IPPB4/415-709/13-4/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 października 2013 r. (data wpływu 28 października 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 16 stycznia 2014 r. (data nadania 21 stycznia 2014 r., data wpływu 22 stycznia 2014 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie z dnia 13 stycznia 2014 r. Nr IPPB4/415-709/13-2/MS (data nadania 13 stycznia 2014 r., data doręczenia 15 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-709/13-2/MS z dnia 13 stycznia 2014 r. (data nadania 13 stycznia 2014 r., data doręczenia 15 stycznia 2014 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego.

Pismem z dnia 16 stycznia 2014 r. (data nadania 21 stycznia 2014 r., data wpływu 22 stycznia 2014 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 25 sierpnia 2007 r. - został zawarty związek małżeński. Dnia 21 lutego 2008 r. urodziło się dziecko, którego ojcem na podstawie art. 62 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jest mąż matki. W dniu 8 października 2008 r. zawarto umowę małżeńską ustanawiająca rozdzielność majątkową. Umową małżeńską z dnia 31 grudnia 2008 r. zniesiono rozdzielność majątkową. W dnia 12 stycznia 2010 r. - zawarto umowę małżeńską ustanawiająca rozdzielność majątkową (obowiązująca do teraz). Dnia 28 stycznia 2011 r. wniesiono pozew o rozwód (postępowanie w toku). Wyrokiem sądowym z dnia 7 marca 2012 r. zaprzeczono ojcostwo męża matki (małżonek traci prawa rodzicielskie względem dziecka żony). Dnia 9 października 2012 r. nastąpiła zmiana nazwiska w trybie administracyjnym rozciągająca się na dziecko.

Mimo, że formalnie Wnioskodawczyni wciąż pozostaje mężatką, od września 2009 r. samotnie wychowuje córkę. Po 4 latach od urodzenia się dziecka, w dacie wyroku o zaprzeczenie ojcostwa małżonek Wnioskodawczyni utracił prawa rodzicielskie względem dziecka. Do tej pory ojcostwo dziecka nie zostało ustalone, a zatem Wnioskodawczyni pozostaje jej jedynym rodzicem i samodzielnie ponosi wszelkie ciężary związane z wychowaniem dziecka.

Postępowanie rozwodowe jest w toku, zaś między małżonkami obowiązuje umowa małżeńska ustanawiająca rozdzielność majątkową.

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawczyni doprecyzowała, że w okresie podatkowym będącym przedmiotem zapytania uzyskiwała dochody z tytułu umowy o pracę.

Od marca 1998 r. jest zatrudniona w X na czas nieokreślony. Wnioskodawczyni nie uzyskuje dochodów z żadnego innego źródła. Ani do Wnioskodawczyni, ani do dziecka nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ani ustawy z dnia 24 sierpnia 2005 r. o podatku tonażowym.

Sąd nie powierzył Wnioskodawczyni wykonywania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem. Kwestia władzy rodzicielskiej nie była rozstrzygana przez sąd, zatem nie została Wnioskodawczyni jako matce ani powierzona, ani odebrana, ani ograniczona.

Jedyna kwestia rozstrzygnięta przez sąd, to kwestia ojcostwa męża Wnioskodawczyni, które zostało zaprzeczone wyrokiem z dnia 7 marca 2012 r. Ponieważ w doktrynie prawa istnieje spór co do tego, czy jest to wyrok deklaratoryjny czy konstytutywny Wnioskodawczyni uważa, że skoro przez ponad 4 lata życia dziecka mąż Wnioskodawczyni posiadał pełnię władzy rodzicielskiej i wszelkie decyzje podejmowane przez niego w tym zakresie nie utraciły swojej mocy, to wraz z wyrokiem zaprzeczającym jego ojcostwu, utracił władzę rodzicielską.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni może być uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko w myśl art. 6 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ("jeżeli małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich...").

2. Czy Wnioskodawczyni może dokonać korekty zeznania PIT-37 za 2012 r., w którym rozliczyła się indywidualnie.

3. Czy w przedstawionym stanie faktycznym mając dochody przekraczające 112.000 zł za 2013 r. Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać z preferencji przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko.

Zdaniem Wnioskodawczyni.

1. Od 2009 r. Wnioskodawczyni wychowuje samotnie córkę, po zaprzeczeniu ojcostwa Jej męża jest jedynym rodzicem córki, gdyż jej ojcostwo nie zostało ustalone. Kierując się przede wszystkim dobrem dziecka, Wnioskodawczyni uważa, że powinna móc skorzystać z preferencji przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dziecko, gdyż taki właśnie jest stan faktyczny i jest jedyną osobą ponoszącą wszelkie ciężary związane z wychowaniem córki.

Małżonek Wnioskodawczyni posiadał od daty narodzin dziecka do daty wyroku o zaprzeczenie ojcostwa pełnię praw rodzicielskich, które utracił na mocy ww. wyroku sądowego. Zatem w ocenie Wnioskodawczyni, można zastosować art. 6 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych "jeżeli małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich...".

2. Za 2012 r. Wnioskodawczyni nie skorzystała z preferencji przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci, gdyż została wprowadzona w błąd przez urzędnika urzędu skarbowego. Do tej pory urzędnicy zapytywani o możliwość skorzystania z rzeczonych preferencji pomijają zawarte w art. 6 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zdanie: "lub osoba pozostająca w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci: małoletnie" i informują, że do takiego rozliczenia trzeba spełniać warunek bycia "panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów." A jeśli się tego warunku nie spełnia, to nie można rozliczać podatku na preferencyjnych zasadach. Kiedy im się zwróci uwagę na ciąg dalszy przepisu, to ich odpowiedź sugeruje, że spójnik "lub" traktują jak "i".

Wnioskodawczyni uważa za niedopuszczalny fakt, że urzędnicy, którzy są ekspertami w dziedzinie jaką się zajmują, fachowcami, na których rzetelności i fachowej wiedzy opierają się podatnicy tacy jak Wnioskodawczyni, potrafią wprowadzać w błąd, poprzez połowiczne czytanie przepisów. Wnioskodawczyni nie jest ekspertem w dziedzinie prawa podatkowego i ufając urzędnikom nie rozliczyła się za 2012 r. wspólnie z córką. Jednak Jej poczucie sprawiedliwości spowodowało, że zaczęła wątpić by ustawodawca nie przewidział sytuacji takiej jak Wnioskodawczyni i by nie miała być Ona traktowana przez państwo polskie jako samotna matka, skoro nią jest.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że skoro samotnie wychowuje dziecko, samodzielnie ponosi wszelkie ciężary związane z wychowaniem dziecka, a ustawodawca przewidział dla osób w sytuacji Wnioskodawczyni, a Wnioskodawczyni z nich nie skorzystała opierając się na fałszywych informacjach uzyskanych od urzędników urzędu skarbowego, które jak mylnie Wnioskodawczyni sądziła są rzetelne i wyczerpujące. Wnioskodawczyni powinna mieć prawo do tego, by skorygować swój PIT-37 za rok 2012 r.

3. Wnioskodawczyni uważa, że może być uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko oraz że ograniczenie dochodów dotyczy jedynie możliwości skorzystania z ulgi na dziecko, a nie z preferencji dla osób samotnie wychowujących dziecko.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

- podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 5 ww. ustawy za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy, sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 powołanej ustawy, zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym. Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy określa, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Cytowane przepisy wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. W konsekwencji, aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko należy spełniać wszystkie warunki określone w stosownych przepisach.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

Przepis art. 6 ust. 5 ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci.

Biorąc pod uwagę wyżej cytowany przepis ustawodawca uznał za osobę samotną również osobę pozostającą w związku małżeńskim pod warunkiem, że drugi małżonek zostanie pozbawiony praw rodzicielskich.

Zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.) władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Natomiast jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców (art. 93 § 2 K. r. i o.).

Natomiast w myśl art. 112 powyższego Kodeksu, pozbawienie władzy rodzicielskiej lub jej zawieszenie może być orzeczone także w wyroku orzekającym rozwód, separację albo unieważnienie małżeństwa.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w 2008 r. w trakcie trwania związku małżeńskiego Wnioskodawczyni urodziła dziecko. W 2011 r. został wniesiony pozew o rozwód (postępowanie rozwodowe jest nadal w toku). Wnioskodawczyni mieszka i wychowuje samotnie dziecko. Wyrokiem Sądu z dnia 7 marca 2012 r. zaprzeczono ojcostwo męża Wnioskodawczyni.

Należy jednak stwierdzić, że orzeczenie o zaprzeczeniu ojcostwa nie jest tożsame z wyrokiem o pozbawieniu praw rodzicielskich.

Zatem w świetle powyższego, nie można uznać Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko, gdyż nie była ona w tym okresie osobą pozostająca w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich.

Należy stwierdzić, że na gruncie przedstawionego opisu stanu faktycznego i obowiązującego stanu prawnego, Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do wspólnego rozliczenia się z dzieckiem, w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, bowiem nie zostało spełnione kryterium, o którym mowa w art. 6 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzn. Wnioskodawczyni nie jest osobą samotnie wychowującą córkę w rozumieniu tego przepisu.

Stanowisko Wnioskodawczyni w tej części należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, ocena stanowiska Wnioskodawczyni w odniesieniu do pytania Nr 2 i 3 jest bezprzedmiotowa.

Końcowo należy dodać, że dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego, który wystąpił w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.