IPPB3/423-422/10-2/JB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2010 r. (data wpływu 14 czerwca 2010 r.), uzupełnionego w dniu 23 sierpnia 2010 r. (data wpływu 23 sierpnia 2010 r.) o odpis KRS oraz podpis drugiej osoby upoważnionej do reprezentowania Spółki, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wydatki procesowe związane z postępowaniami sądowymi oraz wydatki związane z postępowaniami egzekucyjnymi prowadzonymi wobec Klientów i Dłużników Spółki w celu wyegzekwowania należności stanowią po stronie Spółki będącej wierzycielem koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, niezależnie od rezultatu postępowań, których Spółka jest stroną - jest prawidłowe.

W dniu 14 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wydatki procesowe związane z postępowaniami sądowymi oraz wydatki związane z postępowaniami egzekucyjnymi prowadzonymi wobec Klientów i Dłużników Spółki w celu wyegzekwowania należności stanowią po stronie Spółki będącej wierzycielem koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, niezależnie od rezultatu postępowań, których Spółka jest stroną.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka jest podmiotem zajmującym się świadczeniem usług faktoringu, tj. nabywaniem od swoich klientów (dalej: "Klient" lub "Klienci") wierzytelności z tytułu faktur handlowych z odroczonym terminem płatności wystawionych przez nich za nabyte przez inne podmioty (dalej: "Dłużnik" lub "Dłużnicy") towary/usługi. W ramach prowadzonej działalności Spółka zawiera zarówno umowy faktoringu pełnego (tekst jedn.: takiego, gdzie wraz z cesją wierzytelności na Spółkę przechodzi ryzyko niewypłacalności Dłużnika i w przypadku, gdy Dłużnik nie jest w stanie spłacić wierzytelności, Spółka nie ma prawa regresu w stosunku do Klienta jako zbywcy wierzytelności), jak też umowy faktoringu niepełnego (tekst jedn.: takiego, gdzie dokonanie cesji wierzytelności nie obejmuje przejęcia ryzyka niewypłacalności Dłużnika przez Spółkę) lub faktoringu mieszanego, gdzie występują oba wyżej wspomniane produkty.

Przy faktoringu pełnym, w przypadku opóźnień w spłacie należności przez Dłużników bądź też w przypadku braku spłaty na skutek niewypłacalności Dłużników, Spółka w celu wyegzekwowania przysługujących jej wierzytelności z tytułu faktur handlowych nabytych od Klientów wszczyna postępowania sądowe lub egzekucyjne wobec Dłużników z tytułu tych wierzytelności. W określonych przypadkach, również przy faktoringu niepełnym lub mieszanym mogą być wszczynane wobec Dłużników postępowania mające na celu dochodzenie wierzytelności z tytułu nabytych faktur handlowych (np. w przypadku nie odkupienia przez Klienta niezapłaconych przez Dłużnika wierzytelności w określonym terminie). Ponadto postępowanie sądowe lub egzekucyjne może być wszczynane także wobec Klientów (z tytułu opóźnień w zapłacie bądź braku zapłaty ceny za wierzytelności i innych należności wynikających z umowy faktoringu). W przedmiotowych postępowaniach Spółka występuje jako wierzyciel.

W związku z prowadzonymi postępowaniami Spółka ponosi szereg kosztów, w szczególności:

* koszty opłat za odpisy z KRS,

* koszty opłat skarbowych od pełnomocnictw,

* koszty wpisów za wniesienie pozwów,

* koszty opłat kancelaryjnych za wnioski o dokonanie odpisu, wypisu, wyciągu z akt, koszty zaliczek na poczet korespondencji pobieranych przez sądy,

* koszty opłat za nadanie klauzuli wykonalności,

* koszty opłat od wniosków o wszczęcie egzekucji,

* koszty zaliczek a poczet ponoszonych przez komornika kosztów egzekucji,

* koszty zastępstwa procesowego,

* koszty obsługi prawnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wydatki procesowe związane z postępowaniami sądowymi oraz wydatki związane z postępowaniami egzekucyjnymi prowadzonymi wobec Klientów i Dłużników Spółki w celu wyegzekwowania należności stanowią po stronie Spółki będącej wierzycielem koszty uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, niezależnie od rezultatu postępowań, których Spółka jest stroną.

Stanowisko Wnioskodawcy

Zdaniem Spółki, wskazane w stanie faktycznym koszty postępowań sądowych i egzekucyjnych, ponoszone przez Spółkę w związku z dochodzeniem wierzytelności wobec Klientów oraz wobec Dłużników, stanowią po stronie Spółki koszty uzyskania przychodów, jako że wydatki te spełniają definicję kosztów uzyskania przychodów zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) (dalej: "ustawa CIT"), niezależnie od rezultatu tych postępowań.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy CIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Treść powyższego przepisu w sposób jednoznaczny wskazuje, że kosztami uzyskania przychodów są wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

Powyższy katalog wydatków jest niepełny. Wymienione wydatki są wydatkami przykładowymi i w praktyce mogą wystąpić również inne wydatki, które Spółka będzie musiała ponieść w związku z prowadzonymi postępowaniami sądowymi i egzekucyjnymi.

Wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z ww. postępowaniami są ewidencjonowane przez Spółkę na odrębnym koncie.

Ad. 1)

Zdaniem Spółki, z definicji unormowanej w art. 15 ust. 1 ustawy CIT wynika, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów - w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości. W takim ujęciu kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim.

Ponadto, celowość poniesienia kosztu przez podatnika oznacza, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione przez podatnika niezależnie od tego, czy ich poniesienie przyniosło skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów czy też nie. Takie stanowisko prezentowane jest przez przedstawicieli doktryny prawa podatkowego. Wskazuje się, iż brak osiągnięcia skutku w postaci uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów nie dyskwalifikuje danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy CIT, jeżeli tylko podatnik wykaże, że na podstawie dostępnej mu wiedzy mógł zasadnie przypuszczać, iż dzięki poniesionym kosztom (wydatkom) wygeneruje przychody albo będzie w stanie zabezpieczyć lub zachować źródła przychodów.

Mając na uwadze powyższe, Spółka pragnie zauważyć, iż występowanie na drogę postępowania sądowego bądź egzekucyjnego jest wpisane w ryzyko prowadzenia przez nią działalności gospodarczej oraz wynika ze specyfiki tej działalności.

Postępowania sądowe oraz egzekucyjne prowadzone przez Spółkę wobec jej Dłużników i Klientów mają na celu odzyskanie od Dłużników wierzytelności z tytułu faktur handlowych nabytych od Klientów, a także dochodzenie od Klientów zapłaty ceny za wierzytelności i innych należności wynikających z umów faktoringu. Bez uiszczenia wskazanych w stanie faktycznym opłat sądowych bądź egzekucyjnych sprawy w ogóle nie byłyby rozpatrywane przez sąd, natomiast skorzystanie z profesjonalnej pomocy prawnej znacznie zwiększa szansę pozytywnego rozstrzygnięcia i w konsekwencji odzyskanie należnych Spółce od jej Klientów i Dłużników wierzytelności. Tym samym, wydatki związane z postępowaniami sądowymi lub egzekucyjnymi są niezbędnymi, jakie Spółka musi ponieść w celu minimalizacji strat z działalności gospodarczej. Każda taka strata hamuje rozwój podmiotu gospodarczego, a tym samym w konsekwencji skutkuje zmniejszeniem przychodów podlegających opodatkowaniu. Mimo iż wskazane w stanie faktycznym wydatki w sposób bezpośredni nie przyczyniają się do powstania konkretnego przychodu, zasadnym jest stwierdzenie, że ich ponoszenie jest warunkiem zachowania i zabezpieczenia przez Spółkę źródeł obecnych przychodów oraz uzyskanie przychodów w przyszłości.

Innymi słowy, wydatki procesowe i egzekucyjne ponoszone są w celu zachowania i zabezpieczenia źródeł przychodów i jako niezawinione przez Spółkę winny być uznane za koszty uzyskania przychodów. Biorąc powyższe pod uwagę, zdaniem Spółki, wydatki ponoszone przez Spółkę związane z pokryciem kosztów sądowych i egzekucyjnych, takich jak m.in. opłaty sądowe, wpisy od pozwu, opłaty od wniosków, koszty zastępstwa procesowego, koszty obsługi prawnej, koszty opłat za odpis z KRS, koszty opłat skarbowych, zaliczki na wydatki komornicze, itd., Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, jako koszty pośrednio wpływające na uzyskanie lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, niezależnie od rozstrzygnięcia postępowania.

Spółka pragnie wskazać, iż powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 9 lutego 2009 r. (sygn. ITPB3/423-675/08/DK) stwierdził, iż: "koszty sądowe i koszty obsługi prawnej związane z prowadzonym przez Spółkę procesem, mają na celu ochronę jej interesów prawnych. Są to koszty pośrednio związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą poniesione w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Wobec powyższego, przedmiotowe wydatki - niezależnie od rezultatu procesu - mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych Spółki". Analogiczne stanowisko prezentowane jest również przez inne organy podatkowe, przykładowo przez Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu w decyzji z dnia 21 marca 2007 r. (sygn. PDI/42700-005/07/KMA), Naczelnika Urzędu Skarbowego w Otwocku w postanowieniu z dnia 12 czerwca 2007 r. (sygn. 1417/PG/415/18/07/ID), Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 28 lutego 2008 r. (sygn. ILPB3/423-293/07-4/EK).

Ad. 2)

W ocenie Spółki, negatywny katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zawarty w art. 16 ust. 1 ustawy CIT nie przewiduje żadnych wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów dla ponoszonych przez Spółkę jako wierzyciela wydatków związanych z prowadzonymi wobec jej Klientów i Dłużników postępowaniami sądowymi i egzekucyjnymi.

W szczególności, zdaniem Spółki, w przedmiotowym stanie faktycznym, w odniesieniu do kosztów postępowań sądowych i egzekucyjnych, ponoszonych przez Spółkę w związku z wszczynanymi przez nią jako przez wierzyciela postępowaniami, nie znajduje zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 17 ustawy CIT, zgodnie z którym "nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań". Jak wynika bowiem z literalnego brzmienia tego przepisu odnosi się on do dłużników, a nie do wierzycieli, na co wskazuje użyty w tekście przepisu zwrot "kosztów (...) związanych z niewykonaniem zobowiązań". Potwierdzeniem takiej interpretacji powyższego przepisu może być np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 23 czerwca 1999 r. (sygn. akt I SA/GD 1238/97).

Z uwagi zatem na fakt, iż Spółka w prowadzonych postępowaniach występuje w charakterze wierzyciela, a nie dłużnika, wyłączenie przewidziane w art. 16 ust. 1 pkt 17 ustawy CIT nie ma w analizowanym stanie faktycznym zastosowania. W konsekwencji, spełniona jest druga ze wskazanych w art. 15 ust. 1 ustawy CIT przesłanek zaliczenia ponoszonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

Tym samym, w świetle argumentów przedstawionych w punkcie 1, koszty ponoszone przez wierzyciela w związku z prowadzonymi postępowaniami sądowymi lub egzekucyjnymi mogą, w ocenie Spółki, stanowić koszty uzyskania przychodów.

Ad. 3)

Prawo podatkowe nie określa zasad dokumentowania kosztów. W związku z tym, zdaniem Spółki, każdy dowód potwierdzający poniesienie wydatku powinien być dopuszczony jako dokumentujący określone zdarzenie.

Należy podkreślić, iż Spółka jest w stanie udokumentować ponoszone koszty postępowań sądowych i egzekucyjnych prowadzonych wobec jej Klientów i Dłużników. Przedmiotowe wydatki potwierdzane są różnymi dokumentami źródłowymi, takimi jak faktury, dowody opłat bankowych, potwierdzenia wpłat, które też stanowią podstawę dla dokonania ewidencji księgowej. Zdaniem Spółki, ponoszone przez nią wydatki związane z prowadzonymi postępowaniami sądowymi i egzekucyjnymi, są dokumentowane w sposób nie budzący wątpliwości, w rezultacie czego spełniony jest trzeci warunek zaliczenia przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.