IPPB4/415-755/11-2/JK3 - Podatek dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego w Polsce.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 27 września 2011 r. (data wpływu 3 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego w Polsce - jest prawidłowe.

W dniu 3 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego w Polsce.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest obywatelem Ukrainy. W zakresie opodatkowania jest również rezydentem podatkowym tego państwa, co potwierdza Państwowa Administracja Podatkowa Ukrainy, Państwowa Inspekcja Podatkowa w rejonie H. w mieście Kijowie, w zaświadczeniu wydanym na wniosek podatnika dnia 15 kwietnia 2011 r.

Wnioskodawca pełni w Polsce obowiązki wiceprezesa w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Nie posiada w Polsce innych źródeł dochodu. W związku z pełnioną funkcją przebywa w Polsce powyżej 183 dni w roku. Podatnik zamieszkuje w wynajmowanym lokalu, na podstawie umowy najmu zawartej na czas określony (obecnie z terminem obowiązywania do lipca 2012 r.). Poza niezbędnymi ruchomościami i oszczędnościami Wnioskodawca nie posiada w Polsce innego majątku.

Wnioskodawca jest właścicielem szeregu aktywów położonych w Ukrainie. Jest m.in. właścicielem nieruchomości, zabudowanej domem jednorodzinnym. Wnioskodawca utrzymuje ten dom jako własny i w miarę możliwości wyjeżdża i przebywa tam w wolnym czasie. W domu tym zamieszkuje również pełnoletni syn Wnioskodawcy. Ponadto jest właścicielem dwóch samochodów zarejestrowanych w Ukrainie, posiada tam swoje oszczędności, oraz jest właścicielem udziałów w spółkach kapitałowych z siedzibą w tym kraju. Ponadto Wnioskodawca zatrudniony jest w spółce z siedzibą w Ukrainie w charakterze doradcy.

Wnioskodawca w dniu 7 lipca 2011 r. uzyskał decyzję - zezwolenie na pobyt długoterminowy rezydenta WE, wydaną przez Wojewodę Małżonka, przebywająca razem z Wnioskodawcą w Polsce, przebywa w kraju na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w istniejącym stanie faktycznym, w szczególności z uwagi na uzyskanie przez Wnioskodawcę zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, posiada on w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, okoliczność uzyskania prawnej podstawy pobytu na terytorium RP w postaci zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE, sama automatycznie nie powoduje powstania u niego nieograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce.

Podatnik, będąc rezydentem podatkowym w Ukrainie, jednocześnie - z uwagi na treść art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jako osoba przebywająca powyżej 183 dni na terytorium Polski, nabywa w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy. Przepis ten jednak należy interpretować łącznie z art. 4a tej ustawy, który stanowi iż art. 3 stosuje się z uwzględnieniem międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczypospolita Polska.

W sytuacji przedstawionej w przedmiotowym wniosku zastosowanie znajduje Konwencja zawarta między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylania się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i majątku, sporządzona w Kijowie, 12 stycznia 1993 r. Zawarty w niej art. 4 ust. 2 lit. a) wskazuje szereg zasad znajdujących zastosowanie w sytuacji, gdy można przypisać nieograniczony obowiązek podatkowy w obydwu umawiających się Państwach - celem rozstrzygnięcia kolizji. Art. 4. ust. 2 lit. a) wskazuje, że jeżeli osoba posiada miejsce zamieszkania (w rozumieniu Konwencji) w obydwu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze.

Zdaniem Wnioskodawcy, mimo wykonywania pracy na terytorium Polski od pewnego czasu, i uzyskania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego WE, posiada on jednak ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze z Ukrainą. A zatem, zgodnie z Konwencją o unikaniu podwójnego opodatkowania, powinien zostać uznany za rezydenta podatkowego Ukrainy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W świetle art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Natomiast stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Definicja "osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie" odnosi się bezpośrednio do określenia "miejsca zamieszkania" przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem "lub", co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika "lub" w sformułowaniu "centrum interesów osobistych lub gospodarczych" dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Przez "centrum interesów osobistych" należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby itp. Z kolei "centrum interesów gospodarczych" to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.

Uznanie osoby fizycznej za osobę mająca miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1a ustawy, nie przesądza o uznaniu tej osoby, za osobę podlegającą w Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a, 2b ustawy stosuje się bowiem z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Ocena czy podatnik podlega w Rzeczypospolitej Polskiej ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu powinna być dokonana w każdym przypadku indywidualnie z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie Konwencja między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Kijowie dnia 12 stycznia 1993 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 63, poz. 269 oraz z 2008 r. Nr 163, poz. 1025).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 powołanej wyżej konwencji, w rozumieniu niniejszej konwencji określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze. Jednakże określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w Umawiającym się Państwie z tytułu dochodu uzyskiwanego tylko w tym Państwie lub z tytułu majątku znajdującego się w danym Państwie.

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 2 ww. konwencji, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 tego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:

Pierwsze kryterium dotyczy posiadania przez daną osobę stałego miejsca zamieszkania. "Stałe miejsce zamieszkania" to zwykle dom, mieszkanie czy też umeblowany pokój, niezależnie od tego, czy osoba ta jest jego właścicielem, czy też najemcą. Musi on być jednak do stałej dyspozycji tej osoby i posiadać cechy stałości. Ponadto miejsce to musi być tak zaaranżowane, aby można było z niego korzystać stale, a nie tylko okazjonalnie, na potrzeby krótkotrwałych pobytów. Jeżeli jednak osoba ma stałe miejsce zamieszkania w obu krajach, to będzie się ją uważać za rezydenta podatkowego kraju, z którym posiada ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych).

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Wnioskodawca jest obywatelem Ukrainy. Jest również rezydentem podatkowym tego państwa, co potwierdza, Państwowa Administracja Podatkowa Ukrainy. Wnioskodawca w Polsce pełni obowiązki wiceprezesa w zarządzie spółki z ograniczona odpowiedzialnością. W związku z pełniona funkcją Wnioskodawca przebywa w Polsce dłużej niż 183 dni w roku. Zamieszkuje w wynajmowanym lokalu, na podstawie umowy najmu zawartej na czas określony. Poza niezbędnymi ruchomościami i oszczędnościami Wnioskodawca nie posiada w Polsce innego majątku. Jest właścicielem szeregu aktywów położonych w Ukrainie. Jest m.in. właścicielem nieruchomości, zabudowanej domem jednorodzinnym. Wnioskodawca utrzymuje ten dom jako własny i w miarę możliwości wyjeżdża i przebywa tam w wolnym czasie. W domu tym zamieszkuje również pełnoletni syn Wnioskodawcy. Ponadto jest właścicielem dwóch samochodów zarejestrowanych w Ukrainie, posiada tam swoje oszczędności, oraz jest właścicielem udziałów w spółkach kapitałowych z siedzibą w tym kraju. Ponadto Wnioskodawca zatrudniony jest w spółce z siedzibą w Ukrainie w charakterze doradcy.

Wnioskodawca w dniu 7 lipca 2011 r. uzyskał decyzję - zezwolenie na pobyt długoterminowy rezydenta WE, wydaną przez Wojewodę. Małżonka, przebywająca razem z Wnioskodawcą w Polsce, przebywa w kraju na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, iż Wnioskodawca po przekroczeniu w danym roku podatkowym 183 dni pobytu na terytorium Polski, będzie spełniał przesłanki pozwalające uznać go za osobę posiadającą miejsce zamieszkania dla celów podatkowych zarówno na Ukrainie jak i w Polsce. Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca przebywa i pracuje w Polsce, natomiast z Ukrainą ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (tam znajduje się jego centrum aktywności życiowej) oraz posiada tam majątek i jest uznany za rezydenta podatkowego tego państwa, miejsce zamieszkania dla celów podatkowych Wnioskodawcy należy ustalić zgodnie z regułami kolizyjnymi zawartymi w art. 4 ust. 2 konwencji.

Po dokonaniu analizy stopnia powiązań osobistych i gospodarczych Wnioskodawcy, stwierdza się, iż stosownie do art. 4 ust. 2 konwencji, nie posiada on miejsca zamieszkania dla celów podatkowych na terytorium Polski. Z wniosku wynika bowiem, że Wnioskodawca ma silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze z Ukrainą.

Reasumując, należy stwierdzić, iż Wnioskodawca podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, iż w Polsce podlega opodatkowaniu jedynie od dochodów osiąganych na terytorium Polski na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zatem, w przedmiotowej sprawie, fakt uzyskania przez Wnioskodawcę zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich nie wpłynął na zmianę obowiązku podatkowego w Polsce.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.