IPPB2/4514-382/15-5/LS - Skutki podatkowe zawarcia umowy cash-poolingu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 16 listopada 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/4514-382/15-5/LS Skutki podatkowe zawarcia umowy cash-poolingu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2015 r. (data wpływu 3 września 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 7 września 2015 r. (data nadania 9 września 2015 r., data wpływu 11 września 2015 r.) oraz pismem z dnia 30 października 2015 r. (data nadania 30 października 2015 r., data wpływu 2 listopada 2015 r.) na wezwanie Nr IPPB2/4514-382/15-2/LS z dnia 23 października 2015 r. (data nadania 23 października 2015 r., data doręczenia 26 października 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest operatorem telekomunikacyjnym prowadzącym działalność w Polsce i jej głównym i podstawowym zakresem działalności jest świadczenie usług telekomunikacyjnych. Spółka świadczy pełen zakres usług telekomunikacyjnych dla klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych, oferując usługi telefonii i internetu mobilnego oraz stacjonarnego.

W celu zmniejszenia kosztów prowadzonej działalności, w tym obniżenia kosztów finansowania oraz w celu efektywnego lokowania nadwyżek środków pieniężnych związanych z podstawową działalnością, zarówno w walucie krajowej, jak i obcej, Wnioskodawca planuje zawrzeć dwustronną umowę o zarządzaniu środkami pieniężnymi (ang. Agreement on Cash Management; dalej: Umowa Cash Management) z zagranicznym podmiotem należącym do tej samej grupy kapitałowej. Podmiotem tym będzie niemiecki rezydent podatkowy - D., który posiada odpowiednie kompetencje i zasoby, w oparciu o które świadczy usługi finansowe na rzecz swoją oraz pozostałych spółek należących do grupy kapitałowej D. Dla Spółki zawarcie Umowy Cash Management jest związane z tym, iż zarządzanie środkami pieniężnymi nie jest jej podstawowym celem działalności i zamierza powierzyć tę funkcję podmiotowi gwarantującemu odpowiedni poziom bezpieczeństwa i kompetencji.

W ramach Umowy Cash Management, D. będzie świadczył na rzecz Spółki kompleksową usługę finansową zmierzającą do efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi Spółki. Usługa ta będzie realizowana poprzez:

1.

zapewnianie Spółce środków pieniężnych w konkretnej walucie (tekst jedn.: zarówno w walucie krajowej, jak i obcej):

a.

zgodnie z Umową Cash Management Spółka zgłaszać będzie D. zapotrzebowanie na środki pieniężne w określonej walucie;

b. D. zobowiązany będzie dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić Spółce środki finansowe zgodnie ze zgłoszonym przez nią zapotrzebowaniem;

c.

poza zakresem ustaleń pomiędzy Spółką a D. pozostawać będzie źródło pochodzenia finansowania środków, które zostaną udostępnione Spółce przez D. Kwestia ta pozostaje w gestii D. (w szczególności środki te mogą pochodzić z własnych nadwyżek D. lub z innych źródeł finansowania, z których korzysta D.);

d.

udostępnienie środków finansowych przez D. na rzecz Spółki stanowić będzie, zgodnie z Umową Cash Management, udzielenie pożyczki przez D. na rzecz Wnioskodawcy.

2.

przyjmowanie nadwyżek środków pieniężnych zgromadzonych przez Spółkę:

a.

zgodnie z Umową Cash Management Spółka będzie powierzała, a D. będzie przyjmował nadwyżki środków pieniężnych zgromadzonych przez Spółkę;

b.

środki pieniężne przyjmowane przez D. mogą być zarówno w walucie krajowej, jak i obcej;

c. D. będzie uprawniony do swobodnego dysponowania (rozporządzania) środkami pieniężnymi otrzymanymi od Spółki, w tym do dalszego ich lokowania w efektywny sposób, przy współpracy z wybranymi, spełniającymi odpowiednie kryteria instytucjami finansowymi;

d. przekazanie środków finansowych przez Spółkę na rzecz D. stanowić będzie zgodnie z Umową Cash Management złożenie depozytu.

W celu realizacji Umowy Cash Management niezbędne są codzienne przelewy środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi stron Umowy Cash Management, czyli między D. i Spółką. Co do zasady, przelewy te mogłyby być realizowane na podstawie jednorazowych zleceń składanych przez jedną ze Stron (Spółkę lub D. jako podmiotu świadczącego usługę). Niemniej jednak, dążąc do usprawnienia procesu świadczenia usługi zarządzania środkami pieniężnymi, strony Umowy Cash Management zamierzają zawrzeć umowy cash poolingu z bankami (dla rachunków bankowych w PLN będzie to bank mający siedzibę w Polsce, dla rachunków bankowych w walutach zagranicznych będzie to bank z siedzibą zarówno w kraju, jak i za granicą). Na mocy Umów cash poolingu (zawartych między bankiem, D. i Spółką) banki (w tym banki zagraniczne) zapewnią możliwość realizacji usług świadczonych przez D.

Mianowicie, na podstawie Umów cash poolingu banki dokonywać będą automatycznych transferów środków pieniężnych z rachunków bankowych prowadzonych dla Wnioskodawcy na rachunki bankowe D. (w przypadku salda dodatniego na rachunkach Spółki) oraz z rachunków bankowych prowadzonych dla D. na rachunki Wnioskodawcy (w przypadku gdy salda na rachunkach Spółki będą ujemne). Rachunki bankowe prowadzone przez banki dla D. i Spółki posiadać będą dostępny limit kredytowy i tym samym możliwe będzie wystąpienie na nich w ciągu dnia sald ujemnych.

Umowami cash poolingu objęte zostaną rachunki bankowe prowadzone dla Spółki i D. w walucie krajowej oraz walutach zagranicznych, przy czym transfer środków pieniężnych z/na rachunek bankowy Wnioskodawcy zawsze dokonywany będzie na/z rachunku bankowego D. prowadzonego w tej samej walucie w tym samym banku. Rachunki bankowe D. objęte Umowami cash poolingu będą rachunkami dedykowanymi do świadczenia usługi będącej przedmiotem Umowy Cash Management na rzecz Spółki.

Na podstawie Umowy Cash Management Spółka upoważni D. do składania zleceń i dyspozycji do rachunków bankowych objętych Umowami cash poolingu w zakresie niezbędnym do świadczenia przez D. usługi zarządzania środkami pieniężnymi na podstawie Umowy Cash Management.

Przepływy środków pieniężnych pomiędzy Spółką a D., wynikające ze świadczenia przez D. usługi zarządzania środkami pieniężnymi przy wykorzystaniu Umów cash poolingu świadczonych przez banki, przedstawiać się będą w sposób następujący.

Na koniec każdego dnia roboczego, nadwyżki z rachunków bankowych Spółki (objęte Umowami cash poolingu) będą automatycznie przekazywane na rachunki bankowe D. (objęte Umowami cash poolingu). W przypadku gdy na rachunkach bankowych Spółki wystąpi niedobór środków finansowych, zostanie on pokryty środkami z rachunków bankowych D. (z zastrzeżeniem, że Spółka na zasadach przewidzianych w Umowie Cash Management zgłosi uprzednio do D. zapotrzebowanie na środki pieniężne w konkretnej walucie; w przypadku gdy Spółka nie pozyska środków pieniężnych od D. na pokrycie niedoboru, będzie zobligowana do zapłaty odsetek na rzecz banku od wykorzystanego limitu kredytowego).

Zgodnie z Umową Cash Management, przelew na rzecz D. nadwyżek środków finansowych Spółki stanowić będzie złożenie depozytu przez Wnioskodawcę, natomiast pokrycie niedoborów środków finansowych będzie traktowane jako udzielenie pożyczki Spółce przez D. Umowa Cash Management będzie podlegała prawu niemieckiemu. Zgodnie z prawem niemieckim, D. ma prawo świadczyć usługi finansowe na rzecz swoich spółek zależnych.

Wskazać należy, iż Umowa Cash Management służyć będzie zaspokajaniu niedoborów finansowych oraz lokowaniu nadwyżek finansowych Spółki. Oznacza to, że zobowiązanym do przyjmowania nadwyżek środków pieniężnych oraz odpowiednio uzupełniania niedoborów finansowych będzie D., a transfery środków pieniężnych obejmować będą jedynie salda występujące na rachunkach bankowych Spółki. Nadwyżki środków pieniężnych zgromadzone na rachunkach bankowych D. nie będą automatycznie przelewane na rachunki bankowe Spółki, jednocześnie Spółka nie będzie zobowiązana do finansowania działalności D. (uzupełniania niedoborów środków pieniężnych na jego rachunkach).

Koszty usług świadczonych przez banki na podstawie Umów cash poolingu będzie pokrywał podmiot świadczący usługę płynności finansowej, czyli D. Z tytułu świadczenia usług Cash Management D. będzie przysługiwało wynagrodzenie określone kwotowo. Z tytułu kwot przelanych przez D. na rzecz Spółki (pożyczek), D. będą przysługiwały odsetki. Z tytułu kwot nadwyżek przelanych z rachunków bankowych Spółki na rachunki bankowe D. (depozytów) Spółce będą przysługiwały odsetki.

Zgodnie z Umową Cash Management odsetki od pożyczek oraz depozytów będą naliczane i płatne na bazie miesięcznej.

Tytuł prawny do odsetek wypłacanych przez strony Umowy Cash Management (wierzytelność o wypłatę odsetek) przysługiwała będzie wyłącznie stronom tejże umowy. Tym samym, na podstawie Umowy Cash Management D. będzie:

1.

jedynym uprawnionym do uzyskania odsetek wypłacanych przez Spółkę,

2.

wyłącznie zobowiązanym do zapłaty odsetek na rzecz Spółki, i Spółka będzie:

1.

jedynym uprawnionym do uzyskania odsetek wypłacanych przez D.,

2.

wyłącznie zobowiązanym do zapłaty odsetek na rzecz D.

Na moment wypłaty odsetek na rzecz D. Spółka posiadać będzie certyfikat rezydencji podatkowej tego podmiotu.

D. nie będzie posiadała na terenie Polski zaplecza personalnego i zasobów technicznych prowadzących do powstania stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. D. nie będzie zarejestrowany dla potrzeb VAT w Polsce.

Pismem z dnia 23 października 2015 r. Nr IPPB2/4514-382/15-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

* czy czynności dokonywane w ramach usługi zarządzania środkami pieniężnymi (Umowa Cash Management) przybiorą postać którejkolwiek z czynności wymienionej w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (w tym pożyczek i depozytu nieprawidłowego).

Pismem z dnia 30 października 2015 r. (data nadania 30 października 2015 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w wyznaczonym terminie. W nadesłanym uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że:

Zgodnie z treścią Umowy Cash Management, której istotę Sółka przedstawiła w opisie stanu faktycznego przedstawionego we Wniosku:

a.

udostępnienie środków finansowych przez D. na rzecz Spółki stanowić będzie, zgodnie z Umową Cash Management, udzielenie pożyczki przez D. na rzecz Wnioskodawcy (por. str. 3 Wniosku);

b.

przekazanie środków finansowych przez Spółkę na rzecz D. stanowić będzie zgodnie z Umową Cash Management złożenie depozytu (por. str. 4 Wniosku).

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Spółki czynność o której mowa w pkt a) powyżej stanowi pożyczkę, czyli czynność wymienioną w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a czynność, o której mowa w pkt b) powyżej stanowi depozyt nieprawidłowy, czyli czynność wymienioną w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie Spółka podtrzymuje zawarte we Wniosku stanowisko, iż powyżej opisane czynności wykonywane będą w ramach Umowy Cash Management, stanowiącej kompleksową usługę finansową nie znajdującą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej "p.c.c."). Powyższe oznacza, że Umowa Cash Management i czynności w ramach niej dokonywane nie powinny podlegać opodatkowaniu p.c.c.

Nawet w przypadku poddania odrębnej ocenie każdego rodzaju czynności podejmowanej w ramach Umowy Cash Management jako czynność stanowiących jedną z wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy p.c.c., to na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy p.c.c. czynności takie nie podlegają opodatkowaniu p.c.c., gdyż jako czynności świadczone w ramach Umowy Cash Management podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT.

Mamy nadzieję, że powyższe wyjaśnienia i informacje okażą się wystarczające i pomocne. Jednocześnie, ponieważ stanowią one powtórzenie informacji zawartych we Wniosku, Spółka wyraża niniejszym pogląd, iż czas oczekiwania na niniejszą odpowiedź nie powinien wpłynąć na termin wydania wnioskowanej interpretacji, o którym mowa w art. 14d zd. 1 ustawy - Ordynacja podatkowa. Ergo, że zdanie 2 ww. artykułu nie ma tu zastosowania. W konsekwencji, w razie uchybienia przez Organ ww. terminowi zastosowanie znajdzie art. 14o § 1 ww. ustawy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy czynności wykonywane przez Spółkę w ramach Umowy Cash Management, stanowią świadczenie usług przez Wnioskodawcę, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT.

2. Czy w związku z zawarciem Umowy Cash Management i nabywaniem przez Spółkę usług zarządzania środkami pieniężnymi od D., Spółka zobowiązana będzie do rozliczania podatku VAT na zasadzie importu usług przy zastosowaniu zwolnienia z VAT.

3. Czy w związku z zawarciem Umowy Cash Management i nabywaniem przez Spółkę usług zarządzania środkami pieniężnymi, Spółka zobowiązana będzie do wykazania obrotu związanego z tymi usługami przy ustalaniu współczynnika sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy VAT.

4. Czy czynności w ramach niej wykonywane, bądź samo zawarcie Umowy Cash Management będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana w dniu 5 listopada 2015 r. odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPP3/4512-739/15-3/IG.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zarówno zawarcie Umowy Cash Management, jak i czynności w ramach niej wykonywane nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy p.c.c., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

d.

umowy dożywocia,

e.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

f.

ustanowienie hipoteki,

g.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

h.

umowy depozytu nieprawidłowego,

i.

umowy spółki;

Opodatkowaniu p.c.c. podlegają również zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy p.c.c.).

Mając na uwadze powyższe, zauważyć należy, iż opodatkowaniu p.c.c. podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne enumeratywnie wymienione w ustawie p.c.c. (wskazane powyżej).

Umowa Cash Management stanowiąc usługę finansową polegającą na zarządzaniu środkami pieniężnymi, nie doczekała się w Polsce - analogicznie jak umowa cash poolingu - kompleksowego uregulowania prawnego. Brak uregulowania w prawie polskim tego typu umowy oznacza, że jest ona ukształtowana w oparciu o treść art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeksu cywilnego. Przepis ten statuuje zasadę swobody umów zwaną zasadą swobody kontraktowania. Zgodnie z tą zasadą strony mogą ukształtować treść umowy, a także wybrać kontrahenta według swego uznania, byleby treść stosunku prawnego lub jego cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, zasadom współżycia społecznego, ani przepisom ustawy o charakterze bezwzględnie wiążącym.

Mając na względzie powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że usługa polegająca na zarządzaniu środkami pieniężnymi, i tym samym Umowa Cash Management, na podstawie której usługa ta jest świadczona, pozostaje umową nienazwaną i jako taka nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ust. 1 ustawy p.c.c. przedstawionym powyżej.

Należy zauważyć, iż usługa świadczona przez D. na podstawie Umowy Cash Management ma na celu obniżenie kosztów finansowania oraz efektywnego lokowania nadwyżek środków pieniężnych. Istotą tej umowy jest zarządzanie środkami finansowymi poprzez "wykorzystanie" zarówno nadwyżek, jaki i niedoborów środków finansowych. Zdaniem Spółki nie można tych czynności sztucznie rozgraniczać, gdyż wówczas sens ekonomiczny świadczonej usługi przestałby istnieć. Usługa ma na celu optymalizację zaangażowania Spółki w zarządzanie środkami pieniężnymi. Mianowicie, zawarcie Umowy Cash Management spowoduje, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do każdorazowego podejmowania decyzji o sposobie wykorzystania nadwyżek finansowych, jak również pozyskania finansowania w przypadku wystąpienia niedoborów finansowych.

Mając powyższe na względzie, ocena czynności wykonywanych w związku z wystąpieniem nadwyżek finansowych po stronie Spółki, bez uwzględnienia czynności związanych z wystąpieniem niedoborów finansowych prowadziłaby zdaniem Wnioskodawcy do oceny Umowy Cash Management z pominięciem jej istoty.

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, iż Umowa Cash Management na podstawie której D. świadczyć będzie na rzecz Wnioskodawcy usługę zarządzania środkami pieniężnymi, nie pozwala jej zidentyfikować jako czynności cywilnoprawnej znajdującej się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu p.c.c. Zarówno zawarcie Umowy Cash Management jak i czynności w ramach niej dokonywane nie podlegają opodatkowaniu p.c.c.

W tym miejscu Spółka pragnie wskazać, iż nawet gdyby uznać, że Umowa Cash Management (usługa zarządzania środkami pieniężnymi świadczona na jej podstawie przez D.) powinna być analizowana na gruncie ustawy p.c.c. w taki sposób, iż odrębnej ocenie podlega każdego rodzaju czynność podejmowana przez D., to Umowa Cash Management również nie będzie podlegać opodatkowaniu p.c.c.

Wynika to z faktu, iż zgodnie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy p.c.c., nie podlegają opodatkowaniu p.c.c. czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z VAT, z wyjątkiem: 1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo do użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udziału w tych prawach, oraz 2. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z powyższym przepisem, jeżeli którakolwiek ze stron transakcji jest zwolniona z VAT z tytułu danej czynności i czynność ta nie wynika z umów wyłączonych z omawianego zwolnienia z p.c.c. na zasadzie ww. wyjątków, to nie będzie ona podlegać opodatkowaniu p.c.c.

Jak zostało wskazane w uzasadnieniu stanowiska Spółki do pytania nr 2, usługa świadczona przez D. na podstawie Umowy Cash Management stanowić będzie usługę zwolnioną z opodatkowania VAT. Tym samym nawet w przypadku uznania, że dla potrzeb p.c.c. odrębnej ocenie podlega każdego rodzaju czynność podejmowana przez D. w ramach Umowy Cash Management, i dana czynność stanowi jedną z czynności wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy p.c.c., to na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy p.c.c. - w związku z faktem że usługi świadczone przez D. podlegają zwolnieniu z VAT, opodatkowanie p.c.c. nie wystąpi.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy Umowa Cash Management i czynności w ramach niej dokonywane nie będą podlegały opodatkowaniu p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowy dożywocia,

f.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g.

(uchylona),

h.

ustanowienie hipoteki,

i.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j.

umowy depozytu nieprawidłowego,

k.

umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Należy wskazać, że w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a.

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

b.

zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

* umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

* (uchylone),

* umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednak należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b i lit. j ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz umowy depozytu nieprawidłowego.

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej (art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy) i przy umowie pożyczki i umowie depozytu nieprawidłowego ciąży na biorącym pożyczkę lub przechowawcy (art. 4 pkt 7 ustawy).

W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Depozyt nieprawidłowy został natomiast uregulowany w art. 845 Kodeksu cywilnego. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego, analogicznie do umowy pożyczki, ma obowiązek zwrócić tę sama ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, że umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy. Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash pooling, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "Cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu". Należy stwierdzić, że zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki. Tym samym wszelkie czynności dokonywane w ramach umowy nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z dnia 5 listopada 2015 r. Nr IPPP3/4512-739/15-3/IG w zakresie podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził stanowisko Wnioskodawcy w trybie art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, że: "Mając na względzie powyższe zwolnienia oraz fakt, że zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach (charakterze wykonywanych czynności), a nie rodzaju podmiotu świadczącego te usługi, zdaniem Spółki uznać należy, że kompleksowa usługa finansowa świadczona przez D., w ramach której podmiot ten zapewnia finansowanie (udziela pożyczki Spółce) oraz przyjmuje jej nadwyżki finansowe (przyjmuje składane przez Spółkę depozyty) korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 41 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy VAT."

Reasumując, przyjmując za Wnioskodawcą, że w ramach usługi zarządzania środkami pieniężnymi (Umowa Cash Management) będą dokonywane czynności wymienione w art. 1 ww. ustawy tj. umowy pożyczek i depozytu nieprawidłowego, należy stwierdzić, że usługa zarządzania środkami pieniężnymi (Umowa Cash Management) jako nie wymieniona w art. 1 ww. ustawy nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, natomiast czynności wykonywane w ramach ww. usługi tj. umowy pożyczek i depozytu nieprawidłowego jako, że zostały wymienione w art. 1 ww. ustawy co do zasady będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Odnosząc się natomiast do zwolnienia czynności dokonywanych w ramach usługi zarządzania środkami pieniężnymi (Umowa Cash Management) tj. umowy pożyczek i depozytu nieprawidłowego na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy, należy stwierdzić, że skoro ww. czynności będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 41 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy VAT to będą wyłączone z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl