IPPB4/415-94/11-4/JS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2011 r. (data wpływu 2 lutego 2011 r.) oraz uzupełnieniu z dnia 11 kwietnia 2011 r. (data nadania 11 kwietnia 2011 r., data wpływu 12 kwietnia 2011 r.) na wezwanie z dnia 4 kwietnia 2011 r. Nr IPPB4/415-94/11-2/JS (data nadania 4 kwietnia 2011 r., data doręczenia 6 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 2 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-94/11-2/JS z dnia 4 kwietnia 2011 r. (data nadania 4 kwietnia 2011 r., data doręczenia 6 kwietnia 2011 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie zaistniałego stanu faktycznego.

Pismem z dnia 11 kwietnia 2011 r. (data nadania 11 kwietnia 2011 r., data wpływu 12 kwietnia 2011 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zgodnie z ostateczną decyzją Wojewody o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej i inwestycji "budowa dwupoziomowego skrzyżowania drogi z torami kolejowymi - tunel drogowy wraz z wiaduktem kolejowym k.m. 27,224 linii kolejowej W. - G. w ciągu ulicy A. i ulicy K. w L.", część działki, której Wnioskodawca był współwłaścicielem stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa.

W myśl przepisów ustawy o transporcie kolejowym za nieruchomości objęte decyzjami o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej pomiędzy PKP, a dotychczasowym właścicielem. Przedstawiciele PKP zaproponowali Wnioskodawcy odszkodowanie za udział w nieruchomości w wysokości 51.263,70 zł. Wnioskodawca zaakceptowałem ww. kwotę odszkodowania. W dniu 23 listopada 2010 r. sporządzono Protokół okazania wydania nieruchomości, następnie w dniu 24 listopada 2010 r. sporządzono protokół uzgodnienia wysokości odszkodowania za przyjęcie praw do nieruchomości decyzją o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Ww. kwota została przekazana na konto Wnioskodawcy. Pozostali współwłaściciele również otrzymali odszkodowanie w ww. wysokości.

Współwłaścicielem działki, która stała się na mocy prawa własnością Skarbu Państwa, Wnioskodawca stał się w drodze nabycia spadku po ojcu - zmarłym 25 marca 1998 r., sprawa spadkowa prowadzona była w Sądzie Rejonowym i zakończyła się postanowieniem z dnia 28 września 1998 r.

W dniu 7 listopada 2008 r. Wojewoda zawiadomieniem poinformował Wnioskodawcę o wszczęciu postępowania w sprawie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej dla inwestycji - budowa dwupoziomowego skrzyżowania drogi z torami kolejowymi w ciągu ulicy A. i ulicy K. w L.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ww. stan faktyczny zobowiązuje Wnioskodawcę do wykazania ww. kwoty w zeznaniu rocznym jako dochód i odprowadzenia od niej podatku, czy ww. odszkodowanie zgodnie z treścią art. 21 ustawy o podatku dochodowym jest od niego wolne.

Zdaniem Wnioskodawcy nie powinien od ww. kwoty odszkodowania odprowadzać podatku, uważa że zgodnie z art. 21 wyżej cytowanej ustawy jest zwolniony z tego obowiązku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 omawianej ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie zaś do art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości nabył jej własność w okresie dwóch lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż ustalona decyzją Wojewody lokalizacja linii kolejowej obejmuje teren, na którym położona jest część działki stanowiąca współwłasność Wnioskodawcy. Zgodnie z tą decyzją przedmiotowa nieruchomość stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. W myśl przepisów ustawy o transporcie kolejowym za nieruchomości objęte decyzjami o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej pomiędzy PKP, a dotychczasowym właścicielem. Przedstawiciele PKP zaproponowali Wnioskodawcy odszkodowanie za udział w nieruchomości. Kwotę odszkodowania Wnioskodawca zaakceptował. W dniu 23 listopada 2010 r. sporządzono Protokół okazania wydania nieruchomości, następnie w dniu 24 listopada 2010 r. sporządzono protokół uzgodnienia wysokości odszkodowania za przyjęcie praw do nieruchomości decyzją o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Kwota odszkodowania została przekazana na konto Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) ustawa ta nie narusza innych ustaw w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami, a w szczególności ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94 z późn. zm.).

W myśl wyrażanego zarówno w orzecznictwie sądowym, jak i piśmiennictwie, poglądu przytoczony przepis wskazuje więc, jakich aktów prawnych nie naruszają przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami i jakie należy uznać zarazem za przepisy o charakterze szczególnym w stosunku do tej ustawy - vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2009 r. sygn. akt. I CSK 389/08 (LEX nr 560511), czy też wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 3 listopada 2009 r. sygn. akt II SA/Lu 368/09 (LEX nr 531591).

Natomiast w uzasadnieniu projektu do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o transporcie kolejowym oraz o ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 1, poz. 3) wyraźnie się wskazuje, że ustawa o gospodarce nieruchomościami ma charakter ustawy systemowej w zakresie ustalania odszkodowań z tytułu wywłaszczenia nieruchomości - vide: Sejm RP VI kadencji, druk sejmowy.

Na podstawie art. 1 pkt 5 ustawy o transporcie kolejowym przepisy ustawy określają szczególne zasady i warunki przygotowania inwestycji dotyczących linii kolejowych o znaczeniu państwowym, w tym warunki lokalizacji i nabywania nieruchomości na ten cel oraz organy właściwe w tych sprawach.

Z kolei art. 9o ust. 1 ustawy stanowi, iż decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej wydaje wojewoda, na wniosek Spółki Akcyjnej, zwanych dalej "S.A.".

Zasady ustalania odszkodowania zostały natomiast określone w art. 9y przytoczonej ustawy. Na podstawie art. 9y ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym za nieruchomości oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, o których mowa w art. 9s ust. 3 i 3a oraz art. 9x ust. 4, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między S.A. a dotychczasowym właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, a także osobą, której przysługują ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości.

W myśl art. 9q ust. 2 ustawy o transporcie kolejowym, Wojewoda doręcza decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej wnioskodawcy oraz wysyła zawiadomienie o jej wydaniu właścicielom lub użytkownikom wieczystym nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie tej decyzji na adres wskazany w katastrze nieruchomości. Stosownie do art. 9q ust. 6 ww. ustawy, decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej określa termin wydania nieruchomości lub poróżnienia lokali i innych pomieszczeń. Jak stanowi art. 9s ust. 3 ustawy, nieruchomości wydzielone liniami rozgraniczającymi teren, o których mowa w ust. 2, stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stała się ostateczna.

Ponadto, istotne znaczenie dla ustalenia skutków podatkowych otrzymania ww. odszkodowania ma treść art. 9s ust. 4 omawianej ustawy, który stanowi, że do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania w przypadkach, o których mowa w ust. 3 i ust. 3a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 9y i 9z.

Zgodnie natomiast z art. 9y ustawy o transporcie kolejowym, za nieruchomości oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, o których mowa w art. 9s ust. 3 i 3a oraz 9x ust. 4, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między P.L.K. S.A. a dotychczasowym właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, a także osobą, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów prawa należy uznać, iż opisane we wniosku odszkodowanie, zostanie wypłacone stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z analizy art. 21 ust. 1 pkt 29 cytowanej ustawy wynika, że przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało, w sytuacji gdy łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

Zatem w przypadku, gdy spełniony będzie tylko jeden z warunków, albo gdy żaden z nich nie zostanie spełniony, wówczas uzyskany przychód korzysta ze zwolnienia.

W analizowanym stanie faktycznym przeniesienie własności nieruchomości nastąpiło po upływie dwóch lat od jej nabycia (udział w nieruchomości został nabyty przez Pana w drodze spadku w dniu 25 marca 1998 r., tj. w dniu śmierci ojca, co wynika z treści art. 925 Kodeksu cywilnego). Ponadto skoro w przypadku nabytego w drodze spadku udziału w nieruchomości brak jest ceny przy tym sposobie nabycia nieruchomości, nie będzie spełniony również drugi warunek wyłączający przedmiotowe zwolnienie.

W związku z powyższym, na podstawie opisanego we wniosku stanu faktycznego i brzmienia przepisu art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów ustawy o transporcie kolejowym korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.