuje przychód o określonej (dającej się wyrazić w pieniądzu) wartości ze zbycia akcji lub udziałów. Nie ma przy tym wątpliwości, że odpłatne zbycie akcji lub udziałów stanowi źródło przychodów. Wynika to choćby a contrario z art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p., pozwalającego pomniejszyć przychód ze zbycia akcji lub udziałów w spółkach kapitałowych o koszty jego uzyskania, czyli koszty związane z objęciem lub nabyciem akcji czy udziałów w spółce (art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p.). Ekwiwalentem w tym przypadku są otrzymane certyfikaty, reprezentujące prawa majątkowe uczestnika funduszu (art. 6 ust. 2 u.f.i.).

Na uwagę zasługuje przy tym okoliczność, że w momencie przeniesienia własności udziałów Sp. z o.o. lub SCS na fundusz inwestycyjny Wnioskodawca realizuje zysk (lub stratę) wynikający nie tylko z posiadania zakumulowanych zysków (np. środków np. na kapitale zapasowym spółki "emitującej" te udziały, ale także m.in. z różnicy pomiędzy wartością księgową spółki emitującej te udziały a jej wartością rynkową (przyczyną może być np. wzrost wartości nieruchomości należących do tej spółki, posiadanie środków trwałych w pełni zamortyzowanych o znacznej wartości rynkowej, czy też papierów wartościowych o wartości rynkowej znacznie przewyższającej wartość nominalną...).

Trudno jest zatem jednoznacznie stwierdzić, że w związku z wniesieniem do FIZ udziałów Sp. z o.o. lub SCS Wnioskodawca w każdym przypadku nie uzyska żadnego przysporzenia.

Zaznaczyć przy tym należy, że argumentacja Wnioskodawcy oparta na konstrukcji myślowej - zgodnie z którą wniesienie udziałów Sp. z o.o. lub SCS do FIZ jest swoistego rodzaju zamianą aktywów o jednakowej wartości, w związku z czym brak jest jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego - jest nieprzekonywująca. Gdyby uznać argumenty Wnioskodawcy za trafione, należałoby stwierdzić, że większość transakcji zarówno w handlu detalicznym, jak i hurtowym, jest zamianą rzeczy, praw lub pieniędzy (a więc aktywów) o jednakowej wartości rynkowej.

Podobnie żadna transakcja, w której zapłata następowałaby np. w złocie nie mogłaby zostać uznana za generującą przychód podatkowy (gdy wartość złota odpowiadałaby wartości rynkowej zbywanych dóbr, praw czy usług).

Na marginesie należy zauważyć, że Wnioskodawca może uzyskać przychód w wyniku dwóch odrębnych zdarzeń:

Dla każdego z tych zdarzeń należy ustalić odrębnie koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p.

Należy zatem stwierdzić, że przeniesienie własności udziałów Sp. z o.o. lub SCS na rzecz FIZ co do zasady implikuje powstanie przychodu określonego w art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.

Jednakże z uwagi jednak na fakt, że Wnioskodawca jest rezydentem podatkowym Holandii, zastosowanie w niniejszej sprawie znajdą postanowienia Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Warszawie dnia 13 lutego 2002 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 216, poz. 2120, dalej "Konwencja").

Zgodnie z art. 13 ust. 4 Konwencji, zyski z przeniesienia własności jakiegokolwiek majątku niewymienionego w ustępach 1, 2 i 3 podlegają opodatkowaniu tytko w tym Umawiającym się Państwie, w którym przenoszący własność ma miejsce zamieszkania lub siedzibę.

Zyski z przeniesienia własności papierów wartościowych nie zostały wymienione w art. 13 ust. 1, 2 i 3 Konwencji.

Przepisy Konwencji nie przewidują też tzw. klauzuli nieruchomościowej, uprawniającej państwo źródła do opodatkowania dochodów ze zbycia udziałów/akcji w spółkach, których majątek składa się bezpośrednio lub pośrednio z nieruchomości.

Zatem w analizowanym przypadku przychody Wnioskodawcy z tytułu wpłaty na certyfikaty inwestycyjne FIZAN w postaci udziałów Sp. z o.o. lub SCS będą podlegały podatkowi dochodowemu wyłącznie w Holandii.

Podkreślić przy tym należy, że Konwencja jest zespołem norm kolizyjnych rozgraniczających prawo do opodatkowania danego przysporzenia przez jej strony, przy czym normy te mają pierwszeństwo przed postanowieniami prawa krajowego na podstawie art. 91 ust. 2 Konstytucji RP (w przypadku rozbieżności).

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w związku z objęciem certyfikatów inwestycyjnych FIZ w zamian za udziały Sp. z o.o. bądź SCS nie powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym w Polsce - należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.