IPPB3/423-110/13-2/EŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej, przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2013 r. (data wpływu: 21 lutego 2013 r.) w sprawie o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest prawidłowe.

W dniu 21 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zwolnienia przedmiotowego dochodu uzyskanego z otrzymanego odszkodowania za wywłaszczenie z gruntu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółdzielnia Mieszkaniowa osiąga dochody z tytułu zarządzania zasobami mieszkaniowymi (26 budynków mieszkalnych) oraz lokalami użytkowymi, z których przychody stanowią pozostałą działalność gospodarczą.

Z tytułu podatku dochodowego Spółdzielnia w ciągu roku dokonuje wpłat zaliczkowych, a następnie do 31 marca składa deklarację CIT i dokonuje ostatecznego rocznego rozliczenia.

Spółdzielnia otrzymała w 2012 r. odszkodowanie za wywłaszczenie z gruntu w trybie przepisów art. 73 ustawy z dnia 13 października 1998 r. przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 8721 z późn. zm.)

Grunt w momencie wywłaszczenia był gruntem zabudowanym zajętym pod drogę publiczną - na którą składają się: jezdnia asfaltowa, chodnik dla pieszych i zatoki parkingowe.

Droga posadowiona jest wewnątrz osiedla, korzystają z niej mieszkańcy zasobów mieszkaniowych Spółdzielni, niektóre z budynków mieszkalnych mają swe wyjścia usytuowane bezpośrednio na tę drogę.

Przedmiotowa nieruchomość została nabyta przez Spółdzielnię w latach 60 XX wieku i Spółdzielnia nie dokonywała ulepszeń istniejących budowli. Nieruchomość nie była też przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu (najem, dzierżawa).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Spółdzielni otrzymane odszkodowanie winno skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o p.d.o.p. Wywłaszczony grunt (droga osiedlowa) stanowi ciąg komunikacyjny pieszy wewnątrz osiedla zabudowany chodnikami, który graniczy z nieruchomościami zabudowanymi budynkami mieszkalnymi, będącymi w zasobach mieszkaniowych Spółdzielni.

Obowiązujący od 1 stycznia 2007 r. przepis art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o p.d.o.p. stanowi, że wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów. Budowle komunikacyjne, jak drogi osiedlowe, chodniki mieszczą się w pojęciu zasobów mieszkaniowych jako budowle niezbędne do prawidłowego funkcjonowania budynków mieszkalnych.

Otrzymane odszkodowanie zostanie przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia, co stanowi drugi niezbędny element możliwości skorzystania ze zwolnienia. Zdaniem Spółdzielni otrzymane odszkodowanie nie stoi też w kolizji z art. 17 ust. 1 pkt 48. Otrzymane odszkodowanie z tytułu przejęcia przez Skarb Państwa opisanej nieruchomości pochodzi z wypłaty środków budżetowych. Wyrok WSA w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 1086/08 z dnia 14 października 2008 r. cyt. "pojęcie agencji rządowych nie jest wyjaśnione w przepisach prawa" a opracowanie sporządzone przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów w grudniu 2008 r. stwierdza, że "Dziś pod nazwą agencji występują i organy administracyjne i państwowe, jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, a także niekiedy jednostki o statusie spółek."

Wobec powyższego zdaniem Spółdzielni jeśli środki na wypłatę odszkodowania pochodzą z budżetu państwa nie rodzi to przeciwwskazania do zwolnienia otrzymanego odszkodowania z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzenia, Spółdzielnia stoi na stanowisku, że otrzymane odszkodowanie nie podlega podatkowi dochodowemu w świetle art. 12 ust. 1 i 4.

Spółdzielnia zamierza w deklaracji CIT za rok 2012 wykazać przychód z odszkodowania jako przychód podatkowy, żeby nie narazić się na ewentualne odsetki w przypadku gdyby indywidualna interpretacja wskazywała na konieczność zastosowania się do przepisu z art. 12 ust. 1 ustawy o p.d.o.p.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przedmiotem niniejszej interpretacji są podatkowe skutki wywłaszczenia z gruntu tj., gruntu zabudowanego, zajętego pod drogę publiczną na którą składają się: jezdnia asfaltowa, chodnik dla pieszych i zatoki parkingowe, na gruncie ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.).

Pod pojęciem wywłaszczenia należy rozumieć pozbawienie lub ograniczenie służącego określonej osobie prawa rzeczowego do oznaczonej rzeczy na mocy indywidualnego aktu prawnego. Wywłaszczeniu podlega zarówno prawo własności nieruchomości (gruntowej, budynkowej jak i lokalowej), jak i prawo użytkowania wieczystego oraz pozostałych ograniczonych praw rzeczowych. Wywłaszczenie dotyczy wyłącznie nieruchomości, a więc gruntów wraz z ich częściami składowymi. Odrębne nieruchomości budynkowe oraz lokalowe mogą być wywłaszczone tylko wraz z prawami rzeczowymi, z którymi są związane, a mianowicie z prawem użytkowania wieczystego gruntu (budynki) lub z udziałem w tym prawie (lokale).

Regulacje dotyczące wywłaszczenia - przesłanek i zasad jego dokonywania, sposobu postępowania w tym przedmiocie, zasad ustalania odszkodowania, itp. - znajdują się w ustawie m.in. z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) oraz w kilku ustawach szczególnych (np. ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne.

Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

W myśl ust. 2 art. 98 ww. ustawy, właściwy organ składa wniosek o ujawnienie w księdze wieczystej praw gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa do działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne lub pod poszerzenie istniejących dróg publicznych. Podstawą wpisu tych praw do księgi wieczystej jest ostateczna decyzja zatwierdzająca podział.

Na podstawie art. 98 ust. 3 ww. ustawy, za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

Istota wywłaszczenia jak wskazano wyżej polega na przymusowym odjęciu własności lub prawa wieczystego użytkowania, ograniczeniu tego prawa lub zniesieniu bądź ograniczeniu innego prawa rzeczowego do nieruchomości, w drodze decyzji administracyjnej. W związku z wywłaszczeniem, własność nieruchomości przechodzi z dotychczasowego właściciela na inny podmiot (Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego). Z uwagi na to, że wywłaszczeniu podlega również prawo wieczystego użytkowania, gdzie prawo własności nieruchomości przysługuje już Skarbowi Państwa, wywłaszczenie prawa wieczystego użytkowania skutkuje w tym przypadku wygaśnięciem tego prawa. Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej, odpowiadającym wartości tych praw.

Określając podatkowe skutki wywłaszczenia należy rozpatrywać je w kontekście otrzymanego odszkodowania. Z otrzymaniem środków pieniężnych w formie odszkodowania za wywłaszczenie ustawodawca na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wiąże uzyskanie przez podatnika przychodu podatkowego.

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Podatek dochodowy od osób prawnych obejmuje swoim zakresem wszelkie wpływy majątkowe powstałe przy prowadzeniu działalności gospodarczej, a także otrzymane z innych tytułów.

Natomiast w art. 12 ust. 4 ww. ustawy podatkowej określono rodzaje przysporzeń, których nie zalicza się do przychodów podatkowych. Brak w nim przychodu pochodzącego z odszkodowania. Odszkodowanie nie jest również wymienione w art. 17 ust. 1 tej ustawy, który zawiera katalog dochodów zwolnionych od podatku dochodowego od osób prawnych.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że uzyskane odszkodowanie winno być zaliczone do przychodów podatkowych.

Odnosząc powyższe do postawionego przez Spółdzielnię pytania podkreślić jednak należy, że obowiązujący od dnia 1 stycznia 2007 r. przepis art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyjątkiem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.) - dalej: ustawa - wynika, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Powołana ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji: "zasobów mieszkaniowych" oraz "gospodarki zasobami mieszkaniowymi". Zauważyć należy jednak, że w języku potocznym, pojęcie "gospodarka" - w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. "Zasób" zaś to m.in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie "mieszkanie" jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, http://sjp.pwn.pl). Tak więc przymiotnik "mieszkaniowy", "mieszkaniowych", określa rzeczy związane z mieszkaniem.

W konsekwencji przez "zasoby mieszkaniowe", o których mowa ww. ustawie należy rozumieć: - znajdujące się w budynku mieszkalnym lokale mieszkalne wraz przynależnymi do nich pomieszczeniami oraz wyposażenie techniczne, jak np.: dźwigi osobowe i towarowe, aparaty do wymiany ciepła, kotłownie i hydrofornie wbudowane, klatki schodowe, strychy, piwnice, komórki, balkony, loggie, garaże,

* pomieszczenia znajdujące się w budynku mieszkalnym lub poza nim, związane z administrowaniem i zapewnieniem bezawaryjnego funkcjonowania osiedlowych budynków mieszkalnych, tj.: budynki (pomieszczenia) administracji osiedlowej, kotłownie i hydrofornie wolno stojące, osiedlowe warsztaty (zakłady) konserwacyjno-remontowe,

* urządzenia i uzbrojenie terenów, na których znajdują się budynki wyżej wymienione, jak: zbiorniki - doły gnilne, szamba, przydomowe oczyszczalnie ścieków, rurociągi i przewody sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, gazowej i ciepłowniczej, sieci elektroenergetyczne i telekomunikacyjne, budowle inżynieryjne (studnie itp.), stacje transformatorowe, budowle komunikacyjne, jak: drogi osiedlowe, ulice, chodniki, inne budowle i urządzenia związane z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych, jak np. latarnie oświetleniowe, ogrodzenia, parkingi, trawniki, kontenery na śmieci.

Związane z wyżej wymienionymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami przychody (np. opłaty, czynsze) oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Ze zwolnienia nie będą natomiast korzystały dochody podmiotów, o których mowa w tym przepisie otrzymane z innych źródeł niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi nawet jeśli zostaną przeznaczone na utrzymanie tych zasobów.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółdzielnia otrzymała w 2012 r., odszkodowanie za wywłaszczenie z gruntu. Grunt w momencie wywłaszczenia był gruntem zabudowanym, zajętym pod drogę publiczną, na którą składają się: jezdnia asfaltowa, chodnik dla pieszych i zatoki parkingowe.

W analizowanej sytuacji Spółdzielnia otrzymała odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia gruntów własnych które miały wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych - dochód z tego tytułu należy uznać za dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i - o ile przeznaczony on zostanie na utrzymanie zasobów mieszkaniowych, wówczas podlegać będzie zwolnieniu w trybie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Otrzymanego przez Spółdzielnię odszkodowania nie należy również traktować jako kwoty otrzymanej od agencji rządowych lub agencji wykonawczych, jeżeli agencje otrzymały środki na ten cel z budżetu państwa (art. 17 ust. 1 pkt 48 ustawy), gdyż oczywistym jest, że Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego za taką agencję nie może być uznana.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.