IPPB4/415-178/09-5/MO - Opodatkowanie wartości umorzonych odsetek karnych od zaciągniętego przez osobę zagraniczną kredytu bankowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2009 r. (data wpływu 13 marca 2009 r.) oraz piśmie z dnia 20 kwietnia 2009 r. (data wpływu 23 kwietnia 2009 r., data nadania 20 kwietnia 2009 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB4/415-178/09-3/MO z dnia 8 kwietnia 2009 r. (data nadania 8 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości umorzonych odsetek karnych od zaciągniętego kredytu bankowego przez osobę zagraniczną - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości umorzonych odsetek karnych od zaciągniętego kredytu bankowego przez osobę zagraniczną.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 21 stycznia 2008 r. Wnioskodawca spłacił całkowicie kredyt w kwocie 9.077,52 zł. Kredyt był zaciągnięty w W. na firmę żony Wnioskodawcy. Bank umorzył odsetki karne w kwocie 28.258,17 zł.

Od przeszło 4 lat Wnioskodawca mieszka wraz z rodziną w Niemczech. Pracuje i rozlicza się z podatku w Hamburgu. Otrzymał ostatnio wraz z żoną na adres ostatniego miejsca zamieszkania w Polsce, 2 PITy-8C.

Wnioskodawca został poinformowany przez Infolinię, że na podstawie art. 22, który mówi o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Niemcami, powinien się rozliczać ze swoich dochodów osiągniętych w Niemczech i poza granicami Niemiec tylko w Niemczech.

Pismem z dnia 8 kwietnia 2009 r. Nr IPPB4/415-178/09-3/MO wezwano Wnioskodawcę do uzupełnieniu wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego, sformułowanie pytania przyporządkowanego do przedstawionego stanu faktycznego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, że kredyt był zaciągnięty na działalność gospodarczą przez Jego żonę. Wnioskodawca był zaś poręczycielem tego kredytu. Przedmiotowy kredyt nie został spłacony w terminie i zostały naliczone odsetki karne. Bank poinformował Wnioskodawcę, że ze względu na nie spłacenie w terminie kredytu będzie zmuszony do sprzedania tego kredytu firmie windykacyjnej chyba, że zostanie spłacony kredyt w wyznaczonym przez bank terminie. W związku z tym Wnioskodawca podpisał z bankiem ugodę, że spłaci kredyt do końca, a bank zgodzi się na anulowanie odsetek karnych.

Po spłaceniu kredytu tj. w dniu 21 stycznia 2008 r. bank umorzył odsetki karne, a Wnioskodawca wraz z żoną otrzymali PIT-8C.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy odsetki karne stanowią dochód dla Wnioskodawcy i Jego żony... Jeśli tak, to czy powinni rozliczyć się z nich w Polsce, czy w Niemczech...

Z treści uzupełnienia do wniosku wynika, iż zdaniem Wnioskodawcy kwota umorzonych odsetek karnych stanowi dla Niego przychód, który podlega opodatkowaniu w Niemczech.

Wnioskodawca wskazuje, iż od lutego 2005 r. wraz z rodziną mieszka w Niemczech i tam się rozlicza, w związku z tym ze wszystkich swoich dochodów powinien rozliczać się w Niemczech.

Wnioskodawca nie posiada zameldowania w Polsce. Dzwoniąc na Infolinię uzyskał informację, że ze wszystkich dochodów osiągniętych w Niemczech i poza granicami Niemiec jest zobowiązany do rozliczenia się w Niemczech. Z Polską Wnioskodawca nie jest związany jako podatnik.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Takimi przychodami są również przychody z tytułu umorzenia części kredytu lub odsetek od kredytu dla kredytobiorcy.

Według art. 876 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Poręczenie kredytu bankowego jest praktyką powszechnie stosowaną. W przypadku braku spłat od kredytobiorcy, banki często podpisują ugodę z poręczycielem i zwalniają go z części długu w zamian za częściową jego spłatę. Rodzi to kilka jasno określonych konsekwencji podatkowych. W wyniku zawarcia takiej ugody nie powstaje przychód po stronie poręczyciela. Mimo, że została umorzona część spłat, faktycznie jednak jego majątek nie powiększa się o umorzoną kwotę, gdyż to nie on był kredytobiorcą.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż kredyt był zaciągnięty na działalność gospodarczą przez żonę Wnioskodawcy, Wnioskodawca był zaś poręczycielem tego kredytu. Przedmiotowy kredyt nie został spłacony w terminie i zostały naliczone odsetki karne. Następnie Wnioskodawca podpisał z bankiem ugodę, w wyniku której po spłaceniu kredytu tj. w dniu 21 stycznia 2008 r. bank umorzył odsetki karne, a Wnioskodawca wraz z żoną otrzymali PIT-8C.

W sytuacji opisanej we wniosku, środki pieniężne wynikające z umowy kredytowej otrzymał kredytobiorca, a więc żona Wnioskodawcy, natomiast poręczyciel (Wnioskodawca) zobowiązany był jedynie do spłaty kredytu w sytuacji, gdy nie będzie on spłacany przez kredytobiorcę.

Wobec powyższego, jeżeli bank umorzył poręczycielowi należność w przedmiocie odsetek karnych, to kwota tego umorzenia nie będzie stanowiła przychodu dla poręczyciela, przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. U poręczyciela nie następuje bowiem jakiekolwiek przysporzenie majątkowe na skutek tego zdarzenia. Bank nie wykonał na rzecz poręczyciela nieodpłatnego świadczenia, gdyż nie korzystał on ze środków finansowych pochodzących z udzielonej pożyczki kredytobiorcy. Kwota przedmiotowego umorzenia może stanowić przychód jedynie u kredytobiorcy.

Reasumując, kwota umorzonych odsetek karnych nie stanowi dla poręczyciela przychodu z innych źródeł, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym Wnioskodawca nie ma obowiązku wykazania umorzonej kwoty wraz z innymi dochodami w zeznaniu podatkowym za dany rok ani w Polsce, ani w Niemczech.

Tutejszy organ pragnie jednak podkreślić, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Minister właściwy do spraw finansów publicznych na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W związku z powyższym w celu uzyskania pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego przez małżonkę, powinna ona złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.