IPPB3/423-116/13-2/PK1

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 16 maja 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB3/423-116/13-2/PK1

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 20 lutego 2013 r. (data wpływu 25 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* wydatków poniesionych w związku z wprowadzeniem na giełdę akcji istniejących (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) - jest prawidłowe,

* wydatki poniesione na wynagrodzenie brokera inwestycyjnego w części prowizyjnej dotyczącej emisji akcji nowych (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) - jest nieprawidłowe,

* wydatków poniesionych na emisję nowych akcji, bez poniesienia których nie byłoby możliwe podniesienia kapitału zakładowego (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie wydatków poniesionych w związku z emisją na giełdzie akcji już istniejących oraz akcji nowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka) jest spółką akcyjną i polskim rezydentem podatkowym. Spółka jest jednostką dominującą grupy kapitałowej (dalej: "Grupa") posiada między innymi udziały w spółkach celowych (dalej: "SPV"), a także w spółkach świadczących usługi wsparcia dla wspomnianych spółek celowych. SPV realizują inwestycje deweloperskie polegające na budowie i sprzedaży mieszkań i lokali usługowych, a także na realizacji inwestycji biurowych. Działalność Spółki skupia się przede wszystkim na pozyskiwaniu nowych źródeł finansowania oraz na organizacji wspomnianego procesu finansowania dla spółek z Grupy. Dodatkowo, Spółka osiąga przychody z opłat licencyjnych za odpłatne udostępnienie znaku towarowego dla SPV z Grupy.

W 2009 r. Spółka, chcąc poszerzyć skalę swojej działalności i umocnić swoją pozycję na rynku a także zwiększyć swoje możliwości w zakresie pozyskiwania finansowania, a co za tym idzie zwiększenia przychodów, zaczęła rozważać wejście na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie (dalej: "GPW"). Jednakże, ze względu na kryzys finansowy ówcześnie panujący na rynkach kapitałowych Spółka początkowo rozważała jedynie wprowadzenie swoich istniejących akcji (dalej: "Akcje istniejące") bez emitowania nowych akcji (takie wejście na giełdę nazywane jest z angielskiego technical listing). Głównym celem planowanego technical listing był wzrost rozpoznawalności marki Wnioskodawcy zarówno wśród potencjalnych klientów, jak i wśród inwestorów, Notowanie na GPW miało się przełożyć na wzrost zaufania klientów, a w konsekwencji na wzrost sprzedaży budowanych przez Grupę lokali. Dla samej Spółki miało to oznaczać wzrost przychodów z tytułu opłat licencyjnych a także przychodów z aranżacji finansowania. Dodatkowo, technical listing na GPW, poprzez zwiększenie transparentności Spółki jak i całej Grupy, miał ułatwić pozyskiwanie przez Spółkę finansowania zarówno ze strony banków, jak i potencjalnych inwestorów kapitałowych.

W celu przeprowadzenia wspomnianego wyżej technical listing niezbędne okazało się sporządzenie prospektu emisyjnego. W związku z tym, Spółka zawarła z firmą prawniczą umowę na pomoc przy sporządzeniu wspomnianego prospektu oraz poniosła koszty tej pomocy. Ponadto, Spółka poniosła szereg różnych innych kosztów związanych z przygotowaniem technical listing:

* koszty tłumaczenia rozdziałów prospektu przygotowanych na potrzeby technical listing,

* koszty audytu sprawozdań finansowych na potrzeby przygotowania prospektu,

* koszty wyceny Spółki,

* koszty pozostałych usług doradczych związanych z procesem technical listing i sporządzeniem prospektu w zakresie wprowadzenia Akcji istniejących,

* opłaty giełdowe związane z wprowadzeniem do obrotu Akcji istniejących; (dalej: "koszty związane z wprowadzeniem na GPW Akcji istniejących")

Dodatkowo, w celu uzyskania wsparcia w procesie przeprowadzenia technical listing na GPW Spółka zawarła z brokerem inwestycyjnym umowę o organizację procesu wprowadzenia akcji Spółki na GPW. Umowa ta zawierała w sobie wynagrodzenie stałe dotyczące wsparcia w zakresie technical listing. Umowa zawierała również opcjonalnie, na wypadek podjęcia przez Spółkę decyzji o emisji akcji innych niż Akcje istniejące, element prowizyjny, uzależniony od wartości akcji Spółki sprzedanych za pośrednictwem brokera inwestorom zewnętrznym. Prowizyjny charakter wynagrodzenia brokera (uzależniony od wielkości akcji sprzedanych inwestorom zewnętrznym) miał na celu zmotywowanie go do wprowadzenia nowych akcji - w przypadku gdyby Spółka zdecydowała się jednak na nową emisję akcji na GPW - na możliwie jak najkorzystniejszych dla Spółki warunkach.

W 2010 r. nastąpiła poprawa koniunktury gospodarczej i ożywienie na rynkach kapitałowych. Chcąc wykorzystać ten moment ożywienia i widząc w nim szansę na pozyskanie dodatkowego kapitału pochodzącego od inwestorów z GPW Wnioskodawca dokonał oferty publicznej (dalej: "Oferta publiczna") na GPW, która objęła akcje wyemitowane w związku z nią (dalej: "Akcje nowe"). Oprócz tego, tak jak to oryginalnie planowano, do obrotu na GPW dopuszczone i wprowadzone zostały Akcje istniejące Wnioskodawcy.

Oferta publiczna Akcji nowych na GPW wymagała poniesienia przez Wnioskodawcę dodatkowych kosztów:

* koszty przygotowania i tłumaczeń rozdziału prospektu poświęconego Akcjom nowym;

* koszty podwyższenia kapitału Spółki (opłaty notarialne i podatek od czynności cywilnoprawnych);

* opłaty za złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu na GPW i z tytułu rejestracji dotyczące Akcji nowych;

* koszty promocji Oferty publicznej (w tym koszty konferencji prasowej, koszty korespondencji do inwestorów) oraz koszty druku i dystrybucji prospektu. (dalej: "koszty związane z Ofertą publiczną Akcji nowych")

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1.

Czy Wnioskodawca mógł zaliczyć koszty w całości związane z wprowadzeniem na GPW Akcji istniejących do kosztów uzyskania przychodów.

2.

Czy Wnioskodawca mógł zaliczyć koszty wynagrodzenia brokera inwestycyjnego - w części prowizyjnej dotyczącej emisji Akcji nowych do kosztów uzyskania przychodów.

3.

Czy Wnioskodawca słusznie zaliczył do kosztów niestanowiących uzyskania przychodów, koszty związane z Ofertą publiczną Akcji nowych, bez poniesienia których nie byłoby możliwe podwyższenie kapitału.

Stanowisko Wnioskodawcy

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawcy koszty, o których mowa w pytaniu 1, w całości powinny być traktowane jako koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są "koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...)".

W katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodu zamieszczonym w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT nie wymieniono wskazanych przez Wnioskodawcę wydatków związanych zarówno z dopuszczeniem i wprowadzeniem na GPW Akcji istniejących. W związku z tym w zakresie możliwości zaliczenia przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów należy sprawdzić, czy zostały one poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zarachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Należy zauważyć, że dopuszczenie i wprowadzenie na GPW Akcji istniejących, jak i dokonanie emisji w ramach Oferty publicznej Akcji nowych miało wpływ na osiąganie przez Wnioskodawcę przychodów. Należy wskazać, iż wejście na GPW wiąże się ze wzrostem prestiżu i wiarygodności. Uzyskanie statusu spółki publicznej wiąże się z korzystnym postrzeganiem Wnioskodawcy jako rzetelnego podmiotu, co w branży deweloperskiej ma bardzo istotne znaczenie, W związku z tym wejście na GPW zwiększyło szanse Wnioskodawcy na pozyskanie nowych projektów i rozszerzenie prowadzonej przez siebie działalności, w skutek czego przyczyniło się pośrednio do utrzymania bądź wzrostu (w zależności od koniunktury) osiąganych przez niego przychodów, możliwości negocjacji korzystniejszych kontraktów i uzyskiwania finansowania zewnętrznego na bardziej preferencyjnych warunkach.

Należy ponadto wskazać, iż wejściu na GPW towarzyszyło pewne zainteresowanie medialne, co w połączeniu z wydatkami promocyjnymi związanymi z emisją publiczną akcji poniesionymi przez Wnioskodawcę przyczyniło się do wzrostu znajomości i rozpoznawalności Spółki i Grupy w społeczeństwie i ułatwiło jej zdobycie nowych klientów, a tym samym zwiększenie osiąganych przez Spółkę przychodów (z tytułu opłat licencyjnych czy aranżacji finansowania)

Należy również wskazać, iż z chwilą wejścia na GPW przed Wnioskodawcą otworzyły się nowe możliwości pozyskiwania finansowania. Wejście na GPW jest gwarancją wysokiej transparentności Spółki jak i całej Grupy, co znacznie ułatwia pozyskanie nowych źródeł finansowania - zarówno dłużnego (w postaci kredytów bankowych), jak i kapitałowego (Wnioskodawca ma możliwość oferowania kolejnych emisji akcji). Mając na uwadze wysoką kapitałochłonność inwestycji w branży nieruchomościowej wzrost dostępności źródeł finansowania należy uznać za działanie mające na celu zabezpieczenie nie tylko rozwoju Spółki, ale w istocie jej bieżącego działania.

Reasumując powyższe Wnioskodawca wskazuje, iż dzięki wprowadzeniu na GPW Akcji istniejących oraz poprzez dokonaną Ofertę publiczną Akcji nowych zyskał:

* wzrost prestiżu i renomy jaki wiąże się z pozyskaniem statusu spółki publicznej,

* wzrost rozpoznawalności marki Spółki w społeczeństwie, przekładający się na większe zaufanie klientów i w konsekwencji na wzrost osiąganej przez Spółkę i Grupę sprzedaży,

* wzrost transparentności Spółki, ułatwiający jej dostęp do źrodeł finansowania (zarówno dłużnego jak i kapitałowego).

Bezsprzecznym więc jest fakt, iż zarówno wprowadzenie na GPW Akcji istniejących, jak i podniesienie kapitału i dokonanie Oferty publicznej Akcji nowych przyczyniło się do uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia przychodów Wnioskodawcy.

W tym miejscu należy wskazać, ze zgodnie z art. 7 ust. 2 Ustawy CIT "dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym, jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą" Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 4 pkt 4 Ustawy CIT z przychodów podatkowych wyłączone zostały przychody otrzymane "na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (...)". W uchwale z 24 stycznia 2011 r., sygn. II FPS 6/10 (dalej "Uchwała") skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazał, że skoro dochody otrzymane ze względu na podwyższenie kapitału zakładowego nie są przychodem podatkowym na gruncie art. 12 ust. 4 pkt 4 Ustawy CIT, wydatki poniesione na jego dokonanie nie mogą być również kosztem uzyskania przychodu na podstawie art. 7 ust. 2 Ustawy CIT Wydający Uchwałę skład siedmiu sędziów NSA doprecyzował równocześnie, że "wydatki związane z nabyciem usług w celu emisji akcji należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Są one typowymi kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu" zaś "tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów (...)". Skład siedmiu sędziów NSA wskazał również, że do tej ostatniej grupy wydatków nalezą "opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych"

Interpretując powyższe stwierdzenia Uchwały należy jednak pamiętać o specyficznej sytuacji Spółki polegającej na tym, iż pierwotnie planowała ona jedynie technical listing Akcji istniejących a dopiero później, zachęcona poprawą koniunktury na rynku kapitałowym, zdecydowała się na Ofertę publiczną Akcji nowych

W związku z tym prospekt emisyjny oryginalnie nie służył dokonaniu emisji Akcji nowych i zawierał tylko informacje niezbędne do dokonania technical listing, polegającego na wprowadzeniu do obrotu Akcji istniejących, bez dokonywania podwyższenia kapitału zakładowego. Dopiero później został on rozbudowany o dodatkowy rozdział poświęcony Ofercie publicznej Akcji nowych (co wiązało się z podwyższeniem kapitału). Zdaniem Wnioskodawcy wszystkie koszty związane z wprowadzeniem na GWP Akcji istniejących nie są wydatkami związanymi z emisją Akcji nowych, bez poniesienia których podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego nie byłoby możliwe, Zaliczenie ich więc przez Wnioskodawcę do kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodu byłoby więc nieprawidłowe. Jak to bowiem dowiedziono powyżej - są to koszty pośrednie, związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą, przyczyniające się do wzrostu lub zapewnienia podlegających opodatkowaniu źródeł przychodów Wnioskodawcy. W dotyczącym rozliczania w kosztach uzyskania przychodów wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego wyroku z 24 marca 2011 r., sygn. II FSK 240/11 NSA wskazał wprost, że do wydatków stanowiących koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej i w związku z tym podlegających zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu należą "wydatki związane z wyceną udziałów, sporządzeniem pisemnego sprawozdania dotyczącego tej wyceny, badaniem sprawozdania przez biegłego rewidenta, opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, jako odpowiadające wymienionym w uchwale kosztom doradztwa inwestycyjnego, pomocy prawnej, usług audytorskich, usług i pośrednictwa firmy inwestycyjnej, usług marketingowych i poligraficznych, wycen i tłumaczeń", Wszystkie przedstawione powyżej wydatki powinny więc zgodnie z powołanym wyrokiem NSA zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w dniu, w którym zostały ujęte w księgach rachunkowych.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawcy koszty wynagrodzenia brokera inwestycyjnego, o których mowa w pytaniu 2 (w części prowizyjnej dotyczącej emisji Akcji nowych) w całości powinny być traktowane jako koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 Ustawy CIT kosztami uzyskania przychodów są "koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...)".

W katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodu zamieszczonym w art. 16 ust. 1 Ustawy CIT nie wymieniono wskazanych przez Wnioskodawcę wydatków związanych zarówno z dopuszczeniem i wprowadzeniem na GPW Akcji istniejących, jak również podwyższeniem kapitału zakładowego i emisją w ramach Oferty publicznej Akcji nowych.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 7 ust. 2 Ustawy CIT "dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą". Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 4 pkt 4 Ustawy CIT z przychodów podatkowych wyłączone zostały przychody otrzymane ",na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (...)". Jak wskazane zostało w odniesieniu do pytania nr 1, w Uchwale skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazał, że skoro dochody otrzymane ze względu na podwyższenie kapitału zakładowego nie są przychodem podatkowym na gruncie art. 12 ust. 4 pkt 4 Ustawy CIT, wydatki poniesione na jego dokonanie nie mogą być również kosztem uzyskania przychodu na podstawie art. 7 ust. 2 Ustawy CIT. Wydający Uchwałę skład siedmiu sędziów NSA doprecyzował równocześnie, że,"wydatki związane z nabyciem usług w celu emisji akcji należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Są one typowymi kosztami pośrednimi związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą, której efekty podlegają opodatkowaniu" zaś "tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów (...)". Skład siedmiu sędziów NSA wskazał również, że do tej ostatniej grupy wydatków należą "opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a w przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszone w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzenia, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych".

Interpretując powyższe stwierdzenia Uchwały należy wziąć pod uwagę, iż koszty wynagrodzenia brokera inwestycyjnego w części prowizyjnej nie były kosztami, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez Spółkę kapitału zakładowego. Prowizja miała czynnik motywujący brokera do uzyskania jak najwyższej ceny akcji i w konsekwencji do pozyskania maksymalnych środków finansowych, które pozwoliłyby na rozwój Grupy i w konsekwencji zwiększenie przychodów Spółki. W dotyczącym rozliczania w kosztach uzyskania przychodów wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego wyroku z 24 marca 2011 r., sygn. II FSK 240/11, NSA wskazał wprost, że do wydatków stanowiących koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej i w związku z tym podlegających zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu należą,"wydatki związane wyceną udziałów, sporządzeniem pisemnego sprawozdania dotyczącego tej wyceny, badaniem sprawozdania przez biegłego rewidenta, opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, jako odpowiadające wymienionym w uchwale kosztom doradztwa inwestycyjnego, pomocy prawnej, usług audytorskich, usług i pośrednictwa firmy inwestycyjnej, usług marketingowych i poligraficznych, wycen i tłumaczeń". Przedstawione w pytaniu nr 2 koszty wynagrodzenia brokera inwestycyjnego powinny więc zgodnie z powołanym wyrokiem NSA zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu w dniu, w którym zostały ujęte w księgach rachunkowych.

Ad 3.

Zdaniem Wnioskodawcy koszty, o których mowa w pytaniu 3, w całości powinny być traktowane jako koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 7 ust. 3 pkt 1 i 3 Ustawy CIT przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się: "przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku" oraz ",kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w pkt 1 i 2, przy czym w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład uwzględnia się koszty uzyskania przychodów wymienionych w art. 21, jeżeli przychody te zostały uwzględnione przez podatnika przy ustalaniu dochodu przypadającego na zagraniczny zakład"

Jak wskazano w stanowisku Wnioskodawcy dotyczącym poprzednich pytań, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 Ustawy CIT z przychodów podatkowych wyłączone zostały przychody otrzymane "na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (...)".

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wydatki bezpośrednio związane z utworzeniem lub powiększeniem kapitału zakładowego nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu. W odróżnieniu od wydatków, których dotyczy pytanie nr 1, koszty związane z Ofertą publiczną Akcji nowych są tego rodzaju wydatkami - ich poniesienie było niezbędne w celu dokonania podwyższenia kapitału zakładowego Wnioskodawcy.

Wnioski powyższe są zbieżne z tezą Uchwały, w której wskazane zostało, że ",tylko wydatki związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie przez spółkę akcyjną kapitału zakładowego, nie są kosztami uzyskania przychodów (...)".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe w zakresie pytanie pierwszego oraz trzeciego. Odnośnie natomiast stanowiska przedłożonego w ramach pytania drugiego organ po przeprowadzeniu oceny prawnej stwierdza jego nieprawidłowość.

W niniejszej sprawie rozpoznaniu organu poddane zostało zdarzenie związane z możliwością zaliczenia w poczet kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z wprowadzeniem do obrotu giełdowego akcji. Przedmiotowe zagadnienie zostało przez Wnioskodawcę podzielone w istocie na dwie odrębne kwestie różnicowane charakterem wprowadzanych do obrotu akcji, tj. na wprowadzenie akcji już istniejących, a zatem nie związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki oraz akcji nowych, których emisja prowadzi do takiego podwyższenia. Powyższe rozróżnienie, na co zresztą zwraca uwagę Wnioskodawca ma istotne znaczenia dla kwalifikowania wydatków opisanych w przedłożonym stanie faktycznym do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.., dalej "ustawa o CIT").

Należy mieć bowiem na uwadze, iż zagadnienie związane z wprowadzeniem akcji na giełdę, w sytuacji, gdy prowadzi to do podwyższenia kapitału zakładowego rozstrzygane musi być w oparciu o przepisy art. 7 ust. 1 i 2, art. 12 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Oznacza to, iż wydatki, które związane są z przysporzeniami majątkowymi definiowanymi przez ustawodawcę jako nie generujące przychodu podatkowego (tekst jedn.: wydatkami związanymi z podwyższeniem kapitału zakładowego) nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Wynika to z neutralności opodatkowania zdarzeń, które nie generują przychodów podatkowych. Jeśli bowiem zdarzenia takie, jak choćby te związane z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki, nie wpływają na przychód podatkowy, to tym samym nie mogą wpływać na zmniejszenie podstawy opodatkowania. Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o CIT przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty, w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Dochodem natomiast jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. W konsekwencji, z brzmienia powyższych przepisów wynika, iż podstawą opodatkowania jest dochód rozumiany jako suma przychodów pomniejszona o koszty ich uzyskania. Przy określeniu podstawy opodatkowania konieczne jest zatem właściwe ustalenie przychodów podatkowych tak, ażeby na ich podstawie określić koszty ich uzyskania. W niniejszej sprawie przepisem wyłączającym pewną kategorię przysporzeń z przychodów podatkowych jest art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT, zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela. Całokształt wskazanych regulacji zakreśla zatem generalna zasadę, iż wydatki poniesione na podwyższenie kapitału zakładowego w spółce, z uwagi na fakt, iż samo podwyższenie nie generuje przychodu podatkowego nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Należy mieć bowiem na uwadze, iż legalna definicja kosztów podatkowych stanowi, iż są to koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenie ich źródła, z wyjątkiem kosztów wymienionych w katalogu wyłączeń określonym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT. Ta celowość poniesienia wydatku zakłada zatem, iż kluczowym elementów definiującym koszt podatkowy jest jego związek z przychodem, w przypadku zaś braku takiego związku, wydatek choć ekonomicznie poniesiony, nie stanowi pod kątem podatkowym wydatku pomniejszającego podstawę opodatkowania. Podkreślić należy, iż brak związku z przychodem może mieć charakter "normatywny", a zatem wprost wynikający z ustawy podatkowej. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku wydatków związanych z emisją akcji, która prowadzi w rezultacie do podwyższenia kapitału zakładowego. Ustawodawca poprzez powołane powyżej uregulowania wyłączył możliwość pomniejszania podstawy opodatkowania o takie wydatki. Niemniej jednak z uwagi na charakter regulacji podatkowych, które cechują się ścisłą określonością podstaw prowadzących do nakładania na podatników obciążeń podatkowych, a z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku braku normatywnych podstaw do uznania określonych wydatków za koszty uzyskania przychodów pomniejszających przychód podatkowy, stwierdzić należy, iż przy zastosowaniu wykładni a contrario wydatki, które nie są związane z podwyższeniem kapitału zakładowego mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów pod warunkiem spełnienia przesłanek ogólnych zakreślonych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Powyższa konstatacja prowadzi zatem do wniosku, iż wydatki związane z wprowadzeniem do obrotu giełdowego akcji już istniejących, a zatem nie prowadzące do podwyższenia kapitału zakładowego spółki mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. W ocenie organu interpretacyjnego spełniają one bowiem przesłanki zakreślone w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. W szczególności nie budzi zastrzeżeń organu celowość poniesienia tychże wydatków, która nakierowana jest na przychód podatkowy. Nie jest to przychód wynikający bezpośrednio z poniesionych kosztów, niemniej wpływa pośrednio na jego wielkość poprzez pozyskanie środków pieniężnych, które zwiększą możliwość rozszerzenia opodatkowanej działalności gospodarczej, a tym samym zwiększą przychód podatkowy. Bez znaczenia, w ocenie organu, jest okoliczność, iż poczynione wydatki związane z wprowadzeniem akcji istniejących na giełdę papierów wartościowych będą następnie "pożytkowane" na działania związane z emisją nowych akcji i tym samym podwyższeniem jej kapitału zakładowego. Należy mieć bowiem na uwadze, iż pierwotnym zamiarem spółki było dokonanie jedynie wprowadzenia swoich istniejących akcji do obrotu giełdowego, nie zaś akcji nowych. Zamiar podatnika, rozstrzygany pod kątem celowości poniesionego wydatku musi być natomiast badany w momencie jego poniesienia. W sytuacji zatem, gdy Spółka poniosła wydatki umożliwiające przeprowadzenie jedynie "technical listing", to tym samym wydatki te winny być oceniane jako poniesione w celu wprowadzenia akcji do obrotu giełdowego nie skutkującego podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki. W momencie ich poniesienia Spółka obejmowała bowiem zamiarem jedynie czynność związaną z technical liting. Reasumując, podnieść należy, iż wydatki poniesione na wprowadzenie akcji istniejących stanowią koszty uzyskania przychodów, albowiem nie podlegają pod regulację zawartą w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT, co oznacza, iż ich charakter oceniany jest jedynie pod kątem przesłanek zakreślonych w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, które w niniejszej sprawie wystąpiły.

Oceniając natomiast zasadność stanowiska Podatnika w zakresie pytania drugiego oraz trzeciego, należy wskazać, iż powyższe wydatki podlegają co do zasady pod uregulowanie zawarte w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT, albowiem związane są z emisją akcji nowych, co wiąże się z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki. Nie oznacza to jednak, iż możliwy jest w powyższym zakresie jakikolwiek "automatyzm" przy kwalifikowaniu tego typu wydatków. Należy mieć bowiem na uwadze, iż kwestia ta jako powodująca szereg wątpliwości interpretacyjnych została rozstrzygnięta w orzecznictwie sądowym. W tym przede wszystkim w powołanej przez Podatnika uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 stycznia 2011 r., sygn. akt II FPS 6/10. Oczywiste przy tym jest, iż powołana uchwała nie stanowi źródła prawa powszechnie obowiązującego i tym samym nie stanowi ona podstawy rozstrzygnięcia organu, niemniej jednak mając na uwadze zasadę pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa nie może ona pozostawać bez żadnego wpływu na wynik wykładni dokonywany w ramach niniejszego postępowania. Tym samym, organ uwzględniając powyższą uchwałę, zobowiązany jest dokonać oceny prawnej w zgodzie z kierunkiem wykładni zaprezentowanym przez Sąd. W powyższym judykacie Sąd, przesądzając zasadność stosowania art. 12 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 7 ust. 1 i 2 ustawy o CIT wskazał w sposób wyraźny, iż o kwalifikacji danych wydatków jako kosztów uzyskania przychodów przesądza ich charakter. Oznacza to, iż wydatkami wyłączonymi z podstawy opodatkowania mogą być jedynie koszty bezpośrednio związane z emisją nowych akcji, bez których nie jest możliwe podwyższenie kapitału zakładowego spółki. To właśnie bezpośredni charakter wydatków przesądza o zastosowaniu w odniesieniu do wydatków związanych z emisją akcji dyspozycji art. 12 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Natomiast charakter pośredni wydatków nakazuje ich kwalifikowanie jednie przez pryzmat ogólnych przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Sąd administracyjny w przytoczonym orzeczeniu powołał również przykładowy katalog takich wydatków, stwierdzając, iż zaliczyć do nich należy; opłaty notarialne, sądowe, podatek od czynności cywilnoprawnych, a przypadku podwyższenia kapitału w drodze emisji akcji będących przedmiotem oferty publicznej objętych prospektem emisyjnym dodatkowo ponoszono w związku z tym opłaty giełdowe, koszty druku dokumentów akcyjnych, koszty sporządzania, drukowania oraz dystrybucji prospektu emisyjnego lub jego skróconej wersji oraz koszty oferowania papierów wartościowych. Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, iż wskazane we wniosku wydatki związane z emisją akcji nowych nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów w świetle art. 7 ust. 1 i 2, art. 12 ust. 4 pkt 4 w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Są to bowiem wydatki niezbędne do przeprowadzenia emisji tych akcji i w rezultacie podwyższenia kapitału zakładowego Spółki. Owa niezbędność, konieczność ich poniesienia warunkuje natomiast zakwalifikowanie tychże wydatków jako kosztów poniesionych bezpośrednio w celu uzyskania przychodów nie zaliczanych do kategorii przychodów podatkowych. W konsekwencji, z uwagi na fakt, iż ustawodawca nie dopuszcza zaliczenia tychże wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, uznać należy, iż stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie (odnośnie pytania oznaczonego numerem trzecim) jest prawidłowe.

Przechodząc natomiast do zagadnienia związanego z możliwością zaliczenia wydatków poniesionych na prowizję brokera inwestycyjnego w części dotyczącej emisji nowych akcji wskazać należy, iż dokonując tak kazuistycznej oceny należy mieć na uwadze, iż wyliczenie zaprezentowane przez Sąd w powołanej uchwale nie ma charakteru zamkniętego, nie jest zatem zbiorem enumeratywnie wyliczającym wydatki wyłączone spod pojęcia kosztów uzyskania przychodów. Jest to natomiast zbiór przykładowych wydatków osadzony w realiach rozpoznawanej przed Sądem sprawy. W konsekwencji, kwestie odnoszące się do konkretnego wydatku poczynionego w związku z emisją akcji skutkującą podwyższeniem kapitału zakładowego muszą być rozpatrywane indywidualnie. Nie można zatem poprzestać jedynie na przytoczeniu tezy uchwały Sądu administracyjnego oraz jego głównych założeń zawartych w uzasadnieniu, stwierdzając, że skoro Sąd nie zamieścił tychże wydatków w sposób wyraźny w powyżej przedstawionym katalogu, to tym samym można uznać te wydatki automatycznie za koszty uzyskania przychodów. W ocenie organu interpretacyjnego konieczność dokonywania indywidualnej oceny oznacza obowiązek każdorazowego rozstrzygnięcia kwestii, czy wydatki poniesione przez Spółkę są wydatkami bezpośrednio wpływającymi na podwyższenie kapitału zakładowego. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego wyznacza zatem jedynie kierunek wykładni, który organ winien przyjąć przy dokonywaniu oceny prawnej w ramach postępowania interpretacyjnego. Zgodnie natomiast z tym kierunkiem należy, w ocenie organu interpretacyjnego, przesądzić charakter tych wydatków, w szczególności pod kątem ich ujęcia pod pojęciem wydatków związanych z "kosztami oferowania papierów wartościowych", które w ocenie Sądu administracyjnego stanowią wydatki niezbędne do podwyższenia kapitału zakładowego spółki. W realiach niniejszej sprawy składnik prowizyjny wynagrodzenia brokera inwestycyjnego jest zdaniem organu, bezpośrednio związany z podwyższeniem kapitału zakładowego, a co więcej podlega pod ogólne pojęcie kosztów związanych z oferowaniem papierów wartościowych. Skoro bowiem do zadań brokera inwestycyjnego należy sprzedaż emitowanych przez spółkę akcji, uznać należy, iż dokonywana jest ona w ramach oferowania papierów wartościowych inwestorom zewnętrznym. Samo zatem pośrednictwo polegające na oferowaniu sprzedaży papierów wartościowych, w ocenie organu interpretacyjnego związane jest bezpośrednio ze zdarzeniem neutralnym podatkowo, tj. podwyższeniem kapitału zakładowego. Koszty sprzedaży dokonywanej poprzez oferowanie papierów wartościowych są bowiem niezbędne do tego, ażeby mogły one podlegać publicznemu obrotowi na giełdzie papierów wartościowych, a w konsekwencji ażeby przyczyniły się do podwyższenia kapitału zakładowego. Oferowanie akcji, niezależnie czy następuje za pośrednictwem brokera inwestycyjnego, jeżeli skutkiem takiego oferowania jest w konsekwencji wniosek o rejestrację przez sąd akcji nowej emisji, w ocenie organu zawsze związane jest z niezbędnymi wydatkami kreującymi w rezultacie podwyższenie kapitału zakładowego. Kosztów przedmiotowej prowizji nie można zatem utożsamiać z ogólnymi wydatkami spółki kapitałowej, których poniesienie nie wiąże się w sposób bezpośredni z podwyższeniem kapitału zakładowego. Nie są to bowiem koszty ogólne funkcjonowania osoby prawnej takie jak koszty obsługi prawnej, czy tez ogólne koszty doradztwa inwestycyjnego. Sprzedaż dokonywana za pośrednictwem brokera inwestycyjnego, z uwagi na fakt iż wiąże się z oferowaniem papierów wartościowych wykazuje bezpośredni związek ze zdarzeniem neutralnym podatkowo, a określonym w art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT. Należy mieć bowiem na uwadze, iż jak wskazuje sam Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego, prowizja naliczana jest od wartości akcji sprzedanych. Musi zatem nastąpić sprzedaż poprzez publiczną ofertę akcji, ażeby taka prowizja mogła zostać naliczona. Reasumując, w ocenie organu interpretacyjnego, z uwagi na fakt, iż charakter przedmiotowej prowizji wykazuje bezpośredni związek z przychodem neutralnym podatkowo, nie można uznać go za koszt uzyskania przychodów, co skutkuje uznaniem stanowiska Spółki w zakresie pytania oznaczonego numerem dwa za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl