IPPB3/423-939/11-2/GJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 11 października 2011 r. (data wpływu 14 października 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 stycznia 2012 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 14 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest m.in. transmisja danych i teleinformatyka, działalność w zakresie oprogramowania, przetwarzanie danych, działalność związana z bazami danych oraz informatyką, jak również działalność usługowa w zakresie informacji.

W ramach prowadzenia swojej działalności Wnioskodawca zawarł w dniu 27 września 2004 r. Umowę dystrybucyjną z holenderską spółką T. (dalej: licencjodawca), zgodnie z postanowieniami której:

Licencjodawca przyznał Wnioskodawcy niewyłączną i nieprzekazywalną licencję m.in. dla produktów w postaci cyfrowych map licencjodawcy (włączając w to dokumentację, aktualizację itd.). Wnioskodawca został w ramach ww. licencji uprawniony do m.in. włączania produktów licencjonowanych do produktów wytwarzanych przez siebie, jak również do wprowadzania na rynek takich produktów w celu ich sprzedaży użytkownikom końcowym. Wnioskodawca dokonywał również sprzedaży licencji na produkty licencjonowane użytkownikom końcowym. Umowa dystrybucyjna wyznaczała określone pola eksploatacji produktów licencjonowanych. Licencjodawcy należało się wynagrodzenie od każdej sprzedanej użytkownikowi końcowemu licencji.

Zgodnie z art. 11 Umowy dystrybucyjnej, licencjodawca był uprawniony do sprawdzenia lub zlecenia sprawdzenia swojemu autoryzowanemu przedstawicielowi ksiąg Wnioskodawcy w celu ustalenia zgodności stosowania się Wnioskodawcy do ustaleń Umowy dystrybucyjnej. W przypadku, gdyby audyt wykazał, że Wnioskodawca wpłacił licencjodawcy jedynie 95% lub mniej z całości należnych opłat lub tantiem, wtedy Wnioskodawca zobowiązany był do opłacenia kosztów audytu.

Wnioskodawca był zobowiązany do uiszczania m.in. tzw. rocznej minimalnej opłaty w kwocie 250.000,00 Euro w zamian za świadczenia licencjodawcy. Ponadto, cena którą Wnioskodawca uiszczał licencjodawcy za poszczególne produkty uzależniona była od wysokości obrotu osiąganego przez Wnioskodawcę w okresie 12 miesięcy (począwszy od 1 marca 2008 r., tj. w przypadku osiągnięcia obrotu w wysokości 1.000.000,00 Euro Wnioskodawca uiszczał cenę za poszczególną jednostkę w kwocie 20,91 Euro, w przypadku osiągnięcia obrotu poniżej 1.000.000,00 Euro cena wynosiła 25,00 Euro.

W okresie od 2005 do 2008 r. Wnioskodawca oraz licencjodawca negocjowali ze sobą ceny za licencję na używanie map cyfrowych dla użytkowników końcowych obejmujących prawo do pobierania aktualizacji przez użytkowników końcowych, jednakże nigdy nie doszły w tym zakresie do porozumienia.

Na podstawie własnej interpretacji zapisów Umowy dystrybucyjnej, Wnioskodawca uznał, iż jest uprawniony do zawierania z użytkownikami końcowymi umów o abonament, które przyznawały tym użytkownikom prawo dokonywania bezpłatnych aktualizacji produktów, zawierających m.in. produkty licencjonowane (w postaci cyfrowych map) przez okres jednego roku. Pismem z dnia 27 października 2008 r. Wnioskodawca dokonał wypowiedzenia umowy dystrybucyjnej na dzień 31 stycznia 2009 r., w związku z czym przestał uiszczać opłaty wynikające dla niego z Umowy dystrybucyjnej począwszy od tej daty. Licencjodawca wniósł 7 sierpnia 2009 r. pozew przeciwko Wnioskodawcy, w którym domagał się zasądzenia zaległego wynagrodzenia z tytułu zawierania przez Wnioskodawcę umów o abonament z użytkownikami końcowymi, zasądzenia zaległego wynagrodzenia z tytułu stosowania niewłaściwej ceny za poszczególne produkty w związku z nieosiągniętym dochodem, który przewidywała Umowa dystrybucyjna, uiszczenia minimalnej opłaty rocznej za okres od 1 lutego 2009 r. do 27 września 2009 r., uiszczenia kosztów raportu z audytu przeprowadzonego na podstawie art. 11 Umowy dystrybucyjnej oraz zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu 16 marca 2011 r. sąd w Holandii wydał wyrok w sprawie pomiędzy licencjodawcą a Wnioskodawcą, zgodnie z którym:

W dniu 12 maja 2011 r. Wnioskodawca oraz licencjodawca zawarli ugodę w przedmiocie wysokości zasądzonej w wyroku z dnia 16 marca 2011 r. kwoty, w której ustalono, iż należność z tego tytułu powinna zostać zapłacona w ratach, w tym I ratę w wysokości 632.734,00 Euro należy uiścić do dnia 15 maja 2011 r., a sumę 432.134,00 Euro Wnioskodawca powinien zapłacić w 12 równych częściach, płatnych co miesiąc, począwszy od 31 maja 2011 r.

W uzupełnieniu Wnioskodawca podał, że kwota, którą Wnioskodawca zobowiązany był uiścić na podstawie wyroku sądu w Holandii została pomniejszona do kwoty 1.065.468,00 Euro na mocy ugody z dnia 12 maja 2011 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Na wstępie należy zaznaczyć, iż w opinii Wnioskodawcy, w wyniku podpisania pomiędzy Wnioskodawcą a licencjodawcą ugody w dniu 12 maja 2011 r., kwota, którą Wnioskodawca zobowiązany został uiścić orzeczona w wyroku z 16 marca 2011 r., została pomniejszona o ustawowe odsetki oraz część należnych kosztów postępowania sądowego.

Ad. pyt. 1

Wnioskodawca podkreśla, iż sąd rozpatrujący sprawę nie zaznaczył wyraźnie w wyroku z 16 marca 2011 r., z jakiego tytułu zasądził na rzecz licencjodawcy określone w pkt od 1 do 4 stanu faktycznego kwoty. Co prawda, sąd posługuje się sformułowaniem "odszkodowanie" (cytat z wyroku z dnia 16 marca 2011 r.; "w ocenie sądu, że odszkodowanie może to zostać określone na podstawie ilości rzeczywiście sprzedanych przez G. abonamentów <...>). W opinii Wnioskodawcy, o charakterze odszkodowawczym ww. sum może również świadczyć fakt iż obowiązek ich zapłaty wyniknął z nienależytego wykonania Umowy dystrybucyjnej.

Z drugiej strony, sąd nie zasądził ww. kwot z tytułu naruszenia praw własności intelektualnej (pomimo iż licencjodawca zgłaszał takie roszczenia), a oparł się jedynie na podstawie kontraktowej, tj. postanowieniach Umowy dystrybucyjnej. Ponadto, kwota określona powyżej w pkt 1 nie wynikała co prawda z samych postanowień ww. umowy, ale z cennika, który znalazłby zastosowanie w sytuacji, gdyby strony zawarły również umowę w przedmiocie licencji obejmujących prawo do dokonywania aktualizacji stosowanych przez licencjodawcę. Cytat z orzeczenia z dnia 16 marca 2011 r.:" (wnioskodawca) jest on także zobowiązany do wynagrodzenia wynikającej z tego szkody. Implikuje to, że roszczenia powinny zostać zapłacone w oparciu o podstawę kontraktową i że nie przystąpi się do oceny wtórnie przytoczonej podstawy, iż G. narusza prawa własności intelektualnej <...> Na koniec należy zastosować stawkę tantiem w wysokości 60%. Wprawdzie G. nie zgodził się na taką stawkę, ale niewystarczająco podważone zostało, że chodziło tu o ostatnią zaoferowaną przez w czasie negocjacji cenę aktualizacji." Te argumenty przemawiają zatem za traktowaniem zasądzonych kwot jako zaległego wynagrodzenia.

Zdaniem Wnioskodawcy obowiązek uiszczenia zaległego wynagrodzenia z tytułu zawierania przez Wnioskodawcę z użytkownikami końcowymi umów o abonament w kwocie 722.348,50 Euro stanowi koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Ogólną definicję kosztów uzyskania przychodu zawiera art. 15 ust. 1 ww. ustawy, który stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Powyższy przepis konstytuuje zatem zasadę, iż pomiędzy osiągniętym przychodem a poniesionym kosztem musi zaistnieć związek przyczynowy.

W niniejszej sprawie związek ten niewątpliwie zachodzi, ponieważ koszty ponoszone przez Wnioskodawcę wyniknęły, z obowiązku uiszczenia zaległego wynagrodzenia/odszkodowania, które było należne z tytułu użytkowania licencjonowanych produktów w ramach nieprzewidzianego przez Umowę dystrybucyjną pola eksploatacji, tj. sprzedaży produktów licencjonowanych z możliwością ich darmowej aktualizacji.

W związku prowadzeniem powyżej opisanej działalności, Wnioskodawca uzyskiwał przychód wynikający z tytułu zawierania umów o abonament z użytkownikami końcowymi.

Podkreślić należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wyłączają z kosztów uzyskania przychodów odszkodowania w postaci należnego wynagrodzenia, które jest wypłacane z opóźnieniem.

Na potwierdzenie przedstawionego w niniejszym punkcie stanowiska powołać należy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 11 stycznia 2010 r., sygnatura ILP83/423-963/09-2/KS oraz interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 1 lipca 2011 r., sygnatura ITPB3/423-240/07/11-S/MK.

Pomimo, iż pytania wnioskodawców w przywołanych interpretacjach dotyczyły wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, w opinii Wnioskodawcy rozstrzygnięcia organu administracji podatkowej mogą znaleźć analogiczne zastosowanie do bezumownego korzystania z praw własności intelektualnej.

Ad. pyt. 2.

Zdaniem Wnioskodawcy obowiązek uiszczenia dopłaty w związku ze stosowaniem nieprawidłowej stawki opłat za poszczególne produkty wysokości 137.824,82 Euro stanowi koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wysokość wynagrodzenia licencjodawcy, która została obliczona niewłaściwie przez Wnioskodawcę, wynika z zapisów tej Umowy dystrybucyjnej. Umowa ta została zawarta w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca prowadząc sprzedaż swoich produktów, do których włączał produkty licencjonowane dostarczane przez licencjodawcę otrzymywał przychód, w związku z czym wynagrodzenie uiszczane licencjodawcy za ww. produkty stanowiło niewątpliwie koszt ponoszony w celu otrzymania przychodu.

Ad. pyt. 3

Zdaniem Wnioskodawcy wynagrodzenie/odszkodowanie z tytułu obowiązku uiszczenia minimalnej opłaty rocznej za okres od 1 lutego 2009 r. do 27 września 2009 r. w wysokości 166.667,00 Euro stanowi koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Uzasadniając powyższą opinię, Wnioskodawca odwołuje się do swojej argumentacji zawartej w pkt 1 oraz pkt 2 powyżej. Obowiązek uiszczenia minimalnej opłaty rocznej wynika bowiem wprost z zapisów Umowy dystrybucyjnej i stanowi wynagrodzenie licencjodawcy za dostarczane przez niego towary W związku z faktem, iż Umowa ta wygasła dopiero w dniu 27 września 2009 r., ponieważ wcześniejsze jej wypowiedzenie zostało uznane za bezskuteczne, Wnioskodawca był zobowiązany do uiszczenie ww. opłaty do powyższej daty.

Ad. pyt. 4.

Zdaniem Wnioskodawcy koszty sporządzenia raportu z audytu w wysokości 34.813,48 Euro stanowią koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

W opinii Wnioskodawcy, koszty uzyskania przychodu są to takie koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu zdanego źródła. Kosztami są również wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby źródło przynosiło przychody również w przyszłości. Kosztami są zatem również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostały poniesione w sposób racjonalny w celu uzyskania przychodów (w tym zagwarantowania źródła przychodów) nawet wówczas gdyby z obiektywnych przyczyn przychód nie został osiągnięty.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż koszt poniesiony przez Wnioskodawcę wynikający z obowiązku uiszczenia wynagrodzenia za sporządzenie raportu z audytu stanowi koszt uzyskania jego przychodu. Audyt stanowił bowiem sposób zabezpieczenia świadczenia kontrahenta Wnioskodawcy, w związku z czym koszt sporządzonego raportu został poniesiony w celu zabezpieczenia źródła przychodów Wnioskodawcy.

Na potwierdzenie przedstawionego w niniejszym punkcie stanowiska powołać należy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 stycznia 2011 r., sygnatura sprawy IPPB3/423-829/10-2/JG.

Ad. pyt 5.

Zdaniem Wnioskodawcy suma kosztów postępowania stanowi koszty uzyskania przychodów Wnioskodawcy w świetle art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

W opinii Wnioskodawcy zaliczanie kosztów procesowych do kosztów uzyskania przychodu zależy od tego, czy zostały poniesione w związku z działalnością gospodarczą podatnika oraz czy zostały poniesione w celu ochrony jego interesów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż koszty procesowe, do których uiszczenia Wnioskodawca został zobowiązany, związane są niewątpliwie z jego działalnością gospodarczą, jako że przedmiotem postępowania sądowego była m.in. kwestia interpretacji zapisów Umowy dystrybucyjnej łączącej strony.

Na potwierdzenie przedstawionego w niniejszym punkcie stanowiska powołać należy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 19 kwietnia 2011 r., sygnatura sprawy IBPBI/2/423-121/11/AP, w której zostało wyraźnie stwierdzone, iż za koszty związane z zabezpieczeniem i zachowaniem źródła przychodów należy uznać przede wszystkim koszty prawidłowego funkcjonowania podatnika, prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej, do której zalicza się tez koszty, które nie zawsze mogą zostać jednoznacznie te uznane za koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, a przynajmniej taki ich cel jest trudny do uchwycenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej przez Spółkę oceny swego stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.