IPPB4/4511-709/15-6/MS2 - Ustalenie skutków podatkowych umorzenia zaległych składek członkowskich

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2015 r. (data wpływu 15 czerwca 2015 r.), uzupełniony o opłatę w dniu 8 września 2015 r. na wezwanie z dnia 31 sierpnia 2015 r. Nr IPPB4/4511-709/15-2/M² (data nadania 31 sierpnia 2015 r., data doręczenia 2 września 2015 r.), oraz uzupełniony pismem z dnia 28 września 2015 r. (data nadania 29 września 2015 r., data wpływu 1 października 2015 r.) na wezwanie z dnia 18 września 2015 r. Nr IPPB4/4511-709/15-4/MS2 (data nadania 18 września 2015 r., data doręczenia 22 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia zaległych składek członkowskich - jest prawidłowe.

W dniu 15 czerwca 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia zaległych składek członkowskich.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 31 sierpnia 2015 r. Nr IPPB4/4511-709/15-2/MS2, (data nadania 31 sierpnia 2015 r., data doręczenia 2 września 2015 r.) oraz pismem z dnia 18 września 2015 r. (data nadania 18 września 2015 r., data doręczenia 22 września 2015 r.) Nr IPPB4/4511-709/15-4/MS2 wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku. W dniu 8 września 2015 r. oraz w dniu 1 października 2015 r. braki formalne wniosku zostały uzupełnione w terminie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 219, poz. 1708), lekarze zobowiązani są do opłacenia składki członkowskiej na Rzecz Naczelnej Rady Lekarskiej. Przynależność do Izby Lekarskiej jest obowiązkowa, a zatem zapłacone składki członkowskie są kosztem uzyskania przychodu w świetle art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z uchwałą Naczelnej Rady Lekarskiej w określonych sytuacjach np. gdy lekarz ukończył 75 lat, został skreślony z rejestru członków A. lub Wojskowej Izby Lekarskiej, złożył oświadczenie, że nie osiągał przychodów z tytułu wykonywania zawodu. W związku z powyższym Naczelna Rada podejmuje uchwałę o zwolnieniu z opłacania składek. Natomiast wnioskodawca zamierza podjąć uchwałę o umorzeniu zaległych składek. Rolę A. w stosunku do Naczelnej Rady Lekarskiej i Okręgowej Rady Lekarskiej wyznacza ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 651) o izbach lekarskich ("u.i.l.")

Artykuł 3 ust. 1 ww. ustawy stanowi: "Jednostkami organizacyjnymi samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów są okręgowe izby lekarskie, Wojskowa Izba Lekarska i Naczelna Izba Lekarska, które działają przez organy określone w ustawie." Zarówno wnioskodawca, jak i Naczelna Izba Lekarska są odrębnymi osobami prawnymi, ponieważ w myśl art. 3 ust. 2 u.i.l. jednostki organizacyjne samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów posiadają osobowość prawną. Co do zasady, samorząd zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów jest niezależny w wykonywaniu swoich zadań i podlega tylko "przepisom prawa (art. 2 ust. 3 u.i.l.).

Ustawa o izbach lekarskich rozróżnia pojęcia izba lekarska i rada lekarska. Pojęcie "izba lekarska" w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 u.i.l. oznacza wnioskodawcę i Naczelną Izbę Lekarską, Natomiast "rada lekarska" oznacza okręgową radę lekarską i Naczelną Radę Lekarską, które nie są samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi samorządu zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów i stąd nie mają osobowości prawnej. Podporządkowanie organizacyjne okręgowej rady lekarskiej okręgowej izbie lekarskiej wynika z art. 21 u.i.l., zgodnie z którym okręgowa rada lekarska jest organem okręgowej izby lekarskiej. Na marginesie wskazać należy, że okręgowa rada lekarska kieruje działalnością okręgowej izby lekarskiej w przerwach między okręgowymi zjazdami lekarzy. Dlatego Rada Lekarska jest organem kierowniczym/wykonawczym A.

Naczelna Rada Lekarska m.in. nadzoruje działalność okręgowych rad lekarskich oraz rozpatruje odwołania od uchwał okręgowych rad lekarskich (art. 39 ust. 1 pkt 7 i pkt 12 u.i.l.). W praktyce w szczególności w zakresie uprawnień lekarskich Naczelna Rada Lekarska działa jak organ wyższego stopnia w rozumieniu k.p.a. w stosunku do okręgowych rad lekarskich.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy umorzenie z opłacania składek na podstawie uchwały Okręgowej Rady Lekarskiej powoduje rozpoznanie przychodu u lekarza, który nie zapłacił składek i nakłada na Okręgową Radę Lekarską zobowiązanie do wystawienia PIT - 8C.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych składki samorządowe, do których przynależność jest obowiązkowa są kosztem uzyskania przychodu. Jeśli składki członkowskie nie są zapłacone, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu, a zatem umorzenie opłacania tych składek nie stanowi przychodu w świetle ustawy o podatku dochodowych od osób fizycznych i nie ma obowiązku dla Okręgowej Rady Lekarskiej wystawiania PIT-8C dla lekarza, któremu zostały umorzone składki członkowskie. Ponadto zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaje dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21 i art. 52 tej ustawy.

Deklaracja PIT-8C jest to informacja o wypłaconych podatnikowi należnościach lub świadczeniach i wystawiana jest przez podmioty w przypadku wypłaty takich świadczeń na rzecz podatnika.

Z opisanego stanu faktycznego nie wynika, by członkom Izby wypłacano jakiekolwiek świadczenia, zatem nie wystąpiły okoliczności powodujące obowiązek wystawienia takiej informacji. Również przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie identyfikuje takich świadczeń jako źródła przychodów. Biorąc pod uwagę powołane regulacje prawne oraz przedstawiony w piśmie stan faktyczny należy stwierdzić, że stanowisko w nim zawarte jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Elementarną zasadą obowiązująca w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2014 r. przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w ww. przepisie sformułowanie "w szczególności", świadczy o tym, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, gdy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o Izbach Lekarskich (Dz. U. Nr 219, poz. 1708), lekarze zobowiązani są do opłacenia składki członkowskiej na Rzecz Naczelnej Rady Lekarskiej. Przynależność do Izby Lekarskiej jest obowiązkowa, a zatem zapłacone składki członkowskie są kosztem uzyskania przychodu w świetle art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z uchwałą Naczelnej Rady Lekarskiej w określonych sytuacjach np. gdy lekarz ukończył 75 lat, został skreślony z rejestru członków Okręgowej lub Wojskowej Izby Lekarskiej, złożył oświadczenie, że nie osiągał przychodów z tytułu wykonywania zawodu, Naczelna Rada podejmuje uchwałę o zwolnieniu z opłacania składek. Natomiast Okręgowa Rada Lekarska zamierza podjąć uchwałę o umorzeniu zaległych składek.

Na tle przedstawionych w zdarzeniu przyszłym okoliczności, wskazać należy, że z przywołanych przepisów art. 9 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, adekwatnych dla prawnopodatkowej oceny stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, wynika, że na ich gruncie ustawodawca operuje pojęciem "dochodu" oraz "przychodu". Pojęcia te mają konkretne, określone i ugruntowane znaczenie. Ich normatywna treść ma więc w konsekwencji istotne znaczenie z punktu widzenia oceny przedstawionego stanu faktycznego.

Normatywna treść pojęcia "dochodu", jak i "przychodu", odnosi się do sfery faktów, a mianowicie konkretnego i wymiernego przysporzenia majątkowego, w związku z którym po stronie podatnika pojawia się konkretna wartość majątkowa.

Skoro zatem - jak wynika z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej - Okręgowa Rada Lekarska zamierza podjąć uchwałę o umorzeniu zaległych składek, to nie można mówić w takim przypadku o uzyskaniu przez lekarzy korzyści majątkowej.

W konsekwencji umorzenie składki członkowskiej nie stanowi dla lekarza przychodu z innych źródeł podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz w rezultacie nie ma obowiązku wystawienia informacji PIT - 8C.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.