IPPB3/423-328/12-2/PK1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2012 r. (data wpływu 28 maja 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowań z tytułu kradzieży towaru-jest prawidłowe.

W dniu 28 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odszkodowań z tytułu kradzieży towaru.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Spółka (dalej także: "Wnioskująca") działając w branży T portowej zawiera umowy przewozu oraz spedycji. Z uwagi na fakt, iż Spółka nie posiada własnych samochodów, przy realizacji zleceń korzysta ona z usług podwykonawców. Spółka zarejestrowana jest na dwóch największych internetowych giełdach T portowych: polskiej - T i europejskiej - T1. Korzystanie z obu giełd jest odpłatne (opłata abonamentowa). Po rejestracji na giełdach towarowych Spółka może za ich pomocą wyszukiwać podwykonawców swoich usług: firmy przewozowe, którym zleci T port towarów powierzonych jej przez klienta (dalej również: "zleceniodawca").

Spółka realizuje T porty na terenie Unii Europejskiej oraz innych krajów europejskich (np. Chorwacja). Spółka nie prowadzi jednak działalności w krajach szczególnego ryzyka, jak np. Białoruś czy Rosja.

W związku z powyższym Spółka współpracuje zarówno z polskimi jak i zagranicznymi przewoźnikami. W większości przypadków Spółka poszukuje przewoźników za pośrednictwem powyższych giełd. Przewoźnicy zarejestrowani na giełdzie T zamieszczają tam swoje dokumenty rejestrowe.

Dokumenty dotyczące podwykonawcy, któremu Spółka zleca T port gromadzone są w formie elektronicznej (pobierane z giełdy T lub przesyłane mailem przez przewoźnika) albo w formie wydruku z faksu (przesyłanego przez przewoźnika), Krótki czas na zorganizowanie przewozu uniemożliwia uzyskanie oryginałów dokumentów drogą pocztową.

W Spółce stosowana jest także inna metoda pozyskiwania podwykonawców. Zdarzały się sytuacje, że to podwykonawca zgłaszał się do Spółki, zainteresowany podjęciem z nią współpracy, oferował swoje usługi, Zgłoszenie się podwykonawcy następowało drogą mailową łub telefoniczną. Potencjalny przewoźnik przesyłał Spółce mailowo lub faksem skany dokumentów rejestrowych (potwierdzających NIP, REGON, licencje, polisę OC, zaświadczenia z ewidencji działalności gospodarczej oraz odpis KRS.

W Spółce miały miejsce dwie kradzieże. Zostały one dokonane przez podwykonawców, którym Spółka zleciła T port towarów. Jeden podwykonawca Spółki otrzymał zlecenie przewozu poprzez giełdę T portową, drugi z nich sam skontaktował się ze Spółką, oferując jej swoje usługi.

W odniesieniu do przewoźnika wybranego poprzez giełdę T portową, Spółka pobrała z giełdy T portowej dokumenty dotyczące tego przewoźnika, były to: odpisz KRS, potwierdzenie nadania numeru NIP oraz REGON oraz licencja T portowa; przewoźnik przekazał Spółce pocztą elektroniczną także polisę ubezpieczeniową.

Przewoźnik, który sam zgłosił się do Spółki oferując swoje usługi przesłał jej wszelkie dokumenty drogą elektroniczną. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku Spółka w bazach urzędowych dostępnych na oficjalnych stronach internetowych zweryfikowała NIP i REGON oraz sprawdziła podstawowe dane wskazane w KRS w odniesieniu do tych przewoźników, którzy później okazali się nieuczciwi. Po sprawdzeniu tych przewoźników, pod kątem wskazanych w zdaniu pierwszym elementów, Spółka nie powzięła wątpliwości o ich rzetelności i zdecydowała się zlecić im T port towarów. Po dokonaniu kradzieży okazało się, że jedna z licencji była sfałszowana (licencja przewoźnika, który sam zgłosił się do Spółki). Spółka powzięła także wątpliwość co do prawdziwości polis OC.

Zgodnie z procedurą obowiązującą w Spółce zlecenie T portowe przesyłane jest przez Spółkę podwykonawcy drogą elektroniczną i tą samą drogą odsyłane po zaakceptowaniu przez przewoźnika. Pracownik Spółki utrzymuje z przewoźnikiem kontakt telefoniczny, ewentualnie za pośrednictwem komunikatora giełdy T lub T1. Podwykonawcy przekazywany jest numer załadunku, na podstawie którego nadawca wydaje ładunek podlegający przewozowi. Zleceniodawcy (klientowi) Spółki przekazywane są numery rejestracyjne samochodu, który ma zostać załadowany. Podstawą wydania ładunku jest jednak numer załadunku wskazany na zleceniu T portowym. Spółka nie wyklucza możliwości powierzenia przewozu także dalszemu podwykonawcy.

Działając w ramach powyższych procedur Spółka powierzyła przewóz polskim przewoźnikom działającym w formie spółek z o.o. Przewoźnicy ci okazali się nierzetelni i dokonali kradzieży ładunku.

W pierwszym przypadku kradzieży dokonał bezpośredni podwykonawca Spółki. W drugim z przypadków bezpośredni podwykonawca Spółki najpierw wynajął dalszego podwykonawcę, któremu wskazał inne miejsce rozładunku, skąd następnie ukradł towar. Dalszy podwykonawca, który odebrał towar od nadawcy i zawiózł go na wskazane przez podwykonawcę Spółki (który dokonał kradzieży) miejsce, posiadał zlecenie T portowe od podwykonawcy Spółki oraz CMR.

Po otrzymaniu zlecenia przewoźnicy utrzymywali kontakt telefoniczny ze Spółką jeszcze przez krótki czas po załadowaniu samochodu. Spółka powzięła podejrzenia, co do kradzieży dopiero, gdy przewoźnicy nie stawili się w umówionym terminie na miejscu rozładunku. Od tamtej chwili próby kontaktu z przewoźnikami były bezskuteczne - telefony nie odpowiadały. Spółka niezwłocznie poinformowała swojego zleceniodawcę, złożyła zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.

W zakresie rezultatów postępowania przygotowawczego prowadzonego w następstwie złożenia zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, Spółka informuje, że w przypadku obu kradzieży postępowania te umorzono z uwagi na niewykrycie sprawców kradzieży.

Spółka zgłosiła fakt dokonania kradzieży ubezpieczycielowi.

Ubezpieczyciel nie wypłacił Spółce odszkodowania, w obu przypadkach uzasadniając, iż szkody powstały w czasie przewozu i jako takie nie są objęte ubezpieczeniem.

Spółka poniosła lub poniesie koszty związane z wypłatą poszkodowanym w kradzieży zleceniodawcom, odszkodowań za skradziony towar. Spółka zobowiązana jest do zapłaty tego odszkodowania zgodnie z konwencją o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) (Dz. U. z 1962 r. Nr 49, poz. 238), a także przepisami polskiego Kodeksu Cywilnego.

Spółka posiada i posiadała w momencie dokonania kradzieży ubezpieczenie OC spedytora oraz przewoźnika.

Spółka pragnie wskazać, że w przeszłości zdarzały się sytuacje, że potencjalny podwykonawca nie posiadał kompletu dokumentów wymaganych przez Spółkę, wówczas Spółka nie przekazywała mu zlecenia do realizacji. Procedury obowiązujące w Spółce były zatem skuteczne i pozwalały wśród podwykonawców wyłowić tych, którzy nie spełniali wymogów Spółki i, z uwagi na te braki, wyeliminować ich jako podwykonawców Spółki. Efektem działania procedur było w takich wypadkach nie zlecanie tym podwykonawcom przewozów, co z pewnością przyczyniło się do udaremnienia kradzieży, które mogłyby zostać dokonane przez tych podwykonawców,

Spółka nadmienia, iż w analogicznej sprawie, będącej przedmiotem zapytania spółki ABC Czepczyński Sp. z o.o. będącej wspólnikiem w spółce komandytowej, w której wspólnikiem jest także Wnioskująca, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 19 stycznia 2012 r. wydał interpretacje indywidualne o sygn.: ILPB3/423-498/11-4/MM (dla stanu faktycznego) oraz ILPB3/423-498/11-5/MM (dla zdarzenia przyszłego), w których potwierdził, że spółka ta ma prawo zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wypłacane na rzecz klientów odszkodowania z tytułu kradzieży towaru będącego przedmiotem T portu.

Ponadto analogiczne interpretacje zostały wydane osobie fizycznej, będącej wspólnikiem w tejże spółce, sygn.: ILPB1/415-109/12-4/AP oraz ILPB1/415-109/12-5/AP.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka ma prawo zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wypłacane na rzecz klientów odszkodowania z tytułu kradzieży towaru będącego przedmiotem T portu, zarówno w przypadku, gdy T port został zorganizowany za pomocą giełdy oraz w przypadku gdy T port jest organizowany po kontakcie ze strony potencjalnego przewoźnika.

Zdaniem Wnioskodawcy, ma on prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki z tytułu wypłat odszkodowań na rzecz klientów, w przypadku gdy towary tych klientów zostały skradzione, niezależnie od tego w jaki sposób Spółka pozyskała przewoźnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy CIT do kosztów uzyskania przychodu podatnik prowadzący działalność gospodarczą, ma prawo zaliczyć wszelkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wyłączone z kategorii kosztów uzyskania przychodów są jedynie wydatki enumeratywnie wskazane w art. 16 Ustawy CIT. Katalog zawarty w tym przepisie stanowi listę wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodu Zgodnie z zasadą exceptiones non sunt extendendae, wyjątki wskazane w tym przepisie nie powinny być interpretowane w sposób rozszerzający.

Stosownie zaś do art. 16 ust. 1 pkt 22 Ustawy CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Podstawową zatem przyczyną eliminacji poniesionych kosztów kar lub odszkodowań z kosztów podatkowych - w myśl art. 16 ust. 1 pkt 22 Ustawy CIT - jest wada usługi (towaru). Zatem nie wszystkie odszkodowania i kary umowne wynikające z niewykonania lub nienależytego wykonania umowy nie stanowią kosztu podatkowego, lecz tylko te, które wynikają z wad sprzedawanych towarów, wad wykonywanych robót i usług, kary za zwłokę w zamianie towaru wadliwego na niewadliwy lub kary za zwłokę w usunięciu wad wykonywanych robót i usług. Istotą tego przepisu Jest wobec tego wyłączenie z koszt6w uzyskania przychodów kar umownych związanych z wadami towarów lub usług, nie odnosi się on natomiast do kar umownych i odszkodowań należnych w związku z zobowiązaniem do pokrycia straty (szkody) powstałej w związku z kradzieżą powierzonego przez klienta towaru. Oznacza to, że kary umowne czy też odszkodowania z innego tytułu, które nie zostały wymienione w zamkniętym katalogu kar umownych/odszkodowań wiążących się z nienależytym wykonaniem usług, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, pod warunkiem istnienia związku przyczynowego pomiędzy wypłaconym odszkodowaniem, a możliwością uzyskania przychodu

Spółka pragnie zaznaczyć, że w przypadku, jaki miał miejsce w Spółce (kradzieże towaru podczas jego T portu do odbiorcy) nie można mówić o wadliwie wykonanej usłudze. Usługa przewozu towarów została rozpoczęta, ale z powodu nieuczciwości podwykonawcy, nie została zakończona zgodnie z umową. Nie można zatem mówić o wadzie jej wykonania, ale o jej nieukończeniu z powodu dokonanej kradzieży.

Biorąc pod uwagę, że doszło do kradzieży towaru i tym samym wystąpiła trwała przeszkoda w jego dostarczeniu do miejsca przeznaczenia, należy przyjąć, iż w takim przypadku nie doszło do wykonania usługi. W konsekwencji nie może tutaj znaleźć zastosowania wspomniany art. 16 ust. 1 pkt 22 Ustawy CIT. który dotyczy usług wykonanych, choć w sposób wadliwy.

Na takim stanowisku stanął m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w interpretacji indywidualnej z dnia 7 kwietnia 2010 r" sygn.: IPPB1/415-51/10-4/MT:

"Usługi przewoźnika nie obejmują samego tylko działania, ale i jego rezultat. W sytuacji kradzieży towaru nie doszło do wykonania umowy, gdyż zaistniała trwała przeszkoda w dokonaniu przewozu, która uniemożliwiła dostarczenie przesyłki do miejsca przeznaczenia. W ocenie organu z uwagi na fakt, że zlecona Spółce usługa przewozowa nie została wykonana, w niniejszej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy podatkowej (chodzi tutaj o ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, którego odpowiednikiem jest art. 16 ust. 1 pkt 22 Ustawy CIT - przypis Wnioskującej)."

Podobne stanowisko zostało także zaprezentowane w interpretacji wydanej w dniu 26 lutego 2010 r., sygn.: IPPB3/423-882/09-4/GJ.

Odnosząc się natomiast do art. 15 Ustawy CIT, odszkodowanie wypłacane przez Spółkę ma niekwestionowany związek z zabezpieczeniem źródła przychodów. Z uwagi na prowadzoną przez Spółkę działalność w zakresie przewozu towarów, zdarzają się sytuacje, jak te będące przedmiotem zapytania: towar klienta Spółki został skradziony i Spółka wypłaca z tego tytułu odszkodowanie, Spółka zobowiązana jest do zapłaty tego odszkodowania zgodnie z konwencją o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) (Dz. U. z 1962 r. Nr 49, poz. 238), a także przepisami polskiego Kodeksu Cywilnego. Obowiązek zapłaty odszkodowania wynika z przepisów prawa. Spółka nie może go uniknąć. W przypadku bowiem, gdyby Spółka prowadziła działania zmierzające do uniknięcia zapłaty odszkodowania oznaczałoby to dla niej nie tylko wejście w konflikt z prawem, ale także podważałoby jej wiarygodność wobec potencjalnych klientów. W konsekwencji jej oferty byłyby odrzucane. Potencjalni klienci nie byliby zainteresowani usługami spedytora, który nie gwarantuje im, że w przypadku kradzieży otrzymają odszkodowanie, lub otrzymają je po trudach sporu sądowego. Wypłata odszkodowania klientom przyczynia się nie tylko do ilości podpisywanych kontraktów i otrzymywanych zleceń, ale także wpływa na wizerunek Spółki na rynku usług T portowych. Dzięki terminowej i bezproblemowej wypłacie odszkodowań Spółka buduje silną i solidną markę, co również wpływa na liczbę otrzymywanych przez nią zleceń, a co się z tym wiąże - na wysokość uzyskiwanych przychodów. Należy zatem stwierdzić, że wydatek jakim jest wypłacone odszkodowanie ma związek z osiąganymi przez Spółkę przychodami. Zrealizowany jest zatem warunek pozytywny uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 Ustawy CIT.

Powyższe stanowisko Spółki znajduje także potwierdzenie, w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, w Interpretacji z dnia 30 lipca 2009 r., sygn.: ITPB1/415-389/09/HD wydanej na gruncie ustawy o podatku od osób fizycznych (która jednak w zakresie uznania za koszt uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań jest co do zasady analogiczna jak w ustawie CIT) dla bardzo podobnej sytuacji jaka miała miejsce w Spółce. Organ podatkowy stwierdził, że:

"Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że wydatek w postaci kary umownej ponoszony jest w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Niezrealizowanie przez Spółkę przedmiotowego kontraktu (przewozu towarów) nastąpiło w wyniku bezprawnych działań podwykonawcy. Wypłata kary umownej służy natomiast zachowaniu źródła przychodu, ma ona na celu naprawienie szkody powstałej w wyniku prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej i stanowi warunek dalszej współpracy oraz zapewnienia kolejnych zleceń.

Na tle przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, w szczególności informacji o złożeniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przyjęto, że w rozpatrywanej sprawie niewykonanie umowy nastąpiło z przyczyn niezawinionych przez Spółkę. Jeśli więc wspólnicy dołożyli należytej staranności zarówno przed podjęciem współpracy z Firmą T portową, jaki po ujawnieniu oszustwa właściciela tej Firmy oraz posiadają dowody jednoznacznie potwierdzające te okoliczności - wówczas istnieje możliwość uznania zapłaconej w związku z zaistniałą sytuacją kary umownej za koszty uzyskania przychodów.

Reasumując, na podstawie przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, że poniesiony przez Spółkę wydatek, mający charakter odszkodowawczy, może stanowić koszt uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."

Spółka chciałaby też wskazać, że fakt związku poszczególnych wydatków z przychodami, z ich zachowaniem lub zabezpieczeniem, winien być oceniany szeroko.

Brzmienie art. 15 Ustawy CIT w bardzo ogólny i szeroki sposób definiuje jakie wydatki mogą być zaliczone do kosztów podatkowych. Ustawodawca celowo użył w tym przepisie pojęć niedookreślonych, dopuszczając tym samym ich elastyczne stosowanie w zależności od okoliczności faktycznych sprawy. Stało się tak dlatego, że każda działalność gospodarcza jest specyficzna i wiąże się z najróżniejszymi wydatkami, nie jest zatem możliwe określenie ich wszystkich w zamkniętym katalogu.

Najistotniejszą cechą wydatku, który może być następnie uznany za koszt uzyskania przychodu jest to, by wiązał się z osiągnięciem przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto związek z przychodem nie musi być bezpośredni: istnieje bowiem szereg wydatków, których nie sposób przypisać bezpośrednio do określonego przychodu. Są to przede wszystkim wydatki mające zabezpieczyć i zachować źródła przychodów, sprawić, aby dane źródło przychodów przynosiło przychód w przyszłości. W literaturze podkreśla się, iż z uwagi na fakt, że "ustawodawca nie określił, jak należy rozumieć "zachowanie albo zabezpieczenie" źródła przychodów, pojęcia te należy zatem określać na gruncie języka potocznego. Tak więc zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów jest jego utrzymanie w sprawności, jego uchowanie i uchronienie, tak aby mogło funkcjonować i dawać przychody w przyszłości, a także podtrzymanie istnienia źródła przychodów, skutecznej realizacji przedsięwzięcia, uczynienia źródła przychodów mocnym i trwałym, odpornym na działanie czynników obniżających jego sprawność" (M. Pawlik, Nowe pojęcie kosztów uzyskania przychodów, Monitor Podatkowy 2007, nr 2).

W odniesieniu do Spółki i sytuacji jaka zaistniała należy wskazać, że gdyby Spółka uchylała się od wypłaty odszkodowania straciła by wiarygodność w oczach potencjalnych i faktycznych klientów, traciłaby zlecenia, nie otrzymywałaby nowych. Wypłata odszkodowania jest zatem krokiem służącym zabezpieczeniu utracie przyszłych przychodów. Ten wydatek bezdyskusyjnie zatem jest wydatkiem, który powinien być zaliczany do kosztów uzyskania przychodów. Podkreślić należy, że zarówno w literaturze, jak i w orzecznictwie, kwestie związane z kwalifikowaniem określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów były i są szeroko rozważane. Przykładowo w wyroku z dnia 1 czerwca 2001 r., sygn. akt I SA/Gd 1694/98, NSA Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku uznał, iż: "Wydatek zalicza się do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli podatnik udowodni fakt poniesienia wydatku i wykaże celowość, racjonalność poniesionych kosztów z punktu widzenia związku przyczynowego pomiędzy poniesionym kosztem a zasadnie oczekiwanym skutkiem w postaci przychodu. Wystarczające jest wykazanie potencjalnej możliwości przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu, a nie bezwzględny związek wydatku z uzyskanym przychodem. istotna jest jednak relacja, że bez danego wydatku spodziewany racjonalnie skutek w postaci przychodu nie mógłby wystąpić."

Artykuł 15 ust. 1 Ustawy CIT w bardzo szeroki ogólny sposób określa jakle wydatki mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodu, uzależniając to jednocześnie od racjonalności i celowości takiego wydatku. Przesłanka poniesienia kosztu w celu uzyskania przychodu odsyła do badania, czy biorąc pod uwagę prawa rządzące gospodarką i występujące w niej prawidłowości, poniesienie określonego kosztu mogło choćby w pośredni sposób przyczynić się do osiągnięcia przychodu lub uniknięcia straty. Odpowiedzi na to pytanie nie dają przepisy ustaw podatkowych: można jej udzielić na podstawie wiedzy i doświadczenia z obszaru rzeczywistości gospodarczej. (por.: B. Brzeziński, H. Filipczyk, Dyrektywa wykładni gospodarczej jako postulat wykładni operatywnej prawa podatkowego, Prawo i podatki, nr 7/2010 z lipca 2010 r.). Biorąc pod uwagę powyższe, odszkodowania mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w dacie ich poniesienia, zgodnie z art. 15 ust. 4d Ustawy CIT. Nie są objęte wyłączeniem, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 22 Ustawy CIT, a wypłata odszkodowania, jak wskazała Spółka wykazuje związek z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą i służy zabezpieczeniu źródła przychodów.

Na zakończenie Spółka chciałaby podkreślić, że mimo dołożenia starań w zakresie wyboru podwykonawcy zdarzają się sytuacje kradzieży, Spółka na takle zdarzenia nie ma wpływu. Spółka nie jest w stanie przewidzieć, że wybrana przez nią firma jest firmą nierzetelną. Wnioskująca dokłada starań, by zweryfikować rzetelność wybieranych przez nią przewoźników, z uwagi jednak na charakter prowadzonej działalności i konieczność szybkiej realizacji zleceń nie jest możliwe uzyskanie oryginałów dokumentów rejestrowych, licencji czy też polis OC.

Spółka chce także zaznaczyć, że takie kradzieże, jakie są przedmiotem niniejszego wniosku nie zdarzają się notorycznie (do tej pory takich wypadków było 3).

Wnioskująca stoi na stanowisku, że kradzież towaru, którego T port Spółka zleca nie jest zdarzeniem, na które Spółka ma wpływ, spowodowane czynnikiem zewnętrznym - nieuczciwością podwykonawcy. W związku z powyższym Spółka nie powinna ponosić negatywnych konsekwencji podatkowych, związanych z brakiem możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłacanych klientom odszkodowań.

W odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kwot wypłacanych jako odszkodowania na rzecz klientów Spółki z tytułu kradzieży towaru będącego przedmiotem T portu. Spółka wskazała, iż T port towarów następowała przez dalszych przewoźników, których Wnioskodawca wyłaniał za pomącą giełdy T portowej lub na skutek kontaktu z potencjalnym przewoźnikiem, który sam zgłaszał Spółce ofertę przewozu.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.; dalej ustawa o p.d.o.p.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów.

Zasadniczo, aby można było zaliczyć poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów, działania podatnika muszą zmierzać w celu uzyskania przychodu i być wyraźnie skierowane na uzyskania tego przychodu. Kosztami podatkowymi będą wiec zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty. Nie oznacza to jednak, że każdy wydatek poniesiony przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej należy uznać za koszt podatkowy gdyż prowadziłoby to w praktyce do przerzucania na finanse państwa całego ryzyka związanego z określonym przedsięwzięciem gospodarczym.

Do grupy wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów ustawodawca zaliczył m.in. - zgodnie z przepisem art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

Jak wynika z powołanego przepisu, w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe nie uwzględniono wszelkich odszkodowań i kar umownych związanych z umowami dostawy towarów lub wykonania robót bądź usług, a wyłącznie kary umowne i odszkodowania z tytułu:

* wad dostarczonych towarów,

* wad wykonanych robót i usług,

* zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad,

* zwłoki w usunięciu wad towarów,

* zwłoki w usunięciu wad wykonywanych robót i usług.

A zatem, skoro wskazane wyłączenie nie obejmuje wydatków związanych z odpowiedzialnością kontraktową z tytułu innego rodzaju uchybień w wykonaniu zobowiązania umownego niż wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, mogą one stanowić koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 tej ustawy, o ile spełniają wszystkie przesłanki określone w tym przepisie.

Dla kwalifikacji prawnej przedmiotowych wydatków kluczowe znaczenie ma ocena ich celowości. A zatem należy zbadać, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, Spółka zachowała należytą staranność i czy zapłata odszkodowania była następstwem zdarzeń niezależnych od Spółki, co wskazywałoby, że szkody powstałe u podmiotów trzecich, na skutek dokonanych wynikają ze zdarzeń, których nie można było przewidzieć i stanowiło element nieuniknionego ryzyka (uwzględniając przy tym zasadność oraz racjonalność działań przedsiębiorcy) związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. A to z kolei przesądza o celowości poniesionego wydatku.

Odnosząc powyższe do wydatków, stanowiących przedmiot niniejszej interpretacji należy stwierdzić, że wymienione we wniosku kategorie kosztów nie mieszczą się w dyspozycji art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o p.d.o.p. Z okoliczności wskazanych w treści wniosku nie wynika również, aby podlegały one wyłączeniu z kategorii kosztów podatkowych na podstawie któregokolwiek z pozostałych punktów art. 16 ust. 1 omawianej ustawy. W związku z powyższym konieczne jest dokonanie oceny, czy zapłacone przez Spółkę odszkodowania poniesione zostały przez Spółkę w sposób celowy.

Jak bowiem wyjaśniono powyżej, nie każdy wydatek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą spełnia przesłankę celowości z art. 15 ust. 1 ustawy. Z uwagi na obiektywny charakter związku przyczynowego istniejącego pomiędzy poniesieniem kosztu uzyskania przychodów z przychodami podatnika lub zachowaniem albo zabezpieczeniem ich źródła, dla kwalifikacji podatkowej odszkodowań/kar umownych płaconych przez Spółkę istotne jest określenie, czy wydatki tego rodzaju należą do standardowych kosztów podmiotów świadczących usługi budowlane i są elementem normalnego ryzyka gospodarczego związanego z prowadzeniem tego rodzaju działalności, czy też stanowią wyłącznie efekt nienależytego (wadliwego, niezgodnego z umową lub obowiązującymi przepisami, pozbawionego cech należytej staranności) zachowania Spółki, niemające związku ze sferą jego przychodów.

W ocenie organu interpretacyjnego., ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki związane z wypłatami odszkodowań są w nieodłącznym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą generującą przychody podatkowe. Służą one zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodów podatkowych, tak aby podtrzymać wizerunek Spółki jako podmiotu rzetelnego, wypełniającego swoje zobowiązania. Z kolei okoliczności zaistniałych zdarzeń, powodujących konieczność zapłaty odszkodowania mieszczą się w zakresie dopuszczalnego ryzyka gospodarczego. Wnioskodawca podnosi bowiem, iż zachowane zostały wszelkie procedury ostrożnościowe obowiązujące w Spółce przy wyborze kontrahentów, biorąc pod uwagę specyfikę branży, w której prowadzona jest działalność gospodarcza. Powyższe okoliczności jako stanowiące element stanu faktycznego, nie mogą podlegać ocenie organu w toku niniejszego postępowania, co skutkuje przyjęciem przez organ jako własnych twierdzeń, iż przesłanka należytego wykonywania zobowiązań w ramach prowadzonej działalności gospodarczej została przez Spółkę spełniona.

W tym miejscu należy jednak wskazać, że niniejsza interpretacja odnosi się tylko do wskazanych przez Spółkę we wniosku zdarzeń i nie odnosi się do innych sytuacji, które nie są w opisie stanu faktycznego zamieszczone. Każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie, w oparciu o konkretne okoliczności faktyczne. Nie można założyć, że w każdej sytuacji koszty związane z wypłatą odszkodowania będą podlegały lub też nie, zaliczeniu do kosztów podatkowych. Jeśli ponoszone koszty postępowania spełniać będą przesłanki ustawowe, dla zaliczenia ich do kosztów podatkowych nie będzie wówczas przeszkód dla takiej ich podatkowej kwalifikacji

A zatem, w sytuacji gdy działania podatnika zmierzają do obrony majątku i zabezpieczenia źródeł przychodu, to koszty te stanowią koszty uzyskania przychodu, przy założeniu, że np.:

* nie występuje ewidentna wina umyślna w działaniach podatnika,

* nie dochodzi do obejścia przepisów prawa,

* nie wynika z działań podatnika niezgodnych z zasadami współżycia społecznego

W analizowanej sytuacji Spółka wskazała na racjonalnie ponoszone koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą i zmierzające do zapewnienia źródeł przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.