IPPB2/436-562/11-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2011 r. (data wpływu 12 grudnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 12 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie cash-poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z o.o. (dalej: "Spółka" lub "Wnioskodawca"), należy do międzynarodowej grupy kapitałowej M., będącej światowym liderem w zakresie pokryć dachowych, systemów kominowych i wentylacyjnych (dalej: "Grupa M." lub "Grupa"). Do Grupy należą inne polskie spółki, jak również spółki zlokalizowane w innych krajach (dalej: "Spółki z Grupy").

W chwili obecnej Spółki z Grupy M. (w tym Wnioskodawca) planują przystąpić do organizowanego przez niemiecki C. AG (dalej: "C." lub "Bank") systemu zarządzania płynnością finansową (dalej: "Cash-pooling" lub "System"). Wobec żadnej spółki z Grupy M. Bank nie będzie podmiotem powiązanym w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 dalej: "ustawa o p.d.o.p."). Specyfika funkcjonowania Systemu i zasady rozliczeń pomiędzy Uczestnikami zostaną określone w umowie "M. Group Cash Pool Agreement" (dalej: "Umowa Cash Pooling") oraz w umowie pomiędzy Bankiem a uczestnikami Systemu.

Zgodnie z Umową Cash Pooling celem przystąpienia Spółki, jak też pozostałych Spółek z Grupy (dalej: "Uczestnicy") do organizowanego przez Bank Systemu jest optymalizacja nadzoru nad płynnością oraz przepływami finansowymi w ramach Grupy poprzez:

* nie dopuszczanie do sytuacji, gdy jednocześnie występują salda debetowe i kredytowe na rachunkach bankowych należących do różnych spółek z Grupy, co pozwoli na poprawę bilansu odsetek płaconych i otrzymywanych przez Spółki,

* konsolidację dziennych sald debetowych oraz kredytowych Uczestników,

* scentralizowany nadzór nad krótkoterminowymi pożyczkami oraz depozytami związanymi z zarządzaniem bieżącą płynnością Spółek,

* obniżenie łącznego salda na rachunkach bankowych Uczestników poprzez konsolidację środków,

* poprawę warunków współpracy Uczestników z Bankiem poprzez wykorzystanie efektu ekonomii skali,

* optymalizację zarządzania przepływami pieniężnymi i tym samym zapewnienie wypłacalności każdego z Uczestników.

Z tytułu świadczenia powyższej usługi Bank otrzyma wynagrodzenie od Uczestników.

Funkcję Pool-Leadera w Systemie będzie pełnić spółka M. F. S.a r.l. (dalej: "Pool- Leader"), będąca rezydentem podatkowym w Luksemburgu. Pozostałymi Uczestnikami Systemu, do którego należeć będzie Wnioskodawca będą inne spółki z Grupy M., w tym spółki z Polski (będące polskimi rezydentami podatkowymi).

Dla przeprowadzania rozliczeń w ramach Systemu Spółka, jak również inni Uczestnicy będą wykorzystywać rachunki bankowe, prowadzone dla nich przez Bank, lub banki powiązane z Bankiem w poszczególnych krajach (dalej: "Rachunki Uczestników"). W przypadku Spółki, rachunek, który będzie wykorzystywany na potrzeby Systemu (dalej: "Rachunek Spółki") będzie prowadzony przez B. BANK, którego udziałowcem jest Bank.

W rezultacie funkcjonowania Systemu, w przypadku wystąpienia nadwyżki (saldo dodatnie powyżej 0) na Rachunku Spółki, suma równa nadwyżce zostanie przelana na rachunek prowadzony w imieniu i na rzecz Pool-Leadera (dalej: "Rachunek główny"), na którym to środki Uczestników są "poolowane".

Z istniejących rozwiązań w zakresie systemów cash-pooling Grupa M. wybrała opcję jednokierunkowego przepływu środków na rachunek konsolidujący (Rachunek główny), z pełnym zerowaniem rachunków Uczestników na koniec każdego dnia. W ramach tego rozwiązania środki zgromadzone na Rachunku głównym nie powracają kolejnego dnia na rachunki Uczestników, lecz pozostają na Rachunku głównym. W konsekwencji na początek kolejnego dnia saldo otwarcia na Rachunku Spółki wynosi zawsze zero. Przykładowo, gdyby Spółka posiadała nadwyżkę w wysokości 1000 EUR przelaną na Rachunek główny, przekazane środki nie wróciłyby na Rachunek Spółki w kolejnym dniu rano, ale pozostałyby na Rachunku głównym. Kolejnego dnia rano saldo otwarcia na Rachunku Spółki wynosiłoby zero.

Natomiast w przypadku wystąpienia niedoboru na Rachunku Spółki (tj. salda ujemnego, środków brakujących do kwoty 0), będzie on pokrywany z Rachunku głównego poprzez transfer środków z tego rachunku na Rachunek Spółki. Przykładowo, w przypadku wykazania niedoboru w kwocie 1000 EUR, Spółka otrzymałaby daną kwotę z Rachunku głównego w celu uzupełnienia salda ujemnego do 0. Spółka nie byłaby zobowiązana do przekazania środków z powrotem na Rachunek główny w kolejnym dniu. Kolejnego dnia rano saldo otwarcia na Rachunku Spółki wynosiłoby zero.

Spółce oraz innym uczestnikom Systemu, na podstawie postanowień Umowy wyznaczone zostaną limity (dalej: "Limity") odnoszące się zarówno do dziennych sald debetowych, jak i kredytowych, który każdy z Uczestników może utrzymywać w ramach Systemu. Kalkulacja odsetek w związku z udostępnieniem / wykorzystaniem środków z Rachunku głównego przez Uczestników będzie odbywać się na bazie miesięcznej, natomiast wypłata odsetek będzie odbywać się pierwszego dnia roboczego kolejnego miesiąca. Wypłata będzie dokonywana przez Bank bezpośrednio na Rachunek Uczestnika. Jednocześnie nadwyżka środków w Systemie zgromadzona na Rachunku głównym może zostać przeznaczona przez Pool-Leadera na inwestycje, których rodzaje zostały wskazane w Umowie Cash-Pooling.

Koszty związane z obsługą Rachunku głównego, jak i Rachunków Uczestników, tj. prowizje, utrzymanie rachunku bankowego, e-banking etc. będą ponosić odpowiednio Pool-Leader (w przypadku Rachunku głównego) oraz Uczestnicy (w przypadku Rachunków Uczestników).

W związku z tym, iż uczestnictwo w Cash Poolingu jest częścią polityki finansowej Grupy M., której celem jest, jak zostało wskazane powyżej, ograniczenie kosztów finansowania oraz nadzoru nad zarządzaniem płynnością finansową w Grupie, Spółka oczekuje, iż warunki oferowane w ramach Cash Poolingu będą miały korzystny wpływ na jej sytuację finansową w dłuższej perspektywie.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego od osób prawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka stoi na stanowisku, że uczestnictwo Spółki w Cash Poolingu nie spowoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Uzasadnienie stanowiska Spółki

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie umów regulujących udział Spółki w Systemie organizacyjnym przez bank dla Grupy M., jak również przepływy mające miejsce w związku z tym udziałem nie spowodują powstania po stronie Spółki obowiązku podatkowego w p.c.c.

Należy wskazać, iż ustawa o p.c.c. zawiera zamknięty katalog czynności podlegających temu podatkowi. Co do zasady, p.c.c. podlegają czynności, które zostały wymienione w art. 1 tej ustawy, tj.:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki (akty założycielskie).

Cash Pooling, będący usługą świadczoną przez Bank, nie jest wymieniony jako czynność cywilnoprawna podlegająca p.c.c. Jednocześnie żadna z umów regulujących udział Spółki w Systemie nie została wymieniona w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o p.c.c. i w związku z tym, z tytułu zawarcia tych umów Spółka nie powinna podlegać opodatkowaniu p.c.c.

Spośród umów wymienionych w wyżej wskazanym przepisie, stosunek prawny powstający w związku z Cash Poolingiem ze względu na swój ekonomiczny charakter najbliższy jest umowie pożyczki lub umowie depozytu nieprawidłowego.

Spółka stoi na stanowisku, iż czynności przez nią wykonywane w związku z uczestnictwem w Systemie nie spełniają definicji pożyczki uregulowanej w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93) (dalej: "Kodeks cywilny"). W myśl tego artykułu "dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości".

Zdaniem Spółki, czynności te nie powinny również prowadzić do zaklasyfikowania tego stosunku, jako umowy depozytu nieprawidłowego, uregulowanego w art. 845 Kodeksu Cywilnego. W myśl tego artykułu "Jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu".

Wprawdzie z tytułu uczestnictwa w Systemie, dla wszystkich Uczestników powstają określone prawa i obowiązki, jednakże nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia lub realizacji umowy pożyczki (depozytu nieprawidłowego), ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości środków pieniężnych na określony podmiot. Uczestnicy wykazujący nadwyżkę transferują wolne środki na Rachunek główny. Uczestnicy ci nie wiedza, czy ich środki zostaną wykorzystane, a jeżeli tak, to przez którego z Uczestników. Tym samym, nie jest określony przedmiot oraz strona transakcji, które to elementy są niezbędne dla zaistnienia umowy pożyczki czy też depozytu nieprawidłowego, które podlegają opodatkowaniu p.c.c.

W konsekwencji, uczestnictwo w Cash Poolingu nie powinno rodzić dla Spółki obowiązku podatkowego w zakresie p.c.c. gdyż nie występują czynności/przepływy, które można by ewentualnie zaklasyfikować jako pożyczki lub depozyty nieprawidłowe. Należy również zauważyć, że transfery w ramach Cash Poolingu mają miejsce w wykonaniu przez Bank usługi na rzecz Uczestników. Ze względu na to, że usługa ta podlega opodatkowaniu VAT (niezależnie od tego, że korzysta ze zwolnienia), zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. nie podlega ona opodatkowaniu p.c.c.

Biorąc powyższe pod uwagę Spółka jest zdania, iż ani umowy, na podstawie których Spółka uczestniczy w Cash Poolingu, ani przepływu mające miejsce w ramach Cash Poolingu nie podlegają opodatkowaniu p.c.c.

Powyższy wniosek został potwierdzony w licznych interpretacjach wydanych przez organy skarbowe m.in. w:

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 22 września 2011 r. (Nr ILPB2/436-122/11-2/AJ),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 29 lipca 2011 r. (nr IPPB2/436-197/11-4/AF),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 10 czerwca 2011 r. (nr IPPB2/436-112/11-4/AF),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 16 maja 2011 r. (nr IPPB2/436-96/11-2/AF),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 16 października 2007 r. (nr ITPB1/436-12/07/AW),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 5 listopada 2007 r. (nr IPPB2/436-42/07-4/SP),

* interpretacja indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 2 lipca 2008 r. (nr IPPB2/436-114/08-4/AS),

* interpretacji indywidualnej wydanej przez dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 17 lipca 2008 r. (nr IPPB2/436-131/08-4/AS).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) i lit. j) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki i umowy depozytu nieprawidłowego. W myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Depozyt nieprawidłowy został natomiast uregulowany w art. 845 Kodeksu cywilnego. Uznaje się również, że depozyt nieprawidłowy (przechowanie nieprawidłowe) jest umową szczególnego rodzaju, zawierającą elementy przechowania i pożyczki. Przedmiotem depozytu nieprawidłowego mogą być wyłącznie pieniądze lub rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Osoba biorąca pieniądze (rzecz) do depozytu nieprawidłowego, analogicznie do umowy pożyczki, ma obowiązek zwrócić tę sama ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowy zarządzania środkami pieniężnymi pozostają na gruncie polskiego prawa umowami nienazwanymi. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umów. Nadmienia się, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Reasumując należy stwierdzić, iż umowa Cash poolingu nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym wszystkie czynności dokonywane w ramach Umowy, nie będą podlegały opodatkowaniu ww. podatkiem zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Opodatkowaniu tym podatkiem będą natomiast podlegały czynności cywilnoprawne, zawarte na podstawie jednej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.