IPPB3/423-574/10-4/JB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30 lipca 2010 r. (data wpływu 2 sierpnia 2010 r.), w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Spółka musi odrębnie udokumentować nieściągalność każdej wierzytelności przysługujących jej wobec dłużnika, uzupełnionym w dniu 19 października 2010 r. (data wpływu 20 października 2010 r.) oraz w dniu 25 października 2010 r. o dodatkowe informacje z zakresu stanu faktycznego, na podstawie wezwania organu z dnia 12 października 2010 r. i 22 października 2010 r. - jest prawidłowe.

W dniu 2 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Spółka musi odrębnie udokumentować nieściągalność każdej wierzytelności przysługujących jej wobec dłużnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

P. S.A. (zwany dalej: "P." lub "Spółka") w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokona sprzedaży swoich produktów kontrahentowi. Przychody netto uzyskane ze sprzedaży zostaną na podstawie wystawionych przez P. faktur zarachowane jako przychody należne. W związku z tym, że odbiorca nie ureguluje w oznaczonym terminie swoich zobowiązań wobec Spółki, skieruje ona (po uprzednim wezwaniu dłużnika do zapłaty) powództwo do właściwego dla sprawy Sądu obejmujące swoim żądaniem jedynie część należności od dłużnika (kontrahenta) za sprzedane produkty. Przedmiotowa należność opiewać będzie na kwotę wynikającą z jednej czy też kilku faktur, pozostała część należności odzwierciedlona w postaci innych faktur nie zostanie ujęta w pozwie. Po uzyskaniu przez Spółkę tytułu wykonawczego przeprowadzone zostanie postępowanie egzekucyjne zakończone umorzeniem z powodu bezskuteczności egzekucji (organ egzekucyjny uzna należność za nieściągalna).

W odpowiedzi na wezwanie, w zakresie wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego, poprzez doprecyzowanie, z jakiego powodu Spółka zamierza ujmować w pozwie do sądu tylko jedną, czy też kilka faktur, pomijając inne faktury wobec tego samego dłużnika, złożono w dniu 20 października 2010 r., następujące wyjaśnienia:

W sytuacji, kiedy wierzyciel (Spółka) posiada informacje, które uprawdopodabniają, że kondycja finansowa przedsiębiorcy-dłużnika nie pozwoli na zaspokojenie roszczeń (np. w oparciu o dane ujawnione w dziale 4 rejestru przedsiębiorców, o których mowa w art. 41 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186)) to ponoszenie opłaty od pozwu od całej wierzytelności wobec danego dłużnika (od wszystkich faktur) naraża Spółkę na dodatkową szkodę w majątku. Wynika to z faktu, iż odzyskanie tych kwot od dłużnika może okazać się niemożliwe. Należy w tym miejscu wskazać, że standardowa opłata od pozwu o zapłatę zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594) wynosi 5% wartości przedmiotu sporu. W przypadku, w którym egzekucja części wierzytelności (jednej faktury) okaże się bezskuteczna wówczas pozostała część wierzytelności również jest nieściągalna (pozostałe faktury), a tym samym ponoszenie przez wierzyciela dalszych kosztów sądowych jest bezcelowe.

Dodatkowo, w dniu 25 października 2010 r. Spółka wyjaśniła, iż opisany powyżej stan faktyczny dotyczy sytuacji, w których egzekucja części wierzytelności okaże się bezskuteczna z uwagi na brak majątku dłużnika i na podstawie podjętych czynności egzekucyjnych wynika, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej od kosztów postępowania, co skutkuje umorzeniem postępowania przez organ egzekucyjny na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w sytuacji skierowania na drogę sądową powództwa obejmującego swym żądaniem tylko część należności od danego dłużnika i w jego następstwie otrzymanie od organu egzekucyjnego postanowienia o nieściągalności Spółka uprawniona będzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszystkich kwot należności wymagalnych od dłużnika uznając, iż na podstawie otrzymanego postanowienia w sposób wystarczający uprawdopodobni ona nieściągalność pozostałej części należności nieobjętych postępowaniem sądowym a następnie egzekucyjnym.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Natomiast na mocy art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. a ww. ustawy, nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

Z kolei w myśl art. 16 ust. 2 ww. ustawy, za wierzytelności o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

Powyższy katalog ma charakter zamknięty, co oznacza że ustawodawca dokonał ścisłego I wyczerpującego wyliczenia dokumentów, którymi wierzyciel winien się posłużyć w celu udokumentowania, iż dana wierzytelność jest nieściągalna. Oznacza to, że żaden inny dokument, niż wymienione w cytowanym przepisie, nie może skutecznie dokumentować faktu nieściągalności.

W związku z powyższym posiadanie postanowienia o nieściągalności, uznanego przez wierzyciela jako odpowiadającego stanowi faktycznemu, wydanego przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego uprawniać będzie podatnika do uznania za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne w sytuacji uprzedniego zarachowania ich jako przychody należne.

Dlatego też w ocenie Spółki przesłanki o uwiarygodnieniu nieściągalności mogą dotyczyć również należności nie objętej tytułem wykonawczym i umorzeniem, ponieważ sytuacja dłużnika Spółki nie ulegnie zmianie. Zgodnie bowiem z dokumentem wydanym przez właściwy organ egzekucyjny Spółka posiadać będzie urzędowe potwierdzenie o braku możliwości spłaty należności objętych tytułem wykonawczym.

Tym samym uznać należy, iż w stosunku do pozostałych należności również wystąpi brak możliwości wyegzekwowania należnych Spółce kwot. Podjęcie przez P. dalszych działań w kierunku uzyskania tytułów wykonawczych na pozostałe należności i w ich następstwie otrzymanie postanowień o umorzeniu postępowań egzekucyjnych naraża Spółkę na wysokie wydatki (koszty), które w sytuacji przedstawionej w stanie faktycznym okażą się wydatkami nie do odzyskania.

Na potwierdzenie powyższego stanowiska Spółka przytacza indywidualne interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 października 2009 r., sygn. IBPBI/2/423-809/09/AM, w której organ stwierdził: "iż w sytuacji, gdy Wnioskodawca posiada dokumenty potwierdzające nieściągalność części wierzytelności od danego dłużnika (postanowienie o umorzeniu egzekucji ze względu na jej bezskuteczność z uwagi na brak majątku dłużnika), to cała wierzytelność od tego dłużnika należy uznać za nieściągalną. Postanowienie o umorzeniu egzekucji części wierzytelności dokumentuje nieściągalność całej wierzytelności tego dłużnika";

oraz z dnia 27 maja 2008 r., sygn. IPPB3/423-164/08/AM, wskazując, iż: "Dowodem do uznania całości wierzytelności przysługujących względem dłużnika, za nieściągalne będzie w niniejszym przypadku postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wydane przez właściwy organ egzekucyjny na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w odniesieniu tylko do części opłat za lokal. Postanowienie to stanowi potwierdzenie sytuacji majątkowej dłużnika i pozwala uznać, iż nie dysponuje on majątkiem pozwalającym na zaspokojenie jakiejkolwiek wierzytelności".

W przedmiotowej kwestii wypowiedziało się również Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 3 października 1999 r. Nr BP2-2099-lP-722-314/99 stwierdzając: "Dowodem zatem do uznania całej wierzytelności za koszty uzyskania przychodów będzie postanowienie o nieściągalności części tej wierzytelności wydane przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego".

Podsumowując P. stoi na stanowisku, iż postanowienie o umorzeniu egzekucji części wierzytelności w sposób wystarczający dokumentuje nieściągalność całości wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, a co za tym idzie może on uznać za koszty uzyskania przychodów całą kwotę wierzytelności pod warunkiem uprzedniego jej zarachowania do przychodów należnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.