IPPB4/415-107/13-4/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2013 r. (data wpływu 11 lutego 2013 r.) uzupełnione pismem z dnia 29 kwietnia 2013 r. (data nadania 30 kwietnia 2013 r., data wpływu 2 maja 2013 r.), na wezwanie z dnia 24 kwietnia 2013 r. Nr IPPB4/415-107/13-2/MP (data nadania 24 kwietnia 2013 r., data odbioru 26 kwietnia 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu zwolnienia z opłat za usługi edukacyjne - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2013 r. do tut. Organu został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu zwolnienia z opłat za usługi edukacyjne.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 24 kwietnia 2013 r. Nr IPPB4/415-107/13-2/MP (data nadania 24 kwietnia 2013 r., data odbioru 26 kwietnia 2013 r.), tut. Organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku poprzez doprecyzowanie zdarzenia przyszłego.

Pismem z dnia 29 kwietnia 2013 r. (data nadania 30 kwietnia 2013 r., data wpływu 2 maja 2013 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy,

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl zasady powszechnego opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powołanego przepisu wynika zatem, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem są "inne źródła", za które art. 20 ust. 1 ww. ustawy nakazuje uważać w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania "w szczególności". Wyliczenie zawarte w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest zatem jedynie wyliczeniem przykładowym. Zatem do tej kategorii przychodów należy zaliczyć również inne przychody niż wymienione wprost w cyt. przepisie a niemieszczące się w innych kategoriach przychodów, ściśle określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 powołanej ustawy.

Tak więc przychodem z tzw. "innych źródeł" określonych w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest również "nieodpłatne świadczenie", jeżeli nie jest ono związane z kategorią przychodów określonych w katalogu źródeł w pkt 1-8 ust. 1 art. 10 cyt. ustawy. Przy czym podkreślić należy, iż to, że świadczenie stanowi przychód podatkowy nie oznacza, iż świadczeniobiorca zawsze będzie zobowiązany do uiszczenia podatku. Dane świadczenie może bowiem mieścić się w katalogu zwolnień określonych w treści art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do regulacji zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz Prawo o szkolnictwie wyższym.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane z:

1. kształceniem studentów na studiach niestacjonarnych oraz uczestników niestacjonarnych studiów doktoranckich;

1a) kształceniem studentów na studiach stacjonarnych, jeżeli są to ich studia na drugim lub kolejnym kierunku studiów w formie stacjonarnej;

1b) kształceniem studentów na studiach stacjonarnych, w przypadku korzystania z zajęć poza dodatkowym limitem punktów ECTS określonym w art. 170a ust. 2;

Natomiast z ust. 3 ww. artykułu wynika, iż senat uczelni publicznej określa zasady pobierania opłat, wiążące rektora przy zawieraniu umów ze studentem, o których mowa w art. 160 ust. 3, oraz tryb i warunki zwalniania - w całości lub części - z tych opłat studentów lub doktorantów, w szczególności osiągających wybitne wyniki w nauce, a także tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Senat Uniwersytetu (Wnioskodawca), działając w oparciu o art. 99 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) przyjął uchwałę w sprawie zasad pobierania opłat za usługi edukacyjne. Katalog usług edukacyjnych, za które Wnioskodawca pobiera opłaty jest tożsamy z katalogiem przyjętym w art. 99 ust. 1 pkt 1-5 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Wyżej powołana Uchwala Senatu przewiduje, iż decyzję w sprawach zwalniania z opłat za usługi edukacyjne podejmuje kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej na wniosek studenta, zawierający udokumentowane uzasadnienie. Podstawowym kryterium zwolnienia w całości lub części z opłat jest, na podstawie ww. Uchwały Senatu, "w szczególności osiągnięcie przez studenta wybitnych wyników w nauce lub jego sytuacja materialna, która w czasie studiów uległa istotnemu pogorszeniu". Na Uniwersytecie w przypadku choroby studenta lub sytuacji rodzinnej, która uniemożliwiała udział w zajęciach oraz w efekcie ich niezaliczenie i powtarzanie - kierownik jednostki zwalnia, w tej sytuacji, z należnych opłat.

Z wyżej cytowanych przepisów wynika, że uczelnia może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne wskazane w ustawie oraz określać zasady pobierania tych opłat, w tym tryb i warunki zwalniania z opłat studentów lub doktorantów, w szczególności osiągających wybitne wyniki w nauce oraz tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej.

Ponadto w zdarzeniu przyszłym wskazano również, że rektor Uniwersytetu obniża opłatę, o której mowa w § 17 Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie podejmowania i odbywania przez cudzoziemców studiów i szkoleń oraz ich uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych lub zwalnia z niej całkowicie w przypadku trudnej sytuacji materialnej cudzoziemca lub w przypadku podjęcia przez niego nauki na drugim kierunku studiów lub kształcenia winnej formie na warunkach odpłatności (§ 19 Rozporządzenia). Podstawą obniżenia przedmiotowej opłaty lub zwolnienia z niej całkowicie jest wniosek zainteresowanego.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) osoby niebędące obywatelami polskimi, zwane dalej "cudzoziemcami", mogą podejmować i odbywać studia, studia doktoranckie oraz inne formy kształcenia, a także uczestniczyć w badaniach naukowych i pracach rozwojowych na zasadach określonych w ustawie, z zastrzeżeniem ust. 2.

Z przepisu art. 43 ust. 2 tej ustawy wynika, iż na zasadach obowiązujących obywateli polskich mogą podejmować i odbywać kształcenie oraz uczestniczyć w badaniach naukowych i pracach rozwojowych, o których mowa w ust. 1:

6a) cudzoziemcy, którym udzielono ochrony uzupełniającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

7. obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej i członkowie ich rodzin, posiadający prawo stałego pobytu.

Przepis art. 43 ust. 3 ww. ustawy stanowi, iż cudzoziemcy niewymienieni w ust. 2, z zastrzeżeniem ust. 5, mogą podejmować i odbywać kształcenie oraz uczestniczyć w badaniach naukowych i pracach rozwojowych, o których mowa w ust. 1, na podstawie:

Zgodnie z art. 43 ust. 4 ww. ustawy cudzoziemcy, o których mowa w ust. 3, mogą podejmować i odbywać kształcenie oraz uczestniczyć w badaniach naukowych i pracach rozwojowych, o których mowa w ust. 1:

Zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określa, w drodze rozporządzenia:

- mając na uwadze zapewnienie możliwie szerokiego dostępu do kształcenia i prowadzenia badań naukowych na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz urzeczywistnienie zasady równego traktowania.

Rozporządzeniem, o którym mowa w ww. art. 44 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym jest rozporządzenie z dnia 12 października 2006 r. w sprawie podejmowania i odbywania przez cudzoziemców studiów i szkoleń oraz ich uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych (Dz. U. Nr 190, poz. 1406).

Zgodnie z § 17 ust. 1 ww. rozporządzenia cudzoziemcy podejmujący studia i szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1, uczestniczący w badaniach naukowych i pracach rozwojowych w uczelniach publicznych na zasadach odpłatności lub podejmujący studia prowadzone w języku obcym wnoszą, z zastrzeżeniem ust. 2, opłatę stanowiącą rocznie równowartość nie mniej niż:

Z przepisu § 17 ust. 2 ww. rozporządzenia wynika, iż opłaty, o których mowa w ust. 1, nie mogą być niższe niż planowany koszt kształcenia, z zastrzeżeniem ust. 3.

Wysokość opłat, o których mowa w ust. 1 i 5, ustala rektor uczelni lub kierownik jednostki naukowej innej niż jednostka organizacyjna uczelni. Cudzoziemcy, którzy spełniają warunki określone w art. 5 ust. 1-3 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532 z późn. zm.), podejmujący na zasadach odpłatności, prowadzone w języku polskim, studia lub szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1, wnoszą opłaty obniżone o 30% (§ 17 ust. 3 rozporządzenia).

Przepis § 17 ust. 4 ww. rozporządzenia stanowi, iż cudzoziemcy przyjmowani na studia, studia doktoranckie i studia podyplomowe w uczelniach publicznych na zasadach odpłatności wnoszą w pierwszym roku nauki opłaty, o których mowa w ust. 1, podwyższone o równowartość 200 euro, niezależnie od liczby podjętych kierunków studiów.

Zgodnie z § 19 ww. rozporządzenia w przypadku trudnej sytuacji materialnej cudzoziemca lub w przypadku podjęcia przez niego nauki na drugim kierunku studiów lub kształcenia w innej formie na warunkach odpłatności rektor lub kierownik jednostki naukowej innej niż jednostka organizacyjna uczelni, na wniosek zainteresowanego, może obniżyć opłatę, o której mowa w § 17, lub zwolnić z niej całkowicie.

Z wyżej cytowanych przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz przepisów rozporządzenia w sprawie podejmowania i odbywania przez cudzoziemców studiów i szkoleń oraz ich uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych wynika, iż cudzoziemcy mogą podejmować i odbywać kształcenie na zasadach odpłatności. Jednak rektor uczelni w przypadku trudnej sytuacji materialnej cudzoziemca, na jego wniosek, może obniżyć opłatę, o której mowa w § 17, lub zwolnić z niej całkowicie.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie może wypowiadać się w zakresie stwierdzenia, czy zwolnienie studenta (cudzoziemca) z opłat za świadczone usługi edukacyjne można uznać (lub nie) za świadczenie pomocy materialnej dla studenta (studenta cudzoziemca), ponieważ kwestia ta nie stanowi zagadnienia regulowanego przepisami prawa podatkowego.

Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stosownie do treści § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w związku z art. 14a § 6 Ordynacji podatkowej, Dyrektorzy Izb Skarbowych upoważnieni są w imieniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych do udzielania pisemnych interpretacji indywidualnych w zakresie przepisów prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa w sprawach pozostających we właściwości naczelników urzędów i dyrektorów izb skarbowych oraz naczelników urzędów i dyrektorów izb celnych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, pod pojęciem przepisów prawa podatkowego rozumie się przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych, przy czym mianem ustaw podatkowych - w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej określa się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Z powyższych regulacji wynika, że upoważniony Dyrektor Izby Skarbowej ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania ustaw podatkowych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych i ratyfikowanych umów międzynarodowych związanych z materią podatkową. Interpretacja natomiast to ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa. Organ nie dokonuje zatem interpretacji innych przepisów niż przepisy podatkowe, w tym przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.

W związku z powyższym, stwierdza się, że jeżeli w świetle odrębnych przepisów (niepodatkowych), istotnie - zgodnie z twierdzeniem Wnioskodawcy - zwolnienie z odpłatności za usługi edukacyjne na podstawie uchwały Senatu Uniwersytetu oraz zwolnienie w całości bądź w części z opłat, znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej studiujących cudzoziemców, stanowią pomoc materialną i spełniają pozostałe warunki przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to w takiej sytuacji przychód z tytułu nieodpłatnego świadczenia korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od zdarzenia przyszłego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.