IPPB4/415-183/13-2/JK - Możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odsetek ustawowych za brak wykupu nieruchomości w ustawowym terminie, zasądzonych wyrokiem sądu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 4 czerwca 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/415-183/13-2/JK Możliwość opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odsetek ustawowych za brak wykupu nieruchomości w ustawowym terminie, zasądzonych wyrokiem sądu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2013 r. (data wpływu 14 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonych wyrokiem sądu odsetek ustawowych za brak wykupu nieruchomości w ustawowym terminie - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zasądzonych wyrokiem sądu odsetek ustawowych za brak wykupu nieruchomości w ustawowym terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca wraz z żoną, w drodze umów zamiany z dnia 17 stycznia 2002 r. oraz umowy sprzedaży zawartej w dniu 5 grudnia 2001 r., nabył prawo własności nieruchomości położonej w Warszawie o powierzchni 5.031 m2, o numerze ewidencyjnym 1, dla której Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą. W związku z późn. zm. w planie zagospodarowania przestrzennego obowiązującego na obszarze położenia nieruchomości i ustaleniem nowego przeznaczenia tej nieruchomości, Wnioskodawca zwrócił się do Miasta z wnioskiem o dokonanie wykupu ww. nieruchomości lub zamiany na inną w oparciu o dyspozycję art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wniosek został ponowiony w dniu 7 stycznia 2009 r., jednakże pismem z dnia 30 października 2009 r. Miasto odmówiło wykupu nieruchomości.

W związku z powyższym, pozwem z dnia 12 sierpnia 2012 r. małżonkowie zażądali zobowiązania Miasta do złożenia oświadczenia woli zastępującego umowę sprzedaży nieruchomości położonej w Warszawie, oraz zasądzenia odsetek ustawowych liczonych od dnia 8 lipca 2009 r. oraz o stwierdzenie, że prawomocny wyrok zastępuje umowę. Po przeprowadzeniu postępowania, wyrokiem z dnia 19 października 2012 r. Sąd Okręgowy Wydział I Cywilny zobowiązał pozwane Miasto do złożenia oświadczenia woli o zawarciu z Wnioskodawcą i Jego żoną umowy sprzedaży nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta za cenę 1.575.100 zł (jeden milion pięćset siedemdziesiąt pięć tysięcy sto złotych). Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego Miasta na rzecz Wnioskodawcy i Jego żony łącznie kwotę odsetek ustawowych od kwoty 1.575.100 zł za okres od dnia 8 lipca 2009 r. do dnia zapłaty. Wskazany powyżej wyrok, w części dotyczącej zobowiązania pozwanego Miasta do złożenia oświadczenia woli, zasądzającej obowiązek zapłaty ceny w kwocie 1.575.000 zł wraz z odsetkami za okres od dnia 8 lipca 2009 r. do dnia zapłaty oraz części kosztów postępowania, uprawomocnił się z dniem 27 listopada 2012 r.

W dniu 9 stycznia 2013 r. małżonkowie otrzymali od Miasta płatność odsetek za opóźnienie w zapłacie ceny za nieruchomość położoną.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odsetki ustawowe stanowiące rekompensatę za brak wykupu w ustawowym terminie nieruchomości stanowią część ceny za tę nieruchomość przez co ma do nich zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tzn. czy należności te nie stanowią przychodu i tym samym nie podlegają podatkowi w sytuacji, gdy zbycie nieruchomości nie było związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i zostało dokonane po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z przytoczonego przepisu wynika, że w ściśle określonych w nim przypadkach (zbycie nie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz upływ okresu pięciu lat) cena uzyskana z tytułu zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym nie podlega opodatkowaniu. Zdaniem Wnioskodawcy, dyspozycja zacytowanego powyżej przepisu w pełni znajduje swoje zastosowanie do stanu faktycznego opisanego w niniejszym wniosku do wszystkich należności, które Wnioskodawca otrzymał jako zapłata za nieruchomość sprzedaną Miastu.

W pierwszej kolejności podkreślono, że odpłatne zbycie nieruchomości na rzecz Miasta nie miało żadnego związku z wykonywaniem działalności gospodarczej. W dalszej zaś kolejności Wnioskodawca zauważył, że zbycie nieruchomości zostało dokonane przez Niego po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Jak wynika z przedstawionego powyżej stanu faktycznego nieruchomość nabyta przez Wnioskodawcę na podstawie umów zawartych w roku 2002 (umowa zamiany) oraz 2001 (umowa sprzedaży). W związku z tym Wnioskodawca stwierdził, że okres pięciu lat, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął dla ww. umów odpowiednio z końcem 2008 r. (umowa zamiany) oraz 2007 r. (umowa sprzedaży).

Odpłatne zbycie nieruchomości nastąpiło z dniem 27 listopada 2012 r. z dniem uprawomocnienia się orzeczenia Sądu Okręgowego e z dnia 19 października 2012 r. sygn. akt I C 772/10 nakazującego Miastu złożenie oświadczenia woli o treści odpowiadającej umowie sprzedaży. Zgodnie z art. 64 Kodeksu cywilnego oraz art. 1047 Kodeksu postępowania cywilnego, prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli, zastępuje to oświadczenie. Z przytoczonych przepisów wynika, że do zawarcia umowy dochodzi w takiej sytuacji, jaka zaistniała w analizowanym stanie faktycznym, z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia sądu. Powyższe potwierdza postanowienie Sądu Najwyższego Izba Cywilna z dnia 3 grudnia 2009 r. (II CSK 318/09), w którym Sąd ten stwierdził, że prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek strony do złożenia oznaczonego oświadczenia woli zastępuje tylko to oświadczenie. Jeżeli zatem oświadczenie takie ma stanowić składnik umowy, jaka ma być zawarta pomiędzy stronami, do zawarcia tej umowy konieczne jest złożenie odpowiedniego oświadczenia woli przez drugą stronę z zachowaniem wymaganej formy. Od tej zasady występują jednak istotne wyjątki odnoszące się do zawarcia umowy przyrzeczonej oraz sytuacji, gdy sąd uwzględnia powództwo o stwierdzenie obowiązku zawarcia umowy całkowicie zgodnie z żądaniem pozwu. W takich przypadkach orzeczenie sądu stwierdza zawarcie umowy i zastępuje tę umowę. Z powyższego wynika w sposób jednoznaczny, że do zbycia nieruchomości dokonanego przez Wnioskodawcę doszło już po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Tym samym, otrzymana przez Wnioskodawcę cena sprzedaży w kwocie 1.575.100 zł nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy zasądzone na jego rzecz odsetki od kwoty 1.575.100 zł od dnia 8 lipca 2009 r. do dnia zapłaty należy również kwalifikować jako część ceny za sprzedaną nieruchomość i tym samym uznać, że również one nie stanowią przychodu w świetle ww. przepisów prawa.

Zdaniem Wnioskodawcy, tak właśnie należy traktować tę należność. Analiza przepisów prawa materialnego dających podstawę do zasądzenia tych odsetek prowadzi do wniosku, że stanowią one urealnienie ceny sprzedaży nieruchomości w sytuacji gdy pomiędzy dniem, w którym umowa sprzedaży powinna zostać zawarta a dniem dokonania przez nabywcę zapłaty ceny upłynął znaczny okres czasu, choćby związany z potrzebą prowadzenia postępowania sądowego. Należy wskazać, że brak możliwości zasądzenia w takim przypadku odsetek powodowałby znaczne pokrzywdzenie zbywcy, który otrzymywałby zapłatę ceny w kwocie nie odpowiadającej realiom rynkowym z chwili jej zapłaty. W tej sytuacji, uwzględniając całą specyfikę sprzedaży nieruchomości w oparciu o art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Wnioskodawca uznał, że odsetki ustawowe, o których mowa w art. 37 ust. 9 tej ustawy, stanowią część ceny sprzedaży nieruchomości. O tym, że nie są to typowe odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia przesądza fakt, że zostały one uregulowane przepisem szczególnym wobec kodeksowej regulacji zawartej w art. 481 paragaraf 1 Kodeksu cywilnego. Tym samym należy uznać, że odsetki przyznane i zapłacone Wnioskodawcy są nierozerwalnie związane z uzyskaną ceną za sprzedaż nieruchomości. Jako, że należność ta nigdy nie powstałaby samodzielnie, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że powinna podlegać tym samym zasadom opodatkowania co związana z nią bezpośrednio należność główna.

Wobec powyższego Wnioskodawca stwierdza, że w analizowanym stanie faktycznym otrzymane przez Wnioskodawcę odsetki ustawowe, jako że stanowią część ceny z tytułu sprzedaży nieruchomości, również nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlegają temu podatkowi.

Zaprezentowany w niniejszym wniosku tok rozumowania znajduje swoje potwierdzenie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 października 2010 r. (III SA/Wa 1899/10). Z uzasadnienia tego orzeczenia wynika, że odsetki zasądzone na rzecz Wnioskodawcy są bezpośrednio związane z przychodem z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, który jak już wyżej wskazano w przedmiotowym stanie faktycznym korzysta ze zwolnienia od opodatkowania. W ocenie Sądu, sposób opodatkowania odsetek od danej należności może być tylko jeden tzn. należność główna i odsetki powinny być opodatkowane według jednego przepisu ustawy podatkowej.

W świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie sposób bowiem za odrębne źródło przychodów uznać przychodów z odpłatnego zbycia (wykupu) nieruchomości i odsetek od kwoty wykupu tej nieruchomości. Przychody z tytułu odsetek należą bowiem z reguły do tego samego źródła co zobowiązanie, od którego są naliczane. I tak np. odsetki od należności pracowniczych zalicza się do przychodów ze stosunku pracy, a odsetki od świadczeń z umów o dzieło i zlecenia, wykonywanych w warunkach określonych w art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f., do działalności wykonywanej osobiście. Konsekwentnie więc, skoro w rozpoznawanej sprawie przychód z tytułu wykupu nieruchomości jako przychód ze źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 8 pkt 1 lit. a u.p.d.o.f. korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d u.p.d.o.f., to z takiego samego zwolnienia korzystają odsetki zasądzone od kwoty wykupu.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, że odsetki ustawowe stanowiące rekompensatę za brak wykupu w ustawowym terminie nieruchomości stanowią część ceny za tę nieruchomość przez co ma do nich zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i należności te nie stanowią przychodu i tym samym nie podlegają podatkowi, gdyż zbycie nieruchomości nie było związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i zostało dokonane po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisami art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d.

innych rzeczy

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z treści cytowanego przepisu wynika, że źródłem przychodu jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie.

Przez pojęcie "nabycie" należy rozumieć nie tylko zakup, ale również każdą inną czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności, a zatem m.in. zamianę. Zgodnie bowiem z treścią art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Przepis art. 604 Kodeksu cywilnego stanowi, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, zgodnie z którym umowa zamiany rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę.

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że rezultatem umowy zamiany nieruchomości jest nabycie na własność innej nieruchomości. Natomiast, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej uprzednio w drodze zamiany, datą, od której należy liczyć okres pięcioletni, o którym mowa w ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, jest rok, w którym dokonano zamiany nieruchomości. Data, w której dokonano zamiany nieruchomości jest datą nabycia nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży i z tą datą należy wiązać skutki podatkowe w zakresie powstania obowiązku podatkowego.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, Wnioskodawca wraz z żoną, w drodze umów zamiany z dnia 17 stycznia 2002 r. oraz umowy sprzedaży zawartej w dniu 5 grudnia 2001 r. nabył prawo własności nieruchomości położonej w Warszawie. W związku z późn. zm. w planie zagospodarowania przestrzennego obowiązującego na obszarze położenia nieruchomości i ustaleniem nowego przeznaczenia tej nieruchomości, Wnioskodawca zwrócił się do Miasta Stołecznego Warszawy z wnioskiem o dokonanie wykupu ww. nieruchomości lub zamiany na inną w oparciu o dyspozycję art. 36 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pismem z dnia 30 października 2009 r. Miasto Stołeczne Warszawa odmówiło wykupu nieruchomości.

W związku z powyższym, pozwem z dnia 12 sierpnia 2012 r. małżonkowie zażądali zobowiązania Miasta do złożenia oświadczenia woli zastępującego umowę sprzedaży nieruchomości położonej w Warszawie, zasądzenia odsetek ustawowych liczonych od dnia 8 lipca 2009 r. oraz o stwierdzenie, że prawomocny wyrok zastępuje umowę. Po przeprowadzeniu postępowania, wyrokiem z dnia 19 października 2012 r. Sąd Okręgowy Wydział I Cywilny zobowiązał pozwane Miasto do złożenia oświadczenia woli o zawarciu z Wnioskodawcą i Jego żoną umowy sprzedaży nieruchomości oraz zasądził od pozwanego Miasta na rzecz Wnioskodawcy i Jego żony łącznie kwotę odsetek ustawowych od kwoty 1.575.100 zł za okres od dnia 8 lipca 2009 r. do dnia zapłaty. Wskazany powyżej wyrok, uprawomocnił się z dniem 27 listopada 2012 r. W dniu 9 stycznia 2013 r. małżonkowie otrzymali od Miasta płatność odsetek za opóźnienie w zapłacie ceny za nieruchomość.

Moment przeniesienia własności nieruchomości został określony w art. 155 § 1 ustawy - Kodeks cywilny, w myśl którego umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły. Natomiast stosownie do art. 158 ww. ustawy, umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność nieruchomości, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.

Powyższy przepis przewiduje zarówno dla umowy zobowiązującej do przeniesienia własności nieruchomości, jak i dla umowy przenoszącej jej własność wymóg formy aktu notarialnego. Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują także tzw. zastępczą formę sądową. Obejmuje ona przypadki zastąpienia oświadczenia woli przez prawomocne orzeczenie sądu, stwierdzające istnienie obowiązku danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli (art. 64 Kodeku). Sąd może wydać takie orzeczenie na żądanie osoby uprawnionej, zainteresowanej dokonaniem określonej czynności prawnej.

Przepis art. 64 ustawy - Kodeks cywilny, może być zastosowany, gdy osoba zobowiązana do złożenia oznaczonego oświadczenia woli uchyla się od jego zastosowania. O uchylaniu się od złożenia wymaganego oświadczenia woli można mówić wtedy, gdy podmiot zobowiązany wyraźnie odmawia jego złożenia albo zachowuje się biernie ("milczy"), pomimo ciążącego na nim obowiązku złożenia takiego oświadczenia. W takim przypadku strona uprawniona może wystąpić do sądu z powództwem o nakazanie złożenia oświadczenia woli. Prawomocne orzeczenie sądu zastępuje w takim przypadku oświadczenie woli, niezależnie od tego, jaka forma wymagana jest dla danej czynności lub danego oświadczenia przez ustawę lub przez umowę stron (pactum de forma), wyłącznie z formą aktu notarialnego. Ta zastępcza forma sądowa zastępuje wszystkie formy wskazane w przepisach Kodeksu cywilnego.

Regulację zawartą w art. 64 ww. ustawy od strony procesowej uzupełnia art. 1047 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 1964 r. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.). Przepis ten wskazuje na to, że wyrok taki nie wymaga egzekucji, ma bowiem walor bezpośredniej skuteczności w stosunkach materialnoprawnych. Gdy strona odmawia zawarcia umowy przyrzeczonej, jej oświadczenia woli może być zastąpione prawomocnym orzeczeniem sądu. Takie prawomocne orzeczenie oznacza, że między stronami dochodzi do zawarcia umowy sprzedaży, nie ma konieczności, aby zobowiązany do zawarcia umowy składał dodatkowo oświadczenie o sprzedaży w formie aktu notarialnego.

Wyrokiem z dnia 19 października 2012 r. Sąd Okręgowy Wydział I Cywilny zobowiązał pozwane Miasto do złożenia oświadczenia woli o zawarciu z Wnioskodawcą i Jego żoną umowy sprzedaży nieruchomości położonej w Warszawie oraz zasądził od pozwanego Miasta Stołecznego Warszawy na rzecz Wnioskodawcy i Jego żony łącznie kwotę odsetek ustawowych od kwoty 1.575.100 zł za okres od dnia 8 lipca 2009 r. do dnia zapłaty. Wskazany powyżej wyrok, uprawomocnił się z dniem 27 listopada 2012 r.

Zdaniem Wnioskodawcy otrzymana cena sprzedaży w kwocie 1.575.100 zł nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca powziął wątpliwości, czy zasądzone na jego rzecz odsetki należy również kwalifikować jako część ceny za sprzedaną nieruchomość i tym samym nie stanowią one przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Wskazać należy, iż instytucję prawną odsetek reguluje art. 481 ustawy - Kodeks cywilny, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, iż nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z ceną sprzedaży. Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań. Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone.

Potwierdza to orzecznictwo sądów powszechnych, zgodnie z którym "Roszczenie odsetkowe nie jest częścią składową roszczenia głównego, gdyż opiera się na odrębnym stanie faktycznym oraz odrębnej podstawie materialnoprawnej. Roszczenie o odsetki za opóźnienie (art. 481 k.c.) jest więc roszczeniem innym niż roszczenie deliktowe" (por. uchwała SN z dnia 31 stycznia 1994 r. III CZP 184/93, publ. OSNC 1994/7-8/155). "Odsetki za opóźnienie są skonstruowane przez ustawodawcę niezależnie od faktu poniesienia szkody przez wierzyciela, są w pewnym sensie elementem waloryzacji, ale spełniają również rolę kompensacji tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej" (por. Izabella Dyka, glosa do przywołanej powyżej uchwały SN z dnia 31 stycznia 1994 r., PS 1997/9/72).

W świetle powyższego nie można przyjąć, iż odsetki stanowią środki pieniężne uzyskane z tytułu sprzedaży nieruchomości sensu stricte i jako takie nie stanowią źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu. Ponadto, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w katalogu określonym w art. 21 ust. 1 nie przewiduje zwolnienia od podatku odsetek od ww. świadczeń, w związku z czym uznać należy, że są one opodatkowane.

Uwzględniając powyższe, otrzymane przez Wnioskodawcę odsetki za brak wykupu w ustawowym terminie nieruchomości nie mogą zostać objęte uregulowaniem zawartym w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a także nie korzystają ze zwolnienia wynikającego z art. 21 ust. 1 ww. ustawy. W związku z tym stanowią dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. Z przychodem z innych źródeł mamy zatem do czynienia w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Reasumując, otrzymana przez Wnioskodawcę kwota odsetek za brak wykupu w ustawowym terminie nieruchomości stanowi przychód "z innych źródeł", o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i należy ją wykazać w zeznaniu rocznym za rok podatkowy, w którym została otrzymana.

Niniejsza interpretacja dotyczy jedynie oceny stanowiska Wnioskodawcy w kontekście zadanego pytania, tj. w zakresie opodatkowania zasądzonych wyrokiem sądu odsetek ustawowych za brak wykupu nieruchomości w ustawowym terminie. Natomiast organ podatkowy nie dokonał oceny stanowiska Wnioskodawcy odnośnie skutków podatkowych otrzymania ceny sprzedaży, gdyż nie było to przedmiotem zapytania.

Zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) Minister właściwy do spraw finansów publicznych na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze powyższe interpretacja indywidualna skierowana jest wyłącznie do Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych w stosunku do Jego żony.

Odnosząc się do powołanych we wniosku orzeczeń sądowych, należy stwierdzić, iż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl