IPPB3/423-146/10-2/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 22 marca 2010 r. (data wpływu 25 marca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat za wcześniejsze rozwiązanie umów leasingowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów opłat za wcześniejsze rozwiązanie umów leasingowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka Akcyjna Grupa P. na mocy zawartych umów leasingowych była leasigobiorcą w zakresie leasingu samochodów ciężarowych użytkowanych do świadczenia usług transportu krajowego i międzynarodowego. Dekoniunktura jaka pojawiła się w sektorze usług transportowych na przestrzeni trzech ostatnich lat (przejawiająca się poprzez: brak zleceń, niskie stawki oraz wysokie koszty prowadzenia działalności transportowej) spowodowała zatory płatnicze dotyczące spłat rat leasingowych na rzecz leasingodawcy. Powyższy stan doprowadził do rozwiązania zawartych umów leasingowych, zwrotu przedmiotu leasingu oraz obowiązku uiszczenia przez Spółkę na rzecz leasigodawcy opłat z tytułu wcześniejszego rozwiązania umów leasingowych (opłaty za wcześniejsze rozwiązanie umowy przewidziane były w zawartych umowach leasingowych). Spółka częściowo uregulowała zobowiązania powstałe z tytułu ww. opłat. Spółka zawarła ugodę z leasingodawcą co do kompleksowego rozliczenia wypowiedzianych umów leasingowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Stanowisko Spółki.

W ocenie Spółki wydatki związane z zawartą ugodą pozasądową odnośnie wypowiedzianych umów leasingu operacyjnego stanowią koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 22 w związku z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przedmiotowe wydatki są związane z funkcjonowaniem Spółki i stanowią kontynuację zobowiązań wynikających z zawartych umów leasingowych. Ww. opłaty stanowią wynik zawartych umów zaś zawarcie przedmiotowych umów wygenerowało przychody z tytułu świadczenia usług transportowych. Poprzez zawarcie ww. ugody pozasądowej Spółka zmniejszyła straty ekonomiczne wynikające z istniejącej dekoniunktury oraz zminimalizowała koszty poprzez wcześniejsze rozwiązanie umów. Niezależnie od powyższego zawarcie ww. ugody pozasądowej i ponoszenie kosztów ww. opłat bezspornie wskazuje na cel zabezpieczenia i utrzymania źródła przychodów. Istnieje zatem związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy ponoszeniem wydatków z tytułu przedmiotowych opłat a dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zdaniem Spółki moment powstania ww. kosztu istnieje z chwilą otrzymania stosownego dokumentu od leasingodawcy nie zaś z chwilą faktycznej zapłaty. Wynika to ze stosowania tzw. zasady memoriałowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Interpretacja pojęcia "koszty uzyskania przychodów" zawartego w ww. regulacji prowadzi do wniosku, że podatnik ma prawo zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, wszelkich wydatków, pod warunkiem że:

Oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni. Koszty pośrednio związane z osiąganymi przychodami są to takie koszty, których nie można wprost przypisać do określonych przychodów, ale są racjonalnie uzasadnione jako zmierzające do ich osiągnięcia.

Na podstawie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu:

Przepis ten stanowi katalog zamknięty, dotyczący zdarzeń gospodarczych spowodowanych wadliwością towarów lub robót i usług będących przedmiotem działalności gospodarczej. Wada jest w tym przypadku podstawową przyczyną eliminacji poniesionych wydatków z kosztów podatkowych. Celem tego przepisu jest zatem uniemożliwienie pomniejszenia podstawy opodatkowania o koszty poniesione w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, Spółka zawarła z firmą leasingową umowy leasingu operacyjnego samochodów ciężarowych użytkowanych do świadczenia usług transportu krajowego i międzynarodowego, i rozwiązała je przed upływem okresu leasingu. W związku z tym, Spółka została obciążona na podstawie tej umowy obowiązkiem zapłaty opłat z tytułu wcześniejszego rozwiązania umów leasingowych.

Należy zauważyć, iż sam fakt nie zaliczenia tego rodzaju opłat na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, nie decyduje jeszcze o tym, czy wydatek ten jest kosztem uzyskania przychodów. Wydatek taki musi bowiem spełniać ogólną zasadę zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. winien zostać poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Cel osiągnięcia przychodu podatkowego poprzez rozwiązanie umów leasingowych nie został uzyskany, wręcz przeciwnie, Spółka pozbawiła się możliwości korzystania z przedmiotu leasingu, który był wykorzystywany do działalności gospodarczej przynoszącej przychody podatkowe. Nie można, w przedstawionym stanie faktycznym, zatem uznać, iż zapłata opłaty z tytułu wcześniejszego rozwiązania umów leasingowych została poniesiona w celu osiągnięcia przychodów, albowiem rozwiązanie umów leasingowych żadnego przysporzenia nie przyniesie, nie wygeneruje przychodu. O przysporzeniu można było mówić jedynie, gdy przedmiot leasingu był wykorzystywany w działalności gospodarczej podatnika, tj. leasingowane samochody ciężarowe były używane do świadczenia usług transportu krajowego i międzynarodowego, wtedy bowiem istniał związek ponoszonych kosztów związanych z tymi umowami, a osiąganymi przychodami podatkowymi.

Przedmiotowe opłaty nie zostały również poniesione w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, rozumianym zgodnie ze znaczeniem językowym. Zgodnie z definicją słownikową (internetowy Słownik Języka Polskiego PWN, http://sjp.pwn.pl) "zabezpieczyć", oznacza: zapewnić ochronę przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym, uczynić bezpiecznym, zapewnić utrzymanie się czegoś w dotychczasowym stanie. Natomiast "zachować" tzn. pozostać w posiadaniu czegoś, dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności. Nie uzasadnił tego celu również sam podatnik w złożonym wniosku, ograniczając się jedynie do stwierdzenia, że "zawarcie ugody pozasądowej i ponoszenie kosztów opłat bezspornie wskazuje na cel zabezpieczenia i utrzymania źródła przychodów".

W stanie faktycznym przedstawionym we wniosku zapłacona opłata z tytułu wcześniejszego rozwiązania umów leasingowych w związku z odstąpieniem od umowy leasingu, pomimo, iż dyktowana rachunkiem ekonomicznym, nie przesądza o tym, że jest to działalnie w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Uzasadnieniem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów przedmiotowych opłat nie może być także stwierdzenie Spółki, iż zostały zmniejszone straty ekonomiczne oraz zminimalizowane koszty, albowiem taki cel ponoszenia wydatków, mogących stanowić koszty uzyskania przychodów, nie istnieje. Wydatki mają być ponoszone przez podatników w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W przedmiotowej sprawie brak jest związku ponoszonych opłat z tytułu wcześniejszego rozwiązania umów leasingowych z uzyskaniem przychodów, ponieważ po rozwiązaniu umów przedmiot leasingu nie jest już wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż to podatnik ponosi ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, a zapłacona opłata, jako wynik podjętych przez Spółkę decyzji o odstąpieniu od umowy, stanowi konsekwencję tego ryzyka i nie może być przerzucana na Skarb Państwa poprzez pomniejszanie dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż zapłacona przez Spółkę opłata z tytułu wcześniejszego rozwiązania umów leasingowych nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

Odnosząc się natomiast do pytania nr 2 dotyczącego momentu powstania ww. kosztu, biorąc pod uwagę powyższe uzasadnienie, stwierdzić należy, iż pytanie to jest bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.