IPPB2/436-76/13-2/LS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2013 r. (data wpływu 11 lutego 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 26 kwietnia 2013 r. (data nadania 26 kwietnia 2013 r., data wpływu 29 kwietnia 2012 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-76/13-2/LS z dnia 16 kwietnia 2013 r. (data nadania 17 kwietnia 2013 r., data doręczenia 19 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie sprzedaży wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie sprzedaży wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest francuską instytucją kredytową, zarejestrowaną dla celów podatku VAT we Francji ("Spółka"). Działalność gospodarcza Spółki obejmuje głównie sekurytyzację wierzytelności wynikających z transakcji handlowych. Spółka przystąpiła do transakcji sekurytyzacyjnej z A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ("Sprzedający"). Sprzedający jest wiodącym producentem produktów płaskich ze stali nierdzewnej, prowadzącym sprzedaż szerokiego asortymentu tychże produktów na rzecz polskich i zagranicznych klientów. Jednym z elementów transakcji sekurytyzacyjnej jest sprzedaż wierzytelności, która będzie dokonywana przez Sprzedającego na rzecz Spółki. Spółka nie jest podmiotem powiązanym ze Sprzedającym.

W ramach transakcji, Sprzedający będzie dokonywał na rzecz Spółki sprzedaży, dwa razy w miesiącu, bieżących i przyszłych wierzytelności wynikających z transakcji handlowych zawieranych w ramach jego działalności gospodarczej. Sprzedaż będzie podlegała prawu francuskiemu, zgodnie z którym sprzedaż uważana jest za "właściwą sprzedaż wierzytelności", i nie będzie dotyczyła wszystkich wierzytelności Sprzedającego, a jedynie tych, które spełniają warunki uzgodnione pomiędzy stronami. Sprzedający dokona sprzedaży wierzytelności zarówno względem klientów polskich jak i zagranicznych. W wyniku nabycia wierzytelności, Spółka uzyska pełną i wyłączną kontrolę nad nabytymi wierzytelnościami. Ryzyko braku spłaty wierzytelności przez dłużników zostanie przeniesione na Spółkę, która wykupi ubezpieczenie kredytowe, obejmujące takie ryzyko. Sprzedający nie będzie ponosił odpowiedzialności solidarnej za spłatę wierzytelności przez dłużników.

Spółka i Kupujący zawarli, wraz z innymi podmiotami z grupy A., ogólną umowę ramową ("Umowa Ogólna"), w której zostały określone ogólne warunki nabycia wierzytelności, oraz francuską umowę nabycia wierzytelności ("Umowa Szczegółowa"), w której zostały określone jej szczegółowe warunki. Umowa Ogólna i Umowa Szczegółowa przewidują również sprzedaż na rzecz Spółki wierzytelności wynikających z transakcji handlowych przeprowadzonych przez inne podmioty z grupy A. (posiadające siedziby w Polsce lub za granicą) na warunkach takich samych lub podobnych do warunków mających zastosowanie do sprzedaży wierzytelności Sprzedającego na rzecz Spółki.

Spółka zleci Sprzedającemu monitorowanie i windykację kwot wynikających z wierzytelności sprzedanych Spółce przez Sprzedającego. Sprzedający, działając w charakterze agenta, przyjmie płatności wierzytelności dokonane przez dłużników. Wszystkie kwoty odnoszące się do przedmiotowych wierzytelności zostaną wpłacone na jeden lub kilka rachunków utworzonych w tym celu. W celu zabezpieczenia prawa Spółki do tych kwot, na rachunkach ustanowiony zostanie zastaw na rzecz Spółki.

Jako, że transakcja sekurytyzacyjna obejmuje kilka podmiotów z grupy A., które dokonają sprzedaży wierzytelności na rzecz Spółki, w transakcję sekurytyzacyjną zaangażowana będzie również A1, spółka utworzona i zarejestrowana we Francji, lub inna spółka, również należąca do grupy A., która będzie pełniła funkcję jednostki centralizującej w odniesieniu do wszystkich sprzedających ("Jednostka Centralizująca"). Jednostka Centralizująca będzie działała w imieniu każdego ze sprzedających i w tym zakresie będzie (i) przyjmowała wszelkie płatności należne od Spółki na rzecz dowolnego sprzedającego, (ii) dokonywała płatności wszelkich kwot należnych od dowolnego sprzedającego na rzecz Spółki, (iii) negocjowała wszelkie kwestie związane z transakcją sekurytyzacyjną ze Spółką i innymi podmiotami oraz (iv) przekazywała lub przyjmowała wszelkie raporty i inne dokumenty dotyczące sprzedaży i obsługi wierzytelności, które sprzedający muszą przekazać lub otrzymać. O ile Umowa Ogólna nie będzie zawierała odmiennych postanowień, płatność i wypłata kwot, o których mowa powyżej, będą dokonywane za pomocą jednego rachunku bieżącego.

Cena zakupu wierzytelności będzie równa należnej kwocie wierzytelności, pomniejszonej o dyskonto ("Dyskonto"), stanowiące wynagrodzenie Spółki z tytułu świadczenia złożonych usług finansowych w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, zapewniającej odpowiednie finansowanie działalności gospodarczej Sprzedającego. Dyskonto zostanie wyrażone procentowo i zostanie obliczone na podstawie różnych wskaźników i wzorów, uzgodnionych pomiędzy stronami. Na przykład, jedną z podstaw obliczenia Dyskonta będą koszty poniesione przez Spółkę w związku z zarządzaniem wierzytelnościami oraz koszty ubezpieczenia, obejmującego brak spłaty i niewypłacalność dłużników. Kupujący uiści cenę kupna, określoną w taki sposób, bez względu nato, czy klient dokona spłaty kwot wynikających z wierzytelności. Spółka zrefinansuje zakup wierzytelności od sprzedających depozytem otrzymanym od C. Bank. Wierzytelności zrefinansowane depozytem zostaną sprzedane francuskiemu funduszowi sekurytyzacyjnemu, który wyemituje papiery wartościowe, które staną się przedmiotem obrotu na giełdzie. Sprzedający złożył wniosek o interpretację podatkową, czy sprzedaż wierzytelności podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z uwagi na braki formalne w złożonym wniosku, tutejszy organ podatkowy pismem z dnia 16 kwietnia 2013 r. Nr IPPB2/436-76/13-2/LS, wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

* przedłożenie urzędowo poświadczonego dokumentu w języku obowiązującym na terytorium Francji opatrzonego w apostille oraz jego tłumaczeniu w języku polskim potwierdzającego upoważnienie dla osoby podpisanej pod Pełnomocnictwem do reprezentowania Spółki w zakresie składania oświadczeń woli i podpisania dokumentów.

Wnioskodawca odpowiedział w wyznaczonym terminie (data nadania uzupełnienia 26 kwietnia 2013 r.), uzupełniając przedmiotowy wniosek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż wierzytelności przez Sprzedającego na rzecz Spółki w ramach transakcji sekurytyzacyjnej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy,

W opinii Spółki, sprzedaż wierzytelności przez Sprzedającego na rzecz Spółki w ramach transakcji sekurytyzacyjnej nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych ("p.c.c.").

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1a Ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ("Ustawa"), p.c.c. podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. W świetle art. 4 pkt 1 Ustawy, przy umowie sprzedaży obowiązek podatkowy ciąży na kupującym.

Jako że wierzytelność może zostać uznana za prawo majątkowe, sprzedaż wierzytelności przez Sprzedającego na rzecz Spółki podlegałaby p.c.c. Obowiązek uiszczenia p.c.c. obciążałby Spółkę.

Jednakże, zgodnie z art. 2 pkt 4 Ustawy, co do zasady, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności podlega podatkowi VAT (jest opodatkowana podatkiem VAT lub jest z niego zwolniona).

W opinii Spółki, nabycie wierzytelności przez Spółkę w ramach transakcji sekurytyzacyjnej będzie stanowiło złożone usługi finansowe świadczone przez Spółkę na rzecz Sprzedającego. Sekurytyzacja zapewni odpowiednie finansowanie działalności gospodarczej Sprzedającego i jego płynność finansową. Dzięki udziałowi w transakcji sekurytyzacyjnej, Sprzedawca może uzyskać środki finansowe odnoszące się do danej wierzytelności, przed terminem wymagalności tej wierzytelności. Ponadto, Sprzedający nie będzie musiał ponosić ryzyka braku spłaty lub niewypłacalności dłużników. Z tytułu przedmiotowych usług Sprzedający uiści na rzecz Spółki wynagrodzenie, ustalone umownie.

Nie ulega wątpliwości, że nabycie wierzytelności przez Spółkę od Sprzedającego stanowi tylko jeden z elementów transakcji sekurytyzacyjnej. Na przykład, transakcja będzie również obejmowała refinansowanie nabycia wierzytelności przez Spółkę. Z tego względu, jako że stanowi ono część złożonych usług finansowych, nabycie wierzytelności nie powinno podlegać oddzielnej klasyfikacji dla celów podatkowych.

Z powyższego wynika, że w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, Spółka będzie świadczyć złożone usługi finansowe, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Z tego względu, warunek przewidziany w art. 2 pkt 4 Ustawy zostanie spełniony. W tym względzie Spółka pragnie podkreślić, że nie ma znaczenia, która ze stron transakcji będzie opodatkowana lub zwolniona od podatku VAT. Stanowisko to znajduje potwierdzenie między innymi w wyroku Najwyższego Sądu Administracyjnego z dnia 3 października 2007 r., II FSK 1086/06.

W świetle powyższego, w opinii Spółki sprzedaż wierzytelności przez Sprzedającego na rzecz Spółki w ramach transakcji sekurytyzacyjnej nie będzie podlegała opodatkowaniu p.c.c.

Opinia Spółki znajduje potwierdzenie w wielu decyzjach polskich organów podatkowych i sądów administracyjnych.

Przede wszystkim, stanowisko to znajduje potwierdzenie w następujących decyzjach:

* interpretacja podatkowa z dnia 21 lutego 2011 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB2/436-493/10-5/MZ,

* interpretacja podatkowa z dnia 16 czerwca 2009 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB2/436-93/09-2/AF,

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 lutego 2007 r. nr III SA/Wa 3887/06,

* interpretacja podatkowa z dnia 10 czerwca 2011 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB2/436-187/11-2/MZ,

* interpretacja podatkowa z dnia 16 lipca 2009 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB2/436-150/09-2/AK,

* interpretacja podatkowa z dnia 8 czerwca 2011 r., wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie nr IPPB2/436-122/11-4/MZ.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest tylko i wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Zatem mając na uwadze dotychczas przytoczone przepisy (w tym dopuszczalne formy jakie może przyjąć czynność cesji wierzytelności) stwierdzić należy, że podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile przyjmie postać którejkolwiek z czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania powyższej czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż E. jest francuską instytucją kredytową, zarejestrowaną dla celów podatku VAT we Francji ("Spółka"). Działalność gospodarcza Spółki obejmuje głównie sekurytyzację wierzytelności wynikających z transakcji handlowych. Spółka przystąpiła do transakcji sekurytyzacyjnej z A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ("Sprzedający"). Sprzedający jest wiodącym producentem produktów płaskich ze stali nierdzewnej, prowadzącym sprzedaż szerokiego asortymentu tychże produktów na rzecz polskich i zagranicznych klientów. Jednym z elementów transakcji sekurytyzacyjnej jest sprzedaż wierzytelności, która będzie dokonywana przez Sprzedającego na rzecz Spółki. Spółka nie jest podmiotem powiązanym ze Sprzedającym.

Zatem, w przypadku gdy planowana transakcja nabycia wierzytelności będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług powyższa czynność zostanie wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Natomiast w przypadku gdy powyższa czynność nie zostanie objęta zakresem podatku od towarów i usług czynność ta będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

Końcowo - odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz wyroków Najwyższego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego - wskazać należy, iż orzeczenia te dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, jak również powołany wyrok dotyczy konkretnej sprawy podatnika osądzonej w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.