IPPB4/415-115/13-4/JK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2013 r. (data wpływu 15 lutego 2013 r.) uzupełnione pismem, które wpłynęło w dniu 15 kwietnia 2013 r. (data nadania 12 kwietnia 2013 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 8 kwietnia 2013 r. Nr IPPB4/415-115/13-2/JK (data nadania 8 kwietnia 2013 r., data doręczenia 11 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 8 kwietnia 2013 r. Nr IPPB4/415-115/13-2/JK (data nadania 8 kwietnia 2013 r., data doręczenia 11 kwietnia 2013 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez uzupełnienie danych o sposobie zwrotu opłaty oraz doprecyzowania stanu faktycznego.

Pismem, które wpłynęło w dniu 15 kwietnia 2013 r. (data nadania 12 kwietnia 2013 r.) powyższe zostało uzupełnione w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Choroba, z którą przyszło żyć Wnioskodawcy pojawiła się gdy miał 29 lat, tj. w 1993 r. Nazwano ją "Paraparoza kończyn dolnych o niejasnej etiologii", objawiała się zwiotczeniem kończyn dolnych i zanikiem czucia w stopach. Po pierwszych pobieżnych badaniach w roku 1996 w szpitalu wykonano Wnioskodawcy operację kręgosłupa, czyli usunięcie dysku między kręgami L4 i L5. Sześć tygodni po operacji okazało się, że operacja została zrobiona zupełnie niepotrzebnie. Wnioskodawca nie mógł się ubiegać nawet o odszkodowanie, gdyż dziwnym trafem pełna dokumentacja z przed operacji zaginęła. W następnych latach Wnioskodawca przechodził szereg bardzo bolesnych badań elektromyograficznych, tj. EEG i EMG, jak również: rezonans magnetyczny głowy, arteriografię rdzeniową (badanie inwazyjne), biopsję kręgosłupa i wiele innych badań w szpitalach.

Po pięciu latach badań w poradni chorób mięśni, Wnioskodawcy pobrano wycinek mięśnia do badania hematoksyliną, pozwoliło to zdiagnozować Jego chorobę, jest to "polineuropatia ruchowo czuciowa kończyn dolnych i górnych", czyli samoistne zamieranie receptorów czucia w nogach i dłoniach. Niestety nie ma farmakologicznych, ani operacyjnych metod leczenia tej choroby. Jest to choroba nieuleczalna i postępująca. Niepotrzebnie wykonana operacja kręgosłupa w roku 1996 spowodowała dodatkowy zanik nerwów skokowych, co odbiło się na paralitycznym chodzeniu, bez giętkości w kolanach. Skutkiem tego Wnioskodawca nie może samodzielnie zejść np. z krawężnika na ulicę, a wychodzenie z domu, pomimo, że chodzi przy pomocy laski podczas zimy, gdy chodniki są śliskie jest zupełnie wykluczone.

Aktualnie skutkiem choroby Wnioskodawcy jest zanik czucia głębokiego w obydwu nogach, czyli stopy nie przekazują żadnej informacji do mózgu o podłożu, po którym stąpają, ten sam problem jest w prawej ręce, objawia się to tym, że gdy Wnioskodawca trzyma coś w dłoni receptory czucia, które zanikły nie przekazują informacji do mózgu co to jest za przedmiot. W obydwu kolanach Wnioskodawca ma bardzo znaczne przeprosty, stabilizatory kolanowe na niewiele się zdają, gdyż w łydce na skutek pooperacyjnego syndromu opadającej stopy nastąpił zanik mięśnia podłużnego prostego, o który zapiera się stabilizator. Choroba ta zaatakowała również nerwy obwodowe oczu, przez co Wnioskodawca posiada widzenie pryzmatyczne, czyli nie ma skupienia pryzmatu na przedmiocie, każde oko widzi swój obraz, czyli patrząc się na jednego człowieka Wnioskodawca widzi dwie osoby. Ratunkiem dla Wnioskodawcy w widzeniu pryzmatycznym, są bardzo drogie okulary robione prywatnie (koszt samych szkieł, to 800 zł). Wielkim ratunkiem dla Wnioskodawcy są wyjazdy na turnusy rehabilitacyjne i zabiegi, które tam może uzyskać. Jest to możliwe tylko przy pomocy żony Wnioskodawcy, która zawsze jedzie jako opiekun. Zdolność samodzielnego przemieszczania się Wnioskodawca zawdzięcza również ćwiczeniom i pływaniu na basenie, gdzie dzięki uprzejmości dyrekcji i kierownictwu OSIR-u uzyskał możliwość częściowo nieodpłatnie korzystania z basenu.

Tak jak Wnioskodawca wspomniał, jest to choroba postępująca, z którą trzeba nauczyć się żyć i przeciwstawiać się jej długotrwałymi ćwiczeniami i rehabilitacją. Większość zabiegów jest bezpłatna, jednak trzeba ponieść koszty transportu. Aktualnie na skutek pogłębiających się przeprostów w kolanach, najskuteczniejsze w przypadku Wnioskodawcy są ćwiczenia w wodzie i aktywne pływanie. Zajęcia na basenie Wnioskodawca odbywa samodzielnie, bez rehabilitantów, pod nadzorem ratowników danego basenu. Wnioskodawca pływa od siedmiu lat, co pozwala Mu utrzymać minimalną kondycję mięśni nóg, dzięki której nie musi jeszcze jeździć na wózku inwalidzkim. Od kilku lat, tę formę ćwiczeń Wnioskodawca uważa za najważniejszą terapię i rehabilitację, dlatego też art. 26 ust. 1 pkt 6 i ust. 7a pkt 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. mówiący o możliwości odpisu podatkowego na potrzeby związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne potraktował jako przywilej osoby niepełnosprawnej.

Jeżeli będzie to konieczne Wnioskodawca jest gotów stawić się na komisyjne oględziny Jego przypadku, do wskazanego lekarza, lub komisję lekarską. Wnioskodawca pragnie nadmienić, że posiada legitymację osoby niepełnosprawnej Nr 1848/2007 z dnia 18 maja 2005 r., ze stopniem niepełnosprawności - "znaczny" wydana: "na stałe" przez Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności. Ponadto w orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS z dnia 11 maja 2007 r. ustalono: "jest Pan trwale całkowicie niezdolny do pracy, jest Pan trwale całkowicie niezdolny do samodzielnej egzystencji". Z orzeczenia nie wynika od kiedy datowana jest niepełnosprawność. Wnioskodawca załączył kopię orzeczenia. Poprzednie komisje lekarskie w sprawie orzeczenia o niepełnosprawność to:

* luty 1999 r. - renta na trzy lata II gr.

* marzec 2002 r. - renta na dwa lata I gr.

* kwiecień 2005 r. - renta na dwa lata I gr.

* maj 2007 r. renta na stałe I gr.

Wnioskodawca poniósł wydatki i koszty związane z używaniem samochodu osobowego na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne, jak również na dojazdy do sanatorium rehabilitacyjnego, jednak nie jest w stanie podać dokładnych danych tych podróży, gdyż odbywają się one niemal codziennie. Z dokumentów potwierdzających ewentualne wyjazdy na zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne Wnioskodawca posiada dokumenty z pobytu w sanatorium w C. i zaliczkę na następny wyjazd do sanatorium we wrześniu do J. G. Poniesione przez Wnioskodawcę koszty nie zostały pokryte z żadnych środków dofinansowania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy przysługuje możliwość odpisu podatkowego na potrzeby związane z przewozem na basen jako miejscem rehabilitacji bez żadnych dodatkowych zaświadczeń od specjalistów oraz przedstawiania faktur za basen.

Zdaniem Wnioskodawcy, na dzień dzisiejszy Jego choroba jest chorobą bez możliwości farmakologicznego leczenia oraz rehabilitacja poprzez ćwiczenia nie wykonywane w wodzie może spowodować dalsze przeprosty kolanowe, a co za tym idzie zniszczenie stawów. Basen po uzgodnieniu z lekarzem jest dla Wnioskodawcy najskuteczniejszą i praktycznie jedyną formą rehabilitacji. Wnioskodawca korzysta z basenu w U. pływalnia "A.". Oczywistą sprawą jest, że jako osoba jeszcze nie najstarsza Wnioskodawca pragnie pozostać osobą samodzielną, choć w pewnych dziedzinach życia, dlatego też w Jego interesie jest regularne pływanie. Dzięki systematycznemu pływaniu, chodząc po mieszkaniu, Wnioskodawca przestał się przewracać. Powiedziano Mu, że w bardzo bliskiej przyszłości będzie jeździł na wózku. Dzięki ćwiczeniom w domu oraz regularnym pływaniu na basenie dalej Wnioskodawca porusza się jeszcze na własnych nogach (choć niektórzy pytają się jakiego typu ma protezy). Wnioskodawca pragnie nadmienić, ze leczy się u dr. D. w jednej z nielicznych w Polsce Poradni Chorób Mięśni. Niestety na dzień dzisiejszy (co trwa przeszło od 10 lat) nie wiadomo jak leczyć chorobę Wnioskodawcy. Na wizytę czeka się przeszło pół roku do 11 miesięcy.

Ze względu na powyższe, Wnioskodawca uważa, że może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej na dowóz samochodem do miejsca rehabilitacji (basenu) bez zaświadczeń ze strony lekarza specjalisty oraz faktur, czy biletów na basen.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b-7g tego artykułu.

Przepis art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy stanowi, iż za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6 uważa się wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, zgodnie z art. 26 ust. 7b tejże ustawy, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą z jakiejkolwiek formie.

W myśl art. 26 ust. 7c ww. ustawy, w przypadku wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14 nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Stosownie do treści art. 26 ust. 7d ww. ustawy, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

Na podstawie art. 26 ust. 7f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest osobą o znacznym stopniu niepełnosprawności, który zdolność do samodzielnego przemieszczania się zawdzięcza m.in. ćwiczeniom i pływaniu na basenie. Aktualnie, najskuteczniejsze, w przypadku Wnioskodawcy, są ćwiczenia w wodzie i aktywne pływanie. Zajęcia na basenie Wnioskodawca odbywa samodzielnie, bez rehabilitantów, pod nadzorem ratowników danego basenu. Wnioskodawca pływa od siedmiu lat, co pozwala Mu utrzymać minimalną kondycję mięśni nóg, dzięki której nie musi jeszcze jeździć na wózku inwalidzkim. Tę formę ćwiczeń Wnioskodawca uważa za najważniejszą terapię i rehabilitację.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy przysługuje Mu możliwość odpisu podatkowego na potrzeby związane z przewozem na basen jako miejscem rehabilitacji.

Aby skorzystać z możliwości odliczenia od dochodu poniesionych wydatków, związanych z używaniem samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne, należy:

* być osobą niepełnosprawną, zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa,

* być właścicielem (współwłaścicielem) samochodu osobowego,

* dojeżdżać na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne zlecone przez lekarza,

* ponieść z tego tytułu wydatki.

Wydatki poniesione na cele określone w art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy, nie wymagają od podatnika ich dokumentowania. Powyższe nie oznacza jednak, iż organ podatkowy weryfikujących zeznanie roczne w zakresie poprawności dokonanych odliczeń, nie ma prawa domagać się od podatnika przedstawienia okoliczności związanych z poniesionymi wydatkami, np. zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego korzystanie z niezbędnych zabiegów leczniczo - rehabilitacyjnych przez osobę niepełnosprawną.

Zaznaczyć również należy, iż określona w ustawie kwota 2.280 zł jest maksymalną kwotą, która może być odliczona tytułem poniesienia ww. wydatków. Użycie przez ustawodawcę, przy określaniu wielkości limitu, wyrażenia "w wysokości nieprzekraczającej kwoty 2.280 zł" (a nie "w wysokości 2.280 zł) wskazuje, iż wysokość odliczenia uzależniona jest od intensywności (częstości) używania samochodu.

Zatem, osoba niepełnosprawna, w ramach ww. ulgi rehabilitacyjnej, ma prawo odliczyć od dochodu wydatki z tytułu używania samochodu osobowego, będącego jego własnością bądź współwłasnością, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy, w wysokości nie przekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Natomiast w ramach tego limitu nie będą mogły być odliczone m.in. wydatki związane z wyjazdami na zabiegi nie spełniające wymogu określonego przez ustawodawcę w treści art. 26 ust. 7a cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli nie będące wyjazdami na niezbędne zabiegi leczniczo - rehabilitacyjne. Przy czym, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia "zabieg", "rehabilitacja" oraz "rehabilitacja lecznicza". Zgodnie z definicją tych pojęć zawartą w "Słowniku wyrazów obcych" (PWN, Warszawa 1991 r.) oraz "Encyklopedii" PWN, zabieg stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby); rehabilitacja jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych; rehabilitacja lecznicza zaś to połączenie leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię.

Odnosząc więc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego stwierdzić należy, iż z pewnością pobyt na basenie przyczynia się do podniesienia sprawności Wnioskodawcy i przez to polepsza stan Jego zdrowia, jednakże pobytu na basenie nie można zakwalifikować do kategorii zabiegów rehabilitacyjnych, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy. Podkreślić należy, iż basen jest miejscem, które cechuje ogólnodostępność, co oznacza, że jest przeznaczony dla wszystkich chętnych do korzystania, a więc nie tylko dla osób niepełnosprawnych.

Z zajęć na basenie - ćwiczeń, rekreacji - może korzystać każda osoba. Zatem z faktu, że korzysta z nich osoba niepełnosprawna nie można wywodzić, że zajęcia te są zabiegami leczniczo - rehabilitacyjnymi. Ponadto, Wnioskodawca wskazał, że zajęcia na basenie nie odbywają się pod kierunkiem rehabilitantów. Zaznaczyć należy, iż dla ww. placówek stan zdrowia, rodzaj i stopień niepełnosprawności korzystających z nich osób nie jest przedmiotem zainteresowania, tak jak to ma miejsce w przypadku placówek specjalizujących się w rehabilitacji. Chętny do korzystania z usług na basenie na własną odpowiedzialność korzysta indywidualnie lub grupowo z oferowanych usług. Ratownik nadzoruje jedynie bezpieczeństwo i prawidłowy sposób korzystania z dostępnych w placówce urządzeń oraz udziela wskazówek, co do sposobu i zakresu korzystania z nich.

Brak jest zatem podstaw do uznania, iż wydatki dotyczące dojazdu osoby niepełnosprawnej na basen spełniają przesłankę określoną w art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy i mogą być odliczone od dochodu.

Mając na uwadze stan faktyczny i prawny obowiązujący w wyżej wymienionym zakresie stwierdzić należy, iż brak jest możliwości do dokonania odliczenia od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków na używanie samochodu osobowego, w związku z dojazdami na basen (pływalnię). Wskazać bowiem należy, iż na gruncie przedmiotowej sprawy nie została spełniona przesłanka uprawniająca do skorzystania z rzeczonej ulgi, o której mowa w ww. art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przedmiotowe przejazdy nie są związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a cyt. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie NSA, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Z uwagi na to, iż wniosek z dnia 11 lutego 2013 r. (data wpływu 15 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczy 1 stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej, a zatem podlega opłacie w wysokości 40 zł W związku z powyższym różnica w kwocie 40 zł zostanie zwrócona zgodnie z art. 14f § 2a Ordynacji podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.