IPPB4/415-113/10-4/SP - Powstanie przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych w związku z opłaceniem przez Związek Nauczycielstwa Polskiego składki na ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby, na rzecz swoich członków.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa przedstawione we wniosku z dnia 4 lutego 2010 r. (data wpływu 9 lutego 2010 r.) uzupełnione pismem z dnia 25 lutego 2010 r. (data wpływu 3 marca 2010 r., data nadania 1 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym opłaconej składki na ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby ze środków Związku Nauczycielstwa Polskiego - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 lutego 2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym opłaconej składki na ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby ze środków Związku Nauczycielstwa Polskiego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Oddział Związku jako jednostka terenowa Zarządu Głównego Z. - osoby prawnej, na podstawie uchwały zarządu oddziału wykupił w towarzystwie ubezpieczeniowym polisę dla członków Z. od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby. Polisa jest bezimienna dla 800 osób po 9 zł. Składka na łączną kwotę 7.200,00 zł. Związek Nauczycielstwa Polskiego jest organizacją społeczną działającą w oparciu o uchwałę o związkach zawodowych, realizującą cele statutowe zbieżne z celami określonymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj., między innymi cele naukowe, oświatowe i kulturalne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy składka w kwocie 9 zł na jednego członka Z. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, czy też można zastosować zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po zmianie z dnia 17 lipca 2009 r. i można potraktować ją jako świadczenie pieniężne sfinansowane w całości ze środków Związku Nauczycielstwa Polskiego...

Zdaniem Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy nie zachodzi konieczność opodatkowania przedmiotowego świadczenia, gdyż można je uznać jako świadczenie opisane w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Oddział Związku Nauczycielstwa Polskiego wykupił w towarzystwie ubezpieczeniowym polisę dla członków Z. od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby. Polisa jest bezimienna dla 800 osób po 9 zł. Składka na łączną kwotę 7.200,00 zł. Związek Nauczycielstwa Polskiego jest organizacją społeczną działającą w oparciu o uchwałę o związkach zawodowych. Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia czy składka opłacona za członka Z. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz czy świadczenie w całości sfinansowane ze środków Związku Nauczycielstwa Polskiego można potraktować jako świadczenie pieniężne i w związku z tym, czy można zastosować do ww. świadczenia zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od dnia 22 sierpnia 2009 r., wprowadzonym ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) i mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2009 r. - zwalnia się od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi. Podkreślić tutaj należy, iż istotną zmianą wprowadzoną na skutek nowelizacji art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zwolnienie z opodatkowania - przy warunkach ustawą przewidzianych - wartości świadczeń pieniężnych sfinansowanych ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych lub funduszy związków zawodowych.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, iż zwolniona od podatku jest wartość rzeczowych jak i pieniężnych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące przesłanki:

Przy czym, zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.), działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową. W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, przyznanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.

Z przytoczonych przepisów wynika, że założeniem ZFŚS jest przyznanie ulg i świadczeń oraz innych dopłat przy uwzględnieniu określonych kryteriów socjalnych (tj. sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu), poprzedzających indywidualną ocenę sytuacji socjalnej pracownika. Od tej oceny zależy, czy dana osoba będzie mogła skorzystać z pomocy i jaka będzie wysokość tej pomocy. Wykupiona polisa dla członków Z. od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby sfinansowana w całości ze środków Związku Nauczycielstwa Polskiego nie jest świadczeniem przyznanym stosownie do postanowień ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, uzależnionym od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej członka Z. W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż wykupienie polisy na ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby sfinansowane w całości ze środków Związku nie ma związku z działalnością socjalną w myśl ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zatem do opłaconej składki nie ma możliwości zastosowania zwolnienia wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenia ponoszone za członków Związku Nauczycielstwa Polskiego w postaci wykupionej polisy ubezpieczeniowej od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby, należą do nieodpłatnych świadczeń. Tego pojęcia nie definiuje jednak ustawa o podatku dochodowym. Termin "świadczenie" pojawia się na gruncie Kodeksu cywilnego i zgodnie z art. 353 oznacza przedmiot stosunku zobowiązaniowego, który wyraża się obowiązkiem określonego zachowania się przez podmiot zobowiązany. Dla celów podatkowych przyjmuje się, iż pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy. Mając na uwadze powyższe, uzyskiwana przez osoby ubezpieczone - członków Z - korzyść w postaci wykupionych przez Związek polis ubezpieczeniowych - stanowi nieodpłatne świadczenie, które należy zakwalifikować do przychodów ze źródła określonego w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w zależności od umowy wiążącej członka ze Związkiem Nauczycielstwa Polskiego.

Fakt, iż polisa dla członków Z. od następstw nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby zawarta jest w wersji bezimiennej nie uniemożliwia ustalenie wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę - członka Z.. W chwili wpłaty składki, znany jest skład personalny członków Z., jak wskazano we wniosku polisa został wykupiona dla 800 osób po 9 zł. Ustalenie więc, jakiej osobie i w jakiej wysokości przysługuje przysporzenie majątkowe z tytułu opłacanej składki, nie powinno powodować żadnych trudności. Związek Nauczycielstwa Polskiego jako płatnik zna członków z imienia i nazwiska, zna wysokość składki przypadającą na jedną osobę. To wszystko pozwala na przypisanie przychodu konkretnym osobom. Tak więc nie ma podstaw, aby umowę ubezpieczenia "bezimienną" obejmującą grupę członków Z. traktować jako zdarzenie niepowodujące przysporzenia po stronie tych osób. Osoby te osiągają korzyść finansową, ponieważ nie są zobowiązane do zapłaty składki ubezpieczeniowej na własne ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków, gdyż składkę tę pokrywa Związek Nauczycielstwa Polskiego. Dzięki takiemu działaniu u członków Z dochodzi do przysporzenia w majątku, gdyż inny podmiot ponosi za nich koszt finansowy ubezpieczenia, a tym samym nie muszą oni uszczuplać swojego majątku.

Reasumując, należy stwierdzić, iż składka opłacona przez Wnioskodawcę z tytułu wykupienia polisy od nieszczęśliwych wypadków i na wypadek choroby w kwocie 9 zł na jednego członka Z. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie sfinansowane w całości ze środków Związku nie jest związane z działalnością socjalną, o której mowa w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, w związku z czym nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego wynikającego z treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.