IPPB4/415-190/12-4/JK3

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2012 r. (data wpływu 5 marca 2012 r.) oraz uzupełnieniu z dnia 19 maja 2012 r. (data nadania 19 maja 2012 r., data wpływu 21 maja 2012 r.) na wezwanie z dnia 7 maja 2012 r. Nr IPPB4/415-190/12-2/JK3 (data nadania 8 maja 2012 r., data doręczenia 14 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych:

* w zakresie opodatkowania zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej-jest prawidłowe,

* w pozostałym zakresie - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej wraz z odsetkami oraz obowiązku wystawienia informacji PIT- 8C.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-190/12-2/JK3 z dnia 7 maja 2012 r. (data nadania 8 maja 2012 r., data doręczenia 14 maja 2012 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez doprecyzowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz przeformułowanie pytania, które winno być związane z przepisami prawa podatkowego, będącymi przedmiotem interpretacji indywidualnej oraz przyporządkowane do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i dotyczyć indywidualnej sprawy Wnioskodawczyni, przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego w związku z przeformułowanym pytaniem i uiszczenie opłaty w wysokości odpowiadającej liczbie stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych oraz przesłanie kserokopii dowodu wpłaty.

Pismem z dnia 19 maja 2012 r. (data nadania 19 maja 2012 r., data wpływu 21 maja 2012 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 8 lutego 2010 r. Wnioskodawczyni złożyła pozew do Sądu Rejonowego. Pozwany to Miasto, Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w dzielnicy B. Pozew dotyczy zwaloryzowania kwoty kaucji wpłaconej do ZGN w 1975 r. W 1975 r. Wnioskodawczyni wpłaciła 8940 zł kaucji, natomiast w 2010 r. pozwany zaproponował Jej zwrot kwoty 0,89 zł i 3,39 odsetek.

Sprawa odbyła się 16 sierpnia 2010 r. - wyrok nieprawomocny. Pozwany złożył sprzeciw - odrzucony 15 września 2010 r. Pozwany złożył zażalenie do Sądu Okręgowego - oddalone zażalenie 15 grudnia 2010 r. Dnia 5 maja 2011 r. wyrok otrzymał klauzulę wykonalności i uprawomocnił się. Wnioskodawczyni otrzymała zasądzoną kwotę 34.147,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 maja 2010 r. do dnia zapłaty, stanowiącą zwrot zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej wpłaconej dnia 13 czerwca 1975 r. w kwocie 8940 zł-przy zawarciu umowy najmu lokalu w W. przy ul. O. od Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami. Przy rozwiązywaniu umowy najmu (zawartej dnia 27 czerwca 1975 r.), dnia 4 listopada 2009 r. nastąpił wykup ww. lokalu.

Jako uzasadnienie pozwu Wnioskodawczyni wskazała: "w związku z istotną zmianą siły nabywczej pieniądza, która nastąpiła po powstaniu zobowiązania wnoszę o zmianę wysokości świadczenia poprzez przywrócenie mu pierwotnej wartości z chwili zobowiązania."

Po oddaleniu zażalenia pozwanego i uprawomocnieniu się wyroku ZGN skontaktował się z Wnioskodawczynią dnia 18 kwietnia 2011 r. telefonicznie i przelał zasądzoną kwotę na Jej konto.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawczyni,

Ad. 1 Zwracana najemcom zwaloryzowana kaucja mieszkaniowa jest świadczeniem obojętnym z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż ma ona jedynie charakter zabezpieczenia prawidłowego wykonania postanowień umowy najmu, a co za tym idzie nie stanowi ona dochodu do opodatkowania, zarówno dla wynajmującego w momencie wpłaty kaucji przez najemcę jak i dla najemcy w dacie jej zwrotu przez wynajmującego wskutek okoliczności wymienionych w art. 6 ust. 2 w związku z art. 36 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gmin z dnia 21 czerwca 2001 r. i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71, poz. 733 z późn. zm.). Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 20 mówi, iż kwota pochodząca z waloryzacji nie stanowi źródła przychodu do opodatkowania - wobec czego ZGN nie wystawia PIT- 8C.

Ad. 2 Kaucja nie stanowi przysporzenia majątkowego i dochodu do opodatkowania, zarówno dla wynajmującego w momencie wpłaty kaucji przez najemcę, jak i dla najemcy w dacie jej zwrotu. Waloryzacja pełni rolę elementu odszkodowania urealniającego wartość siły nabywczej pieniądza i niezależnie od podstawy prawnej dokonanej waloryzacji, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10, w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w 1975 r. Wnioskodawczyni podpisała umowę najmu lokalu mieszkaniowego z ZGN oraz wpłaciła kaucję. Dnia 8 lutego 2010 r. Wnioskodawczyni złożyła pozew do Sądu Rejonowego. Pozwany to Miasto, Zakład Gospodarowania Nieruchomościami w dzielnicy B. Pozew dotyczy zwaloryzowania kwoty kaucji wpłaconej do ZGN w 1975 r. Wnioskodawczyni otrzymała zasądzoną kwotę 34.147,84 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 maja 2010 r. do dnia zapłaty, stanowiącą zwrot zwaloryzowanej kaucji mieszkaniowej wpłaconej dnia 13 czerwca 1975 r.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia kaucji. Jednakże zgodnie z definicją słownikową za kaucję uważa się pewną sumę pieniężną, złożoną jako gwarancję dotrzymania zobowiązania i stanowiącą odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania. Istotą kaucji mieszkaniowej jest zabezpieczenie właścicielowi ewentualnych roszczeń powstałych w czasie trwania stosunku najmu. W wypadku braku takiej podstawy, żądanie wpłacenia kaucji wynika z kodeksowej zasady swobody umów.

Zgodnie z zasadą nominalizmu określoną w art. 358¹ § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Przy czym strony mogą zastrzec w umowie, że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz miernika wartości (art. 358¹ § 2 ww. Kodeksu cywilnego). Natomiast w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie (art. 358¹ § 3 ww. Kodeksu cywilnego).

Zasada nominalizmu w konsekwencji prowadzi do uprzywilejowania dłużników ze szkodą dla wierzycieli. Odstępstwem od kodeksowej zasady nominalizmu jest możliwość dokonania waloryzacji z inicjatywy ustawodawcy na zasadach i według warunków przez niego przyjętych, a w przypadku braku takiego uregulowania świadczenia mogą być waloryzowane na podstawie umowy, a także konstytutywnego orzeczenia sądowego.

W sytuacji, gdy nastąpiła istotna zmiana siły nabywczej pieniądza, sąd może na żądanie zainteresowanego, po przeprowadzeniu postępowania sądowego, zwaloryzować zobowiązanie pieniężne, dokonując zmian zarówno co do wysokości świadczenia, jak i co do sposobu jego spełnienia.

Zasady zwracania wpłaconej kaucji, a w szczególności określania wysokości należnej do zwrotu kwoty regulują przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm.), które wskazała Wnioskodawczyni.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego zawarcie umowy najmu może być uzależnione od wpłacenia przez najemcę kaucji zabezpieczającej pokrycie należności z tytułu najmu lokalu, przysługujących wynajmującemu w dniu opróżnienia lokalu. Kaucja nie może przekraczać dwunastokrotności miesięcznego czynszu za dany lokal, obliczonego według stawki czynszu obowiązującej w dniu zawarcia umowy najmu.

Stosownie do ust. 2 powołanego powyżej artykułu kaucji nie pobiera się, jeżeli umowa:

Zwrot zwaloryzowanej kaucji następuje w kwocie równej iloczynowi kwoty miesięcznego czynszu obowiązującego w dniu zwrotu kaucji i krotności czynszu przyjętej przy pobieraniu kaucji, jednak w kwocie nie niższej niż kaucja pobrana (ust. 3 ww. artykułu). Kaucja podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę, po potrąceniu należności wynajmującego z tytułu najmu lokalu (ust. 4 cyt. artykułu).

Zwrócona Wnioskodawczyni kaucja mieszkaniowa jest świadczeniem o charakterze zwrotnym, a zatem obojętnym z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jest jedynie zabezpieczeniem prawidłowego wykonania postanowień umowy najmu, o charakterze zwrotnym. Natomiast jej waloryzacja pełni rolę elementu odszkodowania urealniającego wartość siły nabywczej pieniądza, który najemca wpłaca wynajmującemu tytułem zabezpieczenia wykonania zobowiązania.

Otrzymane zaś przez Wnioskodawczynię odsetki stanowią źródło przychodu z innych źródeł określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych wraz z innymi osiągniętymi dochodami.

Zgodnie z art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wpłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są zobowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są zobowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Reasumując, otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota waloryzacji kaucji mieszkaniowej nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, natomiast odsetki stanowią źródło przychodu z innych źródeł określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy o podatkowej i podlegają opodatkowaniu. Wobec powyższego w opisanej sytuacji podmiot wypłacający Wnioskodawczyni kwotę pieniężną jest zobowiązany do sporządzenia oraz przekazania Wnioskodawczyni, oraz urzędowi skarbowemu właściwemu dla Wnioskodawczyni, informacji PIT-8C.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.