IPPB4/415-219/10-4/SP - Opodatkowanie dochodów uzyskiwanych przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Niemczech z tytułu tłumaczeń i działalności naukowej na rzecz podmiotów mających miejsce siedziby w Polsce.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2010 r. (data wpływu 15 marca 2010 r.) uzupełnione pismem (data nadania 27 maja 2010 r., data wpływu 31 maja 2010 r.) na wezwanie z dnia 14 maja 2010 r. (data nadania 14 maja 2010 r., data doręczenia 21 maja 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Niemczech z tytułu tłumaczeń i działalności naukowej na rzecz podmiotów mających miejsce siedziby w Polsce - jest prawidłowe.

W dniu 15 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Niemczech z tytułu tłumaczeń i działalności naukowej na rzecz podmiotów mających miejsce siedziby w Polsce.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sprawa dotyczy polsko-niemieckiej umowy o podwójnym opodatkowaniu (Umowa między RFN a RP w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku z 14 maja 2003 r.). Wnioskodawca jest Niemcem, od 1 stycznia 2009 r. mieszka i pracuje głównie w Niemczech. W Polsce przebywał w zeszłym roku tylko około 100 dni. Jest w Warszawie zameldowany, właściwy urząd skarbowy to I Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście. Z wykształcenia jest historykiem i polonistą, czasami pracuje w Polsce na zasadzie umów na zlecenie. Głównie chodzi o tłumaczenia, czasami działalność naukową (nagranie historycznych świadków). Wnioskodawca nie ma stałej pracy w Polsce, nie dysponuje placówką, gdzie wykonywałby swoją działalność.

Wnioskodawca pracuje głównie w domu. Z PIT - ów, które otrzymał za rok 2009 od swoich pracodawców wynika, że jego dochód pochodzi z dwóch kategorii: prawa autorskie i inne prawa, o których mowa w art. 18 ustawy (przychód 13.805 zł) oraz działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 13 (przychód 1.700 zł). Do niedawna Wnioskodawca nie wiedział o istnieniu wyżej wymienionej umowy i myślał, że rozlicza się po prostu za niemiecki dochód w Niemczech, a za polski w Polsce. Za rok 2008 rozliczył się w Polsce, wtedy mieszkał i pracował tylko w Polsce. W marcu 2009 r. zgłosił się do swojego I Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście i wypełnił odpowiedni formularz NIP-3, żeby mógł się tam rozliczyć. Przez cały rok 2009 polscy pracodawcy odprowadzali odpowiednie zaliczki, a Wnioskodawca otrzymywał kwoty netto. W lutym tego roku dowiedział się o umowie i jej treści. Skontaktował się ze swoim niemieckim urzędem skarbowym i dowiedział się, że musi swój polski dochód rozliczyć całkowicie u nich (jak wynika z art. 14 umowy o wolnych zawodach). Nie biorą pod uwagę, że w Polsce juz zostały odprowadzone zaliczki, gdyż według umowy Wnioskodawca powinien dostawać kwoty brutto. To oznacza, że Wnioskodawca rozliczałby swój polski dochód dwukrotnie, tj. w Polsce i w Niemczech. Wnioskodawca zwrócił się osobiście do I Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście z prośbą o zwrot już odprowadzonych zaliczek. Pani kierownik wytłumaczyła, że nie można tak po prostu zwrócić już odprowadzonych podatków, natomiast Wnioskodawca powinien rozliczyć się jak za rok 2009 i wtedy dostanie zaliczkę z powrotem. Dopiero za rok 2010 miał się wymeldować z I Urzędu do III Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście (dla obcokrajowców) i zadbać o to, żeby od swoich pracodawców juz otrzymywał kwoty brutto. Dopiero przy samym rozliczeniu i składaniu formularza PIT - 37 Wnioskodawca dowiedział się, że zwrócą tylko 557 zł tej zaliczki, natomiast 931 zł zostaje u nich. Na razie Wnioskodawca złożył wszystko tak jak mówiono.

Wnioskodawca świadczy usługi tylko i wyłącznie na zasadzie umowy na zlecenia polegające na tłumaczeniach i działalności naukowej. Chodzi o umowy o dzieło lub umowy autorskie.

Pracodawcami Wnioskodawcy są do tej pory:

Niemieckie urzędy skarbowe wystawiają certyfikat rezydencji tylko i wyłącznie dla konkretnych pracodawców, nie ma ogólnego certyfikatu. Jako zaświadczenie dla I Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście berliński urząd skarbowy wystawił Wnioskodawcy potwierdzenie, że jest u nich zarejestrowanym podatnikiem.

Polscy pracodawcy są zdania, że uzyskane przez Wnioskodawcę przychody nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Od kiedy na początku 2010 r. Wnioskodawca przedłożył pracodawcom certyfikat rezydencji, dochody te musi w całości opodatkować w Niemczech. W 2009 r. Wnioskodawca nie wiedział, o tym że z polsko-niemieckiej umowy o unikaniu o podwójnym opodatkowaniu wynika, że nie podlega opodatkowaniu w Polsce i jego pracodawcy odprowadzali podatki.

Pismem z dnia 14 maja 2010 r. wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, sprecyzowanie pytania (pytań) oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego odnośnie zadanego pytania (pytań). Powyższe zostało uzupełnione w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Niemiecki urząd skarbowy w Berlinie uważa, że z polsko-niemieckiej umowy o podwójnym opodatkowaniu wynika, że Wnioskodawca podlega opodatkowaniu za te umowy na zlecenie tylko w Niemczech. Nie uznaje, że polski dochód już został opodatkowany w Polsce. Skoro I Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście jest zdania, że Wnioskodawca musi się za te umowy również rozliczyć w Polsce, zachował te 931 zł. To znaczy, że dochody Wnioskodawcy zostały podwójnie opodatkowane. Wnioskodawca również rozumie art. 14 polsko-niemieckiej umowy o podwójnym opodatkowaniu w ten sposób, że jego polskie umowy na zlecenie podlegają opodatkowania tylko w Niemczech. Dlatego uważa, że I Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście powinien zwrócić, również te 931 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). Natomiast zgodnie z art. 3 ust. 2a ww. ustawy, osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy). Stosownie do art. 3 ust. 2b pkt 2 cytowanej ustawy, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się dochody (przychody) z działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia. Powyższe przepisy, na mocy art. 4a ww. ustawy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Zgodnie z art. 9 ust. 1 powołanej ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochody, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Wymienione wyżej wyłączenie w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania, a zatem dochody uzyskane z tłumaczeń i działalności naukowej podlegać będą opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 2 powołanej wyżej ustawy źródłem przychodu jest działalność wykonywana osobiście. Na mocy art. 13 pkt 8 cytowanej ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca jest Niemcem, od 1 stycznia 2009 r. mieszka i pracuje głównie w Niemczech. W Polsce przebywał w zeszłym roku tylko około 100 dni. W Warszawie posiada zameldowanie. Z wykształcenia jest historykiem i polonistą, czasami pracuje w Polsce na zasadzie umów na zlecenie. Głównie chodzi o tłumaczenia, czasami działalność naukową (nagranie historycznych świadków). Wnioskodawca nie ma stałej pracy w Polsce, nie dysponuje placówką, gdzie wykonywałby swoją działalność. Wnioskodawca świadczy usługi tylko i wyłącznie na zasadzie umowy na zlecenia polegające na tłumaczeniach i działalności naukowej. Chodzi o umowy o dzieło lub umowy autorskie. Pracodawcami Wnioskodawcy są do tej pory: Fundacja O., Muzeum D., Fundacja W. Dla Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście berliński urząd skarbowy wystawił Wnioskodawcy potwierdzenie, że jest u nich zarejestrowanym podatnikiem. Od kiedy na początku 2010 r. Wnioskodawca przedłożył pracodawcom certyfikat rezydencji, dochody te musi w całości opodatkować w Niemczech. W 2009 r. Wnioskodawca nie wiedział, o tym że z polsko-niemieckiej umowy o unikaniu o podwójnym opodatkowaniu wynika, że nie podlega opodatkowaniu w Polsce i jego pracodawcy odprowadzali podatki.

Zasady opodatkowania w Polsce przychodów uzyskanych przez nierezydentów reguluje art. 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatek dochodowy od uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez osoby, o których mowa w art. 3 ust. 2a, przychodów z działalności określonej w art. 13 pkt 2 i 6-9 (w tym z umowy o dzieło) oraz z odsetek, z praw autorskich lub z praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, w tym także środka transportu, oraz za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) - pobiera się w formie ryczałtu w wysokości 20 % przychodu. Stosownie do art. 29 ust. 2 tej ustawy przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Jednakże zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub niepobranie (niezapłacenie) podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania dla celów podatkowych miejsca zamieszkania podatnika uzyskanym od niego certyfikatem rezydencji.

Zgodnie z art. 14 pkt 1 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90), dochód, który osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie osiąga z wykonywanego wolnego zawodu albo z innej działalności o samodzielnym charakterze, podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że osoba ta dysponuje stałą placówką w drugim Umawiającym się Państwie, w celu wykonywania swej działalności. Jeżeli dysponuje ona taką stałą placówką, wówczas dochód może być opodatkowany w drugim Państwie, jednak tylko w takim zakresie, w jakim może być przypisany tej stałej placówce. Określenie "wolny zawód" obejmuje w szczególności samodzielnie wykonywaną działalność naukową, literacką, artystyczną, wychowawczą lub edukacyjną, jak również samodzielnie wykonywaną działalność lekarzy, adwokatów i radców prawnych, inżynierów, architektów, dentystów, doradców podatkowych i biegłych rewidentów (art. 14 pkt 2 powołanej umowy).

Wnioskodawca nie ma stałej pracy w Polsce, nie dysponuje placówką, gdzie wykonywałby swoją działalność, świadczy usługi tylko i wyłącznie na zasadzie umowy zlecenia polegające na tłumaczeniach i działalności naukowej, jednak wyżej powołany art. 14 umowy polscy płatnicy mieliby możliwość zastosowania do przychodów Wnioskodawcy uzyskanych w Polsce w 2009 r., w przypadku przedłożenia im w dniu wypłaty wynagrodzenia certyfikatu rezydencji potwierdzającego miejsce zamieszkania w Niemczech.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca dopiero na początku tego roku przedłożył certyfikat rezydencji. A zatem podmioty, z którymi Wnioskodawca miał podpisane umowy o dzieło prawidłowo pobierali w 2009 r. podatek z tego tytułu. W przypadku, gdy Wnioskodawca jest w stanie udowodnić, iż w czasie pobierania przez polskie podmioty podatku od przychodu z tytułu wykonywanej umowy o dzieło posiadał miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w Niemczech, wówczas przysługuje mu prawo do ubiegania się o zwrot pobranych zaliczek na podatek dochodowy poprzez złożenie korekty zeznania rocznego wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty.

Uregulowania dotyczące korekty oraz wystąpienie o stwierdzenie nadpłaty zostały zawarte w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 81 § 1 ww. ustawy jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. W myśl art. 81 § 2 ww. ustawy skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Korekta deklaracji ma na celu umożliwienie podatnikom, płatnikom i inkasentom poprawienia błędu, który został popełniony przy jej sporządzeniu i może dotyczyć każdej jej pozycji - o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Może więc ona dotyczyć m.in. błędów rachunkowych, oczywistych omyłek, a także gdy wypełniono ją niezgodnie z wymaganiami lub istnieją wątpliwości co do prawidłowości danych w niej zawartych. Błędnie mogła zostać określona m.in. wysokość zobowiązania podatkowego, wysokość nadpłaty lub zwrotu podatku, a także inne dane zawarte w treści deklaracji. Skorygowanie deklaracji polega na ponownym poprawnym wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, iż w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty.

W analizowanym przypadku został pobrany podatek od dochodu zwolnionego, w związku z czym powstała nadpłata. Zgodnie z art. 72 § 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy, za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku, kwotę podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej. Zgodnie z art. 75 § 1 ww. ustawy jeżeli podatnik kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego podatku, może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty podatku. W świetle art. 75 § 2 pkt 2 ww. ustawy uprawnienie określone w § 1 przysługuje również płatnikom lub inkasentom, jeżeli:

Z powyższego wynika, że to podatnik składa wniosek o stwierdzenie nadpłaty wtedy, gdy płatnik zaliczkę na podatek niezasadnie pobrał lub pobrał ją w zbyt dużej wysokości. Natomiast płatnik może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty wtedy, gdy błąd płatnika spowodował, że wpłacił on zaliczkę na podatek w wysokości większej od należnej, tj. w sytuacjach, gdy błąd płatnika spowodował uszczerbek z jego majątku. W przeciwnym wypadku, a więc gdy uszczuplenie nastąpiło z majątku podatnika, a taka sytuacja została przedstawiona w stanie faktycznym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, o stwierdzenie nadpłaty może wystąpić tylko podatnik. W przypadkach, o których mowa w art. 75 § 2 pkt 1 lit. a) i b) oraz w pkt 2 lit. a) i b), podatnik, płatnik lub inkasent równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty są obowiązani złożyć skorygowane zeznanie (deklarację) (art. 75 § 3 Ordynacji podatkowej). Złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty skutkuje wszczęciem postępowania podatkowego przez organ podatkowy. Jeżeli prawidłowość skorygowanego zeznania (deklaracji) nie budzi wątpliwości, organ podatkowy w trakcie prowadzonego postępowania podatkowego prawidłowo określi wysokość należnego podatku, która pozwoli na ewentualne stwierdzenie nadpłaty i dokona jej zwrotu bez wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę (art. 75 § 4 ww. ustawy). W oparciu o art. 79 § 2 pkt 2 ww. ustawy prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie 5 lat od dnia złożenia zeznania (deklaracji).

Reasumując, należy stwierdzić, iż przychody uzyskane przez Wnioskodawcę z tytułu tłumaczeń i działalności naukowej wykonywanych w ramach umowy zlecenia nie podlegają opodatkowaniu w Polsce od momentu przedłożenia pracodawcom polskim certyfikatu rezydencji potwierdzającego miejsce zamieszkania na terytorium Niemiec. O zwrot nadpłaconego podatku za 2009 r. z tytułu tłumaczeń i działalności naukowej w ramach umowy zlecenie, Wnioskodawca może ubiegać się poprzez złożenie korekty zeznania za 2009 rok wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty. Jednakże prawidłowość sporządzonej korekty i wysokości nadpłaty stwierdzone zostaną dopiero przez organ podatkowy w trakcie prowadzonego postępowania podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustaw€y) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.