IPPB4/415-430/12-4/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 16 maja 2012 r. (data wpływu 21 maja 2012 r.), uzupełnione pismem z dnia 13 sierpnia 2012 r. (data nadania 13 sierpnia 2012 r., data wpływu 16 sierpnia 2012 r.), na wezwanie z dnia 24 lipca 2012 r. Nr IPPB4/415-430/12-2/MP (data nadania 25 lipca 2012 r., data odbioru 6 sierpnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania przyznanego na podstawie wyroku sądowego z tytułu niedostarczenia lokalu socjalnego najemcom nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania przyznanego na podstawie wyroku sądowego z tytułu niedostarczenia lokalu socjalnego najemcom nieruchomości.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 24 lipca 2012 r. Nr IPPB4/415-430/12-2/MP (data nadania 25 lipca 2012 r., data odbioru 6 sierpnia 2012 r.), tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego.

Pismem z dnia 13 sierpnia 2012 r. (data nadania 13 sierpnia 2012 r., data wpływu 16 sierpnia 2012 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest właścicielem lokalu mieszkalnego położonego w K. Z Jej powództwa toczyło się postępowanie o eksmisję z tego lokalu trzech osób, zakończone prawomocnym wyrokiem wydanym przez Sąd Rejonowy z dnia 16 października 2009 r., w którym Sąd orzekł eksmisję wszystkich pozwanych i przyznał im prawo do lokalu socjalnego. Do chwili obecnej Gmina Miejska nie zaoferowała lokalu socjalnego eksmitowanym osobom, które nadal zamieszkują w lokalu mieszkalnym stanowiącym własność Wnioskodawczyni i które nie uiszczały z tego tytułu żadnych opłat, w tym opłat za świadczenia, tj. centralne ogrzewanie, windę, zimną wodę i za wywóz nieczystości. Z tego powodu opłaty te musiała za lokatorów ponieść Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni na podstawie art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego i art. 417 § 1 k.c. wniosła przeciwko Gminie Miejskiej pozew, w którym domagała się zasądzenia od pozwanej odszkodowania z tytułu niedostarczenia lokalu socjalnego osobom eksmitowanym. Wyrokiem z dnia 4 listopada 2011 r. Sąd Rejonowy zasądził na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowanie w kwocie 2.754,10 zł, obejmujące wyłącznie poniesione przez nią za osoby eksmitowane opłaty za centralne ogrzewanie, windę, zimną wodę i za wywóz nieczystości. Kwota ta została w grudniu 2011 r. wypłacona Wnioskodawczyni przez Gminę Miejską, który następnie wystawił Jej formularz podatkowy PIT-8C, który został wysłany do III Urzędu Skarbowego.

Wnioskodawczyni pismem z dnia 22 marca 2012 r. wniosła do Urzędu Miasta o anulowanie wystawionego formularza PIT-8C. Pismem z dnia 16 kwietnia 2012 r. Wydział Finansowy Urzędu Miasta odmówił anulowania wystawionego formularza PIT-8C, powołując się na indywidualną interpretację podatkową Nr IBPBII/1/415-829/10/AŻ wydaną w dniu 8 października 2010 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, z argumentacją, iż odszkodowanie z tytułu niedostarczenia lokalu socjalnego osobie uprawnionej (z mocy wyroku sądowego) wypłacone właścicielowi lokalu przez właściwą gminę podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stan faktyczny sprawy objętej powołaną wyżej interpretacją odbiegał od stanu faktycznego występującego w nin. sprawie. Ponadto Wnioskodawczyni wskazała, iż Jej miejscem zamieszkania dla celów podatkowych w 2011 r. była Francja.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie zasądzone przez sąd od gminy z tytułu niedostarczenia przez gminę lokalu socjalnego osobom uprawnionym (z mocy wyroku sądowego), obejmujące wyłącznie zwrot poniesionych przez właściciela lokalu mieszkalnego należności za korzystanie przez lokatora ze świadczeń (opłaty za centralne ogrzewanie, windę, zimną wodę i za wywóz nieczystości), zasądzone właścicielowi lokalu mieszkalnego wyrokiem sądowym jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, odszkodowanie zasądzone przez sąd od gminy z tytułu niedostarczenia przez gminę lokalu socjalnego osobom uprawnionym (z mocy wyroku sądowego), obejmujące wyłącznie poniesione przez właściciela lokalu mieszkalnego koszty spowodowane dalszym zamieszkiwaniem tych osób (opłaty za centralne ogrzewanie, windę, zimną wodę i za wywóz nieczystości, które nie zostały uiszczone przez osoby zamieszkujące w lokalu mieszkalnym i na skutek tego zostały poniesione przez właściciela lokalu mieszkalnego) jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku, w którym odszkodowanie dla właściciela lokalu mieszkalnego obejmuje wyłącznie poniesione przez niego koszty spowodowane dalszym zamieszkiwaniem osób uprawnionych do lokalu socjalnego (opłaty za centralne ogrzewanie, windę, zimną wodę i za wywóz nieczystości, które nie zostały uiszczone przez osoby zamieszkujące w lokalu mieszkalnymi zostały na skutek tego poniesione przez właściciela lokalu mieszkalnego) nie ma zastosowania wyjątek od zasady zwalniającej odszkodowania sądowe od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wskazany w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b), gdyż odszkodowanie to obejmuje wyłącznie poniesione straty (damnum emergens), a nie obejmuje utraconych korzyści (lucrum cessans).

W opinii Wnioskodawczyni, z tytułu zwrotu od gminy poniesionych przez właściciela kosztów świadczeń, do których zapłaty zobowiązane były osoby eksmitowane z prawem do lokalu socjalnego, właściciel nie osiąga żadnego dochodu, jak to ma miejsce w zakresie odszkodowania obejmującego utracony czynsz, tylko otrzymuje zwrot poniesionych za lokatora efektywnych wydatków za świadczenia obciążające lokatora.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do treści art. 3 ust. 1a cytowanej ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Natomiast art. 3 ust. 2a przytoczonej ustawy stanowi, że osoby fizyczne nie posiadające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

Jak wynika ze stanu faktycznego opisanego we wniosku, miejscem zamieszkania dla celów podatkowych Wnioskodawczyni w 2011 r. była Francja. Wnioskodawczyni otrzymała odszkodowanie, które zostało wypłacone w grudniu 2011 r. przez Gminę w Polsce. Przedmiotowe odszkodowanie zostało wypłacone w związku z niewywiązaniem się Gminy z obowiązku dostarczenia lokalu socjalnego osobom eksmitowanym.

Z uwagi na to, że miejscem zamieszkania dla celów podatkowych Wnioskodawczyni w 2011 r. była Francja, a otrzymane w 2011 r. odszkodowanie z tytułu niedostarczenia lokalu socjalnego najemcom nieruchomości jest wypłacane z Polski, zastosowanie w niniejszej sprawie ma Umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 20 czerwca 1975 r. (Dz. U. z 1977 r. Nr 1, poz. 5).

Zgodnie z art. 4 ust. 1, w rozumieniu niniejszej umowy, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie" oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona, nie włączając jednak osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu, jaki osiągają ze źródeł położonych w wyżej wymienionym Państwie albo z tytułu majątku, jaki posiadają w tym Państwie.

Wskazać należy, iż umowa między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku nie zawiera odrębnego artykułu dotyczącego opodatkowania odszkodowań. Wobec powyższego skutki podatkowe otrzymanego przez Wnioskodawczynię odszkodowania należy rozpatrzyć w oparciu o art. 21 ust. 1 Umowy - "Inne nie wymienione przychody".

W świetle art. 21 ust. 1 Umowy, część dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw, bez względu na to, skąd pochodzą, a których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Jak wynika z Komentarza do Modelowej Konwencji w Sprawie Podatku od Dochodu i Majątku (OECD) umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania - do artykułu określającego opodatkowanie innych dochodów, wyłączne prawo do opodatkowania należy do państwa miejsca zamieszkania lub siedziby. Reguła ustalona w ust. 1 art. 21 ma zastosowanie niezależnie od tego, czy państwo miejsca zamieszkania lub siedziby korzysta z prawa do opodatkowania, czy też nie; w związku z tym państwo inne niż państwo miejsca zamieszkania lub siedziby nie może pobierać podatku od dochodu uzyskiwanego w tym Umawiającym się Państwie nawet wtedy, gdy taki dochód nie jest opodatkowany w pierwszym państwie. Inny dochód może być opodatkowany wyłącznie w państwie rezydencji na podstawie wewnętrznego prawa podatkowego tego państwa.

Należy wyjaśnić, iż tekst Modelowej Konwencji stanowi wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż miejscem zamieszkania dla celów podatkowych Wnioskodawczyni w 2011 r. była Francja.

W związku z powyższym zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. Umowy kwota odszkodowania uzyskana przez Wnioskodawczynię podlega opodatkowaniu tylko w państwie miejsca zamieszkania Wnioskodawczyni, czyli we Francji. Zatem do opodatkowania przedmiotowego odszkodowania nie stosuje się przepisów polskiego prawa podatkowego. Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do rozliczenia dochodów z tytułu otrzymanego odszkodowania w Polsce.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.