IPPB4/415-291/09-2/JK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 15 lipca 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/415-291/09-2/JK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2009 r. (data wpływu 27 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania z tytułu szkody rzeczywiście poniesionej wraz z ustawowymi odsetkami - jest:

* prawidłowe - w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania otrzymanego przez Wnioskodawczynię odszkodowania z tytułu poniesionej szkody,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej możliwości zwolnienia z opodatkowania otrzymanych ustawowych odsetek za zwłokę dotyczących odszkodowania z tytułu poniesionej szkody.

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania z tytułu szkody rzeczywiście poniesionej wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na mocy wyroku sądowego sądu powszechnego zostało zasądzone Wnioskodawczyni odszkodowanie pieniężne w trybie obowiązującego do dnia 30 września 2004 r. art. 160 k.p.a. w związku ze:

a.

stwierdzeniem przez S w W decyzjami wydanymi w okresie od maja do lipca 2004 r., że decyzje Kierownika Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Dzielnicy W - O dotyczące sprzedaży części lokali mieszkalnych będącym własnością poprzednika prawnego Wnioskodawczyni budynku zostały wydane z naruszeniem prawa, oraz

b.

stwierdzeniem w dniu 25 września 2003 r. decyzją Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, że decyzja Ministra Gospodarki Komunalnej z 26 października 1951 r. oraz orzeczenie administracyjne z 17 lipca 1951 r. dotyczące sprzedaży części lokali w budynku będącym własnością poprzednika prawnego Wnioskodawczyni zostały wydane z naruszeniem prawa, a w pozostałej części stwierdzono ich nieważność.

Ponieważ organy administracji publicznej stwierdzające nieważność decyzji oraz ich wydanie z naruszeniem prawa odmówiły wypłaty odszkodowań w trybie art. 160 k.p.a., Wnioskodawczyni wniosła w tej sprawie następnie powództwo do sądu powszechnego na podstawie art. 160 § 5 k.p.a.

Sąd powszechny zasądził tytułem odszkodowania na rzecz Wnioskodawczyni odpowiednio od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Infrastruktury kwotę 664.843 zł 66 gr. oraz reprezentowanego przez Prezydenta W kwotę 375.496 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 czerwca do dnia zapłaty. Odszkodowanie w całości dotyczy szkody rzeczywiście poniesionej (damnum emergens). Odszkodowanie wraz z odsetkami zostało wypłacone Wnioskodawcy w dniu 4 marca 2009 r. przez Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Infrastruktury w kwocie łącznej 724.424 zł 58 gr. oraz w dniu 5 marca 2009 r. przez Skarb Państwa reprezentowany przez Prezydenta W, w kwocie łącznej 409.012 zł 88 gr. Odsetki zostały naliczone w prawidłowej wysokości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie podwyższone o kwoty odsetek naliczonych od dnia 4 czerwca 2008 r. do dnia zapłaty (tj. odpowiednio 4 i 5 marca 2009 r.) w wysokości łącznej 1.133.437 zł i 46 gr., z tytułu szkody rzeczywiście poniesionej (damnum emergens), w całości korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle przedstawionego wyżej stanu faktycznego, otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie podwyższone o kwotę odsetek naliczonych od dnia 4 czerwca 2008 r. do dnia zapłaty (tj. odpowiednio 4 i 5 marca 2009 r.) w wysokości łącznej 1.133.437 zł i 46 gr., z tytułu szkody rzeczywiście poniesionej (damnum emergens), w całości korzysta ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że sąd powszechny zasądził Wnioskodawczyni odszkodowanie w łącznej wysokości 1.040.339 zł 66 gr. na dzień 4 czerwca 2008 r. Odszkodowanie powyższe zostało zasądzone w związku z obowiązującym do dnia 30 września 2004 r. art. 160 k.p.a. i w całości dotyczy szkody rzeczywiście poniesionej (damnum emergens). Zgodnie z tym artykułem stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie. Z kolei, zgodnie z art. 160 § 4 i § 5 k.p.a. o odszkodowaniu przysługującym od organu wymienionego w § 1 orzeka organ administracji publicznej, który stwierdził nieważność decyzji z powodu naruszenia przepisu art. 156 § 1 albo stwierdził, w myśl art. 158 § 2, że została ona wydana z naruszeniem przepisu art. 156 § 1. Strona niezadowolona z przyznanego jej odszkodowania przez organ administracji publicznej wymieniony w § 4, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia jej decyzji w tej sprawie, może wnieść powództwo do sądu powszechnego.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą o PIT, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. lub na zasadach, o których mowa w art. 30c

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

W opisanym we wniosku stanie fatycznym nie zachodzi żadna z sytuacji wymienionych w punktach a) do g).

Niegdyś sporną wydawała się kwestia, jak należy rozumieć sformułowanie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, " (...) jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw (...)". Bez wątpienia ustawą odrębną w stosunku do ustawy o PIT jest ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Spór polegał jednak na tym, że niektóre organy podatkowe rozumiały powyższy przepis w ten sposób, że ustawa (w tym wypadku k.p.a.) musi określać wprost wysokość odszkodowania lub ewentualnie przewidywać metodę jego kalkulacji. O błędności powyższego poglądu wypowiedział się m.in. WSA, w wyroku z 11 grudnia 2007 r., sygn. akt I SA/Gd 801/07 w którym stwierdzono, że "za odszkodowania, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymane na podstawie ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw należy uznać takie odszkodowania, których źródłem jest przepis prawa, niezależnie od tego, czy bezpośrednim tytułem wypłaty odszkodowania jest wyrok, ugoda sądowa, decyzja, czy też umowa, W ocenie Sądu w okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, że bezpośrednim źródłem odszkodowania w niniejszej sprawie jest przepis art. 160 k.p.a. (...). Powołany art. 160 k.p.a. stanowi, że odszkodowania należy się do wysokości faktycznie poniesionej szkody. Z całą pewnością zwrot "wysokość wynika wprost z przepisów" nie może być rozumiany w ten sposób, że ustawa powinna określać konkretną kwotę odszkodowania. Wysokość faktycznie poniesionej szkody należy bowiem ustalić w każdej indywidualnej sprawie.

Zatem, skoro przepisy prawa będące podstawą przyznania przedmiotowego odszkodowania określają zasady i zakres ustalania odszkodowania, a jednocześnie nie zachodzi żaden z negatywnych wyjątków wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać, że otrzymane przez skarżącego odszkodowanie jest wolne od podatku dochodowego".

Powyższe stanowisko WSA znalazło następnie potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów. Z ostatnich można przytoczyć następujące np.: z 16 października 2008 r. (Nr: IBPB2/415-1262/08/ASz), wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdzie organ stwierdził, że: "z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podstawą przyznania wnioskodawczyni odszkodowania była decyzja administracyjna wydana przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. W związku z powyższym, o ile nie zachodzi żadna z negatywnych przestanek wskazanych w lit. a)-g) w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to część odszkodowania wypłaconego na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego, za poniesioną rzeczywistą szkodę z tytułu przejęcia na rzecz Skarbu Państwa z rażącym naruszeniem prawa nieruchomości gruntowej korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Dodatkowo można przytoczyć stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu wyrażone w interpretacji z dnia 26 lutego 2008 r. (Nr: ILPB2/415-344/07-2/AJ), gdzie organ orzekł, że: "ze zwolnienia korzystają te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Mając na uwadze taką konstrukcję przepisów uznać należy, że odszkodowanie uzyskane na podstawie art. 160 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 96, poz. 1071 z późn. zm.), korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego. Przepisy ww. kodeksu nie wskazują co prawda wysokości należnego odszkodowania, lecz wskazują zasady i tryb dochodzenia odszkodowania, a mianowicie, że art. 160 § 4 i § 5, stanowią, że w postępowaniu jednoinstancyjnym orzeka organ administracyjny, który wydał decyzję stwierdzającą nieważność albo niezgodność z prawem decyzji wadliwej". Inne przykładowe interpretacje podatkowe potwierdzające powyższe stanowisko to interpretacja z 20 czerwca 2008 r. (Nr: IBPB2/415W-19/08/Asz wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, czy też interpretacja z dnia 18 maja 2008 r. (Nr: IPPB2/415-313/08-2/MG), wydana przez Dyrektora izby Skarbowej w Warszawie.

W opisywanym stanie faktycznym wyrokiem z 4 czerwca 2008 r. Sąd powszechny zasądził wypłatę odszkodowania na rzecz Wnioskodawczyni wraz z odsetkami naliczanymi od dnia wydania wyroku do dnia ich wypłaty. Sąd wydał orzeczenie o powyższej treści albowiem ostateczna wysokość odszkodowania nie była znana w dniu zapadnięcia wyroku. Nie można było wówczas przewidzieć, kiedy Skarb Państwa dokona jego wypłaty na konto Wnioskodawczyni. Wysokość odszkodowania uległa zatem konkretyzacji dopiero w dniu wypłaty, tj. odpowiednio 4 i 5 marca 2009 r. W tym dopiero momencie można było ustalić kwotę ostateczną odszkodowania na 1.133.437 zł i 48 gr.

Zdaniem Wnioskodawczyni całkowita wypłacona kwota 1.133.437 zł 46 gr. powinna zostać uznana za kwotę odszkodowania. Wypłacane odsetki kapitalizują bowiem w dniu ich wypłaty kwotę zasądzoną tytułem odszkodowania. Gdyby Wnioskodawca znał przed ogłoszeniem wyroku przez Sąd datę wypłacenia odszkodowania, mógłby sformułować roszczenie w taki sposób, aby dokonać kapitalizacji odsetek i od razu żądać przedmiotowej kwoty, tj. 1.133.347 zł i 46 gr. Nie ma zatem żadnych przesłanek, aby kwotą odszkodowania raz obejmować zwolnieniem w całości na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, a innym razem odmawiać zwolnienia części tej kwoty odpowiadającej wysokości odsetek, jedynie z tego względu, że powód nie mógł z góry określić kwoty odszkodowania podlegającej wypłacie ze względu na nieznajomość przyszłej daty wypłaty odszkodowania.

Dodatkowo, wypłacane odsetki pozostają w ścisłym związku ze szkodą jaką Skarb Państwa wyrządził poprzednikowi prawnemu Wnioskodawczyni, dokonując sprzedaży lokali w należącym do niego budynku (co zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu). U Wnioskodawczyni nie powstaje zatem przychód, albowiem odszkodowanie, ma wyrównać stratę w Jej majątku, a nie przyczyniać się do jego przyrostu. W zamian za mienie w postaci nieruchomości niezgodnie z prawem utracone przez poprzednika prawnego Wnioskodawczyni, obecnie do jego majątku "wejdą" pieniądze z odszkodowania. Reasumując, jeden element majątku zastępowany jest przez inny element (nieruchomość przez pieniądze). Wyrok Sądu nie prowadzi zatem do wzbogacenia Wnioskodawczyni, ale do odwrócenia ujemnych skutków w jego masie majątkowej. Gdyby stratę wyrównano Wnioskodawczyni teoretycznie już w dniu zapadnięcia wyroku, tj. 4 czerwca 2008 r. mogłaby od tego momentu korzystać z otrzymanego majątku (elementu zastępczego w postaci pieniędzy). Tym czasem w okresie od dnia 4 czerwca do dnia wypłaty odszkodowania, tj. odpowiednio 4 i 5 marca 2009 r. Wnioskodawczyni nie miała możliwości dysponowania własnym majątkiem zwróconym Jej wyrokiem Sądu. Podobnie, jak nie mogła nim dysponować przed 4 czerwca 2008 r., czyli przed dniem wydania wyroku. Odsetki wypłacone za wskazany okres, to zatem również rekompensata za niezawinioną przez Wnioskodawczynię niemożność korzystania z własnego majątku, a nie dodatkowe przysporzenie majątkowe. Faktycznie bowiem, to nie dzień ogłoszenia wyroku ale dzień wypłaty odszkodowania jest dniem, w którym Wnioskodawczyni odzyskał niezgodnie z prawem odebrany niegdyś majątek jego poprzednikowi prawnemu. Dokładnie taka sama sytuacja powstałaby, gdy orzeczenie zapadło w dniu wypłaty, np. 5 marca 2009 r., zasądzona kwota opiewałaby na 1.133.437 zł 46 gr., a Skarb Państwa jeszcze tego samego dnia wypłaciłby odszkodowania.

Wykładania art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT poparta przytoczonymi powyżej przykładami z orzecznictwa sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych Ministra Finansów wskazują że w opisanym we wniosku stanie faktycznym, odszkodowanie w wypłaconej odpowiednio w dniach 4 i 5 marca 2009 r. kwocie łącznej 1.133,437 zł 45 gr., dotyczące w całości szkody rzeczywiście poniesionej (damnum emergens), przyznane Wnioskodawczyni przez sąd powszechny na podstawie art. 160 k.p.a. w związku ze stwierdzeniem nieważności oraz uznaniem za wydane z naruszeniem prawa (art. 156 § 1 i art. 158 § 2 k.p.a.,) decyzji organów administracyjnych o sprzedaży lokali w budynku będącym własnością poprzednika prawnego Wnioskodawczyni jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania otrzymanego przez Wnioskodawczynię odszkodowania z tytułu poniesionej szkody, natomiast w części dotyczącej możliwości zwolnienia z opodatkowania otrzymanych ustawowych odsetek za zwłokę dotyczących odszkodowania z tytułu poniesionej szkody uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. z 2000 r. Dz. U. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych, wszelkie przychody, których nie można zakwalifikować do źródeł przychodów wymienionych w poprzedzających punktach tego artykułu kwalifikuje się do przychodów z innego źródła.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 cyt. ustawy o podatku dochodowym wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Definicja ta, dla potrzeb opodatkowania dochodów uzyskiwanych z innych źródeł została uzupełniona w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej, który stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 ustawy, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w nieujawnionych źródłach.

Z treści powołanych powyżej przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy. Tak, więc, podstawą uzyskania przychodów z innych źródeł mogą być tylko takie czynności, w wyniku, których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, otórych mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w trybie obowiązującego do dnia 30 września 2004 r. art. 160 Kodeksu postępowania administracyjnego, na mocy wyroku sądu powszechnego z dnia 4 czerwca 2008 r. Wnioskodawczyni zasądzono odszkodowanie pieniężne. Sąd powszechny zasądził tytułem odszkodowania na rzecz Wnioskodawczyni odpowiednio od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Infrastruktury kwotę 664.843,66 zł oraz reprezentowanego przez Prezydenta m W kwotę 375.496 zł obie kwoty wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 czerwca 2008 r. do dnia zapłaty, tj. do dnia 4 marca 2009 r. od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Infrastruktury w kwocie 724.424,58 zł obejmującej ustawowe odsetki oraz do dnia 5 marca 2009 r. od Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezydenta m. W w kwocie łącznej 409.012,88 zł obejmującej odsetki ustawowe.

W myśl art. 160 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji, służy roszczenie o odszkodowanie za poniesioną rzeczywistą szkodę, chyba że ponosi ona winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie. Natomiast zgodnie z art. 160 § 2 Kodeksu do odszkodowania stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 418 tego Kodeksu.

Odszkodowanie przysługuje od organu, który wydał decyzję z naruszeniem przepisu art. 156 § 1, chyba że winę za powstanie okoliczności wymienionych w tym przepisie ponosi inna strona postępowania dotyczącego tej decyzji; w tym ostatnim przypadku roszczenie o odszkodowanie służy w stosunku do strony winnej powstania tych okoliczności, o czym stanowi art. 160 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego. Jednocześnie zgodnie z § 4 tego artykułu o odszkodowaniu przysługującym od organu wymienionego w § 1 orzeka organ administracji publicznej, który stwierdził nieważność decyzji z powodu naruszenia przepisu art. 156 § 1 albo stwierdził, w myśl art. 158 § 2, że decyzja została wydana z naruszeniem przepisu art. 156 § 1. Dochodzenie odszkodowania od strony winnej powstania okoliczności wymienionych w art. 156 § 1 następuje w postępowaniu przed sądem powszechnym. Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 160 § 5 strona niezadowolona z przyznanego jej odszkodowania przez organ administracji publicznej wymieniony w § 4, w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia jej decyzji w tej sprawie, może wnieść powództwo do sądu powszechnego.

Przepis art. 160 ww. ustawy został jednakże uchylony z dniem 1 września 2004 r. przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 162, poz. 1692). Jednocześnie na mocy art. 5 ww. nowelizacji stosuje się go w tych sprawach, w których decyzja nieważnościowa (art. 156 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego) stała się ostateczna przed dniem 1 września 2004 r. Natomiast wydanie w tym trybie decyzji po tej dacie skutkuje objęciem wniosku odszkodowawczego regulacją art. 417#185; § 2 Kodeksu cywilnego, a zatem jego rozpoznanie następuje przed sądem powszechnym.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że podstawą przyznania Wnioskodawczyni przedmiotowego odszkodowania były decyzje administracyjne wydane przez Kierownika Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Dzielnicy W - O oraz Ministra Gospodarki Komunalnej na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.

W związku z powyższym, o ile nie zachodzi żadna z negatywnych przesłanek wskazanych w lit. a)-g) art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to odszkodowanie wypłacone na podstawie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, z tytułu szkody rzeczywiście poniesionej (damnum emergens) korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu organ podatkowy wyjaśnia, iż instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego. Stanowi on, iż jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z powyższego przepisu wynika, ze nie można zatem utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem (naprawieniem szkody).

W myśl powołanego art. 9 ust. 1 ustawy podatkowej opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostały wymienione odsetki od wierzytelności, w związku z tym, że nie są odszkodowaniem, nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zatem otrzymane przez Wnioskodawczynię ustawowe odsetki, zasądzone wyrokiem sądowym, są przychodem opodatkowanym na zasadach ogólnych.

Wypłata tych odsetek stanowi przychód z innych źródeł, określonych w powołanym powyżej art. 10 ust. 1 pkt 9, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, otrzymane odsetki stanowią przychód Wnioskodawczyni, który należy wykazać w zeznaniu podatkowym, za rok podatkowy, w którym nastąpiła ich wypłata, łącznie z innymi dochodami osiągniętymi przez Wnioskodawczyni w tym roku i opodatkować według skali podatkowej.

Reasumując należy stwierdzić, iż otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie z tytułu szkody rzeczywiście poniesionej korzysta ze zwolnienie przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej, natomiast wypłacone odsetki ustawowe, o które podwyższono zasądzone odszkodowanie naliczone od dnia 4 czerwca 2008 r. do dnia wypłaty odszkodowania (tj. odpowiednio do dnia 4 i 5 marca 2009 r.) nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego, na podstawie przedmiotowego zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Kwota wypłaconych Wnioskodawczyni ustawowych odsetek za zwłokę stanowi przychód z innych źródeł i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

W odniesieniu do powołanych przez Pełnomocnika Wnioskodawczyni interpretacji indywidualnych oraz wyroku sądowego, wskazać należy, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Jeżeli jednak przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego, występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl