IPPB4/415-442/12-2/JK3

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 r., poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 maja 2012 r. (data wpływu 18 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych

* w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania - jest prawidłowe.

* w pozostałym zakresie - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania oraz obowiązku pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy przez komornika z tytułu wyegzekwowania należności objętych tytułem wykonawczym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 12 kwietnia 2012 r. wierzyciel złożył wniosek egzekucyjny wraz z tytułem wykonawczym. Postępowanie zostało wszczęte pod sygnaturą KM 3380/12. Z uwagi na to, iż zasądzona należność stanowi w swej części równowartość wynagrodzenia za pracę, a w drugiej jest ona odszkodowaniem z tytułu wskazanego w przepisie art. 55 § 1 ze zn. 1 Kodeksu pracy - nastąpiła wątpliwość:

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Ponadto stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy - w katalogu zwolnień ustawowych wskazano, iż co do zasady wolne od potrąceń są odszkodowania jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

* określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

* odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

* odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

* odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

* odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

* odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej <...>

* odszkodowań wynikających z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Nadto, kategorycznego podkreślenia wymaga okoliczność, iż w świetle art. 42e ww. ustawy w przypadku, gdy za płatnika, o którym mowa w art. 31, wypłaty świadczeń określonych w art. 12 dokonuje komornik sądowy lub inny podmiot niebędący następcą prawnym płatnika, przejmujący jego zobowiązania wynikające ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, jest on obowiązany, jako płatnik do poboru zaliczki na podatek, stosując do wypłacanych świadczeń najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Powyższe uzasadnienie jednoznacznie wskazuje, że obowiązek poboru, wpłaty zaliczek na podatek dochodowy, a także przesłania stosownej deklaracji oraz imiennych informacji sporządzonych według ustalonego wzoru (por. art. 38 ust. 1 i art. 39 ust. 1 i 2 ww. ustawy) - ciąży na komorniku.

W związku z powyższym komornik - jako płatnik, zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych powinien pobrać od kwoty wyegzekwowanej od dłużnika (zakładu pracy). Przedmiotowa, wyegzekwowana kwota stanowi podstawę do obliczenia wysokości zaliczki na ww. podatek (według zasad ściśle określonych w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Jednakże zgodnie z treścią art. 55 § 1 ze zn. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) w przypadku opisanym w przedmiotowym przepisie (gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika) pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.

Stąd, komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w G. stoi na stanowisku, iż wypłacone w tym przypadku przez pracodawcę (dłużnika) odszkodowanie na podstawie art. 55 § 1 ze zn. 1 Kodeksu pracy nie jest odszkodowaniem z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, o którym mowa w art. 36 z późn. zm. i Kodeksu pracy, natomiast odszkodowanie z powyższego tytułu, którego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy jako niewymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - katalogu należności podlegających opodatkowaniu - jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie tego przepisu.

Celem uzasadnienia ww. okoliczności i na poparcie swych twierdzeń w załączeniu komornik przesyła kopię tytułu wykonawczego w przedmiotowej sprawie.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższa regulacja prawna wyraża zasadę powszechności opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w aspekcie przedmiotowym, konsekwencją czego jest opodatkowanie wszelkiego rodzaju dochodów, z wyjątkiem dochodów zwolnionych - wyraźnie wskazanych przez przepisy.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi wymienia się: pkt 1 - stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta, natomiast w pkt 9 - przychód z innych źródeł.

Za przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 uważa się, w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy, wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, rożnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Takim przychodem jest przedmiotowe odszkodowanie naruszające przepisy wypowiedzenia umowy o pracę.

Stosownie do postanowień art. 55 § 1¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1, tj. bez wypowiedzenia, także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a - g tego przepisu, tj. między innymi odszkodowań wypłacanych na podstawie zawartych ugód i umów.

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2006 r. sygnatura akt SK 51/06 (opublikowanym w Dz. U. Nr 226, poz. 1657) uznał, iż art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie, w jakim wyłącza zwolnienie podatkowe w stosunku do odszkodowań uzyskanych na podstawie ugody sądowej, jest niezgodny z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Jednakże w związku z tym, iż wyłączenie od zwolnienia podatkowego w stosunku do odszkodowań, o których mowa w pkt 3 lit. g powyższego przepisu zostało uznane za niezgodne z Konstytucją, to w świetle powyższego przedmiotowe odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, będące przedmiotem zapytania odszkodowanie zostało zasądzone na podstawie art. 55 § 1¹ Kodeksu pracy. Oznacza to, iż jest to odszkodowanie, którego zasady ustalania i wysokość wynikają wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy i równocześnie odszkodowanie to nie zostało wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a - g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A zatem odszkodowanie to podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem nie wystąpi obowiązek poboru i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.