IPPB4/415-973/10-2/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2010 r. (data wpływu 20 grudnia 2010 r.) oraz uzupełnieniu z dnia 5 marca 2011 r. (data wpływu 14 marca 2011 r., data nadania 7 marca 2011 r.) na wezwanie z dnia 18 lutego 2011 r. Nr IPPB4/415-973/10-2/LS (data nadania 18 lutego 2011 r., data doręczenia 28 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-973/10-2/LS z dnia 18 lutego 2011 r. (data nadania 18 lutego 2011 r., data doręczenia 28 lutego 2011 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie zaistniałego stanu faktycznego, przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w odniesieniu do pytania nr 2.

Pismem z dnia 5 marca 2011 r. (data nadania 7 marca 2011 r., data wpływu 14 marca 2011 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz z byłą żoną od ponad roku prowadzą dwa odrębne gospodarstwa domowe, posiadają od kilku lat rozdzielność majątkową. Sprawa rozwodowa, kończy się wyrokiem powierzającym Wnioskodawcy i jego żonie wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem. Zarówno Wnioskodawca jak i jego była żona faktycznie wychowuje dziecko w okresie dwóch lat samodzielnie przez jeden rok, przy czym opieka nad dzieckiem odbywa się w cyklach tygodniowych, na przemian: u jednego z rodziców od niedzieli do niedzieli, następnie u drugiego - również od niedzieli do niedzieli. Wyrok potwierdził obecny stan, tzn. wykonywania władzy rodzicielskiej przez Wnioskodawcę wraz z żoną, tygodniowego pobytu dziecka na przemian u każdego z rodziców, nakłada również na obie strony obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniego dziecka oraz, że każda ze stron ponosi koszty utrzymania dziecka w okresie, gdy dziecko u niej przebywa. Pozostałe koszty związane z wychowaniem dziecka są ponoszone również przez obie strony po połowie. Wnioskodawca wskazał również, że opisane we wniosku zdarzenie dotyczy 2010 r. Dziecko jest w wieku lat 15 i w roku 2010 nie uzyskało dochodów. W stosunku do Wnioskodawcy jak i dziecka nie mają zastosowania przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy o podatku tonażowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

W jakiej formie powinna nastąpić owa rezygnacja.

Czy np. poprzez: deklarację pisemną, oświadczenie, wniosek.

Komu należy go przekazać lub przedłożyć i w jakim terminie.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W związku z tym, iż ma miejsce fakt samodzielnego i niezależnego przez Wnioskodawcę i jego byłej żony wychowywania dziecka przez połowę roku, czyli w cyklu dwuletnim przez okres roku, wydaje się zasadnym i uczciwym możliwość skorzystania z preferencyjnego rozliczenia się każdego z rodziców co drugi rok. Wnioskodawca wraz z byłą żoną kontaktują się ze sobą wyłącznie w celu dokonania podstawowych ustaleń dot. wychowania dziecka, jak każda para rodziców zachowująca władzę rodzicielską. Takie rozwiązanie mogłoby zostać zaakceptowane przez organ podatkowy, ze względu na podobieństwo do już istniejącej - możliwości uwzględniania w rocznym zeznaniu podatkowym każdego z tych rodziców ulgi z tytułu wychowywania dziecka za okres połowy roku w roku podatkowym.

Rezygnacja jednego z rodziców z preferencyjnego sposobu rozliczania się dla osób samotnie wychowujących dzieci mogłaby mieć formę pisemnego oświadczenia, przekazanego drugiemu rodzicowi oraz załączonego do PIT nie później niż w terminie określonym dla złożenia zeznania.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, samotnie wychowujących w roku podatkowym dzieci:

Stosownie do art. 6 ust. 5 ww. ustawy za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców lub opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Zatem z preferencyjnego sposobu opodatkowania przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci można skorzystać po spełnieniu łącznych kryteriów określonych przez ustawodawcę. Przy czym cytowany wyżej art. 6 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi zarówno o cywilnoprawnym statusie osoby wychowującej dzieci, jak i o tym, że osoba ta musi wychowywać dzieci samotnie. O samotnym wychowywaniu dziecka nie musi przesądzać orzeczenie sądowe o sprawowaniu władzy rodzicielskiej przez jedno z rodziców. W sytuacji bowiem, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, a oboje są stanu wolnego, zarówno jedno, jak i drugie może samotnie wychowywać dziecko. Jednak prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, opiekunów prawnych, które faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, zamieszkuje z nim. Spełnienie tylko jednej z przesłanek, tj. statusu cywilnego rodzica, czy opiekuna prawnego dziecka, o którym mowa w ust. 5 art. 6 ww. ustawy, w sytuacji, gdy wiąże się z okolicznością samotnego wychowywania dziecka, nie daje prawa do korzystania z omawianego sposobu opodatkowania dochodów.

Zgodnie z art. 6 ust. 8 powołanej ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy określa, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4 złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca wraz z byłą żoną od ponad roku prowadzą dwa odrębne gospodarstwa domowe, posiadają od kilku lat rozdzielność majątkową. Sprawa rozwodowa, kończy się wyrokiem powierzającym Wnioskodawcy i jego żonie wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem. Zarówno Wnioskodawca jak i jego była żona faktycznie wychowuje dziecko w okresie dwóch lat samodzielnie przez jeden rok, przy czym opieka nad dzieckiem odbywa się w cyklach tygodniowych, na przemian: u jednego z rodziców od niedzieli do niedzieli, następnie u drugiego - również od niedzieli do niedzieli.

Należy podkreślić, iż opisywane preferencyjne rozliczenie dotyczy tylko jednego z rodziców, co wynika z istoty wskazanej instytucji oraz z definicji osoby samotnie wychowującej dziecko zawartej w cytowanym wyżej art. 6 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zauważyć, że "wychowywać" kogoś to - jak wynika z definicji słownikowej - "zapewnić osobie niedorosłej osiągnięcie rozwoju fizycznego i psychicznego, zapewnić opiekę istocie niedorosłej i doprowadzić ją do samodzielności" (Słownik Języka Polskiego PWN 1992 r.).

Z kolei z istoty pojęcia "osoby samotnie wychowującej dziecko" wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama zajmuje się wychowywaniem dziecka.

Dodać również należy, że zasady sprawowania prawnej opieki na dzieckiem przez rodziców (wykonywania władzy rodzicielskiej) określa sąd w wyroku orzekającym rozwód małżonków. Wynika to z art. 58 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Wskazany przepis stanowi, że w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków, przy czym może powierzyć jej wykonywanie obojgu bądź jednemu z rodziców.

Niezbędną przesłanką w przedmiotowej sprawie jest, aby osoba faktycznie wychowywała dziecko. Przez wychowywanie należy, zgodnie z ogólnie przyjętą definicją, rozumieć zapewnianie stałej opieki prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Przesądza to o tym, że dziecko powinno pozostawać we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą samotną.

Przy ocenie prawa do preferencyjnego sposobu opodatkowania należy mieć więc na względzie przede wszystkim okoliczności faktyczne, bowiem prawo do wspólnego opodatkowania przysługuje osobie wychowującej dziecko. Decydujące znaczenie ma więc fakt z kim dziecko zamieszkuje i na czyim utrzymaniu pozostaje. Podkreślenia wymaga fakt, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że okoliczność, iż dwie osoby wychowują to samo dziecko wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie. Zgodnie ze stanem faktycznym przedstawionym we wniosku dziecko jest wychowywane przez oboje rodziców będących stanu wolnego.

Nie można zatem uznać Wnioskodawcy za osobę samotnie wychowującą dziecko, ponieważ jego wychowaniem zajmuje się wspólnie z matką dziecka. Ponadto, z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Tym samym oboje rodzice wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem i wspólnie je wychowują.

Zatem należy stwierdzić, iż żadnemu z rodziców nie przysługuje prawo do korzystania z omawianej preferencji.

Podkreślić także należy, że ustawa nie przewiduje możliwości wyboru przez jednego z rodziców posiadających prawa rodzicielskie, preferencyjnego sposobu opodatkowania - prawo to przysługuje wyłącznie rodzicowi, który samotnie wychowuje dziecko, nie zaś jednemu z rodziców.

Reasumując, stwierdzić należy, że z uwagi na fakt, iż dziecko wychowywane jest przez oboje rodziców, żadnemu z nich nie przysługuje prawo do korzystania z preferencyjnego rozliczania się dla osób samotnie wychowujących. Również rezygnacja jednego z rodziców z preferencyjnego sposobu rozliczania się nie pozwoli na korzystanie z takiego sposobu rozliczania się przez drugiego z rodziców, ponieważ prawo to przysługuje wyłącznie rodzicowi który spełnia wszystkie przesłanki określone przepisami w cytowanej ustawie występujące łącznie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (Interpretację indywidualną). Mającą na uwadze powyższe interpretacja indywidualna skierowana jest wyłącznie do Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych w stosunku do byłej żony Wnioskodawcy. Chcąc uzyskać interpretację przepisów prawa podatkowego winna ona złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.