IPPB3/423-116/14-5/DP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko #61485; przedstawione we wniosku z dnia 29 stycznia 2014 r. (data wpływu 3 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 kwietnia 2014 r. (data wpływu 17 kwietnia 2014 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 10 kwietnia 2014 r. nr IPPB3/423-116/14-3/DP (doręczone 14 kwietnia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia dochodu w sytuacji sprzedaży akcji własnych spółki akcyjnej - jest prawidłowe.

W dniu 3 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia dochodu w sytuacji sprzedaży akcji własnych spółki akcyjnej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest organizacją pozarządową działającą w formie fundacji. Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, posiadającym siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Fundacja prowadzi działalność w zakresie wspierania rozwoju przedsiębiorczości w Polsce współorganizując sieć centrów rozwijania młodej przedsiębiorczości w ramach których Fundacja wspiera rozwój nowych oraz innowacyjnych przedsięwzięć gospodarczych.

Wnioskodawca rozważa zawiązanie w przyszłości spółki akcyjnej (dalej: "Spółka Akcyjna"). Spółka Akcyjna będzie posiadała siedzibę i zarząd na terytorium Polski. Akcjonariuszami Spółki Akcyjnej obok Wnioskodawcy będą również osoby fizyczne będące polskimi rezydentami podatkowymi (dalej: "Inwestor", "Inwestorzy"), którzy będą wskazywać i wspierać konkretne przedsięwzięcia prowadzone przez Spółkę Akcyjną (dalej: "Start-up").

Inwestorami będą mogły być tylko osoby nie mające doświadczenia biznesowego (inwestycyjnego), tj. studenci uczelni wyższych i absolwenci. Działalność Spółki Akcyjnej oraz funkcjonowanie wydzielonych Start-upów będzie miało na celu przygotowanie Inwestorów do uczestniczenia w przyszłości w obrocie gospodarczym poprzez m.in. edukację w zakresie prawidłowego wypełniania obowiązków publicznoprawnych. Inwestorzy będą obciążeni obowiązkiem dokapitalizowywania wskazanego Start-upa w drodze obejmowania akcji kolejnych emisji, wnoszenia dopłat lub pożyczek do Spółki Akcyjnej. Obowiązki Inwestorów w zakresie wspierania danego Start-upa będą wynikały ze statutu Spółki Akcyjnej oraz umów inwestycyjnych, które Spółka Akcyjna będzie zawierała z Inwestorami zainteresowanymi współfinansowaniem rozwoju Start-upa. Jeżeli charakter działania Start-up będzie wymagał wykonywania przez Inwestorów na rzecz Spółki Akcyjnej pracy osobiście obok ponoszenia nakładów finansowych, Inwestorzy zostaną zatrudnieni przez Spółkę Akcyjną na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub innej umowy o podobnym charakterze.

Każdy Start-up będzie posiadał wydzielone konta księgowe w ramach Spółki Akcyjnej. Przychody i koszty uzyskania przychodu osiągane przez Start-upy będą uwzględniane w zeznaniach CIT-8 składanych przez Spółkę Akcyjną. Wyniki księgowe Słart-upów będą zwiększały wynik kont syntetycznych (tzw. kont księgi głównej) Spółki Akcyjnej. Spółka Akcyjna na tej podstawie będzie określała wysokość zobowiązania podatkowego, będzie składała zeznania CIT-8 oraz ewentualne korekty. Uproszczając, przychody i koszty uzyskania przychodów uzyskane przez Start-upy będą przychodami i kosztami uzyskania przychodów Spółki Akcyjnej.

W momencie, w którym dojdzie do zakończenia konkretnego przedsięwzięcia tj. do likwidacji Start-upu Zarząd Spółki Akcyjnej będzie uprawniony do nabycia akcji Spółki Akcyjnej od Inwestora wspierającego dany, likwidowany Start-up (dalej: Akcje Własne). Nabycie Akcji Własnych nastąpi w trybie art. 362 § 1 pkt 8 w związku z art. 393 pkt 6 ustawy z dnia 18 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, dalej: k.s.h.). Celem nabycia Akcji Własnych będzie przede wszystkim rozliczenie przez Spółkę Akcyjną działalności likwidowanego Start-upa współfinansowanego przez Inwestora, który zamierza wystąpić ze Spółki Akcyjnej w trybie zbycia Akcji Własnych na rzecz Spółki Akcyjnej. Taki Inwestor, w związku z likwidacją Start-upa którego wspierał może nie być już zainteresowany dalszym uczestniczeniem w Spółce Akcyjnej. Nabycie Akcji Własnych będzie prowadziło także do zachowania docelowej struktury akcjonariatu Spółki Akcyjnej, w której to strukturze oprócz Wnioskodawcy akcje będą posiadali inwestorzy wspierający rozwój wyodrębnionych Start-upów. Celem nabycia Akcji Własnych będzie jednocześnie zabezpieczenie źródła przychodu oraz uniemożliwienie tzw. "wrogiego przejęcia" Spółki Akcyjnej przez inwestora zewnętrznego, tj. przez osobę która nie będzie finansowała działalności żadnego ze Start-upów. Nabycie Akcji Własnych przez Spółkę Akcyjną nastąpi na podstawie i w granicach upoważnienia udzielonego przez walne zgromadzenie Spółki Akcyjnej; upoważnienie będzie określało warunki nabycia, w tym:

Nabycie Akcji Własnych będzie spełniało warunki określone w art. 362 § 2 k.s.h. tj. łącznie będą spełnione następujące warunki:

Nabycie przez Spółkę Akcyjną Akcji Własnych od Inwestora nastąpi po cenie odpowiadającej wartości bilansowej Start-upa ustalonej na dzień zakończenia działalności Start-upa, zasady ustalania wysokości wynagrodzenia zostaną określone w uchwale walnego zgromadzenia akcjonariuszy (dalej: "Wynagrodzenie"). Upoważnienie będzie określało, że minimalna wysokość Wynagrodzenia za jedną Akcję Własną będzie odpowiadała wartości nominalnej nabywanej Akcji Własnej, Wynagrodzenie to nie będzie mogło jednak być wyższe niż wartość bilansowa (wynik) danego Start-upu, rozumiana jako nadwyżka aktywów nad wartością zobowiązań Start-upu.

W przyszłości, dojdzie do likwidacji Start-upa (dalej: Start-up II), którego wartość bilansowa będzie wyższa od wartości emisyjnej akcji Spółki Akcyjnej (dalej: Akcje Własne II), które będzie posiadał Inwestor, który wskaże i będzie wspierał działalność Start-upa II (dalej: Inwestor II). Na podstawie Upoważnienia Spółka Akcyjna odkupi Akcje Własne II od Inwestora II. Wysokość Wynagrodzenia z tytułu odkupu Akcji Własnych II zostanie ustalona w oparciu o Upoważnienie, tj. w wysokości odpowiadającej wartości bilansowej Start-upa II, który zostanie ustalony na dzień likwidacji Start-upa II.

Następnie, Spółka Akcyjna sprzeda Akcje Własne II osobom zainteresowanym nabyciem akcji Spółki Akcyjnej, tj. nowym inwestorom, którzy będą zainteresowani współfinansowaniem wskazanego nowego przedsięwzięcia w ramach Spółki Akcyjnej #61485; nowego Start-upa (dalej: Nowi Inwestorzy, Nowy Inwestor). Spółka Akcyjna sprzeda Akcje Własne II za cenę odpowiadającą wartości emisyjnej Akcji Własnych II. Szczegółowe zasady wykupu Akcji Własnych II, a następnie ich dalszej odsprzedaży zostaną wskazane w regulaminach określonych przez Spółkę Akcyjną.

Krańcowo, wyłącznie w celu lepszego zobrazowania zdarzenia przyszłego wskazanego powyżej, które nie stanowi zdarzenia hipotecznego lub alternatywnego, Wnioskodawca przedstawia przykład rozliczenia wyżej przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego transakcji nabycia oraz późniejszej sprzedaży Akcji Własnych II przez Spółkę Akcyjną w związku z likwidacją Start-upa II. Założenia: cena emisyjna 1 Akcji Własnej II wynosi 250 zł; wartość emisyjna 10 posiadanych przez Inwestora Akcji Własnych I wynosi 2.500 zł; wartość nominalna akcji wynosi 1 zł; wartość bilansowa likwidowanego Start-upa wynosi 3.000 zł. Inwestor II posiada 10 akcji Spółki Akcyjnej. Opis rozliczenia: na dzień zakończenia działalności Start-upa II, Zarząd Spółki Akcyjnej przedstawia Inwestorowi II ofertę zakupu posiadanych przez Inwestora II 10 akcji Spółki Akcyjnej. Wynagrodzenie zostanie ustalone w wysokości odpowiadającej wartości bilansowej (wynikowi finansowemu) Start-upa II. Wartość bilansowa (wynik finansowy) Start-upa pozwala na wypłatę występującemu ze Spółki Akcyjnej Inwestorowi II Wynagrodzenia w wysokości 3.000 zł. Spółka Akcyjna nabędzie Akcje Własne II za łączną cenę 3.000 zł. Następnie, Spółka Akcyjna odsprzeda Akcje Własne II na rzecz Nowych Inwestorów po cenie emisyjnej Akcji Własnych II tj. 250 zł za 1 Akcje Własną II. W rezultacie wystąpi strata w Spółce Akcyjnej na sprzedaży Akcji Własnych II w wysokości 500 zł (2.500 zł - 3.000 zł).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółka Akcyjna ustalając dochód z tytułu sprzedaży Akcji Własnych II powinna uwzględnić koszt uzyskania przychodu w wysokości odpowiadającej całości Wynagrodzenia wypłaconego na rzecz Inwestora II z tytułu nabycia przez Spółkę Akcyjną Akcji Własnych II.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez Spółkę Akcyjną na nabycie Akcji Własnych II (tekst jedn.: Wynagrodzenie) od Inwestora II w przypadku sprzedaży Akcji Własnych II przez Spółkę Akcyjną na rzecz Nowych Inwestorów będą stanowiły w całości koszt uzyskania przychodu pomniejszający przychód podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy o CIT nawet jeżeli w takiej sytuacji wystąpi po stronie Spółki Akcyjnej strata wynikająca z rozliczenia danej transakcji

Kosztem podatkowym będą wydatki poniesione przez Spółkę na nabycie akcji nawet jeżeli wartość nabycia akcji będzie wyższa od jej wartości rynkowej gdyż podstawę ustalenia wartości zakupu akcji będą warunkowały wyniki finansowe Start-up. W takiej bowiem sytuacji podstawę ustalenia wartości odkupu Akcji Własnych II od Inwestora II przez Spółkę Akcyjną będzie warunkowała uchwała zgromadzenia Wspólników znana wszystkim Inwestorom w tym Inwestorowi II od chwili przystąpienia do Spółki Akcyjnej. Podstawa ustalenia wartości odkupu akcji przez Spółkę Akcyjna będzie zatem znana Inwestorom na dzień przystąpienia Inwestorów do Spółki Akcyjnej, natomiast warunki określenia wartości odkupu obiektywne dla wszystkich potencjalnych Inwestorów. Wystąpienie straty lub zysku na obrocie odkupionymi papierami wartościowymi będzie wynikało z czynników obiektywnych i będzie powiązane z bieżącymi wynikami (wartością bilansową) danych Start-upów.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 Ustawy o CIT, dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

W myśl art. 15 ust. 1 Ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT. Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów. Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT. Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Jak wynika z ww. przepisów, wydatki na objęcie lub nabycie m.in. akcji nie podlegają zaliczeniu w koszty uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, lecz dopiero w momencie ustalania dochodu z ich odpłatnego zbycia. Nabycie Akcji Własnych II przez Spółkę Akcyjnej w celu ich dalszej sprzedaży nie wywołuje zatem żadnych skutków w podatku CIT. Spółka Akcyjna powinna dopiero w dacie sprzedaży Akcji Własnych II rozpoznać przychód w wysokości odpowiadającej cenie wyrażonej w umowie. Powinna też w dacie sprzedaży Akcji Własnych II uwzględnić koszt uzyskania tego przychodu w wysokości odpowiadającej wydatkom poniesionym na nabycie Akcji Własnych II. Kosztem uzyskania przychodu będą wszystkie wydatki związane z nabyciem Akcji Własnych II na zasadzie współmierności kosztu do przychodu. Zatem, w myśl Ustawy o CIT powstały dochód lub stratę na sprzedaży nabytych Akcji Własnych II należy uwzględnić w rachunku podatkowym oraz zeznaniu rocznym CIT.

Wskazać należy, że przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy o CIT nie różnicuje skutków podatkowych sprzedaży "akcji własnych" oraz "akcji obcych". Wydatki na nabycie Akcji Własnych jak również wydatki poniesione na nabycie innych papierów wartościowych wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy o CIT podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w momencie ustalania dochodu lub straty z ich zbycia. Użycie przez ustawodawcę określenia wydatki na nabycie #61485; oznacza, że do kosztów zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie m.in. akcji, bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie tych akcji w tym także wydatki na nabycie Akcji Własnych II. Do tych kosztów zaliczyć należy cenę akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (np. podatek od czynności cywilnoprawnych).

Należy jednocześnie stwierdzić, iż przepisy prawa podatkowego nie ograniczają prawa do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na nabycie sprzedawanych akcji, mimo iż przewyższają one osiągnięty z ich sprzedaży przychód. Dotyczy to również opisanej przez Wnioskodawcę sytuacji, w której Spółka Akcyjna nabywa Akcje Własne II w celu ich sprzedaży, także w sytuacji gdy cena zakupu Akcji Własnych II przewyższa cenę ich sprzedaży, w związku z czym Spółka na tego typu transakcjach może ponieść stratę. Tym samym, w przypadku sprzedaży Akcji Własnych II, nabytych po cenie wyższej niż cena sprzedaży Spółka ma prawo do uznania za koszty podatkowe wydatków na zakup Akcji Własnych II, przy jednoczesnym wykazaniu przychodów ze sprzedaży tych Akcji Własnych II. Takie rozliczenie podatkowe może prowadzić w efekcie do powstania straty, o której mowa w powołanym na wstępie art. 7 ust. 2 Ustawy o CIT.

Reasumując, wydatki poniesione przez Spółkę na zakup Akcji Własnych II stanowić będą koszt uzyskania przychodu, w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 Ustawy o CIT, w dacie sprzedaży Akcji Własnych II, nawet jeżeli w wyniku danej transakcji wystąpi strata. Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych.

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPB4/423-467/11-2/ŁM, 28 lutego 2012 r.):

"Wobec powyższego, należy stwierdzić, iż przepisy prawa podatkowego nie ograniczają prawa do zaliczenia kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na nabycie sprzedawanych akcji, mimo iż przewyższają one osiągnięty z ich sprzedaży przychód. Dotyczy to również opisanej przez Spółkę sytuacji, w której nabywa Ona własne akcje w celu ich odsprzedaży pracownikom, przy czym cena zakupu akcji przewyższa cenę ich sprzedaży, w związku z czym Spółka na tych transakcjach ponosi stratę.

Tym samym, w przypadku sprzedaży akcji własnych, nabytych po cenie wyższej niż cena sprzedaży Spółka ma prawo do uznania za koszty podatkowe wydatki na zakup akcji, przy jednoczesnym wykazaniu przychodów ze sprzedaży tych akcji. Takie rozliczenie podatkowe prowadzi w efekcie do powstania straty, o której mowa w powołanym na wstępie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, wydatki poniesione przez Spółkę na zakup akcji własnych stanowić będą koszty uzyskania przychodu, w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w dacie ich sprzedaży pracownikom."

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPB3-423-184/09-2/DS, 26 maja 2009 r.):

"Reasumując, koszt nabycia akcji własnych od byłych pracowników będzie dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w momencie sprzedaży tych akcji, natomiast jego wysokość stanowić będą wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące ich nabycie".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej przez Spółkę oceny swego stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr z 2012 poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.