IPPB3/423-850/10-2/GJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.)) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Szpitala, przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2010 r. (data wpływu 31 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodów podatkowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodów podatkowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Szpital otrzymał oświadczenie o potrąceniu wierzytelności od kontrahenta NFZ, którego treść brzmiała następująco:

" (...) NFZ informuje, że zgodnie z art. 498 Kodeksu Cywilnego dokonał kompensaty swoich wierzytelności z wierzytelnościami Państwa jak niżej:

Należność Państwa - wynikająca z następujących dowodów księgowych:

Faktura nr....... z dnia..... na kwotę 264 560,00 zł,

Nasza należność - wynikająca z następujących dowodów księgowych:

(Nota księgowa obciążeniowa nr.... z dnia..... na kwotę 1 200,00 zł,

Kwota do kompensaty 1 200,00 zł

Pozostała kwota do rozliczenia 263 360,00 zł. Na skutek potrącenia powyższa należność zostaje umorzona do wysokości sumy należności niższej z nich.

Mając powyższe na względzie prosimy o dokonanie odpowiednich zapisów (zgodne z nami księgowanie) w Państwa księgach rachunkowych wymienionego wyżej potrącenia."

W związku z powyższym zadano pytanie:

Czy zgodnie z zapisem " Na skutek potrącenia powyższa należność zostaje umorzona do wysokości sumy należności niższej z nich" - należy traktować to umorzenie jako przychód podatkowy.

Stanowisko Wnioskodawcy:

* art. 498 k.c. mówi o tym, iż umorzenie następuje m.in. wskutek potrącenia, gdy obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej

* art. 12 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.p. określa, że do przychodów zalicza się m.in. także umorzone zobowiązania.

Z treści tego artykułu wynika, że takim przychodem nie są umorzone pożyczki z Funduszu Pracy, oraz wierzytelności umorzone w związku z bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub z postępowaniem układowym w rozumieniu przepisów prawo o postępowaniu układowym.

Przedmiotowe zobowiązanie nie dotyczy ww. sytuacji, w związku z powyższym zasadne wydaje się uznać je za przychód podatkowy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.- dalej u.p.d.o.p.) nie zawiera definicji przychodu, precyzując poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1-3 rodzaje przychodów, a także enumeratywnie wymieniając, jakiego rodzaju wpływy podatnika nie są zaliczane do przychodów (art. 12 ust. 4). Co do zasady za przychody związane z działalnością gospodarczą uważa się także przychody należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane (art. 12 ust. 3). Uznaje się, że przychodem podatkowym jest trwałe zwiększenie majątku podatnika, które może wyrażać się w zwiększeniu jego aktywów lub zmniejszeniu jego pasywów. O tym, czy w wyniku umorzenia należności poprzez kompensatę po stronie Szpitala powstanie obowiązek rozpoznania przychodu podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, czy taki obowiązek nie powstanie, rozstrzyga kwestia trwałego zwiększenia majątku Szpitala lub też jej brak.

W pierwszej kolejności należy rozważyć, co należy rozumieć pod pojęciem "umorzenie", którym ustawodawca posługuje się we wskazanym również przez Szpital art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przychodami jest wartość z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych:

Przepisy prawa cywilnego nie znają pojęcia "umorzenie zobowiązania", którym posługują się przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przyjmuje się, że umorzenie zobowiązania w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych to zwolnienie z długu, o którym mowa w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Przepis ten stanowi, że zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Rozpatrując przepis art. 508 k.c. w kontekście przychodu podatkowego, należy uznać, że skutkiem zwolnienia dłużnika z długu jest osiągnięcie przez niego przychodu podatkowego rozumianego jako trwałe przysporzenie majątkowe wyrażone w zmniejszeniu pasywów (zobowiązań) podatnika w postaci braku zapłaty długu.

Zwolnienie dłużnika z długu przez wierzyciela jest klasycznym przykładem wygaśnięcia zobowiązania, które nie jest związane z zaspokojeniem wierzyciela.

W przedmiotowej sprawie mowa jest o umorzeniu zobowiązania na skutek potrącenia czyli kompensacji wierzytelności, której podstawą jest art. 498 k.c. Zgodnie z tym przepisem, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Oznacza to, że w wyniku potrącenia wzajemne zobowiązania dłużników ulegają umorzeniu tak, jakby dłużnicy spełnili świadczenia. Wprawdzie przez potrącenie strony nie otrzymują efektywnie należnych im świadczeń, ale wskutek zaliczenia wierzytelności jednej z nich na poczet wierzytelności drugiej każda ze stron zostaje zwolniona ze swego długu, co pozwala uznać ich długi za spłacone. Tym samym potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny spełnieniu świadczenia (zapłacie). Na ogół wierzytelności stawiane przez strony są nierówne. Kompensata może być wynikiem porozumienia obu zainteresowanych stron, może też dojść do niej na skutek jednostronnego potrącenia wierzytelności jak to ma miejsce w przedmiotowej sprawie, przy czym jest to dozwolone tylko wtedy, gdy są spełnione warunki określone w art. 498 k.c.

Biorąc powyższe pod uwagę, zwolnienie z długu skutkuje u podatnika uzyskaniem przychodu podatkowego - dochodzi do umorzenia zobowiązania; w sytuacji zaś, gdy dojdzie do umorzenia należności poprzez potrącenie wierzytelności, u stron nie wystąpi przychód podatkowy. Przychód podatkowy wystąpiłby wówczas, gdy doszłoby do częściowej kompensaty wierzytelności, a wierzyciel zwolniłby dłużnika z pozostałej części długu.

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy należy uznać, że w wyniku kompensaty dochodzi do zapłaty dwóch długów. Dłużnikiem jest zarówno NFZ jak i Wnioskodawca,. Jednocześnie obie strony są względem siebie wierzycielami. Potrącającym jest NFZ, który umarza swoją wierzytelność w wys. 1.200,00 zł w zamian uzyskując umorzenie ciążącego na nim długu (kwota należności Szpitala od NFZ zmniejsza się do kwoty 263 360,00 zł). Potrącenie oznacza tu uproszczoną, podwójną zapłatę, na skutek której zaspokojone zostają obie strony - NFZ w całości, Szpital częściowo. Skutki prawne kompensaty są takie same, jak skutki zapłaty. Na skutek kompensaty u Wnioskodawcy nie dojdzie do trwałego przysporzenia majątkowego w a więc nie wystąpi przychód podatkowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Szpitala w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock