IPPB4/415-746/11-2/SP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku (data wpływu 29 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 września 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W latach 1980 - 1989 Wnioskodawca był czołowym działaczem. Solidarności oraz Krajowej Solidarności...Po wprowadzeniu stanu wojennego, w okresie od 16 grudnia 1981 r. do 12 sierpnia 1982 r. Wnioskodawca został przez reżim komunistyczny pozbawiony wolności jako tzw. internowany. Wnioskodawca był przetrzymywany w areszcie KWMO, a później w więzieniu w skandalicznych warunkach higieniczno-sanitarnych i traktowany cały czas w sposób urągający ludzkiej godności, tj. znacznie gorzej niż pospolitego przestępcę. Trwały uszczerbek na zdrowiu oraz zmiana na niekorzyść całego dalszego życia Wnioskodawcy, spowodowane były tym, iż represje trwały aż do roku 1989.

Wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 3 sierpnia 2011 r. zasądzona została Wnioskodawcy kwota odszkodowania i zadośćuczynienia, a także dodatkowe odsetki w kwocie 35.582,14 zł. Wyrok ten został wydany na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. (z późniejszymi zmianami). Według wiedzy Wnioskodawcy zasądzone odsetki w ww. kwocie mają podlegać opodatkowaniu w wysokości 18%. Odsetki te miały być formą rekompensaty za to, iż sprawa Wnioskodawcy trwała aż ponad 3 lata (sprawę do Sądu Wnioskodawca złożył w dniu 17 marca 2008 r.), gdyż przepisy ww. ustawy jak się okazało były z winy ustawodawcy, tj. Sejmu RP - niezgodne z konstytucją w określonym zakresie w jakim ta sprawa dotyczyła Wnioskodawcy. Dodatkowo Trybunał Konstytucyjny działał bardzo opieszale przy rozstrzyganiu tego zagadnienia i potrzebował aż prawie 3 lata na jego rozstrzygnięcie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od kwoty 35.582,14 zł, tj. odsetek zasądzonych wyrokiem Sądu z dnia 3 sierpnia 2011 r. wydanym na podstawie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. (z późniejszymi zmianami) Wnioskodawca ma płacić podatek w wysokości 18%, czyli kwotę 6.404,79 zł.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Wyroki w tego typu sprawach zapadły na podstawie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. w wyniku czego zasądzone kwoty główne zwolnione są z podatku. Według Wnioskodawcy powinno to również dotyczyć zasądzonych odsetek albowiem doszło do wyjątkowej i szczególnej sytuacji, gdyż:

* nastąpiło zawieszenie postępowania sądowego do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny zgodności ww. ustawy w zakresie art. 8 ust. 1a z Konstytucją RP,

* Trybunał Konstytucyjny działał bardzo opieszale i potrzebował na rozstrzygnięcia elementarnej kwestii prawnej prawie 3 lata, co przecież nie działo się z winy Wnioskodawcy i na co nie miał On żadnego wpływu,

* Wnioskodawca w tym czasie ponosił cały czas bardzo negatywne konsekwencje finansowe z tytułu przedłużającej się sprawy i nie możności skorzystania z pieniędzy, które miały być Mu zasądzone,

* Zasądzone przez Sąd odsetki miały być formą rekompensaty za zaistniały stan faktyczny spowodowany wyłącznie z:

Zdaniem Wnioskodawcy winien On być zwolniony w zaistniałej sytuacji od zapłaty podatku od przyznanych przez Sąd wyrokiem odsetek, gdyż za zaistniałą sytuację winę ponoszą organy i instytucje państwa polskiego, a Wnioskodawca nie może być jeszcze dodatkowo z tego tytułu obciążany podatkiem (czyli dodatkowo karany). Ewentualnie Wnioskodawca wnosi o umorzenie tego podatku.

Według Wnioskodawcy, ze względu na całokształt przytoczonych okoliczności powinno to być wzięte pod uwagę i zinterpretowane na korzyść Wnioskodawcy a nie na niekorzyść. Powinny być zastosowane wszelkie prawem przewidziane możliwości, aby Wnioskodawca został zwolniony z zapłacenia tego bardzo wysokiego podatku, gdyż jedynym źródłem aktualnie otrzymania jest w przypadku Wnioskodawcy emerytura w wysokości 1.450 zł netto.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3a) ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie przepisów o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego.

Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b) ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Odnosząc postanowienia ww. przepisów do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, że zasądzone na rzecz Wnioskodawcy wyrokiem Sądu odszkodowanie na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. z 1991 r. Nr 34, poz. 149 z późn. zm.) jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują zwolnienia z opodatkowania zasądzonych w powyższym wyroku odsetek od odszkodowania.

Instytucję prawną odsetek reguluje art. 481 z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania i zadośćuczynienia nie są wliczane do ich wartości.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, iż nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem i zadośćuczynieniem. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

W przypadku dochodów z tytułu odsetek, wolne od podatku są odsetki wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 52, 95, 119 i 130 oraz w art. 52a ust. 1 pkt 5 ustawy. Przy czym, przepis art. 21 ust. 1 pkt 95 powołanej ustawy stanowi, iż wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 m.in. ze stosunku pracy. Zatem o zastosowaniu tego zwolnienia decyduje spełnienie łącznie dwóch przesłanek, tj. pierwszej dotyczącej źródła przychodu, do którego kwalifikowane jest ww. wynagrodzenie/świadczenie, odpowiednio drugiej - dotyczącej nieterminowości jego wypłaty. Przy czym w przypadku odszkodowania i zadośćuczynienia, które są przyznawane na żądanie poszkodowanego (o ile dojdzie do zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu, określających w szczególności wysokość oraz terminy wypłaty przyznanego świadczenia), odsetki przyznane za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia ich zapłaty zgodnie z ww. umową, ugodą lub wyrokiem, nie spełniają warunku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy. Przepis ten ma bowiem wyłącznie zastosowanie w sytuacji gdy od momentu zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu przyznających zadośćuczynienie i odszkodowanie - zobowiązany spóźni się z wypłatą świadczeń na rzecz poszkodowanego.

Nie ma natomiast zastosowania do odsetek naliczonych za okres poprzedzający datę zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia w tej sprawie. Tego rodzaju odsetki stanowią podobnie jak kwota zadośćuczynienia i odszkodowania (jeżeli nie wiążą się one z żadnym ze stosunków prawnych określonych w katalogu przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W konsekwencji kwota odsetek przyznanych Wnioskodawcy wyrokiem Sądu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym i należy ją wykazać w pozycji inne źródła w zeznaniu podatkowym PIT-36 składanym za rok podatkowy, w którym nastąpiła wypłata łącznie z innymi dochodami osiągniętymi przez Wnioskodawcę w tym samym roku i opodatkować według skali podatkowej.

W przedmiotowym wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego Wnioskodawca wniósł o umorzenie podatku od zasądzonych wyrokiem Sądu odsetek. W związku z powyższym tut. organ informuje, że istnieje możliwość ubiegania się o ulgę w spłacie zobowiązań podatkowych. Jednakże o uldze w spłacie zobowiązania podatkowego może zadecydować tylko i wyłącznie Naczelnik właściwego dla podatnika urzędu skarbowego.

Zgodnie bowiem z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

Wobec tego można zwrócić się ze stosownym wnioskiem do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. W tym miejscu należy zauważyć iż Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając jako organ upoważniony do wydawania interpretacji indywidualnych nie jest organem upoważnionym do udzielania ulg w spłacie zobowiązań podatkowych w rozumieniu art. 67a § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa

W odniesieniu do przedstawionych kwot podanych we wniosku, oraz pytania o wysokość podatku do zapłaty organ informuje, iż ewentualne przeliczenia, jakich należałoby dokonać nie należą do kompetencji tut. organu. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, bowiem prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W związku z powyższym tut. organ nie może na podstawie podanych przez Wnioskodawcę we wniosku wartości dokonywać wyliczenia kwoty podatku do zapłaty.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.