IPPB2/436-92/13-2/MZ - Podatek od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 2 kwietnia 2013 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-92/13-2/MZ Podatek od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2013 r. (data wpływu 21 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umów pożyczek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest polską spółką kapitałową wchodzącą w skład Grupy P. Wnioskodawca jest zarejestrowanym polskim podatnikiem VAT czynnym.

Działalność Grupy P.

Grupa P. powstała w 2001 r. w wyniku wydzielenia spółek zależnych ze struktury P. S.A. W skład Grupy P. wchodzą m.in. P. S.A. jako jednostka dominująca, PC. S.A. (Wnioskodawca), PI. S.A. oraz PE. S.A., jak również inne spółki kapitałowe prowadzące działalność w branży kolejowej.

Podstawowym przedmiotem działalności spółek Grupy P. jest działalność związana z szeroko rozumianym transportem koleją, utrzymaniem taboru kolejowego czy wykorzystania infrastruktury kolejowej do przesyłu energii bądź do działalności teleinformatycznej.

P. S.A., jako jednostka dominująca w Grupie P. pełni (w stosunku do spółek zależnych) funkcje o charakterze holdingowym (nadzór właścicielski). Jednocześnie, zgodnie ze statutem, Spółka prowadzi również działalność m.in. w zakresie zarządzania nieruchomościami, pośrednictwa finansowego, zarządzania funduszami inwestycyjnymi i zbiorczym portfelem papierów wartościowych, zagospodarowania, wynajmu, kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek, zarządzania nieruchomościami na zlecenie, wykonywania robót ogólnobudowlanych w zakresie obiektów inżynierskich i budowlanych, działalność geodezyjną kartograficzną i poligraficzną, sprzedaż hurtową odpadów i złomu, działalność związaną z ochroną zdrowia ludzkiego oraz inną działalność.

PC. S.A. (zarejestrowany polski podatnik VAT czynny z siedzibą w Polsce, brak stałego miejsca prowadzenia działalności za granicą) prowadzi głównie działalność w zakresie transportu towarowego (kolejowego, intermodalnego, samochodowego, promowego), kompleksowych usług spedycyjnych, przeładunku i magazynowania towarów, naprawy wagonów i lokomotyw. Jednocześnie PC. S.A. zajmuje się utrzymaniem i obsługą taboru kolejowego, najmem wagonów oraz odpłatnym udostępnianiem nieruchomości.

PI. S.A. (zarejestrowany polski podatnik VAT czynny z siedzibą w Polsce, brak stałego miejsca prowadzenia działalności za granicą) jest podmiotem wyspecjalizowanym w organizowaniu pasażerskiego transportu kolejowego na trasach krajowych oraz zagranicznych. Jednocześnie PI. S.A. zajmuje się utrzymaniem i obsługą taboru kolejowego, najmem wagonów oraz odpłatnym udostępnianiem nieruchomości.

PE. S.A. (zarejestrowany polski podatnik VAT czynny z siedzibą w Polsce, brak stałego miejsca prowadzenia działalności za granicą) prowadzi działalność gospodarczą polegającą głównie na sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej, sprzedaży paliw płynnych, wykonywaniu robót budowlanych oraz świadczeniu usług elektroenergetycznych.

Utworzenie Systemu w ramach Grupy P.

Celem poprawy zarządzania płynnością finansową w ramach Grupy P., wybrane spółki z Grupy P. (dalej: "Uczestnicy Systemu") planują zawarcie umowy w oparciu, o którą w ramach Grupy P. będzie funkcjonował system zarządzania środkami pieniężnymi oraz przepływami pieniężnymi (dalej: "System") oparty na zasadach zbliżonych do cash poolingu.

Umowa usankcjonuje m.in. sposób i zasady udzielania krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu (za określoną odpłatnością w postaci odsetek), które to będą stanowić czynności cywilnoprawne realizowane pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu.

Celem Systemu jest m.in.:

* ograniczenie sytuacji, gdy na rachunkach bankowych poszczególnych spółek z Grupy P. jednocześnie występują salda debetowe i kredytowe (poprawa bilansu odsetek płaconych i otrzymywanych),

* konsolidacja dziennych sald debetowych oraz kredytowych w ramach spółek z Grupy P.,

* centralizacja nadzoru nad krótkoterminowymi pożyczkami oraz depozytami związanymi z zarządzaniem bieżącą płynnością spółek Grupy P., czy

* optymalizacja zarządzania przepływami pieniężnymi i tym samym zapewnienie wypłacalności każdego z Uczestników Systemu.

Wdrożenie mechanizmu wewnątrzgrupowego finansowania w ramach Systemu pozwoli Uczestnikom Systemu, z jednej strony, na uzyskanie krótkoterminowego finansowania dłużnego na optymalnych warunkach, z drugiej zaś strony, na zagospodarowanie nadwyżek pieniężnych na warunkach korzystniejszych niż krótkoterminowe lokaty bankowe.

Zasady funkcjonowania Systemu

System będzie działał w oparciu o krótkoterminowe pożyczki udzielane przez Uczestników Systemu (czasowe udostępnienie środków pieniężnych w zamian za odsetki), którzy będą wykazywać nadwyżki środków pieniężnych zgromadzonych na własnych rachunkach bankowych (dotychczas nadwyżki te były lokowane na bankowych lokatach krótkoterminowych, aktualnie część z nich będzie pożyczana innym Uczestnikom Systemu). Co istotne, zakłada się sytuację, w której pożyczkobiorcą bądź pożyczkodawcą może być tylko jeden z Uczestników Systemu bądź też kilku z nich, w zależności od wysokości dostępnych środków pieniężnych w Systemie.

W praktyce System będzie działać w taki sposób, że gdy jeden Uczestnik Systemu (Spółka A) wykazuje debet w rachunku pieniężnym prowadzonym w banku, a inni Uczestnicy (Spółki B, C, D) wykazują nadwyżki pieniężne, część tych nadwyżek wykorzystywana będzie do zaspokojenia potrzeb bieżącego finansowania Uczestnika Systemu wykazującego debet w rachunku pieniężnym (Spółki A) poprzez udzielenie krótkoterminowych pożyczek, co pozwoli na likwidację zadłużenia powstającego na rachunku bieżącym Uczestnika Systemu wykazującego debet (Spółki A).

Będzie to odbywać się w ten sposób, iż Uczestnik Systemu wykazujący debet w rachunku pieniężnym (Spółka A) będzie wyliczać kwotę niezbędną do likwidacji powstałego w ciągu dnia salda ujemnego na rachunku pieniężnym, a następnie przekaże informacje o niezbędnej kwocie do P. S.A., która będzie pełnić rolę lidera/koordynatora Systemu. Na podstawie informacji o wysokości salda ujemnego na rachunkach pieniężnych otrzymanych od Uczestników Ujemnych oraz informacji o dostępności środków pieniężnych od Uczestników Dodatnich, P. S.A. ustali kwotę środków pieniężnych, jaka powinna być przekazana przelewem poszczególnym Uczestnikom Ujemnym przez poszczególnych Uczestników Dodatnich. Na podstawie powyższej informacji każdy z Uczestników Systemu wykazujących nadwyżki pieniężne (Spółka B, C, D) wykona transfer środków pieniężnych na rachunek Uczestnika Systemu wykazującego debet w rachunku bieżącym (Spółki A) we własnym zakresie.

Zwrot kwot udzielonych pożyczek w imieniu Spółki A (Uczestnika systemu wykazującego debet w rachunku bieżącym) dokona P. S.A., które będzie miało uprawnienia do rachunku bankowego tego Uczestnika, w kolejnym dniu roboczym, w pierwszym cyklu rozliczeniowym (przeprowadzanym przez bank). Wynagrodzenie za udzielenie pożyczki ustalane będzie w oparciu o stopę WIBOR powiększoną o ustaloną marżę.

Jednocześnie, P. S.A. dokona kalkulacji naliczonych odsetek związanych z dokonaną transakcją pożyczkową (czyli wynagrodzenia należnego Uczestnikom Systemu udostępniającym nadwyżki finansowe, tj. Spółkom B, C, D). P. S.A. wykona, w imieniu Spółki A, transfer zwrotny środków pieniężnych na odpowiednie rachunki bankowe Uczestników Systemu udzielających finansowania (Spółki B, C, D). Wypłata odsetek należnych za udzielenie pożyczek będzie dokonywana na odpowiednie rachunki bankowe Uczestników Systemu udzielających finansowania (wynagrodzenia należnego Spółkom B, C, D) w uzgodnionym przez Uczestników terminie.

Zakłada się, iż ilość poszczególnych transakcji krótkoterminowych pożyczek (jednodniowych) w ramach Systemu może być znacząca (kilkadziesiąt lub kilkaset pożyczek w skali roku). Jednocześnie, kwoty udzielanych krótkoterminowych pożyczek mogą potencjalnie wynosić od kilku do kilkudziesięciu milionów złotych.

Niemniej jednak zakłada się również, iż aktywa ludzkie i rzeczowe angażowane w proces udzielania krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu nie będą istotne (Uczestnicy Systemu nie będą angażować w ten proces znacznych zasobów ludzkich i rzeczowych). Co więcej, przychody odsetkowe uzyskiwane przez Uczestników Systemu w związku z działalnością pożyczkową w ramach Systemu nie będą znaczące w stosunku do przychodów uzyskiwanych przez Uczestników Systemu z głównej działalności gospodarczej. W tym zakresie, Uczestnicy Systemu będą traktować działalność pożyczkową prowadzoną w ramach Systemu jako działalność uboczną w stosunku do pozostałej działalności gospodarczej.

Spółki z Grupy P. złożyły wnioski o wydanie pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług krótkoterminowych pożyczek. Z otrzymanych interpretacji podatkowych, wydanych przez organy podatkowe wynika, że Spółki z Grupy P., będące pożyczkodawcami, są podatnikami podatku od towarów i usług z tytułu udzielania pożyczek krótkoterminowych. Stanowisko organu podatkowego w przedmiotowych sprawach zostało zawarte w wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie interpretacjach indywidualnych o numerach: IPPP1/443-827/12-2/AS z dnia 5 grudnia 2012 r., IPPP1/443-874/12-2/PR z dnia 5 grudnia 2012 r., IPPP1/443-876/12-2/EK z dnia 6 grudnia 2012 r., IPPP1/443-838/12-2/AW z dnia 6 grudnia 2012 r.

Konsekwencje dla Spółki

Stając się Uczestnikiem Systemu, Wnioskodawca uzyskuje możliwość otrzymania krótkoterminowego finansowania bądź też udzielania krótkoterminowych pożyczek w uproszczonej procedurze pozyskania/udzielania pożyczek.

Możliwe są sytuacje, iż w ramach Systemu Spółka będzie występować albo jako podmiot uzyskujący krótkoterminowe finansowanie (pożyczkobiorca) albo też jako podmiot udzielający krótkoterminowych pożyczek (pożyczkodawca).

Należy jednak podkreślić, iż fakt przystąpienia przez Spółkę do Systemu nie zmieni profilu jej głównej działalności. Przystąpienie Spółki do Systemu będzie motywowane wyłącznie faktem uzyskania możliwości krótkoterminowego otrzymania bądź lokowania środków pieniężnych na dogodnych warunkach.

Złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, z tytułu opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych otrzymanych przez Spółkę pożyczek krótkoterminowych, dotyczy wyłącznie sytuacji, w której Spółka będzie występować w roli pożyczkobiorcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy czynności polegające na otrzymaniu przez Spółkę (pożyczkobiorcę) krótkoterminowych pożyczek od innych Uczestników Systemu są wyłączone z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opinii Spółki, czynności polegające na otrzymaniu przez Spółkę (pożyczkobiorcę) krótkoterminowych pożyczek od innych Uczestników Systemu są wyłączone z opodatkowania p.c.c. na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z ogólnymi regułami opodatkowania, dana czynność jest opodatkowana VAT jeśli;

* jest wykonana przez podatnika VAT działającego w takim charakterze,

* spełnia definicję czynności opodatkowanej VAT.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej: "Ustawa o VAT"), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przedmiotowej sytuacji nie ulega wątpliwości, iż działalność pożyczkodawców, będących Uczestnikami Systemu, stanowi element działalności usługowej realizowanej profesjonalnie. Z tego też względu, pożyczkodawcy powinni być traktowani jako podatnicy VAT w związku z działalnością polegającą na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu.

Ponadto, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Ze wskazanych przepisów wynika, iż właściwie każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu Ustawy o VAT.

Dodatkowo, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: "TS UE"), przykładowo w sprawie C-16/93 (T.) czy w sprawie C-102/86 (A.), aby doszło do odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu Ustawy o VAT muszą zostać spełnione poniższe warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

W przedmiotowej sytuacji, nie powinno budzić wątpliwości, iż działalność pożyczkodawców polegająca na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu będzie stanowić odpłatne świadczenie usług (zgodnie z przepisami Ustawy o VAT). W tym przypadku bowiem:

* przedmiotem świadczenia nie są towary, lecz świadczenie polega na czasowym udostępnieniu środków pieniężnych przez Spółkę,

* istnieje bezpośredni beneficjent świadczenia pożyczkodawców (Uczestników Systemu), czyli pożyczkobiorca (Spółka z debetem w rachunku pieniężnym, który oczekuje krótkoterminowego finansowania),

* w zamian za czasowe udostępnienie środków pieniężnych, pożyczkodawca uzyskuje wynagrodzenie w postaci odsetek.

Z uwagi na powyższe, działalność pożyczkodawców (Uczestników Systemu) polegająca na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu będzie stanowić odpłatne świadczenie usług w świetle przepisów w zakresie VAT. Powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach indywidualnych otrzymanych przez pożyczkodawców (Uczestników Systemu), wydanych przez organy podatkowe, z których wynika, że czynności polegające na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek na rzecz innych Uczestników Systemu podlegają opodatkowaniu VAT. Stanowisko organu podatkowego w przedmiotowych sprawach zostało zawarte w wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie interpretacjach indywidualnych o numerach: IPPP1/443-827/12-2/AS z dnia 5 grudnia 2012 r., IPPP1/443 -874/12-2/PR z dnia 5 grudnia 2012 r., IPPP1/443-876/12-2/EK z dnia 6 grudnia 2012 r., IPPP1/443-838/12-2/AW z dnia 6 grudnia 2012 r.

Natomiast, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT, zwalnia się z VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W przedmiotowej sytuacji nie powinno budzić wątpliwości, iż działalność prowadzona przez pożyczkodawców (Uczestników Systemu) polegająca na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu będzie stanowić usługę finansową objętą zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT. Jak wskazano powyżej udzielanie krótkoterminowych pożyczek przez Uczestników systemu (pożyczkodawców) na rzecz Spółki, w ramach Systemu (każdorazowo), w oparciu o zawartą umowę, stanowi czynność cywilnoprawną pomiędzy poszczególnymi Uczestnikami Systemu (umowa pożyczki w rozumieniu prawa cywilnego). Czynność taka (usługa) spełnia hipotezę normy wskazanej w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT, co oznacza, iż może być objęta zwolnieniem z VAT.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o p.c.c., podatkowi podlegają czynności cywilnoprawne mające za przedmiot umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku. Niemniej jednak, stosownie do art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne (inne niż umowa spółki i jej zmiany), jeśli przynajmniej jednak ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana bądź zwolniona z opodatkowania VAT (z pewnymi wyjątkami niemającymi zastosowania w sprawie).

W przedmiotowej sprawie nie powinno budzić wątpliwości, iż otrzymywanie przez Spółkę (pożyczkobiorcę) krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu stanowi czynność cywilnoprawną - Uczestnicy Systemu uregulują zasady i sposób udzielania pożyczek na podstawie umowy. Dlatego też, potencjalnie, czynność polegająca na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu mogłaby podlegać opodatkowaniu p.c.c. na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o p.c.c.

Jednakże, pożyczki pieniężne udzielone przez podatników VAT nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy o p.c.c., jeżeli przynajmniej jedna ze stron, z tytułu dokonania twej czynności, jest opodatkowana podatkiem VAT lub z niego zwolniona.

Konsekwencją, czynności w postaci pożyczek pieniężnych, udzielanych Spółce przez Uczestników Systemu (pożyczkodawców):

1.

z tytułu udzielenia, których pożyczkodawcy są podatnikami VAT oraz

2.

zwolnionych z opodatkowania VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT, jest wyłączenie czynności pożyczki pieniężnej z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b Ustawy o p.c.c.

Podsumowując, działalność pożyczkodawców polegająca na udzielaniu krótkoterminowych pożyczek w ramach Systemu będzie zwolniona z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Z tego też względu, każda pożyczka udzielona przez pożyczkodawcę na rzecz Spółki (pożyczkobiorcy) w ramach systemu będzie zwolniona z opodatkowania VAT (pożyczkodawca będzie zwolniony z VAT w związku z udzieleniem krótkoterminowej pożyczki). Dlatego też, w świetle art. 2 pkt 4 Ustawy o p.c.c., skoro dana krótkoterminowa pożyczka udzielona przez pożyczkodawcę na rzecz Spółki (pożyczkobiorcy) będzie zwolniona z opodatkowania VAT, to czynność ta powinna być jednocześnie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Powyższe stanowisko znajduje również uzasadnienie w świetle praktyki organów podatkowych - zostało ono potwierdzone m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 14 czerwca 2012 r., sygn. IPPB2/436-178/12-4/MZ z dnia 14 czerwca 2012 r., w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 czerwca 2012 r., sygn. IPPB2/436-134/12 -6/AF, czy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 5 maja 2012 r., sygn. IPTPB2/436-9/12-2/k.k.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują czynności prawnych objętych opodatkowaniem to w tej materii należy odwołać się do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1.

rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2.

rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a.

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

b.

zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

* umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

* (uchylone),

* umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższa czynność będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

A zatem, skoro pożyczkodawcy są podatnikami podatku od towarów i usług z tytułu udzielania pożyczek, powyższe czynności korzystają z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji indywidualnych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl