IPPB5/423-1069/11-2/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Fundacji, przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2011 r. (data wpływu 25 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku przechowywania części dochodów na rachunkach bankowych - jest prawidłowe;

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku lokowania dochodu zgodnie z art. 17 ust. 1e pkt 2 na podstawie umowy o zarządzanie portfelem w oparciu o wybraną przez Fundację strategię inwestycyjną - jest prawidłowe;

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku lokowania dochodów Fundacji w dłużne papiery wartościowe, emitowane przez przedsiębiorstwa, instytucje finansowe oraz jednostki samorządu terytorialnego, papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa: bony i obligacje Skarbu Państwa, nominowane w PLN lub walutach obcych, certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych zamkniętych, jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych, lokaty bankowe oraz depozyty bankowe - jest prawidłowe;

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku lokowania dochodów Fundacji w tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą - jest nieprawidłowe;

* powstania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia/ częściowo nieodpłatnego świadczenia - jest prawidłowe.

W dniu 25 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego oraz powstania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia/ częściowo nieodpłatnego świadczenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej także: "Fundacja") działa na podstawie przepisów Ustawy o Fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 r. Zgodnie z postanowieniami Statutu Fundacji (tekst jednolity z dnia 5 grudnia 2006 r.) jej cele statutowe obejmują między innymi wspieranie naukowców i zespołów badawczych, realizowanie inicjatyw inwestycyjnych służących nauce w Polsce, podejmowanie aktywnych działań na rzecz transferu osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej. Fundacja prowadzi swoją działalność statutową nieodpłatnie, w rozumieniu przepisów Ustawy o Działalności Pożytku Publicznego i o Wolontariacie i zgodnie z art. 24. ww. ustawy korzysta z prawa do zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych w odniesieniu do prowadzonej działalności. Zgodnie z § 24 Statutu Fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej.

Zgodnie ze Statutem Fundacji dochody Fundacji stanowią:

Uzyskane dochody przeznaczane są na cele statutowe Fundacji określone w Rozdziale II par. 5 Statutu:

"Celem Fundacji jest działanie na rzecz nauki poprzez:

Fundacja rozpoczęła swoją działalność w 1991 r. i jest największym w Polsce pozabudżetowym źródłem finansowania nauki polskiej. Prowadząc działalność statutową, Fundacja gospodaruje powierzonymi środkami finansowymi do czasu ich wykorzystania. W celu optymalnego wykorzystania uzyskanych dochodów, które przeznaczane są na cele statutowe Fundacja lokuje i planuje dalsze lokowanie swoich dochodów w drodze nabywania instrumentów finansowych przewidzianych art. 17 ust. 1e Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: "u.p.d.o.p.") zachowując przy tym przesłanki warunkujące zwolnienie tych dochodów z podatku dochodowego - w części przeznaczonej na cele statutowe Fundacji zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.

Lokowanie dochodów Fundacji w powyższy sposób ma na celu również zabezpieczenie środków na polską naukę. Środki te stanowią społecznie użyteczne fundusze przeznaczane na cele statutowe Fundacji wymienione wyżej, których realizacja odbywa się poprzez:

* przyznawanie indywidualnych nagród i stypendiów dla naukowców, przyznawanie subwencji na modernizację warsztatów naukowych i ochronę zbiorów naukowych,

* przyznawanie subwencji na wdrażanie osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej,

* inne formy wspierania ważnych przedsięwzięć służących nauce jak np.: programy wydawnicze, konferencje).

Plany inwestycyjne Fundacji wyglądają następująco:

Fundacja, w celu podniesienia bezpieczeństwa finansowego powierzonych środków korzysta z usług zarządzania portfelem inwestycji oraz ma zamiar zawrzeć kolejne Umowy o zarządzanie portfelem (dalej; "Umowa/y") z podmiotami uprawnionymi do świadczenia usług zarządzania portfelem (dalej zbiorczo określane jako "Zarządzający portfelem"). Usługi zarządzania będą wykonywane zgodnie z postanowieniami poszczególnych Umów, postanowieniami Regulaminów świadczenia usług zarządzania cudzym pakietem instrumentów finansowych na zlecenie danego Zarządzającego, a także postanowieniami Strategii Inwestycyjnych wybranych w relacjach z danym Zarządzającym, stanowiących załącznik do odpowiedniej Umowy z Zarządzającym portfelem.

Typowy zakres inwestycji na podstawie Umowy zawieranej z Zarządzającym portfelem przewiduje lokowanie środków w ramach usługi zarządzania portfelem, m.in. w następujące instrumenty finansowe:

Ponadto część dochodów, które nie zostaną ulokowane w przedstawiony wyżej sposób, Fundacja przechowuje na rachunkach bankowych, także prowadzonych w walutach obcych.Zgodnie ze standardami powszechnie obowiązującymi na rynku jednym z elementów umowy o zarządzanie portfelem jest wybór przez inwestora Strategii Inwestycyjnej decydującej m.in. o rodzajach nabywanych przez Zarządzającego portfelem instrumentów oraz o procentowych limitach zaangażowania środków w poszczególne rodzaje instrumentów. Niemniej, bez względu na postanowienia strategii inwestycyjnej, precyzującej oczekiwaną stopę zwrotu, akceptowane ryzyko, oraz wymaganą płynność i horyzont inwestycyjny dla danego portfela, Zarządzający portfelem, działając we własnym imieniu jest niezależny od Fundacji w zakresie podejmowanych decyzji inwestycyjnych, tj. samodzielnie decyduje o kierunku i zakresie, a także sposobie realizacji inwestycji na rachunek Fundacji w ramach wybranej przez Fundację strategii inwestycyjnej. Do Zarządzającego portfelem należy za każdym razem decyzja o zakupie lub zbyciu konkretnych instrumentów finansowych.

Zgodnie z postanowieniami Umowy Zarządzający portfelem pobierają wynagrodzenie za usługę zarządzania portfelem składające się z reguły z opłaty stałej oraz opłaty od wyników inwestycyjnych ponad określony w Umowie benchmark.

Wysokość opłaty stałej jest zależna od rodzaju strategii inwestycyjnej i w przypadku wyboru strategii inwestycyjnej, która dotyczy certyfikatów inwestycyjnych zarządzanych funduszy zarządzanych przez Zarządzającego portfelem z którym zawarto Umowę, w niektórych sytuacjach opłata stała stanowiąca część składową wynagrodzenia Zarządzającego portfelem może zostać zredukowana nawet do 1 zł netto. Jednocześnie, należy mieć na uwadze, iż Fundacja ani Zarządzający portfelem, z którymi zawierane są umowy nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 u.p.d.o.p.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

o ile ich nabycie nastąpiło w ramach zarządzania portfelem, gdy zarządzenie portfelem odbywa się na podstawie Umowy zawartej z uprawnionym Zarządzającym portfelem (na warunkach opisanych powyżej) jest zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust. 1e pkt 2 UPOOP.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad.1.

Pomimo, iż korzystanie z własnych rachunków bankowych nie jest wymienione wprost w art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p., zdaniem Fundacji przechowywanie dochodów (wolnych środków) na rachunkach bankowych Fundacji nie powinno skutkować utratą zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p., zgodnie z którym wolne od podatku są dochody podatników, których celem statutowym jest m.in. działalność naukowa w części przeznaczonej na te cele.

Fundacja bowiem jako osoba prawna posiadająca status organizacji pożytku publicznego (Zgodnie z § 6 ust. 1 Statutu: "Fundacja prowadzi działalność społecznie użyteczną w sferze zadań publicznych określonych w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na rzecz ogółu społeczności jako działalność pożytku publicznego. Działalność ta jest wyłączną statutową działalnością Fundacji"), o czym świadczy wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz wpis w wykazie organizacji pożytku publicznego prowadzonym przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej, jest na mocy Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego obowiązana do posiadania rachunku bankowego.

Niezależnie od postanowień wyżej wskazanej Ustawy, umieszczanie środków pieniężnych na własnym rachunku / rachunkach bankowych jest podstawowym sposobem zabezpieczania, kontroli oraz samego posiadania takich środków przez osobę prawną. Środki umieszczane na rachunkach Fundacji nie są bowiem "wydatkowane" w rozumieniu ich inwestowania, a jedynie posiadane / przechowywane na rachunku własnym.

Ponadto, zgodnie z uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego wydaną w związku z rewizją nadzwyczajną wyroku NSA (sygn. III SA 1455/99) dotyczącego indywidualnie Fundacji, posiadanie przez nią wolnych środków na rachunkach bankowych lub w formie zakupionych walut obcych nie powinno być interpretowane jako "wydatkowanie" dochodów na cele niestatutowe oraz nie stanowi "lokowania" innego niż dozwolone w art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p. Taka wykładnia stanowiłaby bowiem nieuzasadnione zawężenie przysługującego fundacjom zwolnienia podatkowego. Fundacja, posiadając wolne środki na rachunku bankowym, nie dokonuje bowiem ich wydatkowania, a jest to jedynie forma przetrzymywania tych środków do momentu ich faktycznego wydatkowania na cele statutowe (działalność naukową).

Zgodnie z tą samą zasadą posiadanie przez Fundację części wolnych środków na rachunkach prowadzonych w innej niż PLN walucie, nie stanowi, zdaniem Fundacji, formy"lokowania" tych środków w rozumieniu art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p. Należy zwrócić uwagę, że wymiana środków finansowych z jednej waluty na inną nie stanowi wydatkowania tychże środków ale jedynie zmianę waluty w jakiej są one wyrażone. Co więcej wymiana PLN na waluty obce jest w przypadku Fundacji spowodowana koniecznością realizacji określonych zobowiązań programowych (statutowych) Fundacji opiewających na waluty obce. A zatem, należałoby uznać, iż opisana wyżej sytuacja stanowi także formę posiadania środków nie zaś ich "lokowania" czy inwestowania, o czym wyraźnie mowa w przywołanej wyżej Uchwale SN.

W świetle uchwały SN:

"Dysponowanie dochodem ma też być racjonalne, więc prawodawca nieprzypadkowo zezwolił fundacjom zwlekać z wydatkiem tak długo, aż zostaną zgromadzone należyte środki na sfinansowanie odpowiednio doniosłego projektu badawczego, a najlepiej wielu różnych konkurujących projektów. Owo czekania na adekwatne pomysły naukowe, których nie da się z góry zaplanować, może i powinno być, zwłaszcza w fundacjach których statuty nie przewidują działalności gospodarczej, przeznaczone na możliwie korzystne lokaty kapitału, z których dochód - po potrąceniu kosztów i uzupełnieniu funduszu założycielskiego przynajmniej o stopę inflacji - stanowi podstawowe źródło wspierania nauki. Niedopuszczalne jest więc prowadzenie wykładni przepisów prawa o fundacjach i przepisów prawa o podatku dochodowym od osób prawnych w sposób zawężający przedmiotowy zakres przysługującego fundacjom zwolnienia od tego podatku. Tym sposobem organy podatkowe starają się odebrać fundacjom prawo do nieograniczonego w czasie dystansu między przeznaczeniem i wydatkowaniem dochodu, względnie tolerują czekanie z wydatkami - przy równoczesnym propagowaniu możliwie pasywnych lokat kapitału założycielskiego, zaś lokaty bardziej dynamiczne usiłują "represjonować" przez poddawanie osiągniętych z nich dochodów obowiązkowi podatkowemu, posługując się techniczno-księgowym pretekstem o rzekomo definitywnym zużyciu części dochodu na pozastatutowe cele (a właściwie przemianę dochodu w inną formę lokaty) i co najwyżej prowadzącym (po spieniężeniu tej lokaty) do powstania nowego dochodu mogącego na ogólnych zasadach korzystać ze zwolnienia podatkowego".

Podsumowanie

W ocenie Fundacji przechowywanie dochodów (wolnych środków) na rachunkach bankowych (także prowadzonych w walutach obcych nie powinno skutkować utratą zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.

Ad.2.

Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 17 ust. 1e Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych u.p.d.o.p., Fundacji przysługuje między innymi zwolnienie przedmiotowe dla dochodów lokowanych w enumeratywnie wymienione instrumenty finansowe, do których zaliczają się m.in. papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (dalej "UOIF") o ile nabycie takie nastąpiło w ramach zarządzania portfelem przez uprawniony podmiot o którym mowa w art. 75 tej ustawy (również w przypadku, gdy zarządzanie portfelem odbywa się na podstawie umowy z towarzystwem funduszy inwestycyjnych, które wykonuje tę działalność na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych) pod warunkiem zdeponowania tych papierów wartościowych na odrębnym rachunku prowadzonym przez uprawniony podmiot w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Charakterystyka usługi zarządzania portfelem

Zgodnie z zapisem art. 17 ust. 1e pkt 2 u.p.d.o.p. zwolnienie dochodu Fundacji ulokowanego w wymienione w u.p.d.o.p. instrumenty możliwe będzie jedynie w przypadku gdy nabycie papierów wartościowych lub niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych odbywa się za pośrednictwem usługi zarządzania portfelem, o której mowa w art. 75 UOIF.

Artykuł 75 UOIF określa zarządzanie portfelem jako usługę świadczoną przez firmę inwestycyjną, która zobowiązuje się do odpłatnego podejmowania i realizacji decyzji inwestycyjnych na rachunek klienta, w ramach pozostawionych przez zleceniodawcę do dyspozycji zarządzającego środków pieniężnych lub instrumentów finansowych.

Biorąc pod uwagę przedstawione wyżej regulacje dla uznania danej usługi za usługę w ramach zarządzania portfelem kluczowe jest aby zarządzający portfelem samodzielnie podejmował i realizował decyzje inwestycyjne na rachunek klienta.

W przypadku Umowy zawartej przez Fundację z Zarządzającym portfelem, to Zarządzający portfelem samodzielnie podejmuje decyzje o kierunku i zakresie, a także sposobie realizacji inwestycji na rachunek swojego klienta. Klient - Fundacja ma wpływ jedynie na wybór strategii inwestycyjnej, która została określona w załączniku do Umowy. Nie ma natomiast możliwości wyboru konkretnej inwestycji, a także podjęcia decyzji o sprzedaży lub zakupie konkretnego instrumentu finansowego w określonym momencie.

Wybór strategii inwestycyjnej jest powszechnie występującym na rynku elementem umów o zarządzanie portfelem. W wyniku wyboru określonej strategii inwestycyjnej w naturalny sposób może zostać ograniczona ilość kategorii instrumentów mogących być potencjalnie przedmiotem inwestycji (np. wybór strategii "bezpiecznej" może spowodować, że przedmiotem inwestycji będą niemal wyłącznie obligacje skarbowe, a wybór strategii "agresywnej" może zawęzić pole wyboru zarządzającego tylko do instrumentów oferujących wysoką stopę zwrotu np. certyfikatów funduszy venture capital). Przede wszystkim jednak tą drogą Fundacja określa kategorie instrumentów, które w portfelu na pewno się nie znajdą (np. opcje, kontrakty terminowe), w które Fundacja inwestować nie może bez utraty zwolnienia (o czym poniżej w Ad.3.). Jest to więc sposób określenia ram współpracy z Zarządzającym tak by mieściła się ona w granicach wyznaczonych przez art. 17 ust. 1e pkt 2 u.p.d.o.p. Niemniej ograniczenie możliwości wyboru do określonej kategorii instrumentów finansowych (typowe dla umowy zarządzania portfelem) nie zdejmuje z Zarządzającego odpowiedzialności za ostateczne samodzielne podejmowanie decyzji o zakupie lub sprzedaży określonego /konkretnego /wybranego instrumentu finansowego w określonym momencie. Nie daje też Fundacji prawa ingerencji w sam proces decyzyjny, czyli żądania (i możliwości prawnego wyegzekwowania takiego żądania na podstawie zawartej umowy) by Zarządzający działając jedynie jako pośrednik w określonym momencie nabył lub zbył indywidualnie wskazany instrument finansowy. Ostateczna decyzja o zakupie / sprzedaży indywidualnie oznaczonego instrumentu finansowego oraz sposobie realizacji inwestycji może być podjęta jedynie przez Zarządzającego.

Podsumowanie

Lokowanie dochodu Fundacji w wymienione w art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p. instrumenty pozwala na zastosowanie zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1e pkt 2 u.p.d.o.p., jeśli nabycie papierów wartościowych lub niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych, o których mowa w ustawie, odbywa się na podstawie Umowy o zarządzanie portfelem.

Wybór przez Fundację strategii inwestycyjnej (w naturalny sposób mogącej ograniczyć kategorie / grupy instrumentów finansowych, w które inwestuje Zarządzający) stanowiąc typowy element umów o zarządzanie portfelem nie powoduje utraty niezależności Zarządzającego portfelem, w zakresie podejmowania ostatecznych decyzji inwestycyjnych a przez to nie wpływa na możliwość skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p.

Ad.3.

Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 17 ust. 1e Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych UPOOP, Fundacji przysługuje między innymi zwolnienie przedmiotowe dla dochodów lokowanych w enumeratywnie wymienione instrumenty finansowe, do których zaliczają się:

Z brzmienia powołanego artykułu wynika, iż ustawodawca dopuszcza lokowanie dochodów poprzez nabywanie instrumentów finansowych wymienionych w punkcie 1 oraz 3 bez ograniczeń dotyczących sposobu ich nabycia, natomiast w przypadku instrumentów finansowych wymienionych w punkcie 2 dla zachowania zwolnienia z podatku dochodowego konieczne jest nabywanie wymienionych w tym punkcie instrumentów w ramach usługi zarządzania portfelem.

Należy zwrócić uwagę, iż z dniem 21 października 2009 r. zmianie uległo brzmienie art. 17 ust. 1e pkt 2 u.p.d.o.p. Ustawą z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw zawężono znaczenie instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, lokowanie w które uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego. Od dnia wejścia w życie nowelizacji, zwolnienie nie obejmuje lokowania dochodów w "opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron" (wykreślony art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d) UOIF).Papiery wartościowej instrumenty finansowe, lokowanie w które pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z podatku dochodowego przez Fundację.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Umowy mogą przewidywać inwestowanie w następujące papiery wartościowe i instrumenty finansowe:

W opinii Fundacji inwestowanie za pośrednictwem usługi zarządzania portfelem w przedstawione wyżej papiery wartościowe oraz instrumenty finansowe pozwala na zachowanie zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1e pkt 2 u.p.d.o.p. w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. Na potwierdzenie swojego stanowiska Fundacja przedstawia poniżej argumenty odnoszące się do kwalifikowania poszczególnych rodzajów papierów wartościowych i innych instrumentów finansowych jako pozwalających na zastosowanie zwolnienia przewidzianego w art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p.

Zgodnie z definicją "papierów wartościowych" zawartą w art. 3 pkt 1 UOIF przez papiery wartościowe należy rozumieć:

Ponadto art. 17 ust. 1e pkt 1 stanowi, iż lokowanie dochodu poprzez nabycie wyemitowanych po dniu 1 stycznia 1989 r. obligacji Skarbu Państwa lub bonów skarbowych oraz obligacji wyemitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego po dniu 1 stycznia 1997 r. uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego przez Fundację. Z brzmienia powołanego artykułu wynika, iż ustawodawca dopuszcza lokowanie dochodów poprzez nabywanie papierów wartościowych wymienionych w pkt 1 bez ograniczeń dotyczących sposobu ich nabycia. Oznacza to, iż Fundacja może nabyć tego rodzaju papiery wartościowe zarówno bezpośrednio, jak i za pośrednictwem usługi zarządzania portfelem świadczonej na podstawie Umowy z Zarządzającym portfelem. Zgodnie bowiem z wnioskowaniem a maiori ad minus, jeśli norma prawna pozwala czynić więcej, to pozwala również czynić mniej. A zatem, skoro Fundacja może zainwestować w ww. papiery wartościowe bezpośrednio (lub w jakiejkolwiek innej formie), to tym bardziej może to uczynić w ramach usługi zarządzenia portfelem na podstawie Umowy zawartej z Zarządzającym portfelem.

Podsumowanie

Z powyższego wynika, iż lokowanie dochodu poprzez nabycie dłużnych papierów wartościowych, emitowanych przez przedsiębiorstwa, instytucje finansowe oraz jednostki samorządu terytorialnego oraz papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa: bonów i obligacji Skarbu Państwa, nominowanych w PLN lub walutach obcych za pośrednictwem usługi zarządzenia portfelem, uprawnia Fundację do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego w zakresie, w jakim dochody te zostaną wydatkowane na jej działalność statutową.

Zgodnie z definicją "papierów wartościowych" zawartą w art. 3 pkt 1 UOIF przez papiery wartościowe należy rozumieć:

Podsumowanie

Z zacytowanego powyżej przepisu wprost wynika możliwość inwestowania w certyfikaty inwestycyjne przez Fundację w ramach usługi zarządzania portfelem na podstawie Umowy zawartej z Zarządzającym portfelem.

Jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, choć stanowią instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi, zostały wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a) UOIF, a zatem nie są objęte wspomnianym wyżej ograniczeniem co do formy nabycia.

Zgodnie bowiem z definicją legalną zawartą w art. 3 pkt 3 UOIF przez "tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania", o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a) UOIF należy rozumieć "wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji wspólnego inwestowania, w tym w szczególności jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych."

Ponadto art. 17 ust. 1e pkt 3 u.p.d.o.p. przewiduje możliwość lokowania dochodów poprzez nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych bez wyraźnego określenia sposobu, w jaki ich nabycie powinno nastąpić. Oznacza to, iż Fundacja może nabyć jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych zarówno bezpośrednio, jaki za pośrednictwem usługi zarządzania portfelem świadczonej na podstawie Umowy z Zarządzającym portfelem. Zgodnie bowiem ze stosowanym powyżej wnioskowaniem a maiori ad minus, jeśli norma prawna pozwala czynić więcej, to pozwala również czynić mniej. A zatem, skoro Fundacja może zainwestować w ww. jednostki uczestnictwa bezpośrednio (lub w jakiejkolwiek innej formie), to tym bardziej może to uczynić w ramach usługi zarządzenia portfelem na podstawie Umowy zawartej z Zarządzającym portfelem.

Podsumowanie

W ocenie Fundacji lokowanie dochodu poprzez nabycie jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych w ramach zarządzania portfelem, na podstawie Umowy zawartej z Zarządzającym portfelem, uprawnia Fundację do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego w zakresie, w jakim dochody te zostaną wydatkowane na jej działalność statutową.

Jak wspomniano wyżej art. 17 ust. 1e pkt 2 wprowadza ograniczenie dotyczące lokowania dochodów w rodzaje instrumentów finansowych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) UOIF poprzez wprowadzenie warunku ich nabycia w ramach usługi zarządzania portfelem.

Tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania, choć stanowią instrumenty finansowe niebędące papierami wartościowymi, zostały wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a) UOIF, a zatem nie są objęte wspomnianym wyżej ograniczeniem co do formy nabycia.

Ponadto art. 17 ust. 1e pkt 3 u.p.d.o.p. przewiduje możliwość lokowania dochodów poprzez nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych bez wyraźnego określenia sposobu, w jaki ich nabycie powinno nastąpić.

Przez fundusze inwestycyjne działające na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, należy rozumieć również zagraniczne fundusze inwestycyjne w zakresie, w jakim ustawa o funduszach inwestycyjnych reguluje ich działanie. Art. 1 tejże ustawy stanowi bowiem: "Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające."

Powyższe oznacza, iż Fundacja może nabyć tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania zarówno bezpośrednio, jaki za pośrednictwem usługi zarządzania portfelem świadczonej na podstawie Umowy z Zarządzającym portfelem. Odwołując się do stosowanego już powyżej wnioskowania a maiori ad minus, jeśli norma prawna pozwala czynić więcej, to pozwala również czynić mniej. A zatem, skoro Fundacja może zainwestować w ww. tytuły uczestnictwa bezpośrednio (lub w jakiejkolwiek innej formie), to tym bardziej może to uczynić w ramach usługi zarządzenia portfelem na podstawie Umowy zawartej z Zarządzającym portfelem.

Podsumowanie

W ocenie Fundacji lokowanie dochodu poprzez nabycie tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą w ramach zarządzania portfelem, na podstawie Umowy zawartej z Zarządzającym portfelem, uprawnia Fundację do skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego w zakresie, w jakim dochody te zostaną wydatkowane na jej działalność statutową.

Posiadanie przez Fundację wolnych środków na rachunkach bankowych nie stanowi "wydatkowania" dochodów na cele niestatutowe oraz "lokowania" innego niż dozwolone w art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p. (szczegóły w stanowisku Fundacji przedstawionym odnośnie pytania nr 2). Taka wykładnia stanowiłaby bowiem nieuzasadnione zawężenie przysługującego fundacjom zwolnienia podatkowego. Fundacja, posiadając wolne środki na rachunku bankowym, nie dokonuje bowiem ich wydatkowania, a jest to jedynie forma przetrzymywania tych środków do momentu ich faktycznego wydatkowania na cele statutowe (działalność naukową).Podobnie, w przypadku, gdy Zarządzający portfelem zarządzając środkami przekazanymi przez Fundację, będzie przetrzymywać je na lokatach bankowych lub depozytach bankowych, należy uznać, iż czynność ta nie stanowi "wydatkowania" tych środków na cele inne niż statutowe cele Fundacji, gdyż jest to forma przechowywania tych środków, które następnie w wyniku podjętej przez Zarządzającego portfelem decyzji inwestycyjnej mogą zostać lokowane w nabywane papiery wartościowe lub określone instrumenty finansowe. Zarządzający portfelem nie ma bowiem możliwości przechowywania powierzonych przez klientów środków pieniężnych w innej formie jak tylko na wydzielonych rachunkach bankowych/lokatach/depozytach bankowych. Zgodnie bowiem z art. 47 ust. 5 Ustawy o funduszach inwestycyjnych: "Towarzystwo wykonujące działalność w zakresie doradztwa inwestycyjnego lub zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, jest obowiązane stosować w prowadzonej działalności rozwiązania techniczne i organizacyjne zapewniające bezpieczeństwo i ciągłość świadczonych usług oraz ochronę najlepiej pojętego interesu klientów (...). A zatem, w celu zabezpieczenia środków pieniężnych przekazanych przez klientów Zarządzający portfelem powinien zapewnić bezpieczeństwo przekazanych środków poprzez zdeponowanie ich w bankach.

Co więcej jak wynika z cytowanej wyżej, wydanej w indywidualnej sprawie Fundacji uchwały SN fundacja ma prawo zachować zwolnienie podatkowe lokując samodzielnie środki na rachunkach i lokatach bankowych. Należy zatem uznać, iż tym bardziej może to czynić za pośrednictwem Zarządzającego portfelem. Co do zasady możliwość powierzania przez organizacje pożytku publicznego środków wyspecjalizowanym instytucjom zarządzającymi portfelami należy uznać za działanie Ustawodawcy mające na celu zabezpieczenie społecznie użytecznych środków finansowych, które mogłyby ulec utracie/zmniejszeniu na wartości w przypadku w pełni swobodnego dysponowania nimi przez organizacje pożytku publicznego, od których przepisy prawa nie wymagają by były ekspertami finansowymi. A zatem, skoro Fundacja może zakładać rachunki bankowe/lokaty bezpośrednio, to tym bardziej może to uczynić w ramach usługi zarządzenia portfelem na podstawie Umowy zawartej z Zarządzającym portfelem.

Podsumowanie

Przechowywanie przez Zarządzającego portfelem środków pieniężnych Fundacji powierzonych Zarządzającemu portfelem w formie lokat bankowych i depozytów bankowych nie stanowi "wydatkowania" tych środków na cele inne niż statutowe cele Fundacji, i nie powoduje utraty prawa do zwolnienia o którym mowa w art. 17 u.p.d.o.p.

Ad. 4.

Zdaniem Fundacji ustalenie jednej z opłat za Zarządzanie, stanowiącej część składową wynagrodzenia Zarządzającego portfelem za usługę zarządzania portfelem w wysokości 1 zł netto nie stanowi nieodpłatnego świadczenia/częściowo nieodpłatnego świadczenia dla Fundacji w świetle przepisów u.p.d.o.p.

Jak przedstawiono w opisie stanu faktycznego, zgodnie z postanowieniami Umowy, Zarządzający portfelem może pobierać wynagrodzenie za usługę zarządzania portfelem składające się z:

* opłaty stałej oraz

* opłaty od wyników inwestycyjnych ponad określony w Umowie benchmark (wskaźnik),

* innej opłaty uzależnionej od określonych parametrów inwestycji.

Wysokość danej opłaty jest zależna od rodzaju strategii inwestycyjnej i w przypadku wyboru strategii inwestycyjnej, która dotyczy certyfikatów inwestycyjnych funduszy zarządzanych przez tego samego Zarządzającego portfelem, z którym zawarto Umowę o zarządzanie portfelem opłata stała stanowiąca część składową wynagrodzenia Zarządzającego portfelem może wynosić 1 zł netto.

Obniżenie opłaty za zarządzanie portfelem podyktowane może być również innego rodzaju przesłankami. Z uwagi na opłatę pobieraną przez fundusz inwestycyjny otwarty lub fundusz inwestycyjny zamknięty zgodnie ze statutem zatwierdzanym przez Komisję Nadzoru Finansowego, Zarządzający obniża pobieraną przez siebie opłatę do 1 zł, gdyż klient (w tym przypadku Fundacja) w przeciwnym wypadku ponosiłby na rzecz zarządzania portfelem podwójną opłatę (na poziomie Zarządzającego portfelem oraz na poziomie funduszu inwestycyjnego).Jednocześnie, należy mieć na uwadze, iż Fundacja oraz Zarządzający portfelem nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 u.p.d.o.p.

W świetle tak przedstawionego stanu faktycznego usługa zarządzania portfelem świadczona przez Zarządzającego portfelem nie powinna być klasyfikowana jako nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie, którego wartość odbiega od wartości rynkowej (art. 12 ust. 6 oraz ust. 6a w zw. z art. 14 ust. 3 u.p.d.o.p.). Zasadne wydaje się tutaj powołanie art. 353 ust. 1 Kodeksu cywilnego, w którym czytamy: "strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według własnego uznania, byleby treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego". Przepis ten wyraża fundamentalną zasadę swobody zawierania umów, zgodnie z którą strony czynności cywilnoprawnej (Fundacja oraz Zarządzający portfelem) mają swobodę w kształtowaniu treści swoich stosunków gospodarczych.

Należy podkreślić, i pojęcie "wartości rynkowej" nie jest pojęciem ustandaryzowanym. Identyczny produkt, prawo, czy też świadczenie mogą mieć różną wartość rynkową, która uzależniona będzie od szeregu czynników, takich jak: czas, miejsce czy skala transakcji. W rzeczywistości gospodarczej możliwe są sytuacje, w których ustalona odpłatność nie będzie odzwierciadlała wartości rynkowej rzeczy, prawa lub świadczenia, będzie jednakże wynikiem okoliczności uzasadniających wskazanie innej wartości niż wartość rynkowa. (R. Krasnodębski, Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, art. 14 ust. 1, LexPolonica).

Co więcej, "Cena rynkowa musi uwzględniać wiele czynników, a w szczególności fakt, że rynek wymusza stosowanie rabatów oraz niekiedy nieoczekiwanych i znacznych upustów" (G. Dźwigała, Z. Huszcz, P. Karwat, R. Krasnodębski, M. Ślifirczyk, F. Świtała Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wyd. LexisNexis Warszawa 2007 r.). W przypadku Fundacji niższa wysokość opłaty stałej jest uzasadniona i podyktowana faktem czysto biznesowym, a mianowicie wyboru strategii inwestycyjnej, która dotyczy certyfikatów inwestycyjnych funduszy zarządzanych przez Zarządzającego portfelem, z którym zawarto Umowę. A zatem Zarządzający portfelem osiągając większe dochody bezpośrednio z zarządzania funduszami może zaoferować niższą opłatę stałą.

Ponadto należy zauważyć, ze opłata stała w wysokości 1 zł netto obejmuje tylko składową część wynagrodzenia Zarządzającego portfelem. Oprócz opłaty stałej Zarządzający pobiera za usługi zarządzania również opłatę stanowiącą udział w zysku (opłatę od wyników inwestycyjnych ponad określony w Umowie benchmark). A zatem, w przypadku wyboru przez Fundację strategii inwestycyjnej, która dotyczy certyfikatów inwestycyjnych funduszy zarządzanych przezZarządzającego portfelem, z którym zawarto Umowę, główną składową część wynagrodzenia za usługę zarządzania stanowi opłata od wyników inwestycyjnych ponad określony w Umowie benchmark.

Należy zatem uznać, iż w sytuacji gdy na wynagrodzenie Zarządzającego portfelem przy wyborze opisanej powyżej strategii inwestycyjnej składa się:

* opłata minimalna (1 zł netto)

oraz

* opłata w wyższej wysokości uzależniona od innych parametrów inwestycji ponoszona bezpośrednio lub pośrednio na rzez Zarządzającego

nie mamy do czynienia z nieodpłatnym lub częściowo odpłatnym świadczeniem na rzecz Fundacji.

W tym kontekście, podkreślenia wymaga także przepis art. 12 ust. 3 u.p.d.o.p., zgodnie z którym: "za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont".

"Przez "bonifikatę" (rabat) należy rozumieć pomniejszenie ustalonej uprzednio ceny towaru lub usługi. Bonifikata (rabat) jest udzielona wówczas, gdy wystąpią okoliczności uzasadniające obniżenie ustalonej wcześniej ceny (...). Jeżeli z istoty świadczenia wynikać będzie, iż faktycznie stanowi ono obniżenie ceny sprzedaży, to będzie miało miejsce udzielenie rabatu. Wartość rabatu pomniejsza przychód podatnika" (Informacja Urzędu Skarbowego w Olsztynie z dnia 30 grudnia 2003 r. US/423-37/03).

Należy wskazać również, iż w opisanej wyżej sytuacji nie będziemy mieć również do czynienia z kształtowaniem ceny dla celów rozliczeń podatkowych, o którym mówi art. 14 u.p.d.o.p. Artykuł 14 bowiem odnosi się wyraźnie do sprzedaży rzeczy lub praw, podczas gdy przedmiotem opisanej wyżej Umowy jest świadczenie usług.

Podsumowanie

Fundacja stoi na stanowisku, iż ustalenie opłaty stałej stanowiącej część składową wynagrodzenia Zarządzającego portfelem za usługę zarządzania portfelem w wysokości 1 zł netto jest uzasadniona gospodarczo nie stanowi nieodpłatnego świadczenia/częściowo nieodpłatnego świadczenia w świetle przepisów u.p.d.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się w zakresie:

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku przechowywania części dochodów na rachunkach bankowych za prawidłowe;

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku lokowania dochodu zgodnie z art. 17 ust. 1e pkt 2 na podstawie umowy o zarządzanie portfelem w oparciu o wybraną przez Fundację strategię inwestycyjną za prawidłowe;

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku lokowania dochodów Fundacji w dłużne papiery wartościowe, emitowane przez przedsiębiorstwa, instytucje finansowe oraz jednostki samorządu terytorialnego, papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa: bony i obligacje Skarbu Państwa, nominowane w PLN lub walutach obcych, certyfikaty inwestycyjne funduszy inwestycyjnych zamkniętych, jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych, lokaty bankowe oraz depozyty bankowe za prawidłowe;

* możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w przypadku lokowania dochodów Fundacji w tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą za nieprawidłowe;

* powstania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia/ częściowo nieodpłatnego świadczenia za prawidłowe.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo - techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenie wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.

Stosownie do art. 17 ust. 1a pkt 2 tej ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.

W myśl art. 17 ust. 1b ww. ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

Zwolnienie zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest zwolnieniem warunkowym. w celu skorzystania z tego zwolnienia należy spełnić łącznie dwie przesłanki:

Przeznaczenie i wydatkowanie dochodu powinno charakteryzować tożsamość celu, na który podatnik najpierw dochód przeznaczył, a następnie wydatkował.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6c dochody organizacji pożytku publicznego, o których mowa w przepisach o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie - w części przeznaczonej na działalność statutową, z wyłączeniem działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 17 ust. 1e zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie stosuje się również w przypadku lokowania dochodów poprzez nabycie:

Zgodnie z art. 17 ust. 1f zwolnienie, o którym mowa w ust. 1e, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczany i wydatkowany, bez względu na termin, na cele określone w ust. 1.

Wskazać należy, iż z przepisów art. 17 (w szczególności z art. 17 ust. 1a pkt 2) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika jednoznaczne powiązanie zwolnienia podatkowego z rzeczywistym i bezpośrednim wydatkowaniem dochodu na cele statutowe. Pośrednie etapy alokacji dochodu poza wskazanymi w art. 17 ust. 1e, choćby były obliczone na zwiększenie dochodu i jego przeznaczenie w przyszłości na cele statutowe, nie są objęte przedmiotowym zwolnieniem od podatku dochodowego, przewidzianym w art. 17 cytowanej ustawy, w tym również nie są objęte zwolnieniem z art. 17 ust. 1 pkt 4.

Odpowiedź na pytanie nr 1

W przedstawionym we wniosku opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca (dalej także: "Fundacja") działa na podstawie przepisów Ustawy o Fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 r. Zgodnie z postanowieniami Statutu Fundacji (tekst jednolity z dnia 5 grudnia 2006 r.) jej cele statutowe obejmują między innymi wspieranie naukowców i zespołów badawczych, realizowanie inicjatyw inwestycyjnych służących nauce w Polsce, podejmowanie aktywnych działań na rzecz transferu osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej. Fundacja prowadzi swoją działalność statutową nieodpłatnie, w rozumieniu przepisów Ustawy o Działalności Pożytku Publicznego i o Wolontariacie i zgodnie z art. 24. ww. ustawy korzysta z prawa do zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych w odniesieniu do prowadzonej działalności. Zgodnie z § 24 Statutu Fundacja nie prowadzi działalności gospodarczej.

Prowadząc działalność statutową, Fundacja gospodaruje powierzonymi środkami finansowymi do czasu ich wykorzystania. W celu optymalnego wykorzystania uzyskanych dochodów, które przeznaczane są na cele statutowe Fundacja lokuje i planuje dalsze lokowanie swoich dochodów w drodze nabywania instrumentów finansowych przewidzianych art. 17 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: "u.p.d.o.p.") zachowując przy tym przesłanki warunkujące zwolnienie tych dochodów z podatku dochodowego - w części przeznaczonej na cele statutowe Fundacji zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p.

Fundacja wskazuje, iż pomimo że korzystanie z własnych rachunków bankowych nie jest wymienione wprost w art. 17 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zdaniem Fundacji przechowywanie dochodów (wolnych środków) na rachunkach bankowych Fundacji nie powinno skutkować utratą zwolnienia z podatku dochodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.p. Niezależnie od postanowień wyżej wskazanej Ustawy, umieszczanie środków pieniężnych na własnym rachunku / rachunkach bankowych jest podstawowym sposobem zabezpieczania, kontroli oraz samego posiadania takich środków przez osobę prawną. Środki umieszczane na rachunkach Fundacji nie są bowiem "wydatkowane" w rozumieniu ich inwestowania, a jedynie posiadane / przechowywane na rachunku własnym.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, iż zgodnie z tą samą zasadą posiadanie przez Fundację części wolnych środków na rachunkach prowadzonych w innej niż PLN walucie, nie stanowi, zdaniem Fundacji, formy"lokowania" tych środków w rozumieniu art. 17 ust. 1e u.p.d.o.p. Wnioskodawca zwraca uwagę, że wymiana środków finansowych z jednej waluty na inną nie stanowi wydatkowania tychże środków ale jedynie zmianę waluty w jakiej są one wyrażone. Co więcej wymiana PLN na waluty obce jest w przypadku Fundacji spowodowana koniecznością realizacji określonych zobowiązań programowych (statutowych) Fundacji opiewających na waluty obce.

Zgodnie z definicją w Słowniku Języka Polskiego "ulokować" oznacza: "umieszczać pieniądze, kosztowności w banku na procent; umieszczać kapitał w czymś dającym zysk", "umieścić kapitał w bezpiecznej inwestycji", "wpłacić pieniądze do banku lub zainwestować je w coś".

W przypadku korzystania z rachunków bakowych w celu przechowywania, posiadania, umieszczania wolnych środków pieniężnych nie mamy do czynienia z lokowaniem (inwestowaniem) dochodów Fundacji, o którym mowa w art. 17 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku posiadanie przez Fundację części wolnych środków na rachunkach prowadzonych w innej niż PLN walucie, jeśli wymiana PLN na waluty obce jest w przypadku Fundacji spowodowana koniecznością realizacji określonych zobowiązań programowych (statutowych) Fundacji opiewających na waluty obce.

Fundacja posiadając wolne środki na rachunku bankowym, nie dokonuje ich wydatkowania, a jest to forma przetrzymywania tych środków do momentu ich faktycznego wydatkowania na cele statutowe (działalność naukową).

A zatem przechowywanie dochodów (wolnych środków) na rachunkach bankowych nie skutkuje utraty zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Odpowiedź na pytanie nr 2

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w związku z lokowaniem dochodu przeznaczonego na realizację celów statutowych, zgodnie z art. 17 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na podstawie umowy o zarządzanie portfelem w oparciu o wybraną przez Fundację strategię inwestycyjną, uznaje się w zakresie za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Odpowiedź na pytanie nr 3

Fundacja, w celu podniesienia bezpieczeństwa finansowego powierzonych środków korzysta z usług zarządzania portfelem inwestycji oraz ma zamiar zawrzeć kolejne Umowy o zarządzanie portfelem (dalej; "Umowa/y") z podmiotami uprawnionymi do świadczenia usług zarządzania portfelem (dalej zbiorczo określane jako "Zarządzający portfelem"). Usługi zarządzania będą wykonywane zgodnie z postanowieniami poszczególnych Umów, postanowieniami Regulaminów świadczenia usług zarządzania cudzym pakietem instrumentów finansowych na zlecenie danego Zarządzającego, a także postanowieniami Strategii Inwestycyjnych wybranych w relacjach z danym Zarządzającym, stanowiących załącznik do odpowiedniej Umowy z Zarządzającym portfelem.

Jak wskazuje Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego typowy zakres inwestycji na podstawie Umowy zawieranej z Zarządzającym portfelem przewiduje lokowanie środków w ramach usługi zarządzania portfelem, m.in. w następujące instrumenty finansowe:

Zgodnie z art. 17 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie stosuje się również w przypadku lokowania dochodów poprzez nabycie:

Zgodnie z art. 17 ust. 1f zwolnienie, o którym mowa w ust. 1e, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczany i wydatkowany, bez względu na termin, na cele określone w ust. 1.

Systematyka art. 17 ust. 1b i art. 17 ust. 1e wskazuje, że ustawodawca dopuszczając w art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych także pośredni sposób wydatkowania dochodu na cel społecznie użyteczny z zachowaniem prawa do zwolnienia podatkowego, w art. 17 ust. 1e ustawy ten pośredni sposób ograniczył do przypadków enumeratywnie wyliczonych w pkt 1-3. Jednocześnie podkreślić należy, iż zbiór rodzajów lokowania środków pieniężnych, uprawniających podatnika do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa m.in. w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy jest zbiorem zamkniętym.

A zatem, zgodnie z art. 17 ust. 1e Fundacja nie utraci prawa do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego w przypadku lokowania dochodów poprzez nabycie:

Zgodnie z definicją legalną sformułowaną w art. 3 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi przez "papier wartościowy" rozumie się:

W celu zinterpretowania przepisu art. 17 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należy również odnieść się do definicji zarządzania portfelem. W myśl art. 75 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w umowie o zarządzanie portfelem, w którego skład wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, firma inwestycyjna zobowiązuje się do podejmowania i realizacji decyzji inwestycyjnych na rachunek klienta, w ramach pozostawionych przez zleceniodawcę do dyspozycji zarządzającego środków pieniężnych lub instrumentów finansowych. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna być zawarta w formie pisemnej, a w przypadku umowy zawieranej z klientem detalicznym - w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

W przypadku, jeśli zarządzającym byłoby towarzystwo funduszy inwestycyjnych (tzw. zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych), to w skład portfela wchodzić mogą papiery wartościowe, waluty, instrumenty pochodne, w tym niewystandaryzowane instrumenty pochodne, prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji, dopuszczone do obrotu na giełdach towarowych, instrumenty rynku pieniężnego, jednostki uczestnictwa, certyfikaty inwestycyjne lub tytuły uczestnictwa instytucji wspólnego inwestowania wchodzące w skład portfela (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków wykonywania przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych działalności w zakresie zarządzania zbiorczymi portfelami papierów wartościowych Dz. U.05.114.960).

Świadczenie usług polegających na zarządzaniu portfelem maklerskich instrumentów finansowych, z zastrzeżeniem przepisów odrębnych, wymaga zawarcia w tym zakresie umowy między firmą inwestycyjną a klientem. Szczegółowe warunki zawarcia i realizacji tej umowy określa regulamin zarządzania portfelami maklerskich instrumentów finansowych.Zarządzanie portfelem papierów wartościowych polega na aktywnym lokowaniu wolnych środków pieniężnych w aktywa finansowe według określonej strategii inwestycyjnej.

W praktyce wyróżnia się pięć etapów zarządzania portfelem:

Odnosząc zatem powyższe do przedstawionych we wniosku okoliczności stwierdzić należy, iż w przypadku lokowania środków w ramach usługi zarządzania portfelem w następujące instrumenty finansowe:

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym zawierane przez Fundację Umowy o zarządzanie portfelem mogą przewidywać inwestowanie w tytuły uczestnictwa innych podmiotów wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą.Podkreślić należy, iż ustawa o funduszach inwestycyjnych wyraźnie rozróżnia pojęcie "funduszu inwestycyjnego" oraz "funduszu zagranicznego". Z przepisu art. 1 ww. ustawy wynika, że ustawa ta określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające, przy czym przez "fundusz zagraniczny", zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy, należy rozumieć fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną z siedzibą w państwie członkowskim prowadzące działalność zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Ustawa ta określa więc zasady tworzenia i funkcjonowania towarzystw funduszy inwestycyjnych i funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Polski (Dział II i III ustawy), zasady funkcjonowania depozytariuszy (Dział IV ustawy), warunki udzielania zezwoleń dla podmiotów pośredniczących w zbywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych oraz zakres obowiązków, jakie ciążą na tych podmiotach, jak również zasady wykonywania nadzoru nad tymi podmiotami przez Komisję Nadzoru Finansowego (wcześniej przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd).

Zgodnie z postanowieniami ww. ustawy (art. 14 ust. 1) fundusz inwestycyjny z siedzibą na terytorium Polski może być utworzony, po uzyskaniu zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: Komisja), wyłącznie przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych. Towarzystwa zaś mogą działać tylko w formie spółki akcyjnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po uzyskaniu zezwolenia Komisji na wykonywanie działalności, której przedmiotem jest wyłącznie tworzenie funduszy inwestycyjnych i zarządzanie nimi, reprezentowanie ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych, o czym stanowi art. 38 ust. 1 i 2 ustawy).

Zagraniczne zaś fundusze inwestycyjne, zbywające na terytorium Polski jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym oraz lokujące swoje aktywa: w papiery wartościowe, depozyty oraz nabywające akcje danego banku z siedzibą w Polsce są tworzone na podstawie właściwych przepisów prawa państwa macierzystego, które regulują również funkcjonowanie tych funduszy. Ustawa o funduszach inwestycyjnych odnosi się wyłącznie do sytuacji, gdy fundusz zagraniczny (w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych) zamierza zbywać emitowane przez siebie tytuły uczestnictwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, fundusz lub spółka nim zarządzająca są obowiązane do pisemnego zawiadomienia Komisji o tym zamiarze (art. 253 ust. 1 ww. ustawy).

Podkreślić należy, iż w świetle znowelizowanego ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U.10.226.1478), art. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma wątpliwości, iż ustawodawca jednoznacznie rozróżnia fundusze inwestycyjne działające na podstawie przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i instytucje wspólnego inwestowania posiadające siedzibę za granicą. Świadczy o tym przede wszystkim art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy oraz art. 6 ust. 1 pkt 10a. Z dniem 1 stycznia 2011 r. poszerzony został katalog zwolnień podmiotowych od podatku dochodowego od osób prawnych (zob. art. 6 ust. 1 pkt 10a i 11a u.p.d.o.p.). Wprowadzenie tych zwolnień powoduje, że zwolnione podmiotowo od podatku dochodowego od osób prawnych są nie tylko polskie fundusze inwestycyjne oraz polskie fundusze emerytalne, ale również ich zagraniczne odpowiedniki (co stanowi wypełnienie przez Polskę obowiązku równego traktowania polskich i zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych).

A zatem tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą nie mieszczą się w zakresie normy prawnej określonej w art. 17 ust. 1e pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, Fundacja lokując dochody poprzez nabycie tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania z siedzibą za granicą w ramach zarządzania portfelem, nie może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego, pomimo późniejszego wydatkowania dochodu uzyskanego z tego tytułu na działalność statutową.

W opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca wskazuje również, iż umowy zawierane z Zarządzającym portfelem obejmuje inwestowanie, przechowywanie wolnych środków Fundacji na lokatach bankowych (w tym krótkoterminowe (termin zapadalności do 6 miesięcy) lokaty bankowe) oraz depozytach bankowych.

Jak podkreślono powyżej zbiór możliwości lokowania dochodu nie powodującego utraty zwolnienia z opodatkowania m.in. na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 został określony w art. 17 ust. 1e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jednocześnie wyliczenie rodzajów lokowania dochodu w art. 17 ust. 1e nie obejmuje lokat bankowych.

Lokata bankowa stanowi rodzaj depozytu pieniężnego ulokowanego w banku. Cechami charakterystycznymi lokaty są z góry wiadomy okres przechowywania pieniędzy (okres lokaty) oraz znane oprocentowanie początkowe lokaty. Z definicji lokata terminowa polega na zdeponowaniu w banku określonej sumy pieniędzy na z góry określony czas; wypłata odsetek następuje zazwyczaj w dniu zapadalności lokaty; w trakcie jej trwania nie można dokonywać wpłat ani wypłat. Natomiast depozyt bankowy - kwota pieniędzy lub innych wartości powierzona na przechowanie bankowi.

Inwestowanie, umieszczanie dochodu Fundacji na lokatach terminowych czy depozytach bankowych nie stanowi wydatkowania tego dochodu w rozumieniu art. 17 ust. 1a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (w myśl art. 17 ust. 1a pkt 2 zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach). Zgodnie z art. 17 ust. 1b zwolnienie, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie. A zatem umieszczanie środków pieniężnych na lokatach czy depozytach bankowych należy uznać za gromadzenie tych środków do czasu ich przeznaczenia na cele statutowe, nie zaś za wydatkowanie.

W związku z powyższym przechowywanie przez Zarządzającego portfelem środków pieniężnych Fundacji powierzonych Zarządzającemu portfelem w formie lokat bankowych i depozytów bankowych nie stanowi "wydatkowania" tych środków na cele inne niż statutowe cele Fundacji, i nie powoduje utraty prawa do zwolnienia o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i art. 17 ust. 1 pkt 6c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odpowiedź na pytanie nr 4

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie powstania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia/ częściowo nieodpłatnego świadczenia uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.