IPPB4/415-975/10-4/JS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 16 grudnia 2010 r. (data wpływu 20 grudnia 2010 r.) częściowo uzupełnione pismem z dnia 4 marca 2011 r. (data nadania 7 marca 2011 r., data wpływu 9 marca 2011 r.) na wezwanie z dnia 24 lutego 2011 r. Nr IPPB4/415-975/10-2/JS (data nadania 24 lutego 2011 r., data doręczenia 1 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym za 2008 rok - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej w zeznaniu podatkowym za 2008 rok.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni zwróciła się z prośbą o wdanie interpretacji indywidualnej dotyczącej rozliczonej ulgi z tytułu wychowania dzieci w zeznaniu podatkowym za rok 2008. W wyżej wymienionym zeznaniu podatkowym Wnioskodawczyni rozliczyła ulgę na dwoje uczących się dzieci (A. S. urodzona 9 marca 1989 r. i K. S. urodzony 18 lipca 1990 r.).

W 2010 r., po zakończeniu sprawy o alimenty, Wnioskodawczyni dowiedziała się, że mąż T. S. także odliczył od podatku za rok 2008 jedną ulgę z tytułu wychowywania dzieci. Wnioskodawczyni przedstawia szczegóły dotyczące faktycznej sytuacji rodzinnej.

Od maja 2008 r. Wnioskodawczyni jest w separacji (nieformalnej) z mężem T. S. Mąż od miesiąca maja 2008 r. nie przekazywał żadnych kwot na utrzymanie uczących się dzieci, nie partycypował w kosztach: wyżywienia, leczenia, ubrania, kształcenia i wypoczynku. Określone w przepisach "wychowanie dzieci" sprowadził jedynie do opłacania rachunków za mieszkanie (ok. 800 zł miesięcznie), w którym zamieszkują razem z dziećmi. Koszty opłat za mieszkanie są niewspółmierne do kosztów utrzymania i kształcenia dzieci. Rozmowy na temat alimentów trwały kilka miesięcy, rozwiązania nie przyniosło nawet spotkanie ugodowe w kancelarii mecenas E. M., dlatego 8 kwietnia 2009 r. pozew w sprawie alimentów trafił do Sądu. Sprawa odbyła się 5 marca 2010 r., podczas której podpisana została ugoda. Zgodnie z ugodą T. S. zobowiązał się do płacenia alimentów w wysokości 700 zł na każde dziecko i ponoszenia kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania w części dotyczącej dzieci od 1 stycznia 2010 r.

W momencie rozliczania podatku dochodowego za rok 2008 Wnioskodawczyni poinformowała męża, że w swoim zeznaniu rocznym rozlicza ulgę z tytułu wychowania dwójki dzieci. Mąż nie informował o zamiarze skorzystania z wyżej wymienionej ulgi.

W związku z zaistniałym faktem rozliczenia trzech ulg zamiast dwóch za rok 2008, Wnioskodawczyni zaproponowała mężowi rozwiązanie polegające na tym, że każde z nich zwróci do Urzędu Skarbowego 50% nienależącej się ulgi. Jednak nie doszło do porozumienia.

Wnioskodawczyni nadmienia, że od maja 2010 r. mają z mężem rozdzielność majątkową, jak również we wrześniu 2010 r. złożony został przez Wnioskodawczynię wniosek w sprawie rozwodowej. Ponadto Wnioskodawczyni wskazuje, iż w całym roku 2008 uzyskiwała wyłącznie dochody z jednego stosunku pracy (umowa o pracę na czas nieokreślony) w W. Zakładach S. A. W całym roku 2008 dzieci nie uzyskiwały żadnych dochodów, pozostawały wyłącznie na utrzymaniu Wnioskodawczyni. Syn K. był uczniem trzeciej klasy liceum ogólnokształcącego, natomiast córka A. studentką I roku Europeistyki na Uniwersytecie. W stosunku do Wnioskodawczyni i do dzieci nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy o podatku tonażowym.

Pismem z dnia 24 lutego 2011 r. Nr IPPB4/415-975/10-2/JS wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Powyższe zostało uzupełnione w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 1 i 2. Natomiast wniosek w części dotyczącej pozostałych pytań zostanie rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Zgodnie z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prawo do ulgi prorodzinnej mają rodzice wykonujący władzę rodzicielską. W związku z tym, że mąż Wnioskodawczyni w omawianym okresie władzę rodzicielską sprowadził jedynie do opłacania rachunków za mieszkanie, a na Wnioskodawczynię scedował wszystkie wydatki związane z utrzymaniem, ubraniem, leczeniem i kształceniem dzieci, zasadnym wydaje się aby to Wnioskodawczyni miała możliwość rozliczenia pełnej ulgi na dwoje dzieci.

Ze względu na fakt, że mąż jednak ponosił niewielkie koszty związane z mieszkaniem, w którym wszyscy zamieszkują, uzasadniony będzie zwrot przez Wnioskodawczynię do Urzędu Skarbowego jedynie połowy ulgi na jedno dziecko.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć rocznie kwotę, obliczoną zgodnie z ust. 2, jeżeli w roku podatkowym wychowywał własne lub przysposobione dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4.

Mając na uwadze treść art. 6 ust. 4 ww. ustawy w brzmieniu wprowadzonym ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, które to brzmienie - zgodnie z art. 14 pkt 1 tej ustawy - ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2008 r., stwierdzić należy, iż uprawnienie do ulgi związane jest z wychowywaniem przez podatnika:

Z ww. przepisu wynika, że prawo do odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej uzależnione zostało od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Aby móc skorzystać z przedmiotowej ulgi należy zatem:

* osiągać dochody opodatkowane według skali podatkowej, określonej w art. 27 ww. ustawy,

* wychowywać w roku podatkowym dzieci własne lub przysposobione, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy,

* wykazać podatek (po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne).

W myśl art. 27f ust. 2 cytowanej ustawy, odliczeniu podlega kwota stanowiąca iloczyn liczby wychowywanych dzieci i dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Przepis art. 27f ust. 3 ww. ustawy stanowi, iż odliczenie kwoty ww. ulgi, dotyczy łącznie obojga rodziców, z zastrzeżeniem ust. 4, a kwotę tę odlicza się od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga.

Zgodnie z art. 27f ust. 4 cytowanej ustawy, w przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja, odliczenie przysługuje jednemu z nich, u którego dzieci faktycznie zamieszkują, o ile spełnione są warunki określone w ust. 1. Jeżeli przez część roku podatkowego dzieci faktycznie zamieszkują u każdego z rodziców, o których mowa w ust. 4, odliczenie przysługuje każdemu z nich, o ile spełnione są warunki określone w ust. 1; w tym przypadku kwota odliczenia stanowi iloczyn liczby miesięcy pobytu dzieci u rodzica i 1/12 kwoty, o której mowa w ust. 2.

Przytoczone regulacje ustawowe wskazują wyraźnie, iż podstawowym kryterium skorzystania z prawa do odliczenia ulgi jest wychowywanie dziecka przez podatnika w danym roku podatkowym, pod warunkiem, że istnieje między dzieckiem a podatnikiem więź prawna wynikająca z bycia biologicznym rodzicem lub stosunku przysposobienia. Ulga dotyczy zawsze obojga rodziców, niezależnie od tego czy są małżeństwem, z tym, że w przypadku małżonków rozwiedzionych ulga przysługuje temu, u którego dzieci faktycznie zamieszkują.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni ma dwoje dzieci. Mąż od miesiąca maja 2008 r. nie przekazywał żadnych kwot na utrzymanie uczących się dzieci, nie partycypował w kosztach: wyżywienia, leczenia, ubrania, kształcenia i wypoczynku. Określone w przepisach "wychowanie dzieci" sprowadził jedynie do opłacania rachunków za mieszkanie (ok. 800 zł miesięcznie), w którym zamieszkują razem z dziećmi. Koszty opłat za mieszkanie są niewspółmierne do kosztów utrzymania i kształcenia dzieci.

Od maja 2008 r. Wnioskodawczyni jest w separacji (nieformalnej) z mężem. W momencie rozliczania podatku dochodowego za rok 2008 Wnioskodawczyni poinformowała męża, że w swoim zeznaniu rocznym rozlicza ulgę z tytułu wychowania dwójki dzieci. Mąż nie informował o zamiarze skorzystania z wyżej wymienionej ulgi. W związku z zaistniałym faktem rozliczenia trzech ulg zamiast dwóch za rok 2008, Wnioskodawczyni zaproponowała mężowi rozwiązanie polegające na tym, że każde z nich zwróci do Urzędu Skarbowego 50% nienależącej się ulgi. Jednak nie doszło do porozumienia.

Z powyższego wynika, iż przesłanka zamieszkiwania wspólnie z dziećmi w 2008 r. jest spełniona zarówno przez Wnioskodawczynię jak i przez męża.

W kontekście niniejszej sprawy należy zauważyć, że przesłanka wspólnego zamieszkiwania z dziećmi nie dotyczy tylko Wnioskodawczyni, ponieważ w 2008 r. w tym samym lokalu zamieszkiwał również ojciec dzieci.

Co do przesłanki "wychowywania dzieci" należy stwierdzić - wobec braku szczegółowego określenia tegoż pojęcia w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. - iż w myśl art. 87 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) rodzice i dzieci obowiązani są wspierać się wzajemnie. Natomiast art. 95 § 1 Kodeksu stanowi, iż władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka; natomiast wygasa ona z dniem uzyskania pełnoletności przez dziecko (art. 92). Zatem wychowanie dziecka jest jednym z atrybutów władzy rodzicielskiej. Niemniej jednak, doktryna prawa zajęła stanowisko, w świetle którego wzajemne wspieranie się rodziców i dzieci - jako obowiązek wynikający z art. 87 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - jest niezależne od sprawowania lub niesprawowania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.

W przypadku, gdy obydwoje rodzice, zamieszkują wraz z dziećmi, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wówczas z odliczenia skorzystać może ten z rodziców, który rzeczywiście wychowuje dziecko i oprócz kosztów jego utrzymania ponosi również konsekwencje wychowawcze.

Mając na uwadze przedstawiony powyżej stan faktyczny i prawny stwierdzić należy, że w przypadku wspólnego wychowywania dzieci, prawo do odliczenia przedmiotowej ulgi w rozliczeniu za 2008 r. przysługuje zarówno Wnioskodawczyni jak i mężowi. Kwota ulgi nie może jednak łącznie przekroczyć 1.173 zł 70 gr na jedno dziecko.

Rodzice mogą zatem podzielić kwotę ulgi według proporcji przyjętych przez siebie, tak, aby móc realnie skorzystać z odliczenia, do wysokości podatku wykazanego przez siebie.

W przedmiotowej sprawie ulgę można więc podzielić w równych częściach albo w proporcji ustalonej przez małżonków. Nie ma przy tym przeszkód, aby małżonkowie zdecydowali, iż ulgę odliczy tylko jedno z nich w pełnej kwocie (np. Wnioskodawczyni). Decyzja taka zależy jednak od zgodnej woli podatników. Zatem to małżonkowie winni zdecydować, czy ulgę z tytułu wychowywania dzieci odliczy tylko jedno, czy oboje małżonkowie. Natomiast w sytuacji podjęcia zamiaru odliczenia tej ulgi przez Wnioskodawczynię i męża - odliczają ww. ulgę wyłącznie według proporcji przyjętych przez siebie, bowiem organ podatkowy nie ma uprawnienia do wskazywania wysokości odliczenia w ramach omawianej ulgi. Istotne jest, aby nie dochodziło do dublowania ulgi.

Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi przysługuje obojgu rodzicom. Natomiast przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego Wnioskodawczyni wskazała, że mąż w omawianym okresie władzę rodzicielską sprowadził jedynie do opłacania rachunków za mieszkanie, a na Wnioskodawczynię scedował wszystkie wydatki związane z utrzymaniem, ubraniem, leczeniem i kształceniem dzieci.

Dlatego też, tut. organ stoi na stanowisku, że jeśli wszystkie warunki przedstawione powyżej, zostały spełnione tylko przez Wnioskodawczynię, wówczas prawo do skorzystania z odliczeń w ramach tzw. ulgi prorodzinnej, określonej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie przysługiwało w pełnej wysokości Wnioskodawczyni. W przeciwnym wypadku należało ulgę odliczyć wg proporcji przyjętych wspólnie mężem. W przedmiotowej sprawie zaistniała sytuacja zdublowania ulgi, zatem należy wspólnie podjąć decyzję odnośnie skorygowania rozliczenia podatku dochodowego za 2008 r., bowiem jak wskazano powyżej tut. organ nie ma uprawnienia do wskazania wysokości przedmiotowego odliczenia.

Należy przy tym zastrzec, iż przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Jednocześnie tutejszy organ zastrzega, iż rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie, czy dziecko jest faktycznie wychowywane przez rodzica; stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.