IPPB3/4510-786/15-2/MC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 września 2015 r. (data wpływu 10 września 2015 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, poniesionych w związku z planowanym przeprowadzeniem publicznej oferty akcji Banku bez emisji nowych akcji - jest prawidłowe.

W dniu 10 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia wydatków poniesionych w związku z planowanym przeprowadzeniem publicznej oferty akcji Banku bez emisji nowych akcji, do kosztów uzyskania przychodów, potrącalnych w momencie ich poniesienia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką akcyjną, bankiem działającym na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: "KNF"). Bank planuje debiut na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (dalej; "GPW"). Debiut odbędzie się w formie przygotowania i przeprowadzenia publicznej oferty istniejących akcji Banku, bez emisji nowych akcji (dalej: "IPO"). W wyniku przeprowadzenia IPO nie dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego Banku - przedmiotem oferty będą wyłącznie już istniejące akcje.

Wprowadzenie akcji Banku na giełdę pozwoli na dokonanie rynkowej wyceny wartości akcji, jak również otworzy możliwość sprzedaży akcji przez akcjonariusza. Debiut na GPW spowoduje rozpowszechnienie wiedzy o Banku i jego działalności gospodarczej, zwiększy jego wiarygodność poprzez poddanie wycenie rynkowej wartości posiadanego majątku i potencjału gospodarczego, oraz poddanie się sformalizowanym giełdowym procedurom przekazywania informacji o sytuacji finansowej. Ze względu na fakt, że wprowadzenie akcji na giełdę jest niezwykle złożonym od strony formalno-prawnej i organizacyjnej procesem, Bank zaangażował doradców, którzy posiadają w tym zakresie stosowne doświadczenie i dają gwarancję sprawnego i efektywnego poprowadzenia projektu.

W związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem publicznej oferty akcji Bank poniósł oraz poniesie m.in. następujące wydatki:

* Koszty doradztwa prawnego na potrzeby przeprowadzenia IPO obejmujące m.in. wsparcie:

o w zakresie organizacji data room, przeprowadzenia badania prawnego due dilligence Banku,

o w zakresie opracowywania i strukturyzacji IPO,

o w opracowaniu prospektu emisyjnego publicznej oferty akcji zgodnie z wymogami polskiego prawa, memorandum inwestycyjnego i innych dokumentów niezbędnych dla celów przeprowadzenia IPO,

o w zakresie komunikacji z właściwymi organami i podmiotami (GPW i KNF) oraz w zakresie sporządzania i składania wniosków do właściwych organów, w tym w uczestnictwie w postępowaniach przed KNF,

o w zakresie doradztwa w kluczowych aspektach IPO,

o w zakresie koordynacji prac związanych z IPO, w tym kooperację z Bankiem oraz jego doradcami,

o w przygotowaniu wszystkich wymaganych ogłoszeń dla inwestorów w związku z IPO,

o w zakresie doradztwa dotyczącego struktury korporacyjnej Banku jako emitenta,

o w organizowaniu i przygotowywania spotkań z inwestorami zainteresowanymi IPO i przekazywanie Bankowi uwag inwestorów związanych z IPO,

* Koszty koordynacji kampanii marketingowej związanej z IPO i koszty wsparcia w przygotowaniu materiałów marketingowych, w tym prezentacji dla analityków, prezentacji dla potencjalnych inwestorów, zawierającej kluczowe informacje o Banku jako emitencie,

* Koszty przeprowadzenia dodatkowego audytu i badania ksiąg rachunkowych Banku na potrzeby przeprowadzenia IPO.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wydatki dotychczas poniesione oraz wydatki, które zostaną poniesione w przyszłości przez Wnioskodawcę w związku z planowanym przeprowadzeniem IPO oraz wprowadzeniem istniejących akcji Banku do obrotu na GPW (tekst jedn.: wydatki na usługi związane z doradztwem prawnym, marketingowym, sporządzeniem prospektu oraz audytem i badaniem ksiąg rachunkowych) stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, potrącalne w momencie ich poniesienia.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki dotychczas poniesione oraz wydatki, które zostaną poniesione w przyszłości przez Wnioskodawcę w związku z planowanym przeprowadzeniem IPO oraz wprowadzeniem istniejących akcji Banku do obrotu na GPW (tekst jedn.: wydatki na usługi związane z doradztwem prawnym, marketingowym, sporządzeniem prospektu oraz audytem i badaniem ksiąg rachunkowych) stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, potrącalne w momencie ich poniesienia.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...). Dla zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów konieczne jest zatem spełnienie następujących warunków:

W ocenie Wnioskodawcy dla potwierdzenia zajętego przez niego stanowiska kluczowe jest odniesienie się w szczególności do drugiego ze wskazanych powyżej warunków, nakazującego szersze spojrzenie na problematykę kosztów uzyskania przychodów. Nie ulega bowiem wątpliwości, że wydatki te zostały lub zostaną faktycznie poniesione. Nie są one również wymienione w katalogu art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Wykładnia językowa art. 15 ust. 1 ustawy o CIT daje podstawę do stwierdzenia, że kosztami uzyskania przychodów nie są wyłącznie koszty poniesione bezpośrednio w celu osiągnięcia konkretnego przychodu, ale także koszty poniesione w celu zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów tj. tzw. koszty pośrednio związane z przychodem (z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT). Warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest zatem istnienie związku przyczynowo-skutkowego między nimi a osiągniętym przychodem, przy czym związek ten nie musi mieć charakteru bezpośredniego. Prowadząc działalność gospodarczą podatnik ponosi bowiem także koszty, które są pośrednio związane z przychodami, tj. nie są powiązane z konkretnymi przychodami, ale ich poniesienie jest związane z funkcjonowaniem spółki.

Możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków wiążących się z przychodami wyłącznie w sposób pośredni jest powszechnie akceptowana w doktrynie oraz orzecznictwie, m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z 18 czerwca 2007 r. (sygn. akt II FPS 8/06) uznał, że " Warunkiem zakwalifikowania pewnych wydatków jako tak pojmowanego kosztu jest ich celowe ponoszenie przez podatnika dla osiągnięcia przychodów. Ustawodawca nieprzypadkowo posłużył się pojęciem «przychodów», a nie «przychodu». Liczba mnoga, w której użyto tego słowa, wskazuje, że aby jakiś wydatek uznać na koszt w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, nie trzeba wykazywać zależności między nim a powstaniem lub powiększeniem konkretnego, poddającego się kwantyfikacji (mierzalnego) przychodu. W literaturze podnosi się zarazem, że ponoszenie określonych wydatków w celu osiągnięcia przychodów nie przesądza automatycznie o wystąpieniu w każdej sytuacji związanego z nim, ujmowanego w sposób konkretny, przychodu. Może się bowiem zdarzyć, że mimo uzasadnionych ekonomicznie, uwzględniających zasady logiki, działań, nie dojdzie do powstania lub zwiększenia przychodu (...). Istotne jest natomiast to, że kosztami będą wydatki poniesione z zamiarem zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby przynosiło ono przychody także w przyszłości".

Odnosząc powyższe do sytuacji Wnioskodawcy należy stwierdzić, że wydatki poniesione / ponoszone przez Bank w związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem publicznej oferty akcji Banku na GPW (bez emisji nowych akcji oraz bez podwyższania kapitału zakładowego), choć nie da się wykazać ich bezpośredniego wpływu na konkretne przychody, jako związane z prowadzoną działalnością gospodarczą Banku powinny zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Ich poniesienie jest niezbędne do realizacji jednego z celów Banku tj. dokonania rynkowej wyceny wartości akcji, jak również otworzy możliwość sprzedaży akcji przez akcjonariusza. Taką wycenę gwarantuje tylko i wyłącznie wolny rynek kapitałowy, którym bezsprzecznie jest Giełda Papierów Wartościowych. Ponadto debiut na GPW i związana z tym faktem kampania marketingowa ma na celu rozpowszechnienie wiedzy o Banku i jego działalności gospodarczej oraz w konsekwencji w przyszłości zwiększenie obrotów osiąganych przez Bank. Poddanie się sformalizowanym giełdowym procedurom przekazywania informacji o sytuacji finansowej Banku skutkować będzie zwiększeniem jego wiarygodność u jej dotychczasowych oraz potencjalnych kontrahentów biznesowych, co także powinno mieć pozytywny wpływ na możliwość uzyskania przez Bank przychodów z działalności gospodarczej.

Procedury związane z przeprowadzeniem IPO i wprowadzeniem akcji na giełdę wymagają specjalistycznej wiedzy i doświadczenia. W konsekwencji, niezbędnym z punktu widzenia Banku okazało się zaangażowanie niezależnych specjalistycznych podmiotów, które zawodowo zajmują się doradztwem prawnym, finansowym oraz marketingowym przy realizacji tego typu procesów. Do wprowadzenia akcji na rynek publiczny niezbędne jest podjęcie szeregu czynności prawnych i faktycznych m.in. przygotowanie prospektu emisyjnego. W związku z realizacją omawianego projektu, Bank poniósł (oraz w przyszłości może ponieść) szereg wydatków, które w jego ocenie stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Koszty te, jako koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (tzw. koszty pośrednie), są potrącalne w dacie ich poniesienia (zgodnie z normą prawa wyrażoną w art. 15 ust. 4d ustawy o CIT).

Ponadto, istotną z podatkowego punktu widzenia kwestią jest fakt, że w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym w wyniku przeprowadzenia IPO nie dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego w Banku. W tym zakresie należy zauważyć, że stosownie do treści art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT do przychodów podatkowych nie zalicza się przychodów otrzymanych na powiększenie kapitału zakładowego. Z kolei treść art. 7 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy stanowi, iż przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Z przytoczonej definicji dochodu wynika, że stanowi on różnicę pomiędzy przychodami, a kosztami jego uzyskania. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, koszty uzyskania przychodów nie mogą być związane z przychodami, które z przychodów w rozumieniu wynikającym z art. 7 ust. 2 ww. ustawy zostały wyłączone.

Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że koszty ponoszone przez Bank w przedmiotowym zdarzeniu tj. wydatki na usługi związane z doradztwem prawnym, marketingowym, sporządzeniem prospektu oraz audytem i badaniem ksiąg rachunkowych w związku z IPO nie są związane w żaden sposób z podwyższeniem kapitału zakładowego tj. z przychodami zwolnionymi od podatku. Stanowią one koszty ogólnego funkcjonowania Banku służące zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów, które mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

W tym miejscu warto odnieść się argumentacji zaprezentowanej w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego (dalej; "NSA") z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10. W przedmiotowej sprawie sędziowie NSA rozważali kwestię możliwości uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na podwyższenie kapitału zakładowego w związku z emisją nowych akcji oraz wprowadzeniem ich do obrotu na GPW, w ocenie Wnioskodawcy wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy przepisów ustawy o CIT mogą znaleźć zastosowanie również w przedmiotowej sprawie. Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowany przez NSA kosztem uzyskania przychodu nie są jedynie te wydatki, które są bezpośrednio związane z emisją nowych akcji, bez poniesienia których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego. Do kosztów tych zaliczono: opłaty notarialne, sądowe, giełdowe; koszty druku dokumentów akcyjnych; koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego. Natomiast inne wydatki ponoszone w związku z wprowadzeniem akcji spółki do obrotu na giełdzie, do których można zaliczyć koszty doradztwa inwestycyjnego, pomoc prawną, usługi audytorskie, usługi marketingowe, itp., stanowią wydatki związane z ogólnym funkcjonowaniem osoby prawnej służące zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów, które powinny być uznawane za koszt uzyskania przychodu chyba, że zostały enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Przenosząc wnioski z powyższej uchwały NSA na przedstawione zdarzenie, wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów podlegają wyłącznie te wydatki, które są bezpośrednio związane z przychodami o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 4. ustawy o CIT, w tym z podwyższeniem kapitału zakładowego. A contrario wydatki, które nie są związane z podwyższeniem kapitału zakładowego - jak ma to miejsce w przedmiotowym zdarzeniu mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów pod warunkiem spełnienia przesłanek ogólnych zakreślonych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Powyższa wykładnia prowadzi zatem do wniosku, że wydatki związane z wprowadzeniem do obrotu giełdowego akcji już istniejących, a zatem nie prowadzące do podwyższenia kapitału zakładowego Banku, mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje powiedzenie w szeregu interpretacji indywidualnych, gdzie Dyrektorzy Izb Skarbowych stwierdzili, że "wydatki Spółki związane z doradztwem prawnym, finansowym czy inwestycyjnym będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem, że są to koszty funkcjonowania spółki na zasadach ogólnych, które zalicza się do kosztów pośrednich i które nie odnoszą się wyłącznie do czynności podwyższenia kapitału, tj. nie są usługami bezpośrednio i wyłącznie związanymi z tym procesem.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, wydatki ponoszone w związku z planowanym przeprowadzeniem IPO oraz wprowadzeniem istniejących akcji Banku do obrotu na GPW (tekst jedn.: wydatki na usługi związane z doradztwem prawnym, marketingowym, sporządzeniem prospektu oraz audytem i badaniem ksiąg rachunkowych), jako nie związane z przychodami, o których mowa w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT, a będące wydatkami związanymi z ogólnym funkcjonowaniem Banku, stanowią koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.